Tenkis Davası
İÇİNDEKİLER 5
KISALTMALAR 11
ÖNSÖZ 13
GİRİŞ 15
BİRİNCİ BÖLÜM
TENKİS KAVRAMI,
TENKİS DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE ÖZELLİKLERİ,
TENKİS DAVASININ KOŞULLARI,
TENKİS DAVASININ BENZER DAVALARLA KARŞILAŞTIRILMASI
I. TENKİS KAVRAMI 17
II. TENKİS DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 18
III. TENKİS DAVASI AÇMAK İÇİN GEREKEN KOŞULLAR 21
A. Genel Olarak 21
B. Miras Bırakanın Tasarruf Nisabını Aşması 22
1. Miras Bırakanın Tasarruf Nisabının Belirlenmesi 22
a. Terekenin Belirlenmesi 22
aa. Terekeden Çıkarılacak Değerler 25
aaa. Miras Bırakanın Borçları 25
bbb. Cenaze Giderleri 27
ccc. Terekenin Mühürlenmesi ve Yazımı Giderleri 28
ddd. Miras Bırakan ile Birlikte Yaşayanların Üç Aylık
Geçim Giderleri 28
bb. Terekeye Eklenecek Değerler 29
aaa. Miras Bırakanın Denkleştirmeye Tabi Tasarrufları 30
bbb. Miras Bırakanın Tenkise Tabi Sağlar Arası
Tasarrufları 31
ccc. Hayat Sigortası Satın Alma Değeri 32
2. Mirasçılık Sıfatını Sona Erdiren Durumların Tasarruf Nisabına
Etkisi 32
a. Mirasçılıktan Çıkarma Durumunda 32
b. Mirastan Feragat Durumunda 35
c. Mirasın Reddi Durumunda 37
d. Mirastan Yoksunluk Durumunda 39
C. Mirasçıların Saklı Paylarını Elde Edememiş Olması 40
1. Genel Olarak 40
2. Saklı Pay Kavramı ve Saklı Paylı Mirasçılar 41
IV. TENKİS DAVASININ BENZER DAVALARLA
KARŞILAŞTIRILMASI 42
A. Mirasta Denkleştirme ile Karşılaştırılması 42
B. Miras Sebebiyle İstihkak Davasıyla Karşılaştırılması 46
C. Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davasıyla Karşılaştırılması 49
İKİNCİ BÖLÜM
TENKİSE TABİ TASARRUFLAR,
TENKİSE TABİ OLMAYAN TASARRUFLAR,
ÖZEL TENKİS KURALLARI
I. TENKİSE TABİ TASARRUFLAR 53
A. Genel Olarak 53
B. Ölüme Bağlı Tasarruflar 54
C. Sağlar Arası Tasarruflar 55
1. Miras Payına Mahsuben Yapılan Kazandırmalar (TMK m.565/I) 57
a. Genel Olarak 57
b. Mirasçılık Sıfatını Kaybeden Yasal Mirasçıya Yapılan
Kazandırmalar 57
c. Geri Verilmemek Koşuluyla Altsoy Lehine Yapılan
Kazandırmalar 59
2. Miras Haklarının Ölümden Önce Tasfiyesi Amacıyla Yapılan
Kazandırmalar (TMK m. 565/II) 60
3. Miras Bırakanın Sağlar Arası Bağışlamaları (TMK m.565/III) 62
a. Genel Olarak 62
b. Miras Bırakanın Serbestçe Dönme Hakkını Saklı Tuttuğu
Bağışlamalar 64
c. Miras Bırakanın Ölümünden Önceki Bir Yıl İçinde Yaptığı
Bağışlamalar 66
4. Miras Bırakanın Saklı Pay Kurallarını Etkisiz Kılmak Amacıyla
Yaptığı Açık Olan Kazandırmalar (TMK m.565/IV) 68
a. Genel Olarak 68
b. Koşulları 68
aa. Kazandırmanın Saklı Payı İhlal Etmesi 68
bb. Saklı Pay Kurallarını Etkisiz Kılma Amacı 68
c. İspat Yükü 70
d. TMK m.565/III-IV Kapsamında Tenkis Edilebilecek Bazı
Tasarruflar 73
aa. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri 73
bb. Karma Bağışlamalar 76
cc. Muvazaalı Devirler 79
dd. Gizli Bağışlamalar 81
II. TENKİSE TABİ OLMAYAN TASARRUFLAR 83
A. Adet Üzerine Verilen Hediyeler 84
B. Miras Bırakanın Serbestçe Dönme Hakkını Saklı Tutmadığı ve
Ölümünden Önceki Bir Yıldan Daha Önce Yapmış Olduğu
Bağışlamalar 84
C. Ahlaki Bir Ödevin Yerine Getirilmesi Amacıyla Verilen Şeyler 84
D. Kazanılmamış Haktan Feragat Edilmesi 85
E. Eşler Arasındaki Mal Rejiminden Kaynaklanan Talepleri 85
III. ÖZEL TENKİS KURALLARI 86
A. Bölünmez Mal Vasiyetinin Tenkisi 86
B. Art Mirasçı Atamanın Tenkisi 89
C. İntifa ve İrat Kazandırmalarının Tenkisi 90
D. Hayat Sigortalarının Tenkisi 92
E. Alt Vasiyetin Tenkisi 95
F. İvazlı Miras Sözleşmesinin Tenkisi 96
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TENKİSTE SIRA,
TENKİS DAVASINDA YARGILAMA USULÜ,
TENKİS DAVASININ SONUÇLARI
I. TENKİSTE SIRA 97
A. Genel Olarak 97
B. Ölüme Bağlı Tasarrufların Tenkisinde Sıra 98
1. Saklı Paylı Olmayan Mirasçılara Yapılan Kazandırmalar 98
2. Saklı Paylı Mirasçılara Yapılan Kazandırmalar 101
C. Sağlar Arası Tasarrufların Tenkisinde Sıra 103
D. Kamu Tüzel Kişileri ile Kamuya Yararlı Dernekler ve Vakıflar
Lehine Yapılan Kazandırmaların Tenkisinde Sıra 105
II. TENKİS DAVASINDA YARGILAMA USULÜ 107
A. Tenkis Davasının Tarafları 107
1. Davacılar 107
a. Saklı Paylı Mirasçılar 107
b. Saklı Paylı Mirasçıların Alacaklıları ve İflas İdaresi 110
aa. Genel Olarak 110
bb. Koşulları 111
aaa. Saklı Paylı Mirasçının Tenkis Davası Açma
Hakkının Bulunması 111
bbb. Borç Ödemeden Aciz Belgesi Veya İflas Kararının
Varlığı 111
ccc. Saklı Paylı Mirasçının İhtara Rağmen Tenkis Davası
Açmaması 113
2. Davalılar 115
B. Tenkis Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 118
C. Tenkis Davasında Hak Düşürücü Süreler 119
D. Tenkis Davasında İspat Yükü 122
E. Tenkis Hakkından Feragat 122
F. Tenkis Def’i 123
G. Tenkis Davasında Yargılama Harç ve Giderleri 124
H. Tenkis Davasında Faiz 126
III. TENKİS DAVASI SONUCUNDA GERİ VERME
YÜKÜMLÜLÜĞÜ 127
A. Genel Olarak 127
B. Sağlar Arası Tasarruflarda Geri Verme Yükümlülüğü 128
1. İyi Niyetli Lehtarın Geri Verme Yükümlülüğü 128
2. Kötü Niyetli Lehtarın Geri Verme Yükümlülüğü 131
C. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Geri Verme Yükümlülüğü 134
SONUÇ 137
KAYNAKÇA 141