Türk Ceza Kanunu'nda Gıda SuçlarıMadde 185-186
- | Kavram, Gıda Güvenliği, Gıda Sahteciliğini Kolaylaştıran Etkenler |
- | Gıda Suçlarının Zararı ve Gıda Suçlarıyla Mücadele İle Mukayeseli Hukuktaki Durum |
- | Türk Ceza Adaleti Sistemindeki Genel Düzenlemeler İle 5237 ve 765 Sayılı Türk Ceza Kanunu Çerçevesindeki Durum |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Tablo ve Grafikler Listesi 17
Kısaltmalar 19
Giriş 23
Birinci Bölüm
KAVRAM, GIDA GÜVENLİĞİ, GIDA SAHTECİLİĞİNİ KOLAYLAŞTIRAN ETKENLER, GIDA SUÇLARININ
ZARARI VE GIDA SUÇLARIYLA MÜCADELE İLE
MUKAYESELİ HUKUKTAKİ DURUM
I. GIDA TANIMLARININ KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ 27
A. Genel Bilgiler 29
B. Gıda Sistemi 30
C. Gıda Güvenliği 30
1. Gıda Güvenliğini Bozucu Tehlikeler ve Eylemler 34
2. Güvenli Gıda Tüketimi ve Temel Hak ve Özgürlükler 36
a. Sağlık Hakkı 36
b. Beslenme Hakkı 37
3. Kamu Düzeni ve Gıda Güvenliği 38
a. Kamu Sağlığının Korunması 38
b. Tüketici Haklarının Korunması 39
c. İktisadi Gereklilik 41
4. Kamu Sağlığı ve İdarenin Kolluk Yetkisi 41
Ç. Gıda Gerçekliği ve Diğer Kavramlar 42
1. Gıda Gerçekliği 42
2. Tağşiş Kavramı ve Türleri 44
3. Taklit Kavramı ve Türleri 45
4. Tağyir Kavramı ve Türleri 45
5. Gıda Suçları 45
a. Gıda Suçlarına Karşı Konsept, Faktörler ve Stratejiler 45
b. Gıda Suçu Tanımı 48
c. Gıda Suçlarının Türleri 53
D. Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar 58
1. Olumlu Görüşler 59
2. Olumsuz Görüşler 60
3. İlgili Mevzuat 61
a. Birleşmiş Milletler 61
b. Amerika Birleşik Devletleri 62
c. Avrupa Birliği 63
ç. Türkiye 64
II. GIDA TAĞŞİŞ VE TAKLİT ÖRNEKLERİ 65
A. Üzüm Pekmezinde Yapılan Hileler 68
B. Kırmızı Ette Yapılan Hileler 68
C. Balda Yapılan Hileler 68
Ç. Süt Ürünlerinde Yapılan Hileler 69
D. Sos’larda Yapılan Hileler 70
E. Zeytinyağında Yapılan Hileler 71
III. GIDA GÜVENCESİ 75
IV. AVRUPA BİRLİĞİ STANDARTLARINDA GIDA SUÇLARINA İLİŞKİN UYARI MEKANİZMALARI, KURUMLAR VE MEVZUAT 76
A. Gıda Sahteciliği Avrupa Uyarı Mekanizmaları 78
1. Gıda Dolandırıcılığı Ağı (Food Fraud Network) ile İdari Yardımlaşma ve İşbirliği Sistemi (Administrative Assistance and Cooperation) 78
2. Gıda ve Yem İçin Hızlı Alarm Sistemi (Rapid Alert System for Food Feed) 84
3. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (European Food Safety Authority) 86
B. Avrupa Birliği Gıda Dolandırıcılığı Uygulamaları 87
C. Gıda Suçlarına İlişkin Avrupa Birliği Mevzuatı 89
1. Avrupa Birliği’nin Konumu 89
2. Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Hukuku 91
3. Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Hukuku’nun Ulusal Ceza Hukuklarına Etkisi 96
V. MUKAYESELİ HUKUKTA DURUM 97
A. Genel Kavramlar 97
1. Gıda Güvenliği Çözüm Önerileri 97
2. Gıda Dolandırıcılığı ve Tüketicinin Korunması 99
3. Gıda Konsepti 100
B. Gıda Mevzuatı, Ceza Hukuku ve Sorumluluk 101
1. Gıda Güvenliği ve Ceza Hukuku 102
2. Cezai ve İdari Yaptırımlar 104
3. Aldatıcı Ürün Olaylarında Sorumluluğun İsnadı 105
4. Bireysel Ceza Sorumluluğu İsnadı 105
5. İmalatçının Sorumluluğu 106
C. At Eti Krizi Esnasında Avrupa Birliği Ülkelerinde Geri Çağırma Uygulamaları 108
1. İrlanda 109
2. Hollanda 110
3. Almanya 111
4. İtalya 113
5. Yunanistan 114
6. Portekiz 115
7. Fransa 116
8. İspanya 117
9. Çekya 117
Ç. Avrupa Genel Gıda Hukuku Uyarınca Güvensiz Gıda 119
D. Avrupa Gıda Dolandırıcılığı Davalarında Sorumluluk 122
E. Bazı Ülkelerdeki Gıda Suçları Üzerine Düzenlemeler 124
1. Belçika 124
2. Polonya 128
3. Finlandiya 128
4. İtalya 132
5. İspanya 134
6. Almanya 135
7. Brezilya 136
8. Rusya 137
İkinci Bölüm
TÜRK CEZA ADALETİ SİSTEMİNDEKİ GENEL
DÜZENLEMELER İLE 5237 VE 765 SAYILI TÜRK CEZA
KANUNU ÇERÇEVESİNDEKİ DURUM
I. TÜRKİYE’DEKİ GIDA DÜZENLEMELERİ 141
A. Türkiye’deki Gıda Düzenlemeleri ve Ceza Adaleti Üzerine Genel Bakış 141
1. Genel Gıda Konsepti ve Çerçevesi 141
2. İdari ve Cezai Yaptırımlar Arası Bağlantı 142
B. Gıda Düzenlemelerinin Ceza Hukuku Boyutu 152
1. Genel Açıklamalar 152
2. Gıda Güvenliğini Korumak İçin Düzenlenen Gıda Dolandırıcılığı Suçlarının Önemi 152
II. 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA ZEHİRLİ MADDE KATMA SUÇU (M. 185) 154
A. Korunan Hukuki Yarar 156
B. Suçun Unsurları 158
1. Maddi Unsurlar 158
a. Hareket 158
(1) Zehir Katma 159
(2) Başka Suretlerle Bozma 162
b. Netice 165
c. Fail 176
ç. Mağdur 182
d. Suçun Konusu 183
2. Manevi Unsur 186
3. Hukuka Aykırılık Unsuru 190
C. Kusurluluğu Etkileyen Haller 195
Ç. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 201
1. Teşebbüs 201
2. İştirak 205
3. İçtima 205
D. Yaptırım 210
E. Cezanın Ertelenmesi 211
F. Ceza Muhakemesine İlişkin Sonuçlar 211
1. Görevli Mahkeme 211
2. Yetkili Mahkeme 212
3. Cumhuriyet Savcısının Kamu Davası Açma Hususunda Takdir Yetkisi 214
4. Basit Yargılama Usulü 214
5. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 217
6. Dava Zamanaşımı 217
III. 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA BOZULMUŞ VEYA DEĞİŞTİRİLMİŞ GIDA VEYA İLAÇLARIN TİCARETİ (M. 186) 218
A. Korunan Hukuki Yarar 220
B. Suçun Unsurları 221
1. Maddi Unsurlar 221
a. Hareket 221
(1) Satma 231
(2) Tedarik Etme 233
(3) Bulundurma 234
b. Netice 235
c. Fail 237
ç. Mağdur 240
d. Suçun Konusu 240
2. Manevi Unsur 243
3. Hukuka Aykırılık Unsuru 246
C. Kusurluluğu Etkileyen Haller 248
Ç. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 253
1. Teşebbüs 253
2. İştirak 256
3. İçtima 261
D. Yaptırım 262
E. Cezanın Ertelenmesi 265
F. Ceza Muhakemesine İlişkin Sonuçlar 265
1. Görevli Mahkeme 265
2. Yetkili Mahkeme 267
3. Cumhuriyet Savcısının Kamu Davası Açma Hususunda Takdir Yetkisi 268
4. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 268
5. Dava Zamanaşımı 269
IV. ZARARLI GIDA MADDELERİNİN ÜRETİM VE TİCARETİNİN BİR SONUCU OLARAK ÖLÜM VE YARALANMALARDAN DOLAYI CEZAİ SORUMLULUK 270
A. Ölüm veya Yaralanmalarla Zararlı Gıda Maddeleri Arasında Kurulan Gerçek Nedensellik (conditio sine qua non/olmazsa olmazlık) 270
B. Mağdurun Taksirli Hareketlerinin Üreticinin Ayıplı Maldan Ötürü Cezai Sorumluluğunun Belirlenmesinde Göz Önüne Alınması 273
C. Markete Sunulurken Zararlı Etkileri Bilinmeyen Ürünleri Geri Çekmeyi Reddetme 274
Ç. İşletmecilerin Gıdanın Kalitesini İspatlamakta Gerekli Özeni Gösterme Yükümlülük Görevi 275
D. Gıda Ürünlerine İlişkin Sağlık Risklerinden Üreticinin Farkındalığı 276
V. GIDA GÜVENLİĞİNE KARŞI SUÇLARA YÖNELİK GENEL DEĞERLENDİRME 277
A. Türk Ceza Kanunu’nda Gıda Güvenliğine Karşı Suçlar 277
B. Gıda Üretim ve Dağıtım Zincirinin Farklı Basamaklarında Bulunan Aktörlerin Sorumluluğu 278
C. Diğer Hususlar 279
Ç. Türk Hukuku’nda Gıda Dolandırıcılığı Faaliyetleri 280
D. Koruma ve Yaptırım 282
Sonuç 285
Kaynakça 293
Kavramlar Dizini 315