İçindekiler Önsöz 7 Kısaltmalar 13 Birinci Bölüm GENEL OLARAK ACENTE, ACENTENİN MEVZUATTAKİ YERİ VE BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI I. GİRİŞ 17 II. GENEL OLARAK ACENTE 19 A. Anlamı, Terminoloji Sorunu ve Tanımı 19 B. Acentenin Tacir Sıfatı 26 C. Acentenin Unsurları 28 1. Ticari İşletme Sahibine (Tacire) Tabi Olmama 28 2. Acentelik İlişkisinin Bir Sözleşmeye Dayanması 28 3. Acentenin Belirli Bir Yer veya Bölge İçinde Faaliyeti İcra Etmesi 29 4. Meslek Edinme/Süreklilik 29 5. Ticari İşletmeyi İlgilendiren Sözleşmelerde Aracılık Etme/Tacir Adına Yapma 30 III. ACENTENİN BİR HUKUKİ KURUM OLARAK ÜLKE MEVZUATLARINDA DÜZENLENMESİ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ 31 A. Bazı Ülke Mevzuatlarında Acenteler 31 1. İsviçre Hukukunda Acente 31 2. Alman Hukukunda Acente 32 3. İngiliz Hukukunda Acente 34 4. Rus Hukukunda Acente 34 B. Acentelerin Türk Hukukundaki Yeri 35 IV. ACENTENİN TÜRLERİ VE BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 41 A. Genel Olarak Acentenin Türleri 41 1. Temsil Yetkisini Haiz Olup Olmama Yönünden 41 a. Aracı Acente 41 b. Sözleşme Yapma Yetkisini Haiz Acente 42 2. Yapılan Ticari Faaliyetin Alanı Yönünden 42 a. Satış ve Sürüm Acenteleri 43 b. Sermaye Piyasasında Faaliyet Gösteren Acente 43 c. Taşıma Acenteleri ve Deniz Ticareti Acentesi 43 d. Sigorta Acenteleri 45 e. Seyahat Acenteleri 46 B. Acenteliğin Benzer Hukuki Kurumlarla Karşılaştırılması 46 1. Bağımlı Tacir Yardımcıları ile Karşılaştırılması 46 2. Bağımsız Tacir Yardımcıları ile Karşılaştırılması 50 a. Acentelik ve Simsarlık Sözleşmesi 50 b. Acentelik ve Komisyonculuk (Alım–Satım/Taşıma İşleri Komisyonculuğu) 52 c. Acentelik ve Tek Satıcılık Sözleşmesi 55 İkinci Bölüm ACENTELİK SÖZLEŞMESİ, HUKUKİ NİTELİĞİ VE HÜKÜMLERİ I. ACENTELİK SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI, KURULUŞU VE ŞEKLİ 59 II. ACENTELİK SÖZLEŞMESİNİN KONUSU 61 III. ACENTELİK SÖZLEŞMESİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 63 IV. ACENTELİK SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN YETKİLER, BORÇLAR VE HAKLAR 65 A. Acentenin Yetkileri 65 1. Genel Olarak Bilgi, Belge, Bedel ve Mal Kabul Etme Yetkisi 65 2. Türk Hukukunda Mahkemede Temsil Yetkisi 66 3. Alman, İsveç, İngiliz ve Rus Hukukunda Mahkemede Temsil Yetkisi 72 B. Acentelik Sözleşmesinden Doğan Borçlar ve Haklar 77 1. Acentenin Borçları 77 a. Genel Olarak 77 b. Müvekkilin İşlerini Görme ve Menfaatlerini Koruma Borcu 78 c. Acentenin Müvekkile Haber Verme ve Talimatlara Uyma Yükümlülüğü 79 d. Önleyici Tedbirler Alma Borcu 80 e. Rekabet Etmeme Borcu 81 f. Müvekkile Ait Tahsil Edilen Paranın Zamanında Ödenmesi ve Diğer Belgeleri Müvekkile İade Borcu 83 2. Acentenin Hakları 86 a. Genel Olarak 86 b. Acentenin Ücreti ve Ücrete İlişkin Hakları 87 c. Acentenin Hapis Hakkı 90 d. Acentenin Yaptığı Olağanüstü Masraflar ile Avans İsteme Hakkı 91 e. Tekel Hakkı 93 f. Acentenin Müşteri Tazminatı (Denkleştirme İstemi) Hakkı 95 3. Müvekkilin Borçları 98 a. Genel Olarak 98 b. Acenteyi Destekleme Borcu 99 c. Haber Verme Borcu 100 d. Defter Kayıtları ve İlgili Kısımlarının Suretini Verme Borcu 101 4. Müvekkilin Hakları 103 V. ACENTELİK SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ VE HÜKÜMLERİ 104 A. Sona Erme Sebepleri 104 1. Genel Olarak 104 2. Sürenin Sona Ermesi 104 3. Feshi İhbar (Olağan Fesih) 105 4. Haklı Nedenlerle Fesih (Olağanüstü Fesih) 107 5. Sözleşmenin Kendiliğinden Sona Ermesi 108 B. Sona Erme Ermesinin Hüküm ve Sonuçları 109 Üçüncü Bölüm PAKET TURLARDA ACENTENİN VE MÜVEKKİL TACİRİN SORUMLULUKLARI I. SEYAHAT ACENTELERİ VE SEYAHAT ACENTELERİ BİRLİĞİ KANUNU’NA GÖRE SEYAHAT ACENTESİ 113 A. Genel Olarak 113 B. Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri ile İlgili Yasal Düzenleme 115 C. Seyahat Acenteciliği Sözleşmesinin Tarafları ve Acentenin Sorumluluğu 116 II. PAKET TUR KAVRAMI VE İLGİLİ YASAL DÜZENLEME 122 A. Genel Olarak Paket Tur Kavramı 122 B. Paket Tur Sözleşmesi Tanımı ve İlgili Düzenleme 123 C. Paket Tur Sözleşmesinin Unsurları 124 D. Paket Tur Sözleşmesinin Tarafları 125 E. Paket Tur Sözleşmesinin Kapsamı ve Şekli 128 F. Paket Tur Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 130 III. PAKET TURLARDA SEYAHAT ACENTESİ İLE ORGANİZATÖRÜN SORUMLULUKLARI 132 A. Seyahat Acentesinin ve Organizatörün Hukuki Sorumlulukları 132 1. Genel Hükümler Kapsamında Sorumluluk 132 2. Paket Tur ve İlgili Mevzuat Kapsamında Sorumluluk 144 a. SASABK’da Kapsamında Sorumluluk 145 b. TKHK ve TSHŞHY Kapsamında Sorumluluk 146 c. PTSY Kapsamında Sorumluluk 152 d. SK’da Kapsamında Sorumluluk 154 B. Acentelik Sözleşmenin Feshi ve Tüketicinin Yasal Başvuru Yolları 157 1. Acentelik Sözleşmesinde Fesih ve Dönme Hakkı 157 2. Tüketicinin Yasal Başvuru Yolları 162 Genel Değerlendirme ve Sonuç 173 Kaynakça 189 Kavramlar Dizini 199
