Türk Hukukunda Borcun Üstlenilmesi
Yard.Doç. Dr. Mehmet KILIÇ
İÇİNDEKİLER
Önsöz 7
İçindekiler 9
Kısaltmalar 13
Bibliyografya 15
Giriş 23
Birinci Bölüm
BORÇ İLİŞKİLERİNDE TARAF DEĞİŞİKLİKLERİ y GENEL OLARAK BORÇLU TARAFIN DEĞİŞMESİ
§1 BORÇ İLİŞKİLERİNDE TARAF DEĞİŞİKLİKLERİ 31
§2 BORÇLU TARAFIN DEĞİŞMESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ
VE MUKAYESELİ HUKUKTAKİ DURUM 34
I Roma Hukukunda Borcun Üstlenilmesi 35
II İngiliz Hukukunda Borcun Üstlenilmesi 37
Fransız Hukukunda Borcun Üstlenilmesi 38
Alman Hukukunda Borcun Üstlenilmesi 40
V Türk/İsviçre Hukukunda Borcun Üstlenilmesi 43
VI Diğer Hukuk Sistemlerinde Borcun Üstlenilmesi 46
İkinci Bölüm
GENEL OLARAK BORCUN ÜSTLENİLMESİ VE BENZER HUKUKİ KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
§3 GENEL OLARAK BORCUN ÜSTLENİLMESİ 47
§4 BENZER HUKUKİ KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 49
I Alacağın Devri İle Karşılaştırılması 49
II Yenileme İle Karşılaştırılması 51
Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme İle Karşılaştırılması 53
Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme İle Karşılaştırılması 54
V Sözleşmenin Devri İle Karşılaştırılması 57
VI Borca Katılma İle Karşılaştırılması 58
A Genel olarak borca katılma 58
B Borcun üstlenilmesi ile karşılaştırılması 60
Üçüncü Bölüm
BORCUN İÇ ÜSTLENİLMESİ
§5 GENEL OLARAK BORCUN İÇ ÜSTLENİLMESİ 63
§6 BORCUN İÇ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN KONUSU 67
I Bir Borcun Varlığı 67
A Genel olarak borç kavramı 67
B İç üstlenme sözleşmesinin konusunu oluşturabilen borçlar 68
C İç üstlenme sözleşmesinin konusunu oluşturamayan borçlar 70
D Sözleşmeyle borcun üstlenilmesinin yasaklanması 72
II Borcun Devredilebilir Olması 72
§7 İÇ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI
I İç Üstlenme Sözleşmesinin Şekli 73
II İç Üstlenme Sözleşmesinin İçeriği 74
III Diğer Şartlar 76
§8 İÇ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
I Genel Olarak 76
II İç Üstlenme Sözleşmesinin Hukuki Niteliğini Açıklayan
Teoriler 78
A Sözleşme (öneri) teorisi 78
B Temsil teorisi 87
C Onay teorisi 89
D Çifte işlem teorisi 97
E Diğer Teoriler 98
F Teorilerin değerlendirilmesi 100
§9 İÇ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI
I Genel Olarak 102
II Borçlu Bakımından 103
Borcu Üstlenen Üçüncü Kişi Bakımından 106
Alacaklı Bakımından 108
Dördüncü Bölüm
BORCUN DIŞ ÜSTLENİLMESİ SÖZLEŞMESİ
§10 GENEL OLARAK BORCUN DIŞ ÜSTLENİLMESİ 111
I Dış Üstlenme Sözleşmesinin Konusu 113
II Dış Üstlenme Sözleşmesinin Şekli 115
III Dış Üstlenme Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 117
A Genel olarak 117
B Dış üstlenme sözleşmesinin çifte etkiye sahip olması 118
C Dış üstlenme sözleşmesinin üçüncü kişi yararına sözleşme
niteliği 119
D Dış üstlenme sözleşmesinin soyut bir işlem olması 120
E Dış üstlenme sözleşmesinin bağımsız bir sözleşme olması 122
§11 DIŞ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI
I Genel Olarak 123
II Öneri 124
A Genel olarak öneri 124
B Borcu üstlenen üçüncü kişi tarafından yapılan öneri 125
C Borçlu tarafından yapılan öneri 129
D Önerinin bağlayıcılığı sorunu 132
Öneri ile bağlılık süresi 132
Öneri ile bağlılık süresinin sınırlanması 134
Alacaklının öneriyi kabul veya red beyanı 134
Alacaklıya kabul için süre verilmesi 135
İkinci bir dış üstlenme sözleşmesi için
öneri yapılması 138
III Kabul 141
A Genel olarak kabul 141
B Açık kabul 144
C Örtülü kabul 145
IV Borçlunun Rızasının Aranıp Aranmayacağı Sorunu 148
§12 DIŞ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN SONUÇLARI
I Genel Olarak 149
II Borçlunun Borçtan Kurtulması 150
III Diğer Sonuçları 153
A Bağlı Hakların Durumu 154
Genel kural 154
Faiz ve ceza koşulunun durumu 157
İstisnalar 160
a Borçlunun kişiliğine özgü bağlı haklar 160
b Rehin ve kefaletler 169
B Savunmaların durumu 174
Genel olarak 174
Alacaklı ile borçlu arasındaki ilişkiden
doğan savunmalar 176
Üstlenilen borca ilişkin savunmalar 176
Borçlunun kişisel savunmaları 180
Alacaklı ile üstlenen arasındaki ilişkiden doğan
savunmalar 183
İç üstlenme sözleşmesinden doğan savunmalar 185
§13 DIŞ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
I Dış Üstlenme Sözleşmesinin Sona Ermesinin
Kanuni Dayanağı 188
II Dış Üstlenme Sözleşmesinin Sona Ermesi Konusundaki
Düşünceler 189
III Dış Üstlenme Sözleşmesinin Sona Ermesinin Sonuçları 195
A Borcun varlığını sürdürmesi 195
B Bağlı hakların devam etmesi 195
Genel olarak195
Teminatların durumu196
İyiniyetli üçüncü kişilerin durumu199
C Zararların tazmini200
§14 BORCUN ÜSTLENİLMESİNDE ÖZEL DURUMLAR
I Genel Olarak203
II Rehinli Taşınmazın Devri203
Malvarlığının veya İşletmenin Devri 206
İşletmelerin Birleşmesi ve Şekil Değiştirmesi 211
V Borcun Üstlenilmesi Sonucunu Doğuran
Diğer Özel Durumlar211