Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Kapsamında Ticari İşletme Rehni
Hatice Beyza AVCU
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR . 15
GİRİŞ . 17
BİRİNCİ BÖLÜM
TAŞINIR, TİCARİ İŞLETME VE REHİN KAVRAMLARI, REHİN HAKKINA
HÂKİM OLAN İLKELER VE TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR
REHNİ KANUNU’NA GENEL BİR BAKIŞ
TAŞINIR, TİCARİ İŞLETME ve REHİN KAVRAMLARI 19
TAŞINIR KAVRAMI . 19
TİCARİ İŞLETME KAVRAMI . 21
Genel Olarak. 21
Ticari İşletmenin Nitelikleri. 23
Gelir Sağlamayı Hedef Tutma 23
Devamlılık 25
Bağımsızlık . 26
Esnaf İşletmesi İçin Öngörülen Sınırın Aşılması . 27
Ticari İşletmeyi Oluşturan Malvarlığı Unsurları 31
REHİN KAVRAMI 32
Roma Hukukunda Rehin . 32
Türk Hukukunda Rehin . 36
TAŞINIR REHNİNE HÂKİM OLAN İLKELER ve BUNLARIN TİTRK
BAKIMINDAN İNCELENMESİ. 41
GENEL OLARAK 41
ALACAĞA BAĞLILIK İLKESİ . 41
BELİRLİLİK İLKESİ 46
ALENİYET İLKESİ. 51
GÜVENİN KORUNMASI İLKESİ . 55
TEMİNAT YÜKÜNÜN BÖLÜNMEZLİĞİ İLKESİ 58
ÖNCELİK İLKESİ 61
10 İçindekiler
III. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU’NA GENEL BİR BAKIŞ.66
TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU’NUN AYRI BİR KANUN İLE
DÜZENLENMESİ GEREKLİLİĞİ . 66
Genel Olarak . 66
Kanuni Gelişmeler . 68
GENEL OLARAK TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU ve
KANUN’A GETİRİLEN ELEŞTİRİLER 74
KANUN’DAKİ TERMİNOLOJİK SORUNLAR 77
KANUN’UN AMACI. 86
KANUN’UN KAPSAMI . 89
Genel Olarak . 89
Zaman Bakımından . 90
Konu Bakımından 95
Genel Olarak. 95
Sermaye Piyasası Araçları ve Türev Araçlara İlişkin Finansal
Sözleşmeler 97
Tapu Kütüğüne Kaydedilen Taşınırlar. 99
Diğer Kanunlar Uyarınca Bir Sicile Tescili Zorunlu Olan Taşınır
Rehinleri . 100
İKİNCİ BÖLÜM
TİCARİ İŞLETME REHNİNİN ÖZELLİKLERİ, KAPSAMI,
REHİN SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI VE REHNİN KURULUŞU
GENEL OLARAK103
TİCARİ İŞLETME REHNİNİN ÖZELLİKLERİ104
III. TİCARİ İŞLETME REHNİNİN KAPSAMI107
GENEL OLARAK 107
MENKUL İŞLETME TESİSATI 115
TİCARİ İŞLETMEYE SONRADAN EKLENECEK VARLIKLAR. 116
TİCARİ İŞLETME REHNİ SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI121
GENEL OLARAK 121
REHİN ALACAKLISI 123
Genel Olarak . 123
Kredi Kuruluşları 123
Genel Olarak. 123
İçindekiler 11
Bankacılık Kanunu Uyarınca Faaliyet Gösteren Bankalar ve
Finansal Kuruluşlar. 124
(1) Bankacılık Kanunu Uyarınca Faaliyet Gösteren Bankalar 124
(2) Bankacılık Kanunu Uyarınca Faaliyet Gösteren Finansal
Kuruluşlar 125
Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf
Finansman Şirketleri Kanunu Uyarınca Faaliyet Gösteren
Finansal Kuruluşlar. 125
Kredi ve Kefalet Sağlayan Kamu veya Özel Kurum ve Kuruluşlar. 125
Tacir ve/veya Esnaf. 126
REHİN BORÇLUSU 126
Genel Olarak. 126
Rehin Borçlusu Tacir . 127
Genel Olarak 127
Gerçek Kişi Tacir. 127
(1) Genel Olarak . 127
(2) Tacir Sayılanlar 130
(3) Tacir Gibi Sorumlu Olanlar 131
(4) Küçük ve Kısıtlılar 132
(5) Ticaret Yapmaktan Menedilenler 134
Tüzel Kişi Tacir 134
(1) Genel Olarak . 134
(2) Ticaret Şirketleri 135
(3) Vakıflar ve Dernekler 136
(4) Kamu Tüzel Kişileri Tarafından Kurulan Kurum ve
Kuruluşlar 138
(5) Donatma İştiraki 139
(6) Hâkim Teşebbüs 140
ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN REHİN BORÇLUSU OLMASI 140
Genel Olarak. 140
Üçüncü Kişinin Rehin Borçlusu Olması . 141
REHİN SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARININ SONRADAN DEĞİŞMESİ 148
TİCARİ İŞLETME REHNİNİN KURULMASI . 153
GENEL OLARAK 153
REHİN SÖZLEŞMESİNİN KURULMA SÜRECİ . 154
12 İçindekiler
Genel Olarak . 154
Sözleşmenin Konusu ve Hukuki Niteliği 154
Sözleşmenin Şekli 155
Sözleşmedeki Zorunlu Kayıtlar 162
Genel Olarak. 162
Rehin Sözleşmesinin Tarafları 163
Borcun Konusu, Borcun Miktarı, Borcun Miktarı Belirli Değilse
Rehnin Ne Miktar İçin Güvence Teşkil Ettiği, Ödenecek Para
Cinsi ve Rehnin Azami Miktarı 164
Rehne Konu Varlık ile Bu Varlığın Ayırt Edici Özellikleri . 167
TİTRK m. 4/6’da Düzenlenmemiş Zorunlu Kayıtlar. 169
Rehin Sözleşmesinin Bağlayıcılığı . 171
Rehin Sözleşmesine Konulamayacak Kayıtlar. 172
(1) Zilyetliğin Devredilmesi Kaydı Yasağı. 172
(2) Kullanımlı Rehin Kaydı . 173
(3) Rehin Verenin Tasarruf Yetkisi ile İlgili Kayıt . 173
(4) Mülk Edinme Kaydı 174
REHİN SÖZLEŞMESİNİN SİCİLE TESCİLİ SÜRECİ. 175
Genel Olarak . 175
Rehinli Taşınır Sicili 176
Rehinli Taşınır Sicilinin Aleniyeti ve Buna Bağlı Sonuçlar 178
Rehinli Taşınır Siciline Tescil 184
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TİCARİ İŞLETME REHNİNİN HÜKÜMLERİ, TARAFLARIN HAK VE
YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE REHNİN SONA ERMESİ
TİCARİ İŞLETME REHNİNİN HÜKÜMLERİ .187
GENEL OLARAK 187
REHİNDE SIRA 187
Genel Olarak . 187
İlerleme Sistemi 188
Sabit Derece Sistemi . 190
Genel Olarak. 190
Teminat Miktarı 191
Rehinler Arası Sıra İlişkisi 192
İçindekiler 13
Boşalan Dereceye İlerleme 192
Türk Medenî Kanunu’na Yapılan Atıf . 196
DEĞER TESPİTİ. 199
TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 201
GENEL OLARAK 201
REHİN VERENİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 202
Rehin Verenin Hakları. 202
Rehne Rağmen Taşınıra Zilyet Olma 202
Taşınırı Kullanma 203
Tasarruf Etme 205
Rehin Hakkının Sicilden Terkinini Talep . 206
Art Rehin 206
Rehin Verenin Yükümlülükleri 208
Rehnin Paraya Çevrilmesine Katlanma 208
Taşınırın Değerini Koruyucu Tedbirleri Alma . 208
Giderleri Tazmin Etme . 209
Değer Düşüren Tasarruflar Nedeniyle Tazminat Ödeme. 210
Sicile Bildirim ve Tescil. 210
Katlanma 211
Devretme . 211
REHİN ALACAKLISININ HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 211
Rehin Alacaklısının Hakları 211
Rehnin Paraya Çevrilmesini Talep Etme 211
Kanun’un 14. Maddesinde Tanınan Haklar 212
(1) Genel Olarak . 212
(2) Mülkiyetin Devrini Talep Etme 213
(3) Alacağın Varlık Yönetim Şirketlerine Devrini Talep Etme 218
(4) Kiralama ve Lisans Hakkını Talep Etme . 218
Önlem Alma . 219
Giderleri Talep Etme 221
Aynî Hakkı Koruyan Davaları Açma 223
Denetleme . 224
Tazminat Talep Etme . 224
Alt Rehin Kurma. 224
14 İçindekiler
Rehin Alacaklısının Yükümlülükleri . 225
Tescil Talebinde Bulunma. 225
Terkin 225
III. TİCARİ İŞLETME REHNİNİN SONA ERMESİ.226
REHİN HAKKININ SONA ERMESİ. 226
Genel Olarak . 226
Alacağın Sona Ermesi 227
Sürenin Sona Ermesi . 227
Ticari İşletmenin Yok Olması. 228
SİCİL KAYDININ TERKİNİ . 229
REHNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ 232
GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME. 234
SONUÇ.237
KAYNAKÇA.241
