%3
Türk Ceza Hukuku Temel Bilgiler
Basım Tarihi
2023-09
Sayfa Sayısı
456
Kapak Türü
Karton
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750287121
Boyut
13,5x19,5
Baskı
3
Prof. Dr. Berrin AKBULUT
İÇİNDEKİLER
Önsöz
5
Kısaltmalar
23
Birinci Bölüm
GENEL ESASLAR VE CEZA KANUNUNUN
UYGULAMA ALANI
§1. GİRİŞ
25
I. Ceza Hukukunda Görev
25
II. Ceza Hukukunda Amaç
27
IV. Ceza Hukukunun Alt Disiplinleri
28
V. Ceza Hukukunun Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi
30
A. Anayasa Hukuku
30
B. İdare Hukuku
30
C. Devletler Hukuku
31
D. Medeni Hukuk
32
E. Kriminoloji ve Diğer Yakın Disiplinler
32
§2. CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI VE YORUM
34
I. Ceza Hukukunun Kaynakları
34
A. Doğrudan Kaynaklar
34
1. Anayasa
34
2. Uluslararası Sözleşmeler
34
3. Kanun
35
a. Türk Ceza Kanunu
35
b. Diğer Kanunlar
36
c. Genel Kanun–Özel Kanun İlişkisi
37
B. Dolayısıyla Kaynaklar
38
II. Yorum
39
A. Genel Olarak
39
B. Yorum Araçları
39
C. Yorum Çeşitleri
40
1. Yapan Organa Göre Yorum çeşitleri
40
2. Niteliğine Göre Yorum Çeşitleri
41
§3. SUÇ–KABAHAT AYRIMI
42
I. Genel Olarak
42
II. Suç İle Kabahat Arasındaki Farklar
42
§4. KANUNİLİK İLKESİ
44
I. Genel Olarak
44
II. Kanunilik İlkesinin Anlamı ve Kapsamı
45
III. Kanunilik İlkesinin Sonuçları
47
A. Örf ve Âdet Hukukuyla Ceza Uygulama Yasağı
47
B. Belirlilik İlkesi
48
C. Kıyas Yasağı
49
D. Geriye Yürüme Yasağı
51
§5. TÜRK CEZA KANUNUNUN UYGULAMA ALANI
51
I. Zaman Bakımından Uygulama Alanı
51
A. Genel Olarak
51
B. Geriye Yürüme Yasağı
52
C. Lehe Kanunun Geriye Yürümesi
54
D. Lehe Kanunun Belirlenmesi
56
E. Süreli veya Geçici Kanunlarda Zaman Bakımından Uygulama
58
F. Suçun İşlendiği Zaman
59
II. Yer Bakımından Uygulama Alanı
61
A. Genel Olarak
61
B. Mülkilik İlkesi
63
1. Ülke Kavramı
63
2. Suçun İşlendiği Yerin Belirlenmesi
64
a. Genel Olarak
64
b. Suçun İşlendiği Yer
65
c. İnternet Suçlarında Suçun İşlendiği Yer
68
3. Türkiye’de Yeniden Yargılama Yapılması
70
C. Şahsilik İlkesi
70
1. Genel Olarak
70
2. Faile Göre Şahsilik İlkesi
71
a. Görev Suçları
71
b. Vatandaş Tarafından İşlenen Suçlar
72
3. Mağdura Göre Şahsilik İlkesi
74
D. Koruma (Gerçeklik) İlkesi
75
1. TCK m. 12/1 Kapsamında Devleti Koruma İlkesi
75
2. 13/1–b Kapsamında Devleti Koruma İlkesi
77
E. İkame Yargı İlkesi
78
F. Evrensellik İlkesi
79
G. Mahsup
80
H. Yabancı Ülkede Verilmiş Mahkumiyete Bağlı Hak Yoksunlukları
82
I.Yabancı Ülke Kanununun Göz Önünde Bulundurulması
83
III. Kişi Bakımından Uygulama Alanı
85
A. Genel Olarak
85
B. Cumhurbaşkanı
85
C. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar
87
D. Milletvekilleri
88
1. Genel Olarak
88
2. Yasama Sorumsuzluğu
88
3. Yasama Dokunulmazlığı
90
E. Diplomasi Temsilcileri
91
F. Asker Kişiler
94
§6. GERİ VERME
95
I. Genel Olarak
95
II. Şartları
96
A. Fiile İlişkin Şartlar
96
B. Faile İlişkin Şartlar
99
III. Geri Verme Usulü
100
IV. Geri Vermede Özellik Kuralı
102
İkinci Bölüm
SUÇTA SORUMLULUĞUN ESASLARI
§7. SUÇ
105
I. Tanım
105
II. Haksızlık Oluşturan Bir Fiil Olarak Suçun Hukuka Aykırılık ve Kusurla İlişkisi
106
III. Fiilin Sosyal Uygunluğu
107
IV. Suçun Unsurları
108
A. Tipiklik
108
B. Hukuka Aykırılık
110
V. Cezalandırılabilirliğin Diğer Şartları
111
A. Objektif Cezalandırılabilme Şartları
111
B. Şahsi Cezasızlık Sebepleri veya Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler
113
§8. TİPİKLİĞİN MADDİ UNSURLARI
114
I. Maddi Unsurun Fonksiyonları ve Öğeleri
114
A. Fonksiyonları
114
B. Öğeleri
115
II. Fiil (Hareket)
116
A. Genel Olarak
116
B. Hareket Olmayan Hususlar
119
C. Hareketin Tipiklikte Düzenlenişine Göre Suçlar
123
1. Genel Olarak
123
2. Tek Hareketli Suçlar
123
3. Çok Hareketli Suçlar
124
4. Serbest Hareketli Suçlar
124
5. Bağlı Hareketli Suçlar
125
6. Seçimlik Hareketli Suçlar
125
7. Kesintisiz (Mütemadi) Suçlar
126
III. İcrai–İhmali Suçlar
127
A. Genel Olarak
127
B. İhmali Suçların Çeşitleri
129
1. Gerçek İhmali Suçlar
129
2. Gerçek Olmayan İhmali Suçlar
130
a. Genel Olarak
130
b. Belli Bir İcrai Davranışta Bulunma Hususunda Hukuki Yükümlülük
131
aa. Garantörlük
131
bb. Garantörlük Durumları
131
aaa. Maddi Unsur Kapsamında Garantörlük Durumları
131
bbb. Garantörlük Durumunun Hukuki Nedenleri
132
aaaa. Koruma Garantörlüğü
132
bbbb. Gözetim Garantörlüğü
134
C. Beklenebilirlik
137
IV. Netice
138
A. Genel Olarak
138
B. Tipiklikte Neticenin Aranıp Aranmamasına Göre Suçlar
139
1. Sırf Hareket Suçları
139
2. Neticeli Suçlar
139
C. Tipiklikte Neticenin Sayısına Göre Suçlar
140
V. Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet
140
A. Nedensellik Bağı
140
1. İcrai Şekilde Gerçekleştirilen Neticeli Suçlarda
140
a. Genel Olarak
140
b. Şart Teorisi
141
aa. Şartların Eşitliği Formülü (condicio sine qua non)
142
bb. Kanuna Uygun Şart Formül
142
cc. Formüllere Göre Nedensellik Bağının Kesilmesi
143
2. İhmali Suçlarda Nedensellik Bağı
144
3. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Nedensellik Bağı
145
4. Somut Tehlike Suçlarında Nedensellik Bağı
146
B. Objektif İsnadiyet
147
1. Genel Olarak
147
2. Fiilin Objektif İsnat Edilebilirliğini Ortadan Kaldıran Nedenler
147
a. İzin Verilen Risk
147
b. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması
148
c. Riskin Artırılması Teorisi
149
d. Neticenin Normun Koruma Amacı Dışında Kalması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Ortadan Kalkması
150
e. Riskin Azaltılması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Ortadan Kalkması
150
f. Hukuken Önemli Herhangi Bir Tehlikenin Yaratılmaması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Kalkması
151
g. İzin Verilmeyen Riskin Gerçekleştirilmesine Rağmen, Neticenin Failin Fiilinin Etkisiyle Gerçekleşmemesi
151
h. Bir Kimsenin İsteyerek Kendini Zarara veya Tehlikeye Sokmasının Etkisi
153
ı. Yabancı Tehlikenin Bilinçli Olarak Üstlenilmesi
154
j. Başka Birinin Sorumluluk Alanına Geçen Neticelerin İsnadiyeti (Yabancı Birinin Sorumluluk Alanına Dâhil Etme)
155
k. Güven İlkesi Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Kalkması
157
l. Temel Suç Tipinin İçerdiği Tipik Tehlikeliliğin Ağır veya Başka Neticede Gerçekleşmesi
159
VI. Fail
160
A. Genel Suçlar ve Özgü Suçlar
160
B. Bizzat İşlenebilen Suçlar
161
C. Tüzel Kişilerin Fail Olabilmesi Sorunu
162
1. Tüzel Kişilerin Sorumluluğu
162
2. Tüzel Kişilerin Cezalandırılması
162
VII. Mağdur
163
VIII. Konu
165
IX. Nitelikli Unsurlar
167
§9. TİPİKLİĞİN MANEVİ (SÜBJEKTİF) UNSURLARI
169
I. Genel Olarak
169
II. Manevi Unsur Şekilleri
170
A. Kast ve Taksir
170
B. Kanuni Tanımda Yer Alan Diğer Sübjektif Unsurlar
171
III. Kast
172
A. Kastın Tanımı ve Unsurları
172
B. Kastın Konusu
173
C. Kastın Bulunması Gereken Zaman
175
D. Kast Şekilleri
175
1. Doğrudan Kast
175
2. Olası (Muhtemel) Kast
176
E. Kastı Ortadan Kaldıran Hata
180
1. Genel Olarak
180
2. Maddi Unsurlarda Hata (Unsur Yanılgısı)
181
3. Nitelikli Unsurlarda Hata
182
IV. Taksir
183
A. Genel Olarak
183
B. Ceza Hukukunda Taksirin Önemi
184
C. Taksir Şekilleri
186
1. Bilinçli Taksir
187
2. Bilinçsiz Taksir
188
D. Taksirin Unsurları
189
E. Taksirli Suçlarda Kusur
191
F. Taksirli Suçlarda Şahsi Cezasızlık Sebebi veya Cezada İndirim Yapılmasının Gerektiren Şahsi Sebep
192
V. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlar
193
A. Tanım ve Sorumluluk Şartları
193
B. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Hata
197
VI. İhmali Suçlarda Manevi Unsur
198
A. Kast
198
B. Taksir
199
§10. HUKUKA AYKIRILIK
199
I. Haksızlığın Unsuru Olarak Hukuka Aykırılık
199
II. Hukuka Uygunluğun Genel Esasları
200
A. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Kaynakları
200
B. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Yapısı
201
III. Hukuka Uygunluk Nedenleri
202
A. Genel Olarak
202
B. Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesi
203
C. Meşru Savunma
205
1. Genel Olarak
205
2. Şartları
206
a. Saldırıya İlişkin Şartlar
206
b. Savunmaya İlişkin Şartlar
209
D. İlgilinin Rızası
210
1. Genel Olarak
210
2. Şartları
211
E. Hakkın Kullanılması
214
1. Şartları
214
2. Bazı Hakkın Kullanılması Hukuka Uygunluk Nedenleri
215
a. Haber Verme Hakkı
215
b. İfade Özgürlüğü
216
F. Yükümlülüklerin Çatışması
218
IV. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Hukuka Aykırılık
219
V. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması
219
VI. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata
221
§11. KUSURLULUK
223
I. Genel Olarak
223
II. Kusurluluğun Şartları
225
A. Genel Olarak
225
B. Kusur Yeteneği
227
1. Kusur Yeteneği Kavramı
227
2. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman
229
C. Kusurluluğu Etkileyen Nedenler
231
1. Yaş Küçüklüğü
231
a. Genel Olarak
231
b. 12 Yaşını Tamamlamamış Çocuklar
232
c. 12–15 Yaş Grubu Çocuklar
233
d. 15–18 Yaş Grubu Çocuklar
236
2. Akıl Hastalığı
237
3. Sağır ve Dilsizlik
241
4. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Bulunma
242
5. Zorunluluk Hali
246
a. Genel Olarak
246
b. Şartları
247
6. Hukuka Aykırı ve Fakat Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi
249
7. Meşru Savunmada Sınırın Heyecan, Korku veya Telaş Nedeniyle Aşılması
251
8. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit Etkisiyle İrade Yeteneğinin Etkilenmesi
252
9. Haksız Tahrik
254
a. Genel Olarak
254
b. Şartları
256
D. Haksızlık Bilinci
259
1. Genel Olarak
259
2. Yasak Hatası
260
3. Taksirli Suçlarda Yasak Hatası
264
III. Kusurluluğu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerin Maddi Şartlarında Hata
264
§12. TEŞEBBÜS
265
I. Genel Olarak
265
II. Teşebbüsün Şartları
267
A. Genel Olarak
267
B. Suç İşleme Kastının Varlığı
268
C. İcra Hareketlerinin Başlaması
268
D. Hareketin Elverişli Olması
270
E. Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun Tamamlanamaması
271
III. Teşebbüste Ceza
272
IV. Özel Durumlar ve Teşebbüs
273
A. İştirak Halinde İşlenen Suçlar ve Teşebbüs
273
B. İhmali Suçlar ve Teşebbüs
274
C. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlar ve Teşebbüs
274
V. Gönüllü Vazgeçme
276
A. Genel Olarak
276
B. Şartları
277
1. TCK m. 36’nın Şartları
277
2. TCK m. 41’in Şartları
283
C. Sonucu
286
VII. Etkin Pişmanlık
286
§13. İŞTİRAK
287
I. Genel Olarak
287
II. Dolaylı Faillik ve Yan Faillik
289
A. Dolaylı Faillik
289
1. Tanım ve niteliği
289
2. Özgü Suçlarda ve Bizzat İşlenebilen Suçlarda Dolaylı Faillik
289
3. Dolaylı Faillik Durumları
290
4. Dolaylı Failin Hata İçinde Olması
292
5. İhmali Suçlarda Dolaylı Faillik
293
6. Dolaylı Faillikle İlgili Diğer Konular
293
B. Yan Faillik
293
III. Ceza Kanunumuzda Düzenlenen İştirak Şekilleri
294
A. Genel Olarak
294
B. Müşterek Faillik
295
1. Fiilin İcrası Üzerinde Müşterek Hâkimiyet
296
2. Birlikte Suç işleme Kararı
298
3. Özgü Suçlarda Müşterek Faillik
300
4. Müşterek Faillik İle İlgili Diğer Konular
301
C. Şeriklik
303
1. Şeriklerin Cezalandırılmasının Esası ve Sınırlı Bağlılık Kuralı
303
2. Şartları
305
3. Azmettirme
307
4. Yardım Etme
311
D. Nitelikli Unsurların Ortaklara Uygulanması
315
§14. İÇTİMA
317
I. Genel Olarak
317
A. Kavram
317
B. İçtimanın Önemi
318
C. Fiil Tekliği–Fiil Çokluğu
319
1. Fiil Tekliği
319
a. Doğal Anlamda Hareket Tekliği
319
b. Doğal Hareket Tekliği
320
c. Tipik Hareket Tekliği
321
d. İhmali Suçlarda Fiil Tekliği
324
2. Fiil Çokluğu
324
II. İçtima Şekilleri
325
A. Normların İçtimaı
325
B. Zincirleme Suç
326
1. Genel Olarak
326
2. Şartları
327
a. Birden Çok Fiilin Bulunması
327
b. Fiillerin Aynı Suçları Oluşturması
329
c. Suçların Aynı Kişiye Karşı İşlenmesi
330
d. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı
331
3. Zincirleme Suçun Uygulanmayacağı Suçlar
333
4. Zincirleme Suçun Sonuçları
333
C. Fikri İçtima
333
1. Genel Olarak
333
2. Şartları
334
a. Fiil Tekliği
334
b. Birden Fazla Suçun Gerçekleşmesi
335
aa. Genel Olarak
335
bb. Aynı Suçların İşlenmesi
335
cc. Farklı Suçların İşlenmesi
337
3. Sonuçları
339
4. Fikri İçtimada Özel Durumlar
339
Üçüncü Bölüm
YAPTIRIMIN ESASLARI
§15. CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI
341
I. Yaptırım
341
A. Genel Olarak
341
B. Yaptırım Kavramı
341
II. Yaptırım Türleri
342
A. Ceza
342
1. Cezanın nitelikleri
342
2. Cezanın Türleri
343
a. Genel Olarak
343
b. Hapis Cezası
343
aa. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
344
bb. Müebbet Hapis Cezası
345
cc. Süreli Hapis Cezası
346
aaa. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi
347
aaaa. Şartları
347
bbbb. Seçenek Yaptırımlar
349
cccc. Seçenek Yaptırımların Gereklerinin Yerine Getirilmemesi
353
bbb. Hapis Cezasının Özel İnfaz Usulleri
354
dd. Hapis Cezasının Ertelenmesi
354
aaa. Şartları
355
aaaa. İki Yıl veya Daha Az Hapis Cezasına Mahkum Olmak
355
bbbb. Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Üç Aydan Fazla Hapis Cezasına Mahkum Edilmemiş Olmak
356
cccc. Yargılama Sürecinde Gösterdiği Pişmanlık Dolayısıyla Tekrar Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması
356
bbb. Erteleme Kararı
357
ccc. Ertelemenin Sonuçları
357
ee Koşullu Salıverilme
359
aaa. Genel Olarak
359
bbb. Koşullu Salıvermenin Şartları
359
aaaa. Cezanın Belli Bir Bölümünün Çekilmiş Olması
359
bbbb. İyi Halli Olması
365
ccc. Koşullu Salıverme Kararı
365
ddd. Koşullu Salıvermenin Sonuçları
366
ff. Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Cezanın İnfazı
368
c. Adlî Para Cezası
371
aa. Genel Olarak
371
bb. Adlî Para Cezasının Tespiti
372
cc. Adlî Para Cezasının İnfazı
373
B. Güvenlik Tedbiri
376
1. Genel Özellikleri
376
2. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
377
a. Ceza Mahkumiyetinin Kanuni Sonucu Olan Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
377
b. Hak ve Yetkilerden Birinin Kötüye Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlar Dolayısıyla Karar Verilmesi Zorunlu Olan Yasaklılık
381
c. Taksirli Suçlardan Mahkumiyet Halinde Karar Verilebilen Hak Yoksunluğu
382
3. Müsadere
384
a. Genel Olarak
384
b. Eşya Müsaderesi
384
c. Kazanç Müsaderesi
387
4. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri
389
5. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri
390
6. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular
393
a. Tekerrürün Hukuki Niteliği
393
b. Tekerrürün Şartları
393
aa. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hüküm Kesinleştikten Sonra Yeni Bir Suçun İşlenmesi
393
bb. Yeni Bir Suçun İşlenmiş Olması
394
cc. Yeni Suçun Belirli Sürede İşlenmesi
395
c. Tekerrürün Sonuçları
395
d. Özel Tehlikeli Suçlular
398
7. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri
399
§16. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
400
I. Hapis Cezasının Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi
400
II. Adli Para Cezasının Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi
405
III. Ceza Sürelerinin Hesaplanması
406
IV. Takdiri İndirim Nedenleri
406
V. Mahsup
408
§17. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
409
I. Genel Olarak
409
II. Sanığın veya Hükümlünün Ölümü
410
A. Sanığın Ölümü
410
B. Hükümlünün Ölümü
411
III. Af
411
A. Genel Olarak
411
B. Ceza Kanunumuzda Düzenlenen Af Çeşitleri
412
1. Genel Af
412
2. Özel Af
413
IV. Dava ve Ceza Zamanaşımı
414
A. Genel Olarak
414
B. Dava Zamanaşımı
414
1. Dava Zamanaşımı Sürelerinin Uygulanmayacağı Suçlar
415
2. Dava Zamanaşımı Süreleri ve Belirlenmesi
416
3. Dava Zamanaşımı Sürelerinin İşlemeye Başlaması
417
a. Genel Olarak
417
b. Aynı Fiilden Dolayı Yeniden Yargılama Halinde Dava Zamanaşımı Süresinin İşlemeye Başlaması
417
c. Dava Zamanaşımı Sürelerinin İşlemeye Başlaması
418
aa. Tamamlanmış Suçlarda
418
bb. Teşebbüs Halinde Kalmış Suçlarda
418
cc. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda
418
dd. Zincirleme Suçlarda
419
ee. Objektif Cezalandırılabilme Şartları İçeren Suçlarda
419
ff. Çocuklara Karşı Belirli Kişiler Tarafından İşlenen Suçlarda
419
gg. Kovuşturma Şartlarına Bağlı Suçlarda
420
hh. Dava Zamanaşımına İlişkin Özel Belirleme İçeren Suçlarda
420
4. Dava Zamanaşımı Süresinin Durması ve Kesilmesi
420
a. Genel Olarak
420
b. Dava Zamanaşımı Süresinin Durması
421
c. Dava Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi
422
C. Ceza Zamanaşımı
423
1. Genel Olarak
423
2. Ceza Zamanaşımı Süreleri
424
3. Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Başlaması
425
4. Ceza Zamanaşımının Uygulanmayacağı Suçlar
425
5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Durması ve Kesilmesi
425
a. Ceza Zamanaşımı Süresinin Durması
425
b. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi
426
6. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması
427
V. Şikâyetten Vazgeçme
428
A. Genel Olarak
428
B. Şikâyetten Feragat
429
C. Şikâyetten Vazgeçme
429
Kaynakça
433
Kavram Dizini
447
Yorumlar
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
