Toplu İş Uyuşmazlıklarında Barışçı Çözüm Yolları
Av. Arb. Erkan YAMAN
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR7
TABLO LİSTESİ15
ŞEKİL LİSTESİ17
KISALTMALAR19
GİRİŞ 21
BİRİNCİ BÖLÜM
İŞ UYUŞMAZLIĞI VE TÜRLERİ
UYUŞMAZLIK KAVRAMI.25
İŞ UYUŞMAZLIĞI KAVRAMI.27
III. İŞ UYUŞMAZLIĞININ TÜRLERİ 28
Genel Olarak .28
İş Uyuşmazlığının Tarafları Bakımından Gidilen
Ayrım29
Bireysel İş Uyuşmazlığı.29
Toplu İş Uyuşmazlığı.32
İş Uyuşmazlığının Niteliği Ve Konusu
Bakımından Gidilen Ayrım.33
Hak Uyuşmazlığı .33
Menfaat Uyuşmazlığı.35
İKİNCİ BÖLÜM
TOPLU İŞ UYUŞMAZLIĞI VE ÖZELLİKLERİ
TOPLU İŞ UYUŞMAZLIĞI .39
10
Genel Olarak .39
Toplu İş Uyuşmazlığının Özellikleri 39
Uyuşmazlığın Taraflarının Topluluklardan
Oluşması 39
Uyuşmazlığın Konusuna Tarafların
Ekonomik ve Sosyal Durumları ve Çalışma
Koşulları Girmesi.40
TOPLU İŞ UYUŞMAZLIKLARI BAKIMINDAN
UYGULANAN SİSTEMLER .40
Otoriter Sistem41
Serbesti Sistem42
Karma Sistem42
Türkiye’de Uygulanan Sistem 43
III. TOPLU İŞ UYUŞMAZLIKLARININ
TÜRKİYE’DEKİ TARİHÇESİ .45
Genel Olarak .45
Osmanlı Dönemi .46
Tahkim.46
Uzlaştırma48
1920-1936 Dönemi .48
1936-1963 Dönemi .49
15.6.1936 Tarih ve 3008 Sayılı İş Kanunu 49
20.2.1947 Tarih ve 5018 Sayılı İşçi ve
İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri
Hakkında Kanun 49
25.1.1950 Tarih Ve 5518 Sayılı İş Kanunun
Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında
Kanun.50
30.1.1950 Tarih Ve 5521 Sayılı İş
Mahkemeleri Kanunu 50
11
274 Sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 Sayılı
Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu 50
1980 Sonrası Dönem ve 2821-2822 Sayılı
Kanunlar52
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TOPLU İŞ UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜM YOLLARI
GENEL OLARAK.55
Kavgacı Çözüm Yolları 56
Barışçı Çözüm Yolları 60
ARABULUCULUK 60
Genel Olarak .60
Arabuluculuğun Diğer Benzeri Meslekler İle
Karşılaştırılması 62
Arabulucu ile Hakemin Karşılaştırılması 62
Arabulucu ile Uzlaştırmacının
Karşılaştırılması.62
Arabulucu ile Hakimin Karşılaştırılması .63
Arabuluculuk Sürecinin Temel İlkeleri 63
Gizlilik .63
Tarafsızlık 64
Eşitlik.65
Kontrolün Taraflarda Olması.65
Olağan Arabuluculuk66
Uyuşmazlığın Tespiti, Görevli Makama
Bildirim ve Arabulucunun Atanması.66
Arabulucunun Nitelikleri, Görev Süresi Ve
Çalışma Esasları.67
12
Arabuluculuk Belgesinin Hukuki Niteliği ve
İçeriği.70
Olağanüstü Arabuluculuk .72
Arabuluculuk Sisteminin İdari Yapısı 73
Genel Müdürlük.73
Seçici Kurul .73
Arabuluculuk Çalışmalarına İlişkin Veriler74
III. TAHKİM80
Genel Olarak .80
Zorunlu Tahkim 81
Zorunlu Tahkime Başvuru Şartları 82
Grev ve Lokavtın Yapılamayacağı Bir
Durumun Bulunması.82
Grev ve Lokavtın Yasak Olduğu
İşler ve İşyerleri .82
aaa. Sürekli Yasaklar.82
bbb. Geçici Yasaklar 83
Grev ve Lokavtın Ertelenmesi.85
İşçilerin Grev Oylaması Yoluyla
Grevi Engellemesi .88
Arabuluculuk Aşamasının Geçirilmiş
Olması.88
Yüksek Hakem Kurulu’na Başvurma.88
Yüksek Hakem Kurulu’nun Kuruluşu, İdari
Teşkilatı ve Çalışma Esasları.89
Yüksek Hakem Kurulu Kararlarının İçeriği
ve Niteliği 92
Grev ve Lokavt Yasağı Olmayan Haller94
13
İşletmeye Dahil Bir Kısım İşyerlerinde Grev
ve Lokavt Yasağı .94
Yüksek Hakem Kurulu Tarafından
Sonuçlandırılan Uyuşmazlıklara İlişkin
Veriler96
İhtiyari Tahkim .105
Hakemlerin Seçimi 107
İhtiyari Tahkimde Yargılama Usulü ve Karar.107
Toplu Menfaat Uyuşmazlıkları.107
Toplu Hak Uyuşmazlıkları .108
SONUÇ.111
KAYNAKÇA115