Finans ve Ekonomi Bilimsel Kare - Bulmaca

Dr. Tolga ULUSOY

İlki 2010 yılı Ocak ayında çıkartılan "Ekonomi Bulmacaları" kitabının devamı niteliğinde olan bu kitap temelinde "Ekonomi ve Finans" alanında kelime ve tanım öğrenmekte ve hatırlamakta zorluk çeken ve bu alanda çalışan tüm öğrenci, araştırmacı ve diğer bulmaca meraklıları ve profesyoneller için hazırlanmış.

Magazinsel bulmacaların dışında Ekonomi ve Finans dersi konularıyla ilgili hazırlanmış bulmacaları çözmenin; öğrencinin konuları pekiştirmesini, bilgilerinin kalıcılığını sağlamasını, bilimsel okuma-yazma becerisini geliştirmesini, bütünsel ve parçalayarak düşünmesini, problem çözme yeteneklerinin artırılmasını, farklı düşünebilmesini sağladığından yola çıkılarak hazırlanan kaynak kitap alanında "Türkiye'de ilk bilimsel bulmaca kitabı" serisinin ikinci kitabıdır.

(Tanıtım Bülteninden)

Doç. Dr. Tolga Ulusoy
Finans ve Ekonomi
Bilimsel Kare-Bulmaca
Yayın No: 3688
İşletme-Ekonomi Dizisi: 939
Finans ve Ekonomi Bilimsel Kare-Bulmaca
Doç. Dr. Tolga Ulusoy
Birinci Baskı: Mart 2018
ISBN: 978-605-242-127-7
Tasarım Uygulama: Tolga Ulusoy
Kapak Tasarım: Gülgonca Çarpık
Baskı ve Cilt: Birlik Fotokopi Baskı Ozalit Gıda San. Tic. Ltd. Şti.
Sertifika No: 20179
Nispetiye Mah. Birlik Sokak No: 2
Nevin Arıcan Plaza 1. Levent/Beşiktaş/İst.
Tel: (0212) 269 30 00
® 2018 Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Tüm hakları saklıdır. Tamamının ya da herhangi bir bölümünün
yayıncının yazılı izni olmadan çoğaltılması yasaktır.
Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Sertifika No: 16136
Narlıbahçe Sok. No: 11 Cağaloğlu-İstanbul
Tel: (0212) 511 54 32 - 519 01 77 Fax: (0212) 513 87 05 - 511 36 50
www.betayayincilik.com
Beni yetiştiren, her zaman örnek aldığım
Anne ve Babama
en içten şükranlarımla…
Siz olmasaydınız bu kitap asla olmazdı...

ÖNSÖZ
İlkini Dr. Ferudun Kaya ile birlikte 2010 yılı Ocak ayında çıkarttığım “Ekonomi
Bulmacaları” kitabının devamı niteliğinde olan bu kitap temelinde “Ekonomi ve Finans” alo -
anında kelime ve tanım öğrenmekte ve hatırlamakta zorluk çeken ve bu alanda çalışan tüm
öğrenci,araştırmacı ve diğer bulmaca meraklıları ve profesyoneller için hazırlandı. Magazinsel
bulmacaların dışında Ekonomi ve Finans dersi konularıyla ilgili hazırlanmış bulmacaları çözmenin; öğrencinin konuları pekiştirmesini, bilgilerinin kalıcılığını sağlamasını, bilimsel okuma-yazma becerisini geliştirmesini, bütünsel ve parçalayarak düşünmesini, problem çözme yeteneklerinin
artırılmasını, farklı düşünebilmesini sağladığından yola çıkılarak hazırlanan kaynak kitap alanında
“Türkiye'de ilk bilimsel bulmaca kitabı” serisinin ikinci kitabıdır.
İlk Kitapta kullanılan kelimeler ve anlamları için bir çok kaynağa başvurulmuş olmakla birlikte temel olarak “Bir Numara Yayınlarının Ekonomi Ansiklopedisi” ve TDK Sözlükleri ile piyasadaı -
ki tüm iktisat ve finans kitaplarından faydalanılmaya çalışılmıştır. Anlamlar değişik kaynaklardan
karşılaştırılarak bulmaca da okuyanın tam ve net olarak anlayabileceği formata indirgenmiş Türkçe
kaynakların yetersiz kaldığı durumlarda İngilizce kaynaklara da başvurulmuştur. Eski Türkçe kelimeler ayıklanmaya çalışılarak, tanımların daha yenilikçi yaklaşımla ele alınmasına azami gayret
gösterilmiştir.
Sayın Rektörüm Prof. Dr.Seyit AYDIN'a, tüm kariyerim boyunca desteğini benden esirgemeyen değerli hocam, ağabeyim Sayın Prof. Dr. Yalçın KARATEPE'ye, kitabın ikinci baskısı için beni
yüreklendiren tüm hocalarıma bu kitaba gösteriği ilgi ve alaka nedeniyle Beta Yayıncılık sahibi
Sayın Seyhan SATAR'a, zahmetleri ile beni mahup eden Sayın Cenker Tanırcan'a ve Gülgonca
Çarpık hanımefendiye, kitaba olan değerli katkıları sebebiyle tüm öğrenci arkadaşlarıma teşekkürlerimi borç bilirim. Sevgili Eşim ve Paşa Oğlum, Mamanim ve Canbabama…
Bu alana ilgi gösteren herkese faydalı olması temennisiyle……….
Doç.Dr. Tolga ULUSOY
2018
Kastamonu
179
KAYNAKÇA
· AKDOĞAN Nalan ve SEVİLENGÜL Orhan, Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, Gazi
Kitabevi 10. Baskı, (Ankara: 2000).
· ALBAUM Gerald., J. STRANDSKOV and E. DUERR, International Marketing and Export
Management, Addison-Wesley:1998).
· ALKİN Erdoğan, Uluslararası Ekonomik İlişkiler, İstanbul Üniversitesi Yayınları, Güryay Matbaası, (İstanbul: 1981).
· Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü, V Yayınları, (1989: Ankara).
· Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü, Dünya Kitapları Yayınları, (2000: İstanbul).
· APAK Sudi, Uluslararası Finansal Teknikler, Bilim Teknik Yayınevi, (İstanbul: 1995).
· APAK, Sudi. Uluslarası Bankacılık ve Finansal Sistemler, Emlak Bankası Yayınları, (İstanbul:1993).
· ARDA,Erhan.Ekonomi Sözlüğü, Alfa Yayınları, (İstanbul:2002).
· ARZOVA S. Burak, Barter İşlemleri, Türkmen Kitabevi, (İstanbul:2000).
· ATAMAN Ümit ve Haluk SÜMER, Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebesi, 7. Baskı, Ozan Yayıncılık, (İstanbul:2000).
· BABUŞÇU, Şenol ve Adalet HAZAR; Menkul Kıymetler ve diğer Sermaye Piyasası Araçları,
SPK İleri Düzey Lisanslama Sınavlarına Hazırlık, Akademi Consulting, SPK Lisanslama Serisi No:14.
· BAĞRIAÇIK Atila ve Çetin İNANÇ, Belgelerle Uygulamalı Serbest Bölgeler, (İstanbul 1997).
· BAĞRIAÇIK Atila ve Seyfettin KANTEKİN, İhcacat-İthalatda Akreditif İşlemleri, (İstanbul:
1998).
· BAĞRIAÇIK Atila, Uygulamalı Dış Ticaret İşlemleri, Bilim Teknik Yayınevi, 5. Baskı, (İstanbul: 1998).
· BAYRAKTUTAN, Yusuf. “Bilgi ve Uluslararası Ticaret Teorileri”, Cumhuriyet Ü. İİBF Dergisi, Cilt 4, Sayı:2, 2003. www.cumhuriyet.edu.tr/edergi/makale/195.pdf
· BERK Niyazi, Bankacılığın Dışa Açılması ve Dış Kredi İlişkileri, Yapı Kredi Bankası AŞ İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü, Bankacılık Araştırmaları Dizisi, No. 4, (İstanbul: 1999).
· BESTENCİ Çetin ve CANITEZ Murat, Dış Ticaret, Gazi Kitabevi 3. Bası, (Ankara: 2004).
· BITTMAN, James B., Fundamentals of Options: Options-Essential Concepts and Trading,
Edited by The Options Institute, (Illinois: 1990).
· Bir Numara Yayınları, Ekonomi Ansiklopedisi, 1 Numara ve Hearst Yayıncılık Paymaş Yayınları, Güncelleştirilmiş 1997 Basım
· BOZKURT Veysel, Elektronik Ticaret, Alfa Yayınları, (İstanbul:2000).
· BREEK, Van Ronald, “How to Hedge,” Resident Abroad, (August: 1993).
180
· CANBAS Serpil ve DOĞUKANLI Hatice, Finansal Pazarlar, Beta Basım Yayın 3. Baskı, (İstanbul: 2001).
· CANITEZ Murat ve İLKER Alaaddin, “İhracat ve İthalatta Kullanılan Belgeler”, Dış Ticaret,
Gazi Kitabevi, (Ankara: 2004).
· CANITEZ Murat ve Okan FETTAHLIOĞLU, “Dış Ticarette Ödeme Şekilleri ve Factoring-Forfaiting”, Dış Ticaret, Gazi Kitabevi, (Ankara: 2004).
· CANITEZ Murat ve TÜMER Güçlü, “İhracat ve İthalatta Lojistik”, Dış Ticaret, Gazi Kitabevi,
(Ankara: 2004).
· CEYLAN Ali ve Turhan KORKMAZ, İşletmelerde Finansal Yönetim, Ekin Yayınları, (Bursa:
2008).
· CEYLAN, Ali ve Turhan KORKMAZ, Finansal Teknikler, Yenilenmiş 6. Baskı, Ekin Basım
Yayın Dağıtım, (Bursa: 2008).
· CHAMBERS, Nurgül R., Türev Piyasalar, Avcıol Basın Yayın, (İstanbul: 1998).
· CHRİS, Neil A., The Black- Scholes and Beyond Interactive Toolkit, McGraw-Hill Company,
(New York: 1997).
· CLASEN Thomas, “An Exporter's Guide To Selecting Foreign Sales Agents and Distributors”,
The Journal of European Business, Vol. 3, No. 2 (November/December 1991).
· ÇALIŞ Asım, İhraçatta Taşıma Şekilleri&Nakliyat, İGEME - İhracat Geliştirme Etüt Merkezi,
(Ankara: 2005).
· ÇELİK Adnan ve Diğerleri, Dış Ticaret, Gazi Kitabevi, 3. Baskı, (Ankara: 2004).
· DEMİR Musa, Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebesi, Detay Yayıncılık, (Ankara: 2004).
· DEVİREN, Nursen Vatansever. “Yeni Dış Ticaret Teorileri”, Mevzuat Dergisi, Yıl:7, Sayı:81,
Eylül 2004, www.basarmevzuat.com/dergi/2004-09/a/05.htm.
· Dış Ticaret Müsteşarlığı, “Büyüme Modelleri Çerçevesinde Yeni Ekonominin Makro Ekonomi Üzerindeki Muhtemel Etkileri”, (Ankara: 2000). www.dtm.gov.tr/ dtmweb /index.cfm?
action=detayrk&yayinID=1091&icerikID=1197&dil=TR, 5.06.2008.
· DOĞAN Hulisi, İhracat Pazarlaması ve İşlemleri, Detay Yayıncılık, (Ankara: 2005).
· DOUGLAS Susan and Samuel CRAIG, Global Marketing Strategy, McGraw-Hill (1995).
· DUMAN, Koray, “Yeni Ekonominin Makro Ekonomi Üzerindeki Etkileri”, 2004.
· DURAN Tülay, Türk Denizciliği ve Deniz Ticareti Kaynakları, Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği, (İstanbul: 2002).
· EİTEMAN, David K., Arthur I. Stonehill and Michael H. MOFFETT, Multinational Business
Finance, Sixth Edition, Adison Wesley Publishing Company, (New York: 1993).
· EKİNCİ Yılmaz, Dış Ticaret İşlemleri ve İhracatçının El Kitabı, Ak-Bil Yayıncılık (1997).
· Ekonomi Ansiklopedisi, Paymaş Yayınları, (1983).
· EMİROĞLU, Kudret ve DANIŞOĞLU Bülent, Ekonomi Sözlüğü,Bilim Sanat Yayınları, (Ankara:2007).
· ERDEM Ercüment ve Özdemir Hatice, Dış Ticarette Anlaşmazlıkların Çözümü ve Uluslararası Tahkim, Galatasaray Üniversitesi (İstanbul:2004).
· ERSAN, İhsan, Bankalarda Döviz Yönetimi, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, No. 150, (Ankara: 1988).
· ERSUN Cengiz, Selçuk OK, Tamer KAYACIKLI ve Tezer PALACIOĞLU, Körfez Ülkeleri İhracat Pazar Araştırması, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, No. 22 (İstanbul: 2001).
181
· Futures and Options Lead Growth in Forex Trading, Risk Manager/Forex, Corporate Finance,
(1993, May).
· GEDİK Mehmet, “Yeni Bir Liman Yatırım Önerisi, Derince Limanı Konteyner Terminali”, Türk
Limanları, (Temmuz-Eylül 1991).
· GÖKÇEN, Gürbüz. Genel Muhasebe, İstanbul: Beta Basım Yayın, (İstanbul: 2007).
· GROSSE Robert and Duane KUJAWA, International Business, Richard Irwin Inc. (1995).
· Gümrük Yönetmeliği,
· GÜNDÜZ, L ve M. TUTAL. Türev Ürünlerin Muhasebeleştirilmesi: Türkiye Uygulaması
Üzerine Bir Öneri.
· HANÇERLİOĞLU, Orhan, Ekonomi Sözlüğü, 6. Basım, Remzi Kitabevi, (İstanbul:1995).
· Hazine Müsteşarlığı'nın, Resmi Gazetede Yayımlanan TPKK hakkındaki 32 Sayılı Karar'a ilişkin
91-32/5 sayılı tebliğleri
· HODGES, Jeremy, “Global Foreign Exchange,” Corporate Finance, (1993).
· http://iibf.ogu.edu.tr/kongre/bildiriler/08-02.pdf, (Erişim Tarihi: 05.06.2008).
· KARABAY, Gülseren. (2003). Dış Ticaretin Finansmanında Alternetif Yöntemler ve Tekstil
Sektöründe Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
· KARAN, M. Baha (2001). Yatırım analizi ve Portföy Yönetimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
· KARATEPE, Yalçın (2000). Türev Piyasaları, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
Yayını; Yayın No: 587.
· KARDAĞLI, Ertuğrul (2007). Türkiye'de Dış Ticaret ve Finansmanı, Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
· KARLUK Rıdvan, Uluslararası Ekonomi, Bilim Teknik Yayınevi, (İstanbul: 1987).
· KAVAK Şeref, Genel Muhasebe, Kayıkçı Matbaacılık Yayınları, (Çankırı: 1997).
· KAYA Ferudun, Dış Ticaret İşlemeleri ve Muhasebe Uygulamaları, 3. Bası: Detay Yayıncılık,
(Ankara: 2008).
· KAYA Ferudun, Dış Ticaret İşlemeleri Yönetimi, Beta Yayıncılık, (İstanbul: 2008).
· KAYA Mehmet Emin, Dış Ticaret, Kariyer Matbaacılık, (Ankara:1997).
· KEMER Osman Barboros, ARDA,Erhan, Ansiklopedik İktisat ve Dış Ticaret Sözlüğü, Savaş
Yayınevi, (Ankara: 2009).
· KIRIKTAŞ İlhan ve TOLU Abdullah, İhracatta KDV Uygulaması-Devlet Yardımları-Muhasebe ve YMMM Mevzuat İlişkisi, Hesap Uzmanları Derneği, (Ankara:1996).
· KIRIM, Arman, “Döviz Faiz Swapları,” Bankacılık Dergisi, (Temmuz: 1991).
· KIZIL, Ahmet ve Macide ŞOĞUR, İhracat-İthalat İşlemleri ve Muhasebe Uygulaması, Der
Yayınları 3. Baskı, (İstanbul: 1997).
· KOBAN Emine, Dış Ticaret Eğitimi, Alfa Yayınları, (Bursa: 2002).
· KORKMAZ Turhan, Hisse Senedi Opsiyonları ve Opsiyon Fiyatlama Modelleri, Ekin Yayınları, (Bursa: 1999).
· KORKMAZ, Turhan ve Ali CEYLAN, Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi, Gözden
Geçirilmiş 4. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, (Bursa: 2007).
· Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanun.
182
· LEVITT Theodore, International&Global Marketing: The Globalization of Markets, Irwin/
McGraw Hill (1997).
· MADURA, Jeff, International Financial Management, St. Paul, West Publishing Company,
(1986).
· MELEMEN Mehmet ve Burak ARZOVA, Uluslararası Ticaret Finansman Teknikleri ve Ticari İngilizce, Alfa Basın Yayınları, (İstanbul: 1998).
· MELEMEN Mehmet ve S. Burak ARZOVA, Uluslararası Ticaret Alternatif Finansman Teknikleri ve Muhasebeleştirilmesi Ticari Yazışma Örnekleri, Türkmen Kitabevi, (İstanbul:2000).
· MELEMEN, Mehmet ve S. Burak ARZOVA, Uygulamalı Uluslararası Ticaret Finansman
Teknikleri Ticari İngilizce, Alfa Basım Yayım Dağıtım, (İstanbul:2000).
· MELEMEN, Mehmet, Ticari İngilizce Commercial English, Türkmen Kitabevi, (İstanbul:2001).
· Merkez Bankası'nın, Kambiyo Mevzuatına ilişkin Resmi Gazetede Yayımlanan İlgili Genelgeleri.
· Niyazi Berk, Finansal Yönetim, 7. Bası, İstanbul: Türkmen Kitabevi, (İstanbul: 2003).
· ONURSAL, Erkut (2001). Kredili Satışların Orta Vadeli Finansmanına Yardımcı Bir Yöntem: Forfaiting, DTM Dergisi.
· ÖCAL Tezer ve Diğerleri, Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü, (Ankara: 1989).
· ÖZALP, Abdurrahman (2007). Dış Ticaret'te Yeni Kurallar UCP 600'ın Kullanılması ve Akreditif, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
· ÖZCAN Murat, Uluslararası Pazarlama, Türkmen Kitabevi, (İstanbul: 2000).
· PARASIZ, İlker. Para-Banka ve Finansal Piyasalar. 6. Baskı, Ezgi Kitabevi, (Bursa:1997).
· PARASIZ,İlker.Ekonomi Sözlüğü.Ezgi Yayınevi, (Bursa:2007).
· PASMANTİER, Anita B., “Hedging Foreign Exchange Exposure,” Journal of Cash Management (Vol:13,Nov/Dec), (1993).
· PEHLİVAN Özgür, İhracatta Pratik Bilgiler (Uluslararası Bir Ödeme ve Granti Aracı Akreditif), (Ankara:1989)
· RICK David, Internatıonal&Global Marketing:How to Avoid Business Blunders Abroad,
McGraw Hill (1997).
· ROA Ramesh K. S., Fundamentals of Financial Management, Maxwell Macmillan International Editions, (New York: 1989).
· SAUNDERS, Anthony, Financial Institutions Management: A Modern Perspective, Richard
D. Invin Inc., (New York:1994).
· SENEM, Yayayürüyen (2004). Dış Ticaretin Finansmanında Bankaların İşlevleri ve Uygulamadan Örnekler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
· SEYİDOĞLU, Halil, Uluslararası Finans, Güzem Can Yayınları, Geliştirilmiş 4. Baskı, (İstanbul: 2003).
· SEYİDOĞLU, Halil, Uluslararası Finans, Güzem Yayınları, Geliştirilmiş 2. Baskı, (İstanbul:
1997).
· SEYİDOĞLU, Halil. Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama, Güzem Yayınları, (İstanbul: 1994).
· SEYİDOĞLU, Halil. Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama, İstanbul, Güzem Can
Yayınları, (İstanbul: 2007).
183
· SHAPİRO, Alan C., Multinational Financial Management, Allyn and Bacon, Inc., (Boston:
1982).
· SMİTHSON, Charles W., CLİFFORD W. Smith, Jr. and D. Sykes WİLFORD, Managing Financial Risk, Irwin Professional Publishing, (Chicago: 1995).
· ŞAHİN Arif, İhracata Yönelik Finansman Araçları, İGEME-İhracat Geliştirme Etüt Merkezi,
(Ankara: 2004).
· ŞAKAR, Birgül. Banka Kredileri ve Yönetimi, Beta Basım Yayın AŞ, (İstanbul: 2007).
· ŞENYÜZ Doğan, Türk Vergi Sistemi, Ezgi Kitabevi, (Bursa: 2004).
· TANER Pınar ve ÖZTÜRK Sevgin, İhracat, Furkan Ofset, (2001).
· TERPSTRA Vern and Ravi SARATHY, International Marketing, The Dryden Press (1994).
· TOMANBAY Mehmet, Dış Ticaret Rejimi ve İhracatın Finansmanı, Hatiboğlu Yayınları, (Ankara: 1995).
· TOSUN M. Vefa, Uygulamalı Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebe, Beta Basım Yayım, (İstanbul:
1999).
· TURANLI Rona ve Tamer İŞGÜDEN, Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü, (İstanbul: 1987).
· Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu.
· ULUDAĞ İlhan ve Erişah ARICAN, Finansal Hizmetler Ekonomisi, Beta Yayınları, (İstanbul:
1999).
· ULUSOY, Tolga ve Ferudun KAYA, Ekonomi Bulmacaları, Beta Yayınları (İstanbul:2010).
· VOB - Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası, Türev Araçlar Lisanslama Rehberi, Vadeli İşlem ve
Opsiyon Borsası A.Ş., (İzmir, Kasım 2005).
İNTERNET ADRESLERİ
· http://www.abgs.gov.tr, (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği).
· http://www.baskent.edu.tr/~gurayk/, (Başkent Üniversitesi).
· http://borsaterimleri.com
· htttp://www.muhasebeturk.com
· http://www.dtm.gov.tr, (Dış Ticaret Müşteşarlığı).
· http://www.ebilge.com
· http://www.ekodialog.com
· http://www.ekonomist.com
· http://www.igeme.gov.tr, (İhracat Geliştirme Etüt Merkezi).
· http://www.tcmb.gov.tr, (T.C. Merkez Bankası).
· http://www.turkcebilgi.com
· http://www.vob.org.tr (Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası).
· http://www.wto.org, (Dünya Ticaret Örgütü).
· http://www.vadeliislemler.net/okul/swap.htm,