Türk Borçlar Kanunu ÇerçevesindeÖnemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletme İşletenin Sorumluluğu
İÇİNDEKİLER9
KISALTMALAR LİSTESİ13
BÖLÜMLER
GİRİŞ15
I. BÖLÜM
GENEL OLARAK TEHLİKE SORUMLULUĞU
§ 1.TEHLİKE SORUMLULUĞU 19
I.Kavram19
II.Tehlike Sorumluluğunun Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Gelişimi21
III.Tehlike Sorumluluğunun Dayandığı Temel İlkeler26
A.Hâkimiyet İlkesi 26
B.Hakkaniyet İlkesi28
C.Tehlike İlkesi29
§ 2. TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN YASAL DAYANAKLARI32
I.Tehlike Sorumluluğunun Türk Borçlar Kanunu’ndaki Yasal
Dayanağı32
II.Özel Düzenlemeye Konu Olan Tehlike Sorumluluğu Halleri43
A. Karayolları Trafik Kanunu’na Göre Hukuki Sorumluluk43
B. Çevreyi Kirletenin Hukuki Sorumluluğu45
C. Sivil Amaçlı Nükleer Santral İşletenin Hukuki Sorumluluğu47
D. Sivil Havayolu ile Yolcu Taşımacılığından
Kaynaklanan Hukuki Sorumluluk48
E. Biyo Güvenlik Kanunu’na Göre Sorumluluk52
II. BÖLÜM
TÜRK BORÇLAR KANUNUNA GÖRE
TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN UYGULANMA KOŞULLARI
§ 3.TBK’NIN 71. MADDESİ KAPSAMINDA TEHLİKE
SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI55
I. İşletme Faaliyetinin Varlığı55
A.İşletme Kavramı55
1.Türk Borçlar Kanunu’nun 71. Maddesi Kapsamında
İşletme Kavramı55
2.Türk Ticaret Kanunu Kapsamında İşletme Kavramı58
3.İş Kanunu Kapsamında İşletme Kavramı59
B. İşletmenin Unsurları61
II.İşletmenin Faaliyetinin Önemli Ölçüde Tehlikeli Olması65
A.Genel Olarak Tehlikelilik65
B. Önemli Ölçüde Tehlike Kavramı67
1. Tanımı67
2. Unsurları70
a. Objektif (Nesnel) Unsur70
b. Subjektif (Öznel) Unsur71
C. Önemli Ölçüde Tehlikeliliğin Ölçütleri73
1. Sık Zarar Doğurmaya Elverişlilik73
2. Ağır Zarar Doğurmaya Elverişlilik74
III. Karakteristik Rizikonun Gerçekleşmesi74
IV. Karakteristik Rizikodan Zarar Doğması75
A. Manevi Zarar76
B. Maddi Zarar77
V. Zarar ile Faaliyet Arasında İlliyet Bağının Olması 79
A. İlliyet Bağı Kavramı79
B. İlliyet Bağını Kesen Nedenler82
VI. İşletmeye Hukuk Düzenince İzin Verilip Verilmemesinin
Sorumluluğa Etkisi92
VII.Hukuka Aykırılık94
A. Mutlak Hakkın İhlali ve Hukuka Aykırılık94
B. Tehlike Sorumluluğu ve Hukuka Aykırılık Ölçütü99
III. BÖLÜM
TÜRK BORÇLAR KANUNU KAPSAMINDA
TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN YAPTIRIMI
§ 4.ZARARIN UYGUN BİR BEDELLE DENKLEŞTİRİLMESİ 105
I.Tehlike Sorumluluğu ve Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi105
II. TBK’nın 71. Maddesinde Öngörülen Denkleştirme İstemi108
III. Denkleştirme İsteminin Hukuki Niteliği111
IV. Uygun Bir Bedelin Hesaplanması113
A. Tazminatın Belirlenmesi113
B. Tazminatın Biçimi126
C. Tazminatın İndirilmesi128
1. Tarafların Kusur Durumu128
a. Zarar Verenin Kusurunun Hafifliği128
b. Zarar Görenin Ortak Kusuru129
2. Zarar Görenin Rızası131
3. Zararın Tamamının Ödenmesinin Borçluyu Ekonomik Açıdan Sıkıntıya Düşürmesi133
4. Zararın, Zarar Görene Yardım Sırasında Doğmuş Olması 134
5. Umulmayan Haller135
6. Zarar Görenin Bünyesinin Zarar Görmeye Elverişliliği136
7. İlliyet Bağının Zayıflığı137
D. Tazminatın Türleri137
1. Aynen Tazmin138
2. Nakden Tazmin139
V. Tazminat Talebinin Tarafları140
A. Tazminatın Borçlusu140
B. Tazminatın Alacaklısı141
§ 5. TEHLİKE SORUMLULUĞUNDA MÜTESELSİL SORUMLULUK144
I. Genel Olarak144
II. Müteselsil Sorumluluğun Yapısal Özellikleri145
A. Aynı Zarara Birden Çok Kişinin Ortaklaşa Sebep Olması145
B. Birden Çok Kişinin Eyleminin Bulunması147
C. Zararın Tek ve Aynı Fiilden Kaynaklanması 149
D. Müteselsil Sorumluluğun Bir Eylem Neticesinde Doğması150
III.İşletme Sahibi ile İşleten Arasındaki İlişki ve Müteselsil
Sorumluluk150
IV.Müteselsil Sorumluluğun Etki ve Sonuçları152
A. Dış İlişki Bakımından152
B. İç İlişki Bakımından154
V. Müteselsil Sorumluluğun İleri Sürülmesi156
VI. Halefiyet ve Rücu158
A. Halefiyet158
B. Rücu Hakkı159
C. Rücuda Zamanaşımı161
D. İsteğe Bağlı Dava Arkadaşlığı162
§ 6. ZAMANAŞIMI 165
SONUÇ173
KAYNAKÇA177