Trafik Kazalarında Kusur ve Trafik Bilirkişiliği

Murat SEVİNÇ

GİRİŞ-1

5271 SAYILI TCK'da BİLİRKİŞİNİN BİLMESİ GEREKENLER-3

Ceza Sorumluluğunun Şahsîliği-3

Kast-3

Taksir-3

Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suç-4

Taksirle Öldürme-4

CMK'da BİLİRKİŞİLİK-7

Bilirkişilere Uygulanacak Hükümler-7

Bilirkişinin Atanması-7

Bilirkişi Olarak Atanabilecekler-7

Bilirkişiliği Kabul Yükümlülüğü-8

Atama Kararı ve İncelemelerin Yürütülmesi-8

Bilirkişi Raporu, Uzman Mütalaası-9

Duruşmada Bilirkişinin Açıklaması-10

Bilirkişinin Reddi-10

Bilirkişilikten Çekinme, Bilirkişi Olarak Dinlenemeyenler-11

Görevini Yapmayan Bilirkişi Hakkındaki İşlem-11

Bilirkişi Gider ve Ücreti-11

2918 sayılı KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU VE YÖNETMELİĞİ-13

BİRİNCİ KISIM

Genel Esaslar

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam

Amaç-13

Kapsam-13

İKİNCİ BÖLÜM

Tanımlar

Tanımlar-15

İKİNCİ KISIM

Kurullar, Kuruluşlar, Komisyonlar, Görev ve Yetkileri

Görevli Kurullar ve Kuruluşlar-36

Emniyet Genel Müdürlüğü'nün, merkez, bölge, il ve ilçe trafik kuruluşları, görev ve yetkileri-40

Trafik zabıtasının, görev ve yetki sınırı ile genel zabıtanın trafik hizmetlerini yürütmeye ilişkin yetkisi-42

Karayolları Genel Müdürlüğü'nün görev ve yetkileri-46

Milli Eğitim, Sağlık ve Ulaştırma Bakanlıklarının görev ve yetkileri-48

Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanlığı'nın görev ve yetkileri-51

Belediye trafik birimleri, görev ve yetkileri-52

İl ve İlçe Trafik Komisyonları-55

5216 sayılı BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KANUNU-58

Ulaşım hizmetleri-58

ÜÇÜNCÜ KISIM

Karayolu Trafik Güvenliği, Trafik İşaretleri, Yapı ve Tesisler

Karayolu trafik güvenliği-59

Karayolu yapısı ve trafik işaretlerinin korunması-60

Trafik işaretleri-61

Karayolu dışında, kenarında veya üzerindeki diğer levhalar, ışıklar ve işaretlemeler-61

Belediye sınırları dışında karayolu kenarındaki yapı ve tesisler-63

Belediye sınırları içinde bulunan karayolu kenarındaki yapı ve tesisler-64

DÖRDÜNCÜ KISIM

Tescil ve Trafik Belgeleri, Tescil Plakaları, Motorlu Araçlara Ait Şartlar ve Muayene

BİRİNCİ BÖLÜM

Tescil ve Trafik Belgeleri, Tescil Plakaları

Tescil belgesi alma zorunluluğu-66

Tescil süreleri, satış ve devirler, noterlerin sorumluluğu ile ilgili esaslar-67

Trafik belgesi ve tescil plakası alma zorunluluğu-85

Belge ve plaka vermeye yetkili kuruluşlar-86

Belge ve plakaların araçlar üzerinde bulundurulması zorunluluğu-88

Trafik belgesi verilmesi için zorunlu belgeler: -96

Geçici trafik belgeleri ile geçici tescil plakaları-96

Araçlara ait trafik ayırım işaretleri ve diğer işaretler-100

Tanınma işaretleri-101

Devlet malı araçların ayırım işaretleri ve tescil plakaları-102

İKİNCİ BÖLÜM

Motorlu Araçlara Ait Şartlar

Araçların karayoluna uygunluğu ve teknik esaslar-103

Araçların teknik şartlara uygunluğu-103

Araçlarda bulundurulması zorunlu gereçler-104

Adres değiştirme ve araçlar üzerindeki değişiklikleri bildirme-106

Taşınması özel izne bağlı yükler-106

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Araçların Muayenesi ve Muayeneye Yetkili Kuruluşlar

Araçların muayenesi-107

Muayeneye yetkili kuruluşlar-108

BEŞİNCİ KISIM

Sürücü Belgeleri ve Sürücüler

Sürücü belgesi alma zorunluluğu-111

Sürücü belgesi alması zorunlu olmayanlarda aranacak şartlar-112

Sürücü belgesi sınıfları-112

Sürücü belgelerine ait esaslar-114

Dış ülkelerden alınmış olan sürücü belgeleri-117

Sürücü adaylarında aranacak şartlar-119

Sürücülerin sınavları ve sürücü belgelerinin verilmesi esasları-122

Askeri araç sürücülerinin sınavları-126

Adres değişikliklerinin bildirilmesi ve sürücü belgelerinin taşınması zorunluluğu-126

Sağlık şartlarında sonradan meydana gelen değişiklikler ile sahte olan, hile ile alınan veya şartlarına uygun olmadan verilen sürücü belgeleri-127

ALTINCI KISIM

Trafik Kuralları

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Kurallar

Karayollarında trafiğin akışı-129

Trafik işaretlerine uyma-131

-TRAFİK POLİSİNİN TRAFİĞİ YÖNETMESİ-133

B--IŞIKLI TRAFİK İŞARET CİHAZLARI-135

C--TRAFİK İŞARET LEVHALARI-138

-TEHLİKE UYARI İŞARETLERİ-138

-TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ-142

-TRAFİK BİLGİ İŞARETLERİ-145

-DURAKLAMA VE PARK İŞARETLERİ-148

-OTOYOL İŞARETLERİ-149

YATAY İŞARETLER-150

Alkollü içki, uyuşturucu veya keyif verici maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı-153

Sürücülerin alkol kontrolleri ve itiraz hallerinde yapılacak işlemler-157

ALKOLMETRE VE ÖZELLİKLERİ-159

PROMİL NEDİR?-163

ALKOLÜN İNSAN ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİ-163

Taşıt kullanma sürelerine uyma zorunluluğu-164

İKİNCİ BÖLÜM

Hız kuralları

Hız sınırları-168

Yeni Hız Limit Tablosu. (01 EYLUL 2010)-169

Hız Limitlerini %10 ile %30 aşılması durumunu gösterir liste-171

TAKOĞRAF VE ÖZELLİKLERİ-172

TAKOĞRAF KAĞIDI ÜZERİNDE SÜRÜCÜLER TARAFINDAN YAPILAN OYNAMALAR ve POLİSİN HAREKET TARZI-175

Hız sınırlarına uyma-177

Hızın gerekli şartlara uygunluğunu sağlamak-177

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sürücülerin Uyacağı Diğer Kurallar

Dönüş Kuralları-180

Geçme kural ve yasakları-182

Geçilen araçlara ait kurallar-185

Şerit izleme, gelen trafikle karşılaşma, araçlar arasındaki mesafe, yavaş sürme ve geçiş kolaylığı sağlama-186

Kavşaklarda geçiş hakkı-188

İndirme ve bindirme kuralları-190

Duraklama ve park etme-190

Duraklamanın yasak olduğu yerler-191

Park etmenin yasak olduğu yerler ve haller-192

Karayolu üzerinde park etme izni verilmeyen araçlar-197

Araçların ışıklandırılması-198

Işıkların kullanılması-199

Araçların yüklenmesi-201

Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücüleri ile ilgili kurallar-212

Araç manevralarını düzenleyen kurallar-214

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yayalar, Hayvanla Çekilen veya Elle Sürülen Araçlarla Hayvan Sürücüleri ve Yarışlar Hakkında Kurallar

Yayaların uyacakları kurallar-216

Hayvanla çekilen, elle sürülen araçları sürenler ile hayvan sürücülerine ait kurallar-218

Yarış ve koşulara ait kurallar-220

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Kurallar

Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve sürme kuralları-221

Ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazlarının kullanılması-224

Tedbirsiz ve saygısız araç sürme-225

Yaya ve okul geçitleri-225

Okul taşıtları-226

Demiryolu geçitleri-227

Çocuk, hasta ve sakat taşıtları, gözleri görmeyen yayalar, yürüyüş kolları-228

Sürücülerin ve yolcuların koruyucu tertibat kullanma zorunluluğu-229

Karayolu üzerindeki park yerlerinde ücret almaya yetkililer-243

Diğer kurallar-243

YEDİNCİ KISIM

Trafik Kazaları

Trafik kazalarına karışanlar ile ilgili kurallar-244

MADDİ HASARLI TRAFİK KAZASI TESPİT TUTANAĞI DÜZENLERKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR-247

Trafik kazalarında yükümlülük-248

Trafik kazalarına el koyma ve bilirkişilik-249

Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller-253

SEKİZİNCİ KISIM

Hukuki Sorumluluk ve Sigorta

BİRİNCİ BÖLÜM

İşleten ve Araç İşleticisinin Bağlı Olduğu Teşebbüs Sahibinin Hukuki Sorumluluğu

İşleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu-256

İşletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluktan kurtulması veya sorumluluğun azaltılması-257

Genel hükümlerin uygulanması-257

Zarar verenlerin birden fazla olması-257

İşletenler veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahipleri arasında zararın tazmini-258

Maddi ve manevi tazminat-258

İKİNCİ BÖLÜM

Sigorta

Mali sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğu-259

Zorunlu mali sorumluluk sigortası dışında kalan hususlar-260

En az sigorta tutarları-260

Sigorta sözleşmesinin verilmesi ve işletenin değişmesi halinde yapılacak işlemler-260

Tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller-261

Zarar görenlerin çokluğu-261

Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı-261

Sağlık hizmet bedellerinin ödenmesi: -261

Tazminat ve giderlerin ödenmesi-262

İhtiyari mali sorumluluk sigortasına uygulanacak hükümler-263

Sigorta sözleşmesi yapmaya yetkili sigorta şirketleri ve sigorta yapma zorunluluğu-263

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Özel Durumlar

Motorlu araç römorkları-263

Motorsuz taşıtlar ve motorlu bisiklet-263

Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar-263

Yarışlar-264

Devlete ve kamu kuruluşlarına ait araçlar-265

Çalınan veya gasbedilen araçlarda sorumluluk-265

Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı-265

BEŞİNCİ BÖLÜM

Ortak Hükümler

Zamanaşımı-266

Yetkili mahkeme-266

Sorumluluğa ilişkin anlaşmalar-266

DOKUZUNCU KISIM

Adli Kovuşturma ve Cezaların Uygulanması

BİRİNCİ BÖLÜM

Adli Kovuşturma

Bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara bakacak mahkemeler ve yetkileri-267

Duruşmasız olarak bakılacak davalar-268

İKİNCİ BÖLÜM

Cezaların Uygulanması

Suç ve ceza tutanakları-269

Para cezalarının ödenme süresi-272

Tescil plakasına göre tutanak düzenlenmesi-272

Ceza puanı uygulaması, puanlama ve trafik kazası nedeniyle sürücü belgelerinin geri alınması-273

İşlenen suçlar nedeniyle sürücü belgelerinin geri alınması ve yerine getirilmesi-276

Zamanaşımı-277

Yönetmelikte yer alacak diğer esaslar-277

ONUNCU KISIM

Eğitim, Okullar ve Çocuk Eğitimi Parkları

Trafik eğitimi ve denetimi-278

Sürücü kursları-278

Çocuk trafik eğitim parkları-279

Okul, radyo ve televizyonlarda trafik eğitimi-280

ONBİRİNCİ KISIM

Çeşitli Hükümler

Olağanüstü hallerde ve savaşta karayolunda trafiğin düzenlenmesi ve denetimi-281

Terk edilen, hasara uğrayan veya uzun süre park edilen araçlar-282

Trafik hizmetleri geliştirme fonu-282

İlgili bakanlık ve kuruluşlarla işbirliğini sağlama-282

Kağıtların ve plakaların basım ve dağıtımı ile ilgili gelirden pay ayrılması-283

Bilgi işlem merkezinin faaliyeti-284

Araçların trafiğe çıkarılmalarında kısıtlama ve yasaklamalar-285

Okul geçidi grevlisi-285

ONİKİNCİ KISIM

Ek Maddeler ve Geçici Hükümler

Ticari taşıt kullanma belgesi-290

Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması-290

Trafik suçlarına ilişkin cezalar-291

Trafik kazalarına karışan otobüs firmalarının adlarının teşhiri-291

Fahri trafik müfettişliği-291

Sigortalılar bilgi merkezi-292

Geçici Hükümler-294

ONÜÇÜNCÜ KISIM

Kaldırılan Hükümler, Yürürlük ve Yürütme

Yürürlükten kaldırılan ve uygulanmayan hükümler-299

Yürürlük-299

Yürütme-299

18. 10. 1983 TARİHLİ VE 2918 SAYILI KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNA ÇEŞİTLİ TARİHLERDEKİ KANUNLAR İLE EKLENEN GEÇİCİ MADDELER-299

OKUL SERVİS ARAÇLARI HİZMET YÖNETMELİĞİ-303

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Dayanak, Tanımlar

Amaç-303

Kapsam ve dayanak-303

Tanımlar-303

İKİNCİ BÖLÜM

Taşıtlarda Aranacak Şartlar, Taşımacının Yükümlülüğü, Şikayetlerin Değerlendirilmesi, Okul Servis Araçlarının Kiralanması ve Taşıma İşlerinde Çalışanlar

Taşıtlarda aranacak şartlar-304

Taşımacının yükümlülüğü-306

Şikayetlerin değerlendirilmesi-306

Okul servis araçlarının kiralanması-307

Taşıma işlerinde çalışanlar-307

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sigorta Zorunluluğu, Sigorta Şirketlerinin Yükümlülüğü ve Sigortasız Taşıma Yapılamayacağı

Sigorta zorunluluğu-308

Sigorta şirketlerinin yükümlülüğü-308

Sigortasız taşıma yapılamayacağı-308

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Denetim, Geçici Hükümler, Yürürlük ve Yürütme

Denetim-308

Taşımalı eğitim hizmetine ilişkin istisnalar-309

Yürürlük-309

Yürütme-309

TRAFİK KONTROLLERİ VE ŞERİT DARALTMA YÖNTEMLERİNE İLİŞKİN YÖNERGE-313

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç-313

Kapsam-313

Tanımlar-313

İKİNCİ BÖLÜM

Kamuoyunu Bilgilendirme

Denetimlerle İlgili Halkın Bilgilendirilmesi-314

Halkı Bilgilendirme Yöntemleri-316

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Trafik Kontrol Şekilleri

Kontrol Şekilleri-317

Seyir Halinde Kontrol-318

İhbarlı Kontrol-319

Sabit Kontrol-321

Seçici Kontrol-322

Kontrol Mahallerinde Dikkat Edilecek Hususlar-323

Şerit Daraltmada Kullanılacak Ekipmanlar-327

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Teknik Muayene

Taşıtların Kontrol Edilmesi Yetkisi-328

Teknik Denetim Prosedürü-328

BEŞİNCİ BÖLÜM

Alkol Kontrolü

Alkol Kontrolünün Önemi-331

Alkol Denetiminde Dikkat Edilecek Hususlar-332

Alkol Test Cihazı Kullanımı ve Ölçüm İşlemi-332

ALTINCI BÖLÜM

Kaza Yerinde Önlem Alma-334

Kaza Mahallerinde Şerit Daraltma ve Bloke Etme Yöntemleri-334

YEDİNCİ BÖLÜM

Radarla Hız Kontrolleri-335

Radarla Hız Kontrol Tipleri-335

Tek Yöne 1 Ekiple Radarla Hız Kontrolü-335

Çift Yöne 2 Ekiple Radarla Hız Kontrolü-335

Çift Radar ve 1 Ekiple Radarla Hız Kontrolü-336

Sabit Veya Seyir Halindeki Radar Aracıyla Hız Kontrolü-336

Hız-Zaman İlişkili Radarla Hız Kontrolü-336

Radarla Hız Kontrolü Uygulama Yöntemleri-336

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Trafiğin Yönetiminde İşaret ve Yön Tayini Gece/Gündüz

Trafiği Yönetme Hareketleri-339

Trafiği Hızlandırma ve Yavaşlatma Hareketleri-339

Gece Trafiği Yönetme Hareketleri-340

Yön Tayini Hareketleri-341

İşaret ve Yön Tayininde Dikkat Edilecek Hususlar-341

Kavşakta Düdük ve İşaretle Haberleşme-342

DOKUZUNCU BÖLÜM

Ekip Faaliyetleri ve Kontrol Programı

Ekip Faaliyetleri ve Kontrol Programı-344

Kontrol Programı Hazırlanırken Dikkat Edilecek Hususlar-345

Özel Düzenleme Programları-346

Karma Görevler-346

ONUNCU BÖLÜM

Sorumluluk, Yürürlükten Kaldırma, Yürürlük ve Yürütme

Sorumluluk-346

Yürürlükten Kaldırma-347

Yürürlük-347

Yürütme-347

TRAFİK BİLİRKİŞİSİNİN BİLMESİ GEREKEN OBJEKTİF KRİTERLER-379

SİNYAL ZAMAN GRAFİKLERİ VE ÇÖZÜMÜ-379

FREN İZİNDEN ARACIN İLK HIZININ HESAPLANMASI-379

TRAFİK KAZASI SONRASI OLAY MAHALLİNDE ÇEKİLEN VİDEO VEYA FOTOĞRAFLAR NASIL OLMALIDIR VE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?-385

BİLİRKİŞİ DOSYASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR-385

1-KEŞİFLİ BİLİRKİŞİLİK DOSYALARI: -385

2- DOSYA (DAVA DOSYASI) ÜZERİNDEN BİLİRKİŞİLİK DOSYALARI: -386

3- SÖZLÜ ANLATIM: -386

ÖRNEK BİLİRKİŞİ DOSYALARI-387