Türk Ceza Kanunu'nda Görünüşte İhmali Suçlarda Garantörlük

Rahime Erbaş

Düşüncelerini kişinin bir hareketle somutlaştırmadığı sürece sırf bunlara sahip olduğu için cezalandırılamayacağı ilkesi- Latince ifadesiyle "cogitationis poenam nemo patitur" - bugün ceza hukukunun temel ilkelerinden biridir. Gerçekten ceza hukukunda kişi, kural olarak dış dünyada tezahür eden bir şey yaptığı için cezalandırılır. Bir şey yapmadığı için cezalandırılması ise istisnaidir. Bu istisnai haller, ihmali suçlar olarak kavramsallaştırılır. Bu ihmali suçlar arasından bu çalışmayı ilgilendiren ise görünüşte ihmali suçlardır. Bu tür ihmali suçlarda, söz konusu yükümlülükler nedeniyle bir anlamda ihmali davranış, icrai davranışa eşdeğer olarak kabul edilmektedir. Böylece neticeyi engellemeye yönelik yükümlülük sahipleri, "garantör" sıfatına sahip olmaktadır. Bu çalışmanın konusunu da garantörlük kaynakları oluşturmaktadır. Bu kaynaklar, Türk hukukunda ilk kez 2005 yılında TCK ile 83. maddede sıralandığı şekliyle sırasıyla kanuni düzenleme, sözleşme ve önceden gerçekleştirilen tehlikeli davranış olarak kabul edilmiştir. Yeni kanun ile yeni bir kavram yeni bir anlayış gelmiştir. Bu nedenle bilhassa öğretide bu konuyla ilgili yazılmış eserlerin sınırlı sayıda oluşu, Yargıtay’ın da bu suç grubu ile ilgili önemli sayıda içtihatları oluşmakta olması ve karşılaştırmalı hukukta görünüşte ihmali suçun geldiği nokta bu konunun doktora tez düzeyinde ele alınması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu inceleme yapılırken de karşılaştırmalı hukukta bu konuda önemli bir birikime sahip olan Alman ceza hukuku sistemine yer verilmiş ve Türk ceza hukukuyla mukayese edilmiştir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM 
İHMAL, GÖRÜNÜŞTE İHMALİ SUÇ VE TARİHİ GELİŞİM 
I. GÖRÜNÜŞTE İHMALİ SUÇ KAVRAMI
A. Genel Olarak
B. Terminoloji Sorunu
C. Hareket (Fiil) Teorileri Açısından İhmal
D. İhmali Davranışın İcrai Davranışa Eşdeğerliliği
II. GERÇEK VE GÖRÜNÜŞTE İHMALİ SUÇ AYRIMI 
A. Genel Olarak
B. Gerçek ve Görünüşte Olarak İki Türe Ayırma İhtiyacı
C. Türk Ceza Hukukunda Ayrımın Gerekliliği
D. Ölçütler
E. Türk Hukukunda Gerçek ve Görünüşte İhmali Suç Ayrımı
III. TÜRK HUKUKUNDA GÖRÜNÜŞTE İHMALİ SUÇ ÖĞRETİSİNİN GELİŞİMİ VE TEMELLENDİRİLMESİ
A. Genel Olarak
B. 765 Sayılı TCK Döneminde Konunun Ele Alınışı
C. Türk Ceza Hukukunda Görünüşte İhmali Suçun Temellendirilmesi
İKİNCİ BÖLÜM 
GARANTÖRLÜK KAVRAMI, SUÇ SİSTEMATİĞİNDEKİ YERİ, GARANTÖRLÜĞÜN KAYNAKLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLER 
I. GENEL OLARAK
II. GARANTÖRLÜK KAVRAMI
III. KAVRAMIN SUÇ SİSTEMATİĞİNDEKİ YERİ
A. Genel Olarak
B. Nedensellik Bağı 
C. Hukuka Aykırılık
D. Failin Özelliği
E. Değerlendirme
IV. GARANTÖRLÜK KAYNAKLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLER
A. Genel Olarak
B. Şekli Hukuki Yükümlülük Teorisi
C. Maddi Hukuki Yükümlülük Teorisi
D. "Hakimiyet" ve "Yetki" Sahipliği Teorileri
E. Karma Yaklaşımlar
F. Değerlendirme
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
TÜRK CEZA HUKUKUNDAKİ GARANTÖRLÜK KAYNAKLARI 
I. GENEL OLARAK
II. TÜRK HUKUKUNDA GARANTÖRLÜK KAYNAKLARININ GELİŞİMİ
III. TÜRK HUKUKUNDA GARANTÖRLÜĞÜN KAYNAKLARI
A. Kanuni Düzenleme 
B. Sözleşme
C. Önceden Tehlikeli Davranış Gerçekleştirmiş Olma
SONUÇ
KAYNAKÇA