ZAMANAŞIMININ HUKUKİ NİTELİĞİ 48 Genel Olarak 48 Ceza Hukuku Kuralı Olarak Kabul Eden Görüş 49 Muhakeme Hukuku Kuralı Olarak Kabul Eden Görüş 51 Karma Bir Kurum Olarak Kabul Eden Görüş 53 Türk Ceza Hukukunda Zamanaşımı Kurallarının Hukuki Niteliği 53 Zamanaşımı ile Hak Düşürücü Sürelerin Karşılaştırılması 56 KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ZAMANAŞIMI 58 Anglosakson Hukuk Düzenlerinde 58 Kıta Avrupası’nda 62 İKİNCİ BÖLÜM DAVA ZAMANAŞIMI DAVA ZAMANAŞIMININ TEKNİK GÖRÜNÜMÜ 63 TANIM 63 DAVA ZAMANAŞIMINA UĞRAMAYAN SUÇLAR 64 Devlete ve Millete Karşı Yurtdışında İşlenen Suçlar 64 Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçlar 66 Suç Tanımı 66 Zamanaşımının İşlememesinin Nedenleri 72 Zamanaşımı Değişikliklerinin Fail Aleyhine Geriye Yürütülmesi 73 ‘‘Geçmişle Hesaplaşma’’ 73 Zamanaşımının Kaldırılmasını Öngören Uluslararası Belgeler 77 Geçmişe Yürüme Yasağının Bertaraf Edilmesine Yönelik Eleştirilerimiz 82 İşkence Suçu 84 Askeri Ceza Kanunu’na Göre Zamanaşımına Uğramayan Suçlar 85 Lehe Hükmün Belirlenmesi 85 Uyarlama Yargılaması. 85 Lehe Kanunun Uygulanması 87
DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN TESPİTİ 89 Sistemler 89 Genel Olarak 89 Soyut (Objektif) Ceza Sistemi 90 Somut (Sübjektif) Ceza Sistemi 91 Karma Sistem 92 TCK’da Kabul Edilen Sistem 94 Zamanaşımı Süresinin Hesaplanması 96 Suçun Hukuki Niteliğinin Değişmesinin Sürelere Etkisi 100 DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 101 Genel Kural (TCK m. 66/1) 101 Çocukların İşledikleri Fiillerde Dava Zamanaşımı Süreleri 103 Seçimlik Cezayı Gerektiren Suçlarda Zamanaşımı Süreleri 105 Suçların İçtimaı Halinde Süre Hesaplamasına Esas Alınacak Suç 106 Zincirleme Suçta 106 Fikri İçtimada 108 Bileşik Suçta 109 ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BAŞLANGIÇ GÜNÜ 109 Başlangıç Günü Hakkındaki Görüşler 109 Suçun Ortaya Çıktığı Gün 109 Soruşturma İşleminin Yapıldığı Gün 110 Suçun İşlendiği Günün Ertesi Günü 110 Suçun İşlendiği Gün 111 TCK’ya göre Zamanaşımının İşlemeye Başladığı Gün 112 Suç Tarihinin Tespit Edilememesi Halinde Zamanaşımının İşlemeye Başlayacağı Gün 113 ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BAŞLANGIÇ GÜNÜ AÇISINDAN SUÇLARIN SINIFLANDIRILMASI 115 Genel Kural (TCK m. 66/6) 115 Tamamlanmış Suçlar 115 Teşebbüs Halinde Kalan Suçlar 118 Mütemadi (Kesintisiz) Suçlar 119 Zincirleme Suçlar 122
Süre Başlangıcının Özel Olarak Düzenlendiği Suçlar 123 İftira Suçu 123 Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçları 124 Çocuklara Karşı İşlenen Suçlar. 125 Askeri Suçlar 127 Yeniden Yargılama Konusu Olan Suçlar 128 Özellik Arz Edebilecek Bazı Suçlarda Süre Başlangıcı 135 İştirak Halinde İşlenmiş Olan Suçlar 135 Objektif Cezalandırılabilme Şartını Taşıyan Suçlar 139 Muhakeme Şartına Bağlı Suçlar 141 İtiyadi Suçlar 141 DAVA ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI 142 DAVA ZAMANAŞIMI ENGELLERİ 148 DAVA ZAMANAŞIMININ DURMASI 148 Genel Olarak 148 Dava Zamanaşımını Durduran Genel Sebepler (TCK m.67/1) 151 Muhakemenin İzin veya Karar Alınmasına Bağlı Olması 151 Tanım. 151 İzin Gerektirmeyen Bir Durumda Soruşturma İzni İstenmesi 154 Sürelerin Durması ve Kaldığı Yerden Başlaması 155 Muhakemesi İzne Bağlı Fiil ve Failler 157 Yasama Bağışıklıklarının Zamanaşımına Etkisi 161 Yasama Sorumsuzluğu 161 Yasama Dokunulmazlığı 163 Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu ve Zamanaşımı 168 1982 Anayasası’nın Mülga Geçici 15. Maddesi Yürürlükteyken Zamanaşımının İşleyip İşlemediği Sorunu 169 Bekletici Meselenin Bulunması 174 Şüpheli veya Sanık Hakkında Kaçaklık Kararı Verilmesi. 177 Dava Zamanaşımını Durduran Özel Sebepler 180 Uzlaştırma 180
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 182 Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 184 Doğal Afet veya Yangın Gibi Sebeplerle Yok Olan Dosyalarla İlgili İşlemler 186 Askerlik 187 6352 Sayılı Kanun’un Geçici 1. Maddesi 187 Dava Zamanaşımının Durmasının Sonuçları 188 DAVA ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ 191 Tanım 191 Dava Zamanaşımının Kesilmesi Hakkındaki Görüşler 191 Dava Zamanaşımının Kesilmesine Karşı Çıkan Görüş 191 Dava Zamanaşımının Kesilmesini Haklı Bulan Görüş 192 Görüşümüz ve TCK’daki Durum 194 Dava Zamanaşımını Kesen Sebepler 195 İfade veya Sorgu 195 Tutuklama Kararı 201 İddianame Düzenlenmesi 203 Mahkûmiyet Kararının Verilmesi 208 Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları 210 Sürelerin Yeniden İşlemeye Başlaması 210 Suç Ortaklarına Sirayet 212 Görevsiz ya da Yetkisiz Mahkeme İşlemleri 215 Kesme Nedeninin Durma Sürecinde Ortaya Çıkması 217 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM CEZA ZAMANAŞIMI CEZA ZAMANAŞIMININ TEKNİK GÖRÜNÜMÜ 219 TANIM 219 CEZASI ZAMANAŞIMINA UĞRAMAYAN SUÇLAR 221 Yurtdışında İşlenen Millete ve Devlete Karşı Suçlar 221 Askeri Ceza Kanunu 221 Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçlarda Ceza Zamanaşımının Olup Olmadığı Sorunu 221
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA CEZA ZAMANAŞIMI 222 CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN TESPİTİ 225 CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 226 CEZA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BAŞLANGICI 228 Hükmün Kesinleşmesi 228 İnfazın Kesintiye Uğraması 230 CEZA ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI 232 CEZA ZAMANAŞIMI ENGELLERİ 234 CEZA ZAMANAŞIMININ DURMASI 234 Genel Olarak 234 Ceza Zamanaşımını Durduran Sebepler 235 Milletvekili Seçilmek 235 Hükümlünün Asker Olması. 237 5320 Sayılı Kanun Gereğince Ceza Zamanaşımının Durma Halleri 238 Diğer Bir Cezanın İnfaz Ediliyor Olması 238 Cezanın İnfazının Ertelenmesi ya da Durdurulması 238 CEZA ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ 240 Genel Olarak 240 Ceza Zamanaşımını Kesen Sebepler 241 Hükümlüye Yapılan Tebligat 241 İnfaz Yakalaması 242 Kasıtlı Bir Suç İşlemek 244 GÜVENLİK TEDBİRİ ZAMANAŞIMI 245 SONUÇ VE ÖNERİLER 251 KAYNAKLAR 261
