Türk Hukuku ve Mukayeseli Hukukta Şirketler Topluluğunun Vergilendirilmesi
Mert Silahşör
Türkiye, ortaya koyduğu kalkınma planları ve stratejik planlar doğrultusunda dünyanın ilk 10 ekonomisi arasında yer almayı amaçlamaktadır. Türk ekonomisinin bu hedefe ulaşmasının yolu, ekonomiyi sırtlama işlevi gören şirketlerin hem Türkiye'deki hem de dünyadaki üretim, pazarlama ve satış faaliyetlerini mümkün olduğunca geliştirmek ve sahip olunan kaynakları bu yönde en etkin şekilde kullanmaktır. Şirketler topluluğu, şirketlerin uluslararası ekonomide birbirine eklemlenerek küresel üretim zincirlerinde yer edinmesinin yaygın bir yoludur. Şirketler topluluğu yapısı, sağladığı esnek işleyiş mekanizmaları sayesinde günümüzün "Sanayi 4.0" üretim yaklaşımıyla uyumlu bir işletme biçimi olarak ön plana çıkmaktadır. Her bir şirketi bağımsız ve tek bir özne kabul ederek tasarlanmış hukuk kuralları, dünyanın çeşitli yerlerine yayılmış pek çok bağlı şirketten oluşan ekonomik girişimlerin çoğul ve karmaşık yapısına ters düşmektedir. Şirketler topluluğunun oluşturduğu ekonomik bütünlüğe hukuki bir sonuç bağlamanın vergi hukukuna en önemli yansıması, şirketler topluluğunun vergi ödeme gücünün toplu vergilendirme denilen bir yöntem dahilinde ekonomik gerçekliğe en uygun şekilde kavranmasıdır. Bu çalışmada, şirketler topluluğu çatısı altında elde edilen kurum kazançlarının belli başlı ülkelerde nasıl vergilendirildiği incelenmekte ve Türk vergi sistemi için uygulanabilir bir toplu vergilendirme yöntemi önerisinde bulunulmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. SORUNUN TESPİTİ ve TANIMLANMASI
II. ÇALIŞMANIN KONUSU ve AMACI
III. METODOLOJİ
BİRİNCİ BÖLÜM
ŞİRKETLER TOPLULUĞU VERGİLENDİRMESİNİN KAVRAMSAL ve HUKUKSAL BOYUTU
I. ŞİRKETLER TOPLULUĞU VERGİLENDİRMESİNE İLİŞKİN GENEL BİLGİ ve AÇIKLAMALAR
A. KAVRAMSAL ve TERMİNOLOJİK BELİRLEMELER
B. ŞİRKETLER TOPLULUĞU OLGUSUNUN EKONOMİK VE HUKUKİ OLARAK GELİŞİMİ
C. ŞİRKETLER TOPLULUĞUNA ÖZGÜ VERGİ KURALLARINA DUYULAN İHTİYACIN NEDENLERİ
II. TÜRK HUKUK DÜZENLEMELERİNDE ŞİRKETLER TOPLULUĞU ve HAKİMİYET
A. TÜRK TİCARET KANUNU'NUN ŞİRKETLER TOPLULUĞU HÜKÜMLERİ
B. VERGİ HUKUKU ve MUHASEBE DÜZENLEMELERİ
III. ŞİRKETLER TOPLULUĞUNUN VERGİLENDİRİLMESİYLE İLGİLİ AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU DÜZENLEMELERİ
A. AVRUPA BİRLİĞİ YÖNERGELERİ
B. AVRUPA BİRLİĞİ KURUCU ANLAŞMALARININ ŞİRKETLER TOPLULUĞU VERGİLENDİRMESİNE ETKİSİ
İKİNCİ BÖLÜM
ŞİRKETLER TOPLULUĞU VERGİLENDİRMESİNDE UYGULANAN TOPLU VERGİLENDİRME SİSTEMLERİ
I. TOPLU VERGİLENDİRME USULLERİNE DAİR GENEL BİLGİLER
II. KATKI SİSTEMİ (GROUP CONTRIBUTION)
A. KAVRAM
B. KAPSAM
C. ŞARTLAR
D. SONUÇLAR
III. ZARAR PAYLAŞIMI SİSTEMİ (GROUP RELIEF)
A. KAVRAM
B. KAPSAM
C. ŞARTLAR
D. SONUÇLAR
IV. TEK BÜNYE SİSTEMİ (ORGANSCHAFT)
A. KAVRAM
B. KAPSAM
C. ŞARTLAR
D. SONUÇLAR
V. MATRAH BİRLEŞİMİ SİSTEMİ (TAX CONSOLIDATION)
A. KAVRAM
B. KAPSAM
C. ŞARTLAR
D. SONUÇLAR
VI. AVUSTURYA TOPLU VERGİLENDİRME SİSTEMİ
A. KAVRAM
B. KAPSAM
C. ŞARTLAR
D. SONUÇLAR
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE'DE ŞİRKETLER TOPLULUĞU VERGİLENDİRMESİ: DEĞERLENDİRME ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
I. TÜRK KURUMLAR VERGİSİ SİSTEMİNİN ŞİRKETLER TOPLULUĞU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
A. GENEL OLARAK
B. TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI BAKIMINDAN
C. ÖRTÜLÜ SERMAYE BAKIMINDAN
D. KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM KAZANCI BAKIMINDAN
E. İŞTİRAK KAZANCI İSTİSNASI BAKIMINDAN
F. İŞTİRAK HİSSESİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI BAKIMINDAN
II. TÜRK KURUMLAR VERGİSİ SİSTEMİNDE TOPLU VERGİLENDİRME İHTİYACI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
A. TOPLU VERGİLENDİRME KURALLARININ VERGİ POLİTİKASIYLA İLİŞKİSİ
B. TOPLU VERGİLENDİRMEYE İLİŞKİN OLASI MEVZUAT ÇALIŞMASI İÇİN ÖNERİLEN METİN
SONUÇ
KAYNAKÇA