^{Türk Borçlar Kanununda}Aşırı İfa Güçlüğü

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Özet 7
Kısaltmalar 13
Giriş 15
Birinci Bölüm
SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI,
SÖZLEŞMENİN UYARLANMASININ
İLKESEL TEMELLERİ VE GELİŞTİRİLEN TEORİLER İLE
TBK 138 HÜKMÜNÜN HUKUKİ TEMELİ
1.1. SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI KAVRAMI 17
1.1.1. Genel Olarak 17
1.1.2. Sözleşmenin Uyarlanmasının Amacı 19
1.2. SÖZLEŞMENİN UYARLANMASININ İLKESEL TEMELLERİ 20
1.2.1. Genel Olarak 20
1.2.2. Pacta Sunt Servanda İlkesi 20
1.2.3. Clasula Rebus Sic Stantibus İlkesi 22
1.3. SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI İLE İLGİLİ GELİŞTİRİLEN TEORİLER 24
1.3.1. Subjektif Teoriler 25
1.3.1.1. Dar Anlamda Clausula Rebus Sic Stantibus Teorisi (Zımni İnfisahi Şart) 25
1.3.1.2. Şart Teorisi 26
1.3.1.3. Sözleşmenin Esaslı Unsurlarında Hata Teorisi 28
1.3.1.4. İşlem Temelinin Çökmesi Teorisi 32
1.3.2. Objektif Teoriler 34
1.3.2.1. İmkansızlık Teorisi 34
1.3.2.2. Gabin Teorisi 39
1.3.2.3. Sebepsiz Zenginleşme Teorisi 41
1.3.2.4. eBK 365/2’nin Kıyasen Uygulama Teorisi 42
1.3.2.5. Objektif İyiniyet Teorisi 43
1.4. SÖZLEŞMENİN UYARLANMASININ ÇEŞİTLERİ 44
1.4.1. Sözleşmesel Uyarlama 44
1.4.2. Kanuni Uyarlama 46
1.5. SÖZLEŞME BOŞLUĞU, SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI, TAMAMLANMASI VE BU KAVRAMLARIN SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI KAVRAMI İLE OLAN İLİŞKİSİ 48
1.5.1. Sözleşme Boşluğu Kavramı 48
1.5.2. Sözleşmenin Tamamlanması ve Yorumlanması 49
1.5.3. Sözleşmenin Uyarlanması ile Tamamlanması ve Yorumlanması Arasındaki İlişki 51
1.6. SÖZLEŞMENİN UYARLANMASININ TÜRK HUKUKUNDAKİ HUKUKİ GELİŞİMİ VE DAYANAĞI 52
1.6.1. Genel Olarak 52
1.6.2. Eski Borçlar Kanunu Dönemi 53
1.6.2.1. Yargıtay’ın Kira Sözleşmeleri Yönünden Verdiği Kararlarının Değerlendirilmesi 57
1.6.2.2. Yargıtay’ın Banka Kredi Sözleşmeleri Yönünden Verdiği Kararlarının Değerlendirilmesi 58
1.6.2.3. Yargıtay’ın Eser Sözleşmeleri Yönünden Verdiği Kararlarının Değerlendirilmesi 60
1.6.3. Türk Borçlar Kanunu Dönemi 62
İkinci Bölüm
TBK 138. MADDESİNDE DÜZENLENEN
AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ KAVRAMI,
YAKIN KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ VE
UYGULANMA ŞARTLARI
2.1. AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ KAVRAMI 65
2.2. AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ KAVRAMININ YAKIN KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ 70
2.2.1. Genel Olarak 70
2.2.2. Mücbir Sebep – Beklenmeyen Hal 70
2.2.3. Haklı Sebep 72
2.2.4. Edimler Arası Dengenin Bozulması 73
2.2.5. Sözleşme İle İzlenen Amacın Boşa Çıkması 76
2.3. TBK M.138 HÜKMÜNÜN UYGULANMA ŞARTLARI 77
2.3.1. Genel Olarak 77
2.3.2. Sözleşmenin Geçerli Bir Şekilde Kurulmuş Olması 80
2.3.3. Sözleşmenin Kurulmasından Sonra Değişen Hal ve Şartların Olağanüstü Nitelikte Olması 80
2.3.3.1. Objektif Nitelikte Olağanüstü Değişiklikler 81
2.3.3.2. Subjektif Nitelikte Olağanüstü Değişiklikler 84
2.3.4. Sözleşmenin Kurulmasından Sonra Meydana Gelen Değişikliğin Öngörülmez ve Öngörülmesinin Beklenemez Olması 85
2.3.5. Kusurun Bulunmaması 91
2.3.6. Edimler Arası Dengenin Aşırı Bozulmasından Dolayı İfanın Beklenememesi 93
2.3.7. Edimin İfa Edilmemiş Olması veya Hakların Saklı Tutularak İfa Edilmiş Olması 96
2.3.8. Öngörülemeyen Değişiklik ile İfa Edilememe Arasında Uygun İlliyet Bağı Olması 98
Üçüncü Bölüm
AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜNÜN SONUCU OLARAK
UYARLAMA VE SÖZLEŞMENİN SONA ERDİRİLMESİ
3.1. AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ NEDENİYLE SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI 99
3.1.1. Genel Olarak 99
3.1.2. Uyarlama Hakkının Hukuki Niteliği 100
3.1.2.1. Yenilik Doğuran Hak Niteliği 100
3.1.2.2. İnşai Karar – Tespit Kararı 102
3.1.3. Sözleşmenin Uyarlanması Talebi Hakkında Hakimin Vereceği Karar 103
3.1.3.1. Dar Anlamda Sözleşmenin Uyarlanması 104
3.1.3.2. Geniş Anlamda Sözleşmenin Uyarlanması 104
3.1.4. Uyarlama Yapılırken Hakimin Gözönünde Tutması Gereken Esaslar 105
3.1.4.1. Hakimin Kararı Daima Yedek Çözüm Niteliğinde Olmalıdır 106
3.1.4.2. Hakim Kararının Sözleşmeye Yönelik Olması Gerekir 106
3.1.4.3. Tarafların Farazi İradeleri Esas Alınmalıdır 107
3.1.4.4. Hakim Kararını Hakkaniyet Ölçüsüne Göre Vermelidir 108
3.1.4.5. Hakim Kararını Verirken Örf ve Adeti Dikkate Alacaktır 109
3.1.4.6. Hakim Kararını Verirken Kıyas Yoluna Başvurabilecektir 109
3.1.5. Uyarlama Hakkı Sahibi ve Muhatabı 110
3.1.6. Uyarlama Hakkının Kullanılmasının Usulü ve Süresi 111
3.1.7. Uyarlama Hakkının Sona Ermesi 112
3.2. AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ NEDENİYLE SÖZLEŞMENİN SONA ERDİRİLMESİ 113
3.2.1. Genel Olarak 113
3.2.2. Sözleşmeden Dönme 114
3.2.3. Sözleşmenin Feshi 115
Sonuç 117
Kaynakça 119
Kavramlar Dizini 127