Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma
Doç. Dr. Yavuz ERDOĞAN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR .13
GİRİŞ.15
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL CEZA ADALET MODELLERİ VE UZLAŞTIRMA
KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
ADALET KAVRAMI VE TEMEL CEZA ADALET MODELLERİ.19
Adalet Kavramı .19
Geçmişten Günümüze Temel Ceza Adalet Modelleri .22
Cezalandırıcı Adalet Modeli.24
Tazmin Edici (Düzeltici) Adalet Modeli 27
Onarıcı Adalet Modeli29
Onarıcı Adalet Kavramı, Onarıcı Adaletin Amacı ve Özellikleri.29
Onarıcı Adalet Programlarının Ceza Hukukunda Kullanılmasına
İlişkin Temel İlkeler.34
Onarıcı Adalet Programlarının Ceza Hukukunda Kullanılmasına
İlişkin Modeller.36
(1) Mağdur – Fail Uzlaştırması 37
(2) Konferans Sistemi (Grup Toplantıları) .39
(3) Ceza Belirtme Çemberi (Cezalandırıcı Halka) 41
Dönüştürücü Adalet Modeli 42
Temel Adalet Modellerinin Karşılaştırılması43
TEMEL UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI .46
Yargısal Çözüm Yolları.46
Mahkeme Çözüm Yolu.46
Tahkim Çözüm Yolu .47
Dostane (Alternatif) Çözüm Yolları.47
Uzlaştırma50
Arabuluculuk Çözüm Yolu50
Müzakere Çözüm Yolu.51
III. UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE ZAMAN
BAKIMINDAN UYGULAMA .52
Maddi Ceza Hukuku, Ceza Muhakemesi Hukuku ve İnfaz Hukuku
Kavramları 52
Ceza Hukukuna İlişkin Kanunların Zaman Bakımından Uygulanması .53
8 İçindekiler
Suç Ve Kabahat Kavramları 56
Soruşturma Ve Kovuşturma Kavramları .58
İhbar, Şikâyet, Şikâyetçi (Müşteki) ve İzin Kavramları 58
Şüpheli, Sanık, Hükümlü, Mağdur, Suçtan Zarar Gören, Katılan Kavramları 66
Çocuk Kavramı69
Müdafii ve Vekil Kavramları .73
İ. Kast Kavramı.73
Taksir Kavramı 74
Hapis Cezası, Disiplin Hapsi, Tazyik Hapsi ve Güvenlik Tedbirleri Kavramları 76
Adli Para Cezası, İdari Para Cezası, Tazminat ve Edim Kavramları78
İKİNCİ BÖLÜM
UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER VE
UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN İLKELER
UZLAŞTIRMA KURUMUNA İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER . 81
Uzlaştırma Kavramı ve Uzlaşmadan Farkı.81
Uzlaştırma Kurumunun Hukuki Niteliği 85
Uzlaştırma Kurumunun Türk Hukuku’ndaki Tarihsel Gelişimi 94
Uzlaştırma Kurumunun Amacı104
Uzlaştırma Kurumunun Faydaları.106
Fail Açısından Faydaları .106
Mağdur Açısından Faydaları107
Kamu / Toplum Açısından Faydaları109
Ceza Adalet Sistemine Yönelik Faydalar110
UZLAŞTIRMAYA İLİŞKİN İLKELER 111
Uzlaştırmanın Temel İlkeleri.111
Uzlaştırmanın Tarafların Özgür İradesine (Gönüllülüğe) Dayanması 115
Tarafların Temel Haklarının Korunması.116
Tarafların ve Kanuni Temsilcilerin Ceza Muhakemesi Hukuk Sisteminin
Kabul Ettiği Temel Güvencelere Sahip Olması.116
Gerektiğinde Tercüman ya da Bilirkişi Atanması.117
Tarafların Bilgilendirilmesi (Aydınlatma Yükümlülüğü) .119
Tarafların Özel Durumları Varsa Bu Özel Durumların Dikkate Alınması 120
Gizlilik 121
Gizlilik Yükümlülüğünün Kapsamı 122
Gizlilik Yükümlülüğünün İstisnaları.123
Gizlilik Yükümlülüğünün İhlalinin Hukuki Sonuçları .126
Uzlaştırmayı Sağlayacak Uygun Tedbirlerin Alınması130
Uzlaştırmaya İlişkin Etik İlkeler.130
Bağımsızlık ve Tarafsızlık .132
Görevi Özenle (Dürüstlük Kurallarına Uygun Şekilde) Yerine Getirme133
Taraflara Nazik ve Saygılı Davranma .134
İçindekiler 9
Ön Yargılı Olmama.134
Taraflara Eşit Davranma 135
Uzlaştırmacının Taraflarla Menfaat Çatışması Olmaması Yükümlülüğü 135
Uzlaştırmacının Aynı Olayda Vekil veya Müdafii Olarak Görev
Üstlenmeme Yükümlülüğü 136
Menfaat Temin Etmeme137
Görevinin Saygınlığını ve Kişilerin Adalete Olan Güvenini Koruma .137
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MADDİ CEZA HUKUKU VE CEZA MUHAKEMESİ
HUKUKU İLKELERİ KARŞISINDA UZLAŞTIRMA
ADİL YARGILANMA HAKKI VE UZLAŞTIRMA139
MASUMİYET (SUÇSUZLUK) KARİNESİ VE UZLAŞTIRMA .143
III. KAMU DAVASININ MECBURİLİĞİ İLKESİ VE UZLAŞTIRMA .144
MADDİ GERÇEĞİN ARAŞTIRILMASI İLKESİ VE UZLAŞTIRMA 145
ŞİKAYET, ŞİKAYETTEN VAZGEÇME VE UZLAŞTIRMA146
GEÇMİŞE YÜRÜME YASAĞI VE UZLAŞTIRMA 148
VII. KANUN YOLLARI VE UZLAŞTIRMA 148
VIII. MÜSADERE VE UZLAŞTIRMA 149
TEKERRÜR VE UZLAŞTIRMA150
KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT VE UZLAŞTIRMA 152
ETKİN PİŞMANLIK VE UZLAŞTIRMA 153
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA UZLAŞTIRMA
UZLAŞTIRMA KURUMUNUN ŞARTLARI.157
Suçun Uzlaştırma Kapsamında Bir Suç Olması158
Türk Ceza Kanunu Kapsamında Kalan Suçlarda Uzlaştırma .159
Şikâyete Bağlı Suçlarda Uzlaştırma.159
Şikâyete Bağlı Olup Olmadığına Bakılmaksızın Katalog Şeklinde
Belirlenen Suçlarda Uzlaştırma.165
Özel Kanunlar Kapsamında Uzlaştırma167
Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar 169
Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda Uzlaştırma 169
Uzlaştırma Kapsamına Giren Bir Suçun Uzlaştırma Kapsamına
Girmeyen Bir Suçla Birlikte Aynı Mağdura Karşı İşlenmesi.171
Israrlı Takip Suçu 178
Önödemeye Tabi Suçlar .179
Mağduru Ya Da Suçtan Zarar Göreni Kamu Tüzel Kişisi Olan Suçlar.180
Kanunda Açık Hükümle Uzlaştırmanın Yasaklandığı Suçlar 181
Suçun İşlendiğine Dair Yeterli Şüphe Oluşturacak Delil Bulunması 182
10 İçindekiler
Kovuşturma Olanağının Bulunması 184
Mağdurun, Suçtan Zarar Görenin Gerçek Kişi veya Özel Hukuk Tüzel Kişisi
Olması 187
Uzlaştırmanın Yetkili Kimse Tarafından Yapılması192
Tarafların Özgür İradeleriyle Uzlaştırmayı Kabul Etmesi 197
Uzlaştırmanın Cumhuriyet Savcısı ya da Mahkeme Tarafından Onaylanması .199
UZLAŞTIRMA KURUMUNUN UYGULANMA USULÜ 202
Soruşturma Evresinde Uzlaştırma Kurumunun Uygulanma Usulü .203
Dosyanın Uzlaştırma Bürosuna Gönderilmesi ve Uzlaştırmacı Atanması203
Uzlaştırmacının Reddi veya Çekinmesi206
Uzlaştırmacıya Verilecek Belgeler .208
Uzlaştırmada Müzakere Safhası 209
Uzlaşma Teklifi .209
(1) Uzlaştırma Teklifine Davet 210
(2) Uzlaşma Teklifinin Yapılma Zamanı.213
(3) Teklifte Bulunacak ve Teklifte Bulunulacak Kişiler 215
(4) Uzlaşma Teklifinde Sıralama .219
(5) Uzlaşma Teklifinin İçeriği 221
(6) Uzlaşma Teklifinin Açıklamalı Tebligat veya İstinabe ya da
Segbis Yoluyla Yapılması .225
(7) Hakkında Yakalama Emri Bulunan Şüpheliye Uzlaşma Teklifi .232
(8) Uzlaşma Teklifinin Reddi ya da Uzlaşma Teklifine Cevap
Verilmemesi 233
(9) Uzlaşma Teklifinin Yapılamaması 235
Uzlaştırma Müzakeresi.236
(1) Müzakerelere Katılabilecek Kişiler 237
(2) Müzakerenin Gizliliği.240
(3) Müzakere Yapılabilecek Yerler241
(4) Uzlaştırma Müzakerelerinin Aşamaları .246
(a) Hazırlık Aşaması .246
(b) Toplantı248
(c) Sonuçlandırma (Uzlaştırma Raporunun Hazırlanması ve
Cumhuriyet Savcısının Onayı) 250
Edim 255
Edim Kavramı .255
Uzlaştırmada Zararın Belirlenmesi .256
Edimin İfası Veya Edimin İfa Edilmemesi266
Uzlaştırmada Yer Alan Tarafların Birden Çok Kişiden Oluşması Halinde
Uzlaştırma .266
Şüpheli Sayısının Birden Fazla Olması 266
Mağdur Sayısının Birden Fazla Olması .268
İçindekiler 11
Uzlaştırma İşlemlerinin Olumsuz Sonuçlanmasından Sonra Tarafların
Kendi Arasında Uzlaşması271
Uzlaştırma Sürecinin Süresi ve Bu Sürenin Hukuki Niteliği275
Uzlaştırmacının Görevinin Hukuki Niteliği .280
Cumhuriyet Savcısının Suç Vasfında Yanılgısı 281
Soruşturma Evresinde Uzlaştırmanın Sonuçları.282
Uzlaştırma Sürecinin Olumlu Sonuçlanması Durumunda
Cumhuriyet Savcısı Tarafından Verilecek Kararlar283
(1) Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar .283
(2) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararı .285
Uzlaştırma İşleminin Olumsuz Sonuçlanması Durumunda
Cumhuriyet Savcısı Tarafından Verilecek Kararlar288
Üzerinde Uzlaşılan Edimin İfa Edilmemesi.290
Soruşturma Evresindeki Uzlaştırmada Kanun Yolları ve Zamanaşımı294
Uzlaştırmanın Şahsi Haklara Etkisi.296
Uzlaştırma Sürecindeki Açıklamaların Hukuki Değeri301
Uzlaştırmanın Aynı Soruşturma ve/veya Kovuşturmada Bir Kez
Yapılabilmesi (Tekrar Uzlaştırma Yasağı).303
Uzlaştırma Müzakereleri Sırasında Karar Değiştirme ya da Vazgeçme .304
Taraflardan Birinin Ölmesi.306
Uzlaştırma Raporunun Hukuki Niteliği 309
Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Kurumunun Uygulanma Usulü.310
Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Kurumuna Başvurulmasını
Gerektirebilecek Haller311
Kovuşturma Konusu Suçun Hukuki Niteliğinin Değişmesi
Nedeniyle Eylemin Uzlaştırma Kapsamında Olduğunun Anlaşılması .313
Kovuşturma Evresine Geçildikten Sonra Kamu Davasına Konu Fiilin
Esasen Soruşturma Evresinde Uzlaşma Teklifinde Bulunulması
Gereken Bir Suç Olduğunun Anlaşılması 315
Kovuşturma Evresinde Kanun Değişikliği Nedeniyle Suçun Uzlaşma
Kapsamına Girmesi.316
İddianame Yerine Geçen Belgeyle Kamu Davasının Açılması Nedeniyle
Doğrudan Mahkeme Önüne Gelen Uzlaşmaya Tabi Bir Suçun
Bulunması.318
Önceden Yürütülen Uzlaştırma Sürecinin Hukuka Aykırı Olması319
Taraflara Ulaşılamadığı İçin Uzlaştırma Teklifinin Yapılamamış
Olunması 320
Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Kurumunun Uygulanma Usulü321
Soruşturma Evresiyle Aynı Olan Noktalar.322
Soruşturma Evresinden Farklı Olan Noktalar .322
(1) Kovuşturma Sonunda Sanık Hakkında Mahkûmiyet Hükmü
Kurulması Olanağının Bulunması.322
(2) Dosyanın Uzlaştırma Bürosuna Gönderilmesi .324
12 İçindekiler
(3) Uzlaştırma Raporunun Hazırlanması ve Mahkemeye Onaya
Sunulması326
(4) Uzlaştırma İşlemlerinin Olumsuz Sonuçlanmasından Sonra
Tarafların Kendi Arasında Uzlaşması.328
Kovuşturma Evresinde Uzlaştırmanın Sonuçları330
Uzlaştırma Sürecinin Olumlu Sonuçlanması Durumunda Verilecek
Kararlar 330
(1) Düşme Kararı.330
(2) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı .331
(3) Uzlaştırma İşleminin Olumsuz Sonuçlanması Durumunda
Verilecek Kararlar334
Kovuşturma Evresindeki Uzlaştırmada Kanun Yolları ve Zamanaşımı.335
Kovuşturma Evresinde Uzlaştırmada Üzerinde Uzlaşılan Edimin İfa
Edilmemesi336
Çocuklar Hakkında Uzlaştırma337
Suça Sürüklenen (Fail) Çocuklar Hakkında Uzlaştırma 339
Korunmaya Muhtaç (Mağdur ya da Suçtan Zarar Gören) Çocuklar
Hakkında Uzlaştırma .348
Akıl Hastaları, Kısıtlılar ve Ayırt Etme Gücü Olmayanlar Bakımından
Uzlaştırma Kurumunun Tatbiki.349
Sağır ve Dilsizler Bakımından Uzlaştırma Kurumunun Tatbiki352
SONUÇ . 355
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU 373
CEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİ 377
KAYNAKÇA . 407
-
%20510,00 TL408,00 TL
-
%201.010,00 TL808,00 TL
-
%201.220,00 TL976,00 TL
-
%201.010,00 TL808,00 TL
-
%20595,00 TL476,00 TL
-
%20220,00 TL176,00 TL
-
%20435,00 TL348,00 TL
-
%20545,00 TL436,00 TL
-
-
%20440,00 TL352,00 TL
-
%20450,00 TL360,00 TL
-