Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Soruşturma Evresinin Sona Ermesi

Hakan Kaşka

İÇİNDEKİLER
TAKDİM 7
ÖN SÖZ 9
İÇİNDEKİLER. 13
KISALTMALAR 19
GİRİŞ 21
BİRİNCİ BÖLÜM SORUŞTURMA EVRESİNİN BAŞLAMASI
I. SORUŞTURMA VE SORUŞTURMA EVRESİ KAVRAMLARI 37
II. SORUŞTURMA EVRESİNİN ÖZELLİKLERİ 45
A. Tarihî Süreç İçerisinde Ceza Muhakemesi Sistemleri 46
1. İtham Sistemi 46
2. Tahkik Sistemi 48
3. İş Birliği Sistemi 50
4. Değerlendirme 52
B. Soruşturma Evresinin Yazılılığı 53
C. Soruşturma Evresinin Dağınıklığı. 54
D. Soruşturma Evresinin Gizliliği 56
III. SORUŞTURMA EVRESİNİ BAŞLATAN SUÇ ŞÜPHESİNİN ÖĞRENİLMESİ 60
A. Re'sen Öğrenme 62
B. İhbar Yoluyla Öğrenme 63
C. Şikâyet Yoluyla Öğrenme 66
D. Yabancı Devletin veya Hükûmetin Şikâyeti ile Öğrenme 71
E. Tutanakla Öğrenme 74
F. Mütalaa-İhbar Yoluyla Öğrenme 76
G. Adalet Bakanının Talebi Yoluyla Öğrenme 78
H. Yazılı Başvuru Yoluyla Öğrenme 81

İKİNCİ BÖLÜM
SORUŞTURMA EVRESİNİN SORUŞTURMA İŞLEMLERİNE SON VERİLMESİ KARARI İLE SONA ERMESİ
I. KAVRAM 85
II. SORUŞTURMA İŞLEMLERİNE SON VERİLMESİ KARARININ GEREKLİLİĞİ 95
A. İddianamenin Düzenlenmesine Yer Olmadığı Kararının İçeriği 95
B. Soruşturma İşlemlerine Son Verilmesi Kararının Eleme Fonksiyonu
İcra Edecek Olması 99
C. Soruşturma İşlemlerine Son Verilmesi Kararının Muhakemenin Zenginleşmesini Sağlayacak Olması 100
D. Soruşturma İşlemlerine Son Verilmesi Kararının İddianamenin İncelenmesini Kolaylaştıracak Olması 101
III. SORUŞTURMA İŞLEMLERİNE SON VERİLMESİ KARARININ
VERİLEBİLECEĞİ HÂLLER 102
A. Soruşturma Konusu Fiilin Suç Teşkil Etmemesi 102
B. Soruşturma Konusu Fiilin Kabahat Teşkil Ettiğinin Anlaşılması 107
C. Şüphelinin Ölümü 109
D. Genel Affın Söz Konusu Olması 113
E. Dava Açma Süresinin Geçmiş Olması 116
F. Dava Zamanaşımı Süresinin Dolmuş Olması 120
G. Şikâyet Koşulunun Gerçekleşmemiş Olması 126
H. İzin Koşulunun Gerçekleşmemiş Olması 126
İ. Aynı Dava veya Kesin Hüküm (Yargı) Bulunmaması 133
J. Ön Ödeme Müessesesinin Uygulanmış Olması 138
1. Ön Ödemenin Tanımı ve Amacı. 138
2. Ön Ödemenin Koşulları 141
a) Suça İlişkin Koşul 141
b) Cezaya İlişkin Koşul 141
c) Suçun İşlendiği Hususunda Yeterli Şüphenin Bulunması Koşulu 142
d) Şüphelinin/Sanığın Kabulü 143
3. Ön Ödemenin Gerçekleşmiş Sayılması için Ödenmesi Gereken
Paranın Belirlenmesi 145
4. Ön Ödemenin Uygulanma Usulü 149
5. Ön Ödemenin Sonuçları 150
K. Uzlaştırma Müessesesinin Uygulanmış Olması 152

L. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık Hâlinin veya
Şahsi Cezasızlık Sebeplerinin Söz Konusu Olması 154
1. CMK m. 171/1'in Kapsamının İncelenmesi 154
2. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık Hükümlerinin Uygulanmasını Gerektiren Koşullar 156
3. Şahsi Cezasızlık Sebebinin Varlığı 159
a) Kavram 160
b) Şahsi Cezasızlık Sebeplerinin Kaynakları 160
1) 1982 Anayasası'nda Düzenlenen Şahsi Cezasızlık Sebepleri 161
(a) Cumhurbaşkanının Görev Suçlarından Dolayı
Sorumsuzluğu 162
(b) Milletvekillerine Tanınan Yasama Sorumsuzluğu 164
2) TCK'da Farklı Suç Tipleriyle İlgili Olarak Kabul Edilen Şahsi Cezasızlık Sebepleri. 166
3) Uluslararası Hukuk Metinlerinde Diplomatlar İçin Tanınan Muafiyet/Diplomat Dokunulmazlığı 168
4. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık İle Şahsi
Cezasızlık Sebepleri Hakkında Ortak Açıklamalar 170
a) Hukuki Nitelikleri Bakımından Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık ile Şahsi Cezasızlık Sebeplerinin Ortak
Yönleri 170
b) Soruşturma İşlemlerine Son Verilmesi Kararı Bakımından Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık ile Şahsi
Cezasızlık Sebeplerinin Ortak Yönleri. 172
M. İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesi 173
1. Kavram 173
2. İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesi Müessesesinin
Mukayeseli Hukuktaki veTürk Hukukundaki Görünümü 175
a) Mukayeseli Hukukta İddianamenin Düzenlenmesinin
Ertelenmesi Müessesesi 175
1) Almanya 175
2) Finlandiya 176
3) Japonya 177
b) Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda İddianamenin
Düzenlenmesinin Ertelenmesi Müessesesi 177

3. İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesi Kararı
Verilebilmesinin Koşulları 179
a) Objektif Koşullar 179
1) Suça İlişkin Objektif Koşullar 180
2) Şüpheliye İlişkin Objektif Koşullar 180
b) Sübjektif Koşullar 181
1) Şüphelinin Suç İşlemekten Çekineceği Kanaati 181
2) İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesinin Şüpheli ve Toplum Açısından Daha Yararlı Olması 182
c) Zararın Giderilmesi Koşulu 183
4. İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesi Kararının Sonuçları 186
5. İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesi Kararına Karşı
Başvuru 188
6. İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesine İlişkin Kararların
Kayıt Usulü 190
IV. SORUŞTURMA İŞLEMLERİNE SON VERİLMESİ KARARINA KARŞI
BAŞVURU YOLU 191
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SORUŞTURMA EVRESİNİN İDDİANAMENİN KABULÜ İLE SONA ERMESİ (SORUŞTURMA EVRESİNİN KOVUŞTURMA EVRESİNİN BAŞLAMASI NEDENİYLE SONA ERMESİ/SORUŞTURMA EVRESİNİN KAMU DAVASININ AÇILMASI NEDENİYLE SONA ERMESİ)
I. BÖLÜM BAŞLIĞI MESELESİ 195
II. KAVRAMLAR 196
A. İddianame Kavramı 196
B. İddianamenin Hazırlanmasına Yardımcı Belge-İddianameyi
Hazırlayıcı Belge-İddianame Yerine Geçen Belge Kavramları 204
III. İDDİANAMEDE BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER 211
A. Görevli ve Yetkili Mahkemeye Hitaben Düzenlenmiş Olma 211
B. İddianamenin İçeriğinde Bulunması Gereken Unsurlar 213
1. Şüphelinin Kimliği 213
2. Şüphelinin Müdafii 216
3. Maktul, Mağdur veya Suçtan Zarar Görenin Kimliği 221
4. Mağdurun veya Suçtan Zarar Görenin Vekili veya Kanuni Temsilcisi 223

5. Açıklanmasında Sakınca Bulunmaması Hâlinde İhbarda Bulunan
Kişinin Kimliği 223
6. Şikâyette Bulunan Kişinin Kimliği 225
7. Şikâyetin Yapıldığı Tarih 225
8. Yüklenen Suç ve Uygulanması Gereken Kanun Maddeleri 226
9. Yüklenen Suçun İşlendiği Yer, Tarih ve Zaman Dilimi 228
10. Suçun Delilleri 231
11. Şüphelinin Tutuklu Olup Olmadığı; Tutuklanmış ise Gözaltına
Alma ve Tutuklama Tarihleri ile Bunların Süreleri 232
12. İddianamenin Sonuç Kısmı 233
a) Şüphelinin Lehine Olan Hususlar 234
b) Hükmedilmesi İstenilen Ceza/Cezalar ve Güvenlik Tedbiri/
Tedbirleri 235
13. Cumhuriyet Savcısının İmzası 236
IV. İDDİANAMENİN İADESİ 236
A. Kararın Verildiği Evre Meselesi 236
B. İddianamenin İadesi Kararını Vermeye Yetkili Mahkeme Meselesi 241
C. İddianamenin İncelenebileceği Süre 247
D. İade Sebebi Olan ve Olmayan Hâller 250
E. İddianamenin İadesi Kararının Denetimi. 261
V. İDDİANAMENİN KABULÜ 262
A. Kavram 262
B. İddianamenin Kabulü Kararını Verecek Mahkeme 262
C. İddianamenin Kabulünün Sonuçları 264
D. İddianamenin Kabulü Kararının Denetimi 269
1. Ara Soruşturma 269
2. Değerlendirme 275
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SORUŞTURMA EVRESİNİN İDDİANAMENİN DÜZENLENMESİNE YER OLMADIĞI KARARI İLE SONA ERMESİ
I. KAVRAM 279
II. İDDİANAMENİN DÜZENLENMESİNE YER OLMADIĞI KARARININ
HUKUKİ NİTELİĞİ 285

III. İDDİANAMENİN DÜZENLENMESİNE YER OLMADIĞI KARARININ BİLDİRİLMESİ 289
IV. İDDİANAMENİN DÜZENLENMESİNE YER OLMADIĞI KARARININ
ORTADAN KALDIRILMASI 296
A. Cumhuriyet Savcısının Kararını Geri Alması 296
B. Karara Karşı Başvuru Yolu 304
1. Kavram ve Hukuki Nitelik 304
2. İddianamenin Düzenlenmesine Yer Olmadığına Kararına Karşı
Başvuru Hakkı Sahibi 311
3. İddianamenin Düzenlenmesine Yer Olmadığı Kararına Karşı
Başvuru Yolunda Süre 315
4. Başvuru Mercii 317
5. Başvurunun İncelenmesi 321
a) Muhakeme 321
b) Başvuru Sonunda Verilebilecek Kararlar 325
1) Başvurunun Reddi 325
2) Başvurunun Kabulü 332
6. Başvuru Sonucunda Verilen Kararların Denetimi Meselesi 336
C. İddianamenin Düzenlenmesine Yer Olmadığı Kararına Karşı Adalet Bakanlığına veya Cumhuriyet Başsavcısına Başvuru Meselesi 340
D. Etkin Soruşturma Yükümlülüğünün İhlali 345
SONUÇ 347
KAYNAKÇA 353