Tıp Alanında Kişisel Verilerin KorunmasıGenel Veri Koruma Tüzüğü – 108 + Sayılı Sözleşme – Avrupa Konseyi Tavsiye Kararları Ve Uygulama Geliştiriciler İçin Kapsamlı Değerlendirme Yapılmıştır.
İçindekiler Altıncı Basıya Özsöz 7 Beşinci Basıya Önsöz 11 Dördüncü Baskıya Önsöz 13 Üçüncü Baskıya Önsöz 17 İkinci Baskıya Önsöz 19 Teşekkür 21 Özet 23 Kısaltmalar 31 GİRİŞ VE KONUNUN SINIRLANDIRILMASI 33 1. BÖLÜM SIR SAKLAMA VE KİŞİSEL VERİ KAVRAMI §1. SIR VE SIR SAKLAMA KAVRAMI 39 I. Tarihsel Bakış 39 II. Kavramlar 43 III. Sır 46 IV. Sırrın Mesleğin Konusu ile İlgisi Olması 47 V. Sırrın Doğrudan Sırrın Sahibi Tarafından Verilmesi veya Sonradan Mesleki Uygulamada Öğrenilmesi 48 §2. KİŞİSEL VERİDEN ÖNCE KİŞİLİK HAKKI KAVRAMI 49 I. Kişilik Hakkının Kişisel Veri ile ilişkisi 49 A. Kişilik hakkı 49 B. Kişisel Veriler ile Kişiliğin Korunması 49 §3. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI BAĞLAMINDA ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI 50 I. Kişisel Veri Kavramı 57 A. Bilgi 58 B. Kimliği Belirli veya Belirlenebilir Kişi 59 C. Bilginin Kişiye İlişkin Olması 62 D. Kişisel Olmayan Veri 63 §4. SIR, MESLEK SIRRI KAVRAMI VE KİŞİSEL VERİ İLE İLİŞKİSİ 64 §5. TIP ALANINDA KİŞİSEL VERİ KAVRAMI/SAĞLIK KİŞİSEL VERİSİ/HASSAS VERİ/ÖZEL NİTELİKLİ KİŞİSEL VERİ 66 §6. VERİ/ HASSAS VERİ/ KİŞİYE ÖZEL VERİ 72 §7. VERİ SORUMLUSU/ORTAK VERİ SORUMLUSU/VERİ İŞLEYEN 74 §8. VERİ MADENCİLİĞİ/VERİ AÇLIĞI 82 §9. VERİ GÜVENLİĞİ/ÖLÇÜLÜLÜK/AÇIKLIK 84 §10. ANONİMLİK/GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ 85 §11. ANONİMLEŞTİRME 86 §12. BLOK ZİNCİRİ Mİ ANONİMLEŞTİRME Mİ? 88 §13. GİZLİLİK ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (PIA) 88 §14. TIP ALANINDA UNUTULMA HAKKI 94 §15. SAĞLIK PANOPTİKONU/DİJİTAL KİŞİLİK/DİJİTAL HASTANE 95 §16. NÖRO–DATA BİR SAĞLIK VERİSİ Mİ? 98 §17. YAPAY ZEKA VE KİŞİSEL VERİLER 101 I. Yapay Zeka ve Tıp Alanında Kişisel Verilerin Korunması Konusunun Multidisipliner Değerlendirilmesi 102 A. Teknoloji ve Gizlilik 104 B. Tıp Teknolojilerinde İnovasyon ve Kişisel Veriler 107 C. Sağlık Verilerinin İşlenmesine ilişkin Avrupa Konseyi’nin CM/Rec(2019)2 sayılı Tavsiye Kararı. 108 1. Veri İşleme ile İlgili İlkeler 108 2. Sağlıkla İlgili Verilerin İşlenme Koşulları 109 3. Sağlıkla İlgili Verilerin Paylaşılması 111 4. Sağlıkla İlgili Verilerin Saklanması 111 5. Sağlıkla İlgili Verileri İşlenen Kişilerin Hakları 111 6. Mobil Cihazlar 112 7. Bilimsel Araştırma Nedeni ile Verinin Arşivlenmesi. 112 D. Tıp Alanında Bilişim ve Kişisel Veriler 117 E. Teletıp (Telemedicine )Uygulamaları ve Uzaktan Konsültasyon– Kişisel Verilerin Korunması İlişkisi 121 F. İnsan Merkezli/Kullanıcı Dostu Tasarım ve Kişisel Verilerin Korunmasının Birlikteliği 124 §18. Avrupa Konseyi Yapay Zeka Ad Hoc Komitesi’nin Raporu (CAHAI İlkeleri) 127 §19. PANDEMİ SÜRECİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN İŞLENMESİ İLE İLGİLİ GÜNCEL YAKLAŞIM. 128 I. Temas Takip Sistemleri Konusunu Hukuk ve Teknik Açısından İrdeleme 128 II. Merkezi ve Merkezi Olmayan Temas Takip Yazılımlarının GDPR Açısından Değerlendirilmesi 130 §20. EDPS’NİN 2020/8 SAYILI SAĞLIK ALANI İLE İLGİLİ GÖRÜŞÜ ÜZERİNE DEĞERLENDİRME. 135 §21. TIP ALANINDA GİZLİLİĞİ ARTIRICI TEKNOLOJİLER ÜZERİNE ÖRNEKLER 138 I. Tasarım Yoluyla Gizlilik 138 II. Gizlilik Artırıcı Teknolojiler 139 2. BÖLÜM KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN MAHREMİYETİ KAPSAMINDA BİLGİ EDİNME HAKKININ SINIRLARI §1. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ’NİN BİLGİ EDİNME HAKKINA BAKIŞ AÇISI 142 §2. BİLGİ EDİNME HAKKINA DANIŞTAY’IN BAKIŞ AÇISI 143 3. BÖLÜM KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER §1. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI DÜZENLEMELER 145 I. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) 145 II. Birleşmiş Milletler 145 III. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 146 A. AİHS m. 8/1 Hükmü ve Devletin Yükümlülükleri 146 B. AİHS m. 8/2’nin Yatay Uygulanması ve Müdahalenin Meşruluğu 148 C. 8. Madde bağlamında Sınırlama ve Güvence Rejimi 149 D. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Tıbbi Kişisel Verilerin Korunması ile İlgili Kararları 150 IV. Kişisel Verilerin Otomatik Olarak İşlenmesi Sırasında Gerçek Kişilerin Korunmasına İlişkin Sözleşme (108 Sayılı Sözleşme) 155 V. Modernize Edilen 108+ Sayılı Sözleşme 157 VI. Genel Veri Koruma Tüzüğü (General Data Protection Regulation) 158 VII. Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi 161 VIII. Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi 162 IX. Avrupa’da Hasta Haklarının Geliştirilmesi Bildirgesi 163 X. Bilgisayarın Tıpta Kullanılmasına İlişkin Duyuru (1983, Venedik, İtalya) 164 XI. Dünya Tabipler Birliği’nin Lizbon Hasta Hakları Bildirgesi’nin Gözden Geçirilmiş Şekli (Eylül 1995, Bali/Endonezya) 164 XII. AB Temel Haklar Şartı 165 XIII. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin (97) 5 Sayılı Tavsiye Kararı 165 XIV. Hekimlik Ahlakı Uluslararası Yasası 166 XV. Helsinki Bildirgesi 166 XVI. Sağlık Çalışanları İçin Sağlık Hizmetinde Gizliliğe ve Mahremiyete İlişkin Avrupa Rehber Kuralları 166 XVII. Diğer Uluslararası Mevzuat 167 XVIII. Avrupa Veri Koruma Otoritesi (EDPS) 168 XIX. Farklı Veri Koruma Otoriteleri’nin İhlal Kararları 168 §2. AVRUPA PARLAMENTOSUNUN ÖNEMLİ DÜZENLEMELERİ 170 I. VERİ YÖNETİŞİM YASASI (DATA GOVERNANCE ACT) 170 II. DATA ACT (Veri Yasası) 171 §3. TÜRK HUKUKUNDA DURUM 172 I. Anayasa 172 II. Anayasa Mahkemesi 173 III. Türk Ceza Kanunu/Ceza Muhakemesi Kanunu 175 IV. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 177 V. Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik 179 VI. Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar 180 VII. Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Veri Sorumlularınca Alınması Gereken Yeterli Önlemler" ile ilgili Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 31/01/2018 Tarihli ve 2018/10 Sayılı Kararı 181 VIII. Veri Sorumluları Sicili Hakkında Yönetmelik (VERBİS) 183 IX. Hasta Hakları Yönetmeliği 185 4. BÖLÜM KİŞİSEL VERİLERİN HUKUKA AYKIRI OLARAK AÇIKLANMASI SUÇU §1. SAĞLIK ALANINDA KİŞİSEL VERİLERİN HUKUKA AYKIRI OLARAK AÇIKLANMASI (SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİ) 193 I. Tıp Hukuku/Hasta/Hekim/Tedavi 193 II. Sağlık Personeli Kavramı/Sağlık Meslek Mensubu 193 III. Tıbbi Hizmet Dışında Kalan Hastane Personeli 194 IV. Taşınabilir Sigorta Sistemi 195 V. Özel Hastaneler 196 §2. TÜRKİYE'DE SAĞLIK ALANINDA KİŞİSEL VERİLERİN KAYIT ALTINA ALINDIĞI SİSTEMLER 197 I. Biyometrik Yöntemler 197 A. Tanım ve Çeşitleri 197 B. Kişisel Verilerin Biyometrik Yöntemlerle Elde Edilmesi 198 II. E–Nabız Projesi 200 A. Tanım ve Eleştiri 200 §3. GENEL DURUM VE HUKUKSAL YARAR 202 I. Suçun Unsurları 202 A. Maddi Unsur 202 1. Kişisel Sağlık Verisi Kavramı 203 2. Kişisel Sağlık Verilerinin Kapsamı 204 3. Fail 207 4. Fiil 209 B. Manevi Unsur 211 II. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 213 A. Teşebbüs 213 B. İştirak 214 C. İçtima 215 III. Hukuka Aykırılık Unsuru 216 A. Rıza (TCK m. 26/2) 216 B. Yanılgı 220 C. Zaruret Hali 221 IV. Nitelikli Haller 223 A. Suçların Kamu Görevlisi Tarafından ve Görevinin Verdiği Yetki Kötüye Kullanılmak Suretiyle İşlenmesi (m. 137/1–a) 223 B. Suçun Belli Bir Meslek veya Sanatın Sağladığı Kolaylıktan Yararlanmak Suretiyle İşlenmesi (m. 137/1–b) 223 C. Verileri Yok Etmeme (m.138) 224 V. Yaptırım ve Zamanaşımı 224 A. Türk Ceza Kanunu kapsamında Yaptırım. 224 5. BÖLÜM BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ §1. KİŞİSEL VERİLERİN HUKUKA AYKIRI OLARAK VERİLMESİ’NİN İSTİSNASI OLARAK BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SINIRLARI 227 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME 233 EKLER KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU 241 GuIdelInes 05/2020 on consent under RegulatIon 2016/679 VersIon 1.1 Adopted on 4 May 2020 261 GILLBERG–İSVEÇ KARARI 267 S. ve MARPER/BİRLEŞİK KRALLIK DAVASI 295 BREYER /ALMANYA KARARI 331 KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKINDA FEDERAL KANUN 345 PECK–BİLEŞİK KRALLIK DAVASI 359 N.B.B. BAŞVURUSU 377 Kaynakça 395 Kavramlar Dizini 405
