^{Türk Ceza Kanunu'nda}Güveni Kötüye Kullanma Suçu

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 17
Özet 21
Giriş 27
§ Birinci Bölüm
GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇUNUN
TARİHİ GELİŞİMİ VE BAZI ÜLKELERDE
DÜZENLENME BİÇİMİ
I. GENEL BİLGİ 33
II. SUÇUN TARİHİ GELİŞİMİ 33
1. Roma Hukukunda 33
2. Batı Hukukunda 37
3. İslam Hukukunda 38
4. Türk Hukukunda 42
A. Osmanlı Devleti’nde 42
B. Türkiye Cumhuriyeti’nde 46
II. SUÇUN BAZI ÜLKELERDE DÜZENLENME BİÇİMİ 50
1. Almanya 50
2. Avusturya 58
3. İtalya 61
4. İngiltere 64
5. İsviçre 70
6. Norveç 71
7. İspanya 74
8. Fransa 78
§ İkinci Bölüm
GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇUNUN
TCK’DAKİ VE ÖZEL KANUNLARDAKİ
BENZER SUÇLARDAN AYRIMI
I. GENEL BİLGİ 85
II. TCK’DAKİ BENZER SUÇLARDAN AYRIMI 87
1. Hırsızlık Suçundan Ayrımı (TCK m.141) 87
2. Mala Zarar Verme Suçundan Ayrımı (TCK m.151) 95
3. Dolandırıcılık Suçundan Ayrımı (TCK m.157) 98
4. Açığa Atılan İmzanın Kötüye Kullanılması Suçundan Ayrımı (TCK m.209) 108
5. Bedelsiz Kalmış Senedi Kullanma Suçundan Ayrımı (TCK m.156) 114
6. Kaybolmuş veya Hata Sonucu Ele Geçirilmiş Eşya Üzerinde Tasarruf Suçundan Ayrımı (TCK m.160) 116
7. Muhafaza Görevini Kötüye Kullanma Suçundan Ayrımı (TCK m.289) 119
8. Zimmet Suçundan Ayrımı (TCK m.247) 121
III. ÖZEL KANUNLARDAKİ BENZER SUÇLARDAN AYRIMI 131
1. Yaptırım Yönünden TCK’nın 155. Maddesine Bağlanan Özel Kanunlardaki Suçlardan Ayrımı 131
A. Sermaye Piyasası Kanunu’nda Öngörülen Güveni Kötüye Kullanma Suçu ve Bu Suçtan Ayrımı (Ser.PK m.110/1) 131
a. Genel Bilgi 131
b. Suçla Korunan Hukuki Değer 134
c. Suçun Maddi Unsuru 136
ca. Suçun Maddi Konusu 136
cb. Suçun Faili ve Mağduru 138
cc. Suça Konu Fiil 144
cca. Hareket 144
ccaa. Sermaye Piyasası Araçlarını, Nakit ve Diğer Her Türlü Kıymeti Satmak, Kullanmak, Rehnetmek, Gizlemek, İnkâr etmek (Ser.PK m.110/1–a) 144
ccab. Halka Açık Ortaklıklarda, Kolektif Yatırım Kuruluşları ile Bunların İştirak ve Bağlı Ortaklıklarında Örtülü Kazanç Aktarımında Bulunma (Ser.PK m.110/1–b ve c) 145
ccb. Netice 155
d. Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru 156
e. Suçun Manevi Unsuru 166
f. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 177
g. Suçun Yaptırımı, Suçta Etkin Pişmanlık ve Uygulanacak Usul Hükümleri 186
h. Sermaye Piyasası Kanunu’ndaki Diğer Bazı Tartışmalı Haller 190
B. Dernekler Kanunu’nda Öngörülen Güveni Kötüye Kullanma Suçu ve Bu Suçtan Ayrımı (Der.K. m.32–f) 193
a. Genel Bilgi 193
b. Suçla Korunan Hukuki Değer 195
c. Suçun Maddi Unsuru 196
ca. Suçun Maddi Konusu 196
cb. Suçun Faili ve Mağduru 201
cc. Suça Konu Fiil 203
cca. Hareket 203
ccb. Netice 204
d. Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru 204
e. Suçun Manevi Unsuru 204
f. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 205
g. Suçun Yaptırımı ve Usul Hükümleri 206
2. Özel Kanunlardaki Diğer Benzer Suçlardan Ayrımı 207
A. Türk Ticaret Kanunu’ndaki Anonim Şirkete Borçlanma Yasaklarının İhlali Suçundan Ayrımı (TTK m.358, m.395/2, m.562/5–b, c) 207
B. Bankacılık Kanunu’ndaki Zimmet Suçundan Ayrımı (Bank.K. m.160) 213
C. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’ndaki Zimmet Suçundan Ayrımı (TCMB K. m.68/II–b) 221
D. Sigortacılık Kanunu’ndaki Zimmet ve Aktif İşlem Yasağını İhlal Suçlarından Ayrımı (Sig.K m.19, m.35/3– 4, m.35/17) 228
a. Sigortacılık Kanunu’ndaki Zimmet Suçu (Sig.K. m.35/3– 4) 228
b. Sigortacılık Kanunu’ndaki Aktif Azaltıcı İşlem Yasağını İhlal Suçu (Sig.K m.19 ve m.35/17) 234
E. Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’ndaki Zimmet Suçundan Ayrımı (BETYSK m.23/2) 238
F. Askeri Ceza Kanunu’ndaki Zimmet, İhtilaslı Zimmet, Askeri Eşyayı Rehne Verme, Gizleme ve Askeri Eşyayı Özel Menfaatine Kullanma Suçlarından Ayrımı (As.CK m.130, 131) 243
§ Üçüncü Bölüm
TCK’DAKİ GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇUNUN
UNSURLARI
I. GENEL BİLGİ 255
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKİ DEĞER 256
1. Genel Tanım 256
2. Korunan Hukuki Değere İlişkin Görüşler 257
A. Hukuki Değerin Mülkiyet Hakkı Olduğunu Savunan Görüş 257
B. Hukuki Değerin Zilyetlik Olduğunu Savunan Görüş 260
C. Hukuki Değerin Mülkiyet Yanında Alacak Hakkı Olduğunu Savunan Görüş 260
D. Hukuki Değerin Mülkiyet ve Zilyetlikle Birlikte Güven İlişkisi Olduğunu Savunan Görüş 261
E. Hukuki Değerin Yalnızca Mülkiyet Hakkı ve Zilyetlikten İbaret Olduğunu Savunan Görüş 262
3. Korunan Hukuki Değere İlişkin Kanaatimiz 262
III. SUÇUN MADDİ UNSURU 264
1. Suçun Maddi Konusu 264
A. Genel Tanım 264
B. Mal ve Eşya Kavramı, Suça Konu Olabilecek Eşyalar 265
a. Mal ve Eşya Kavramı, Malvarlığı Kavramından Farklılıkları 265
b. Suça Konu Olabilecek Eşyalar 271
ba. Taşınır Eşyalar 271
baa. Genel Tanım 271
bab. Uçak, Gemi, Otomobil vs. Araçlar 271
bac. Hayvanlar 272
bad. Su, Gaz, Enerji Üretiminde Kullanılan Maddeler 273
bae. İnsan Vücudu ve Organları 274
baf. Senet ve Kıymetli Evraklar 280
bag. Fikri ve Sınai Haklar 280
bb. Misli Eşyalar 283
bc. Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilmiş Eşyaların Durumu 285
bd. Taşınmaz Malların Durumu 288
be. Eklenti veya Bütünleyici Parça Niteliğindeki Eşyalar 291
bf. Diğer Bazı Özel Durumlar 294
C. Eşyanın Sözleşme ile Yalnızca Zilyetliğinin Devredilmesi 297
a. Eşyanın Zilyetliği 297
aa. Zilyetlik Kavramı ve Mülkiyetten Farkı 297
ab. Güveni Kötüye Kullanma Suçu Açısından Önemli Zilyetlik Türleri 300
aba. Tek Başına Zilyet, Müşterek Zilyet, İştirak Halinde Zilyet 300
abb. Doğrudan Zilyet–Dolaylı Zilyet 300
abc. Asli Zilyet– Fer’î Zilyet 301
abd. Kendisi İçin Zilyet– Başkası İçin Zilyet 303
abe. Zilyet ve Zilyet Yardımcısı 306
ac. Yalnızca Zilyetliğin Devredilmesi ve Eşyanın Teslimi 308
b. Zilyetlik Devrinin Malı Muhafaza ve Belirli Şekilde Kullanma Amacı Taşıyan Geçerli Bir Sözleşme İlişkisine Dayanması 315
ba. Sözleşmenin Tanımı 315
bb. Zilyetlik Devri İçin Sözleşme İlişkisi Zorunluluğu 318
bc. Sözleşmenin Malı Muhafaza Etmek, Belirli Şekilde Kullanmak Üzere Yapılması Zorunluluğu 320
bd. Çeşitli Sözleşme Türlerinin ve Hukuki İşlemlerin Devir Açısından Değerlendirilmesi 321
bda. Tüketim Ödüncü (Karz) Sözleşmesi 322
bdb. Satış Sözleşmeleri ve Mülkiyeti Muhafaza Kayıtlı Satış Sözleşmeleri 323
bdc. Satış Vaadi Sözleşmeleri 326
bdd. Taşınır Rehni 327
bde. Vekâlet Sözleşmesi 328
bdf. Çeşitli Atipik Sözleşmeler 329
bdg. Muvazaalı İşlemler 334
bdh. İnançlı Temlikler 335
2. Suçun Faili ve Mağduru 340
A. Fail 340
B. Mağdur 347
3. Suça Konu Fiil 349
A. Hareket 349
a. Zilyetliğin Devri Amacı Dışında Tasarrufta Bulunma 352
aa. 765 sayılı TCK’da Yer Alan Örnek Tasarruf Şekilleri 352
aaa. Satma 352
aab. Rehnetme 354
aac. Kullanma ve Tüketme 357
aad. Değiştirme, Dönüştürme 358
bb. Suça Konu Olabilecek Diğer Bazı Tasarruf Halleri 359
bba. Salt Kullanma 359
bbb. Bağışlama 363
bbc. Kullanım Ödüncü (Ariyet) 365
bbd. Diğer Bazı Örnek Haller 366
b. Devir Olgusunu İnkâr Etme 372
B. Netice 376
C. Nedensellik Bağı 383
4. Suçta Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Haller 384
A. Faile Meslek ve Sanat veya Ticaret veya Hizmet İlişkinin Gereği Olarak Malın Tevdi ve Teslim Edilmiş Olması 386
a. Ticaret İlişkisinin Gereği Olarak Malın Teslim Edilmiş Olması 386
b. Meslek ve Sanat İlişkisinin Gereği Olarak Malın Teslim Edilmiş Olması 390
c. Hizmet İlişkisinin Gereği Olarak Malın Teslim Edilmiş Olması 397
B. Failin Hangi Nedenden Olursa Olsun Bir Gerçek veya Tüzel Kişinin Mallarını İdare Etmesi 402
IV. SUÇUN HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 410
1. Tanımı 410
2. Hukuka Uygunluk Halleri 412
A. Kanun Hükmünü Yerine Getirme 412
B. Hakkın Kullanılması 413
C. İlgilinin Rızası 417
D. Meşru Savunma 420
V. SUÇUN MANEVİ UNSURU 422
1. Suçun Kasten İşlenmesi Zorunluluğu 422
2. Suçta, Failin Kendisinin veya Başkasının Yararına Hareket Etme Zorunluluğu 423
3. Suçun Olası Kastla İşlenip İşlenemeyeceği Sorunu 433
4. Kusurluluğu Etkileyen Haller 436
§ Dördüncü Bölüm
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ,
YAPTIRIMI VE USUL HÜKÜMLERİ
I. GENEL BİLGİ 441
II. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ 441
1. Teşebbüs 441
2. İçtima 444
A. Zincirleme Suç 445
B. Fikri İçtima 446
C. Görünüşte İçtima 448
D. Gerçek İçtima 454
3. İştirak 462
III. SUÇTA CEZAYI KALDIRAN VEYA İNDİRİM YAPILMASINI GEREKTİREN ŞAHSİ SEBEPLER VE ETKİN PİŞMANLIK 470
1. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler (TCK m.167/1) 470
A. Ayrılık Kararı Verilmemiş Eşler Arasında Suçun İşlenmesi 470
B. Üstsoy veya Altsoy ya da Bu Derecede Kayın Hısımlarından Biri veya Evlat Edinen ya da Evlatlık Arasında Suçun İşlenmesi 472
C. Aynı Konutta Beraber Yaşayan Kardeşler Arasında Suçun İşlenmesi 473
2. Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebepler (TCK m.167/2) 473
A. Haklarında Ayrılık Kararı Verilmiş Eşler Arasında Suçun İşlenmesi 473
B. Aynı Konutta Beraber Yaşamayan Kardeşler Arasında Suçun İşlenmesi 474
C. Aynı Konutta Beraber Yaşamakta Olan Amca, Dayı, Hala, Teyze, Yeğen ya da İkinci Derecede Kayın Hısımları Arasında Suçun İşlenmesi 475
3. Etkin Pişmanlık (TCK m.168) 475
A. Kovuşturma Başlamadan Önceki Etkin Pişmanlık Hali 476
B. Kovuşturma Esnasında Etkin Pişmanlık Hali 477
C. Kısmi Ödeme veya Tazmin ile Etkin Pişmanlıktan Yararlanma 477
IV. SUÇUN YAPTIRIMI VE USUL HÜKÜMLERİ 478
1. Soruşturma ve Kovuşturma 478
2. Yaptırım 483
Sonuç 487
Kaynakça 497
Kavramlar Dizini 531