Türk Hukukunda ve Bankacılık Uygulamasında Teminat MektuplarıGaranti ve Kontrgarantiler
Av. Akın EKİCİ
Nihayet DURUKANOĞLU
Bu çalışmada yazarlar, teminat mektupları ve kontrgarantilerin hukukiniteliklerinin yanında teminat mektuplarının gerek yurtiçi ve gerekse yurtdışıkullanımında bankalar açısından uygulanan hukuk, operasyon ve muhasebesüreçlerini, Uluslararası Ticaret Odası(ICC)’nın teminat mektupları ve standbyakreditifler için kullanımda olan bir örnek kurallarının bankalar açısındanuygulanması ve dikkat edilmesi gereken noktalarını, Türk kambiyo mevzuatınınteminat mektupları ile ilgili olan hükümlerini, güncel olarak kullanım alanıbulanan elektronik teminat mektupları uygulamasını ve bu konularla ilgili örnekYargıtay ve ICC kararlarını detaylı bir şekilde ele almışlardır. Böylelikleortaya çıkan bu eser hem bankacılar, hem banka hukukçuları ve hem de ilgili tümuygulayıcılar açısından detaylı bir kaynak olabilecektir.
İçindekiler
ÖNSÖZ. III
SUNUM.. V
KISALTMALAR. IX
İÇİNDEKİLER. XVII
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA TEMİNATMEKTUPLARI
GİRİŞ. 3
1. GENEL AÇIKLAMA.. 5
2. TEMİNAT MEKTUPLARINDA KULLANILANTERİM VE KAVRAMLAR. 7
2.1. Genel Olarak. 7
3. DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE TEMİNATMEKTUPLARININ TARİHİ GELİŞİMİ 23
3.1. Genel Açıklama. 23
3.2.Teminat MektuplarınınDünya Uygulaması ve Tarihi Gelişimi 26
3.3. Teminat Mektuplarınaİlişkin Uluslararası Düzenlemeler 29
3.3.1.Birleşmiş Milletler’in Garanti ve Garanti Akreditiflerine İlişkin
Düzenlemesi 29
3.3.2.Uluslararası Ticaret Odası (“International Chamber of Commerce-
ICC”) Tarafından Yapılan Düzenlemeler 29
3.3.2.1.Genel Açıklama. 29
3.3.2.2.Akdi Teminatlara İlişkin Birörnek Kurallar, MTO 325. 30
3.3.2.3.TalepGarantilerine İlişkin Birörnek Kurallar, URDG458. 30
3.3.2.4.Talep Garantilerine İlişkin Birörnek Kurallar, URDG758. 31
3.3.2.5.Garanti Akreditiflerine (“Standby Letter ofCredit-SBLC”) İlişikin
BirörnekKurallar, ISP98. 32
3.3.2.6.Akreditiflere İlişkin Birörnek Kurallar, UCP600. 32
3.4. Türk Hukuk SistemindeTeminat Mektuplarının Tarihi Gelişimi 33
3.4.1. Genel Açıklama. 33
4. TEMİNAT MEKTUPLARININ HUKUKİ YAPISI 36
4.1. Genel Açıklama. 36
4.2. Teminat Mektuplarıile Dolaylı İlişkisi Olan Yasalar 38
4.3. Banka TeminatMektuplarının Garanti Sözleşmesi Sayılması 38
4.3.1. Genel Değerlendirme. 38
4.3.2. GarantiSözleşmesinin Tanımı 42
4.3.3.TeminatMektuplarının Garanti Sözleşmesi Sayılmasının Hukuki
Sonuçları 43
4.3.4. TeminatMektuplarının Şematik Akış Tablosu. 43
4.3.5. Dolaylı TeminatMektubu, Kontrgaranti 44
4.3.6. Teminat Mektuplarının Garanti SözleşmesiOlduğunu Hükme
BağlayanYargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları 46
4.3.6.1.13.12.1967 Tarih, E.1966/16 ve K.1967/7 Sayılı Yargıtay İçtihadı
Birleştirme Kararı Metni 46
4.3.6.2. 11.06.1969 tarih, E.1969/4 K.1969/6 SayılıYargıtay İçtihadı
BirleştirmeKararı Metni 49
4.3.6. Kefalet MektubuDüzenlenmesi 61
4.3.6.1. Kefaletin Şekli 62
4.3.7. Garanti Sözleşmesiile Kefalet Sözleşmesi Arasındaki Fark. 65
4.3.7.1.Genel Değerlendirme. 65
4.3.7.2. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun Aşağıda AtıfYapılan Kararı
UyarıncaGaranti Sözleşmesi ve Kefalet Sözleşmesinin
Farklılıklarınaİlişkin Tablo. 66
4.3.8. Garanti Sözleşmesi ile KefaletSözleşmesinin Karşılaştırmasına
İlişkin Yargıtay Kararı 68
4.3.8.1.Genel Olarak. 68
4.3.8.2.Örnek Yargıtay Kararı 68
4.4. Teminat Mektuplarınınİlgili Olduğu Yasal Düzenlemeler 77
4.4.1. Genel Olarak. 77
4.4.3. 5411 SayılıBankacılık Kanunu. 81
4.4.3.1.Genel Olarak. 81
4.4.3.2.Teminat Mektubu Kapsamında Üstlenilecek Risk Limiti 86
4.4.4. 6098 Sayılı TürkBorçlar Kanunu. 87
4.4.4.1.Genel Olarak. 87
4.4.4.2.Üçüncü Kişilerin Fiilinin Üstlenilmesi 87
4.4.4.3.Hükümsüzlük Kaydı 87
4.4.4.4.Alacak Hakkının Devri 89
4.4.5.805 Sayılı İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması
Hakkında Kanun. 90
4.4.5.1.Genel Değerlendirme. 90
4.4.5.2.Maddelerin Değerlendirilmesi 91
4.4.5.3.Kanuna Aykırı Yapılan İşlemlerin Geçersiz Olmaması 92
4.4.5.4.805 Sayılı Kanuna Aykırı İşlem Yapanlara Uygulanacak Müeyyide. 92
4.5.6. 805 Sayılı Yasaylaİlgili Örnek Yargıtay Kararları 96
4.4.5.6.1.Genel Olarak. 96
4.4.5.6.2.Örnek Yargıtay Kararı Metni 96
4.4.6.Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında (“TPKK”) 1567 Sayılı
Kanun. 98
4.4.6.1.Genel Olarak. 98
4.4.6.2.32 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Karar. 98
4.4.6.3.TCMB’nınSermaye Hareketleri Genelgesi 99
4.4.6.4.Bankalar Dışındaki Kişilerce Verilecek Garanti ve Kefalet 102
4.4.6.5. Kambiyo Mevzuatına Aykırı DavrananlaraUygulanacak
Müeyyide. 103
5.TEMİNAT MEKTUPLARININ ÖNEMİ VE EKONOMİK İŞLEVİ 104
5.1. Genel Olarak. 104
6.TEMİNAT MEKTUPLARININ TARAFLARI 107
6.1. Türk HukukundaTeminat Mektuplarının Tarafları 107
6.1.1. Genel Açıklama. 107
6.1.2. Garantör (TeminatıVeren) 107
6.2. UluslararasıUygulamada Garanti ve Kontrgaranti Tarafları ve Sıfatları 108
6.2.1. Genel Olarak. 108
6.2.2. Muhatap(“Beneficiary”) 109
6.2.3. Garantör(“Guarantor”) 109
6.2.4. Kontrgaran(“Counterguarantor”) 109
7.TEMİNAT MEKTUPLARINDA TARAFLARIN SORUMLULUKLARI 110
7.1. Genel Olarak. 110
7.2. Lehtarın Sorumluluğu. 110
7.3. Bankanın Sorumluluğu. 111
8.TEMİNAT MEKTUPLARINDA BELİRLİ BİR RİSKİN GARANTİ EDİLMESİ VE
GARANTİ EDİLEN RİSK DIŞINDA BANKANINSORUMLU TUTULAMAMASI 112
8.1. Genel Olarak Belirli Bir Riskin GarantiEdilmesi 112
8.2. Garanti Edilen Risk Dışında Bankanın SorumluTutulamaması ve Tazmin Talebinin Garanti Edilen Riskle İlgili Olması 114
9. TEMİNAT MEKTUPLARININSINIFLANDIRILMASI 118
9.1. Genel Olarak. 118
9.3. Süre BakımındanTeminat Mektupları 123
9.3.1. Süresiz TeminatMektupları 123
9.3.2. Süreli TeminatMektupları 124
9.3.3. Süreli TeminatMektuplarında Süre Uzatımı 126
9.4. Şekil BakımındanTeminat Mektupları 128
9.4.1. Genel Olarak. 128
9.4.2. BankalarcaDüzenlenen Teminat Mektubu Türleri 129
9.4.2.1.Geçici Teminat Mektupları (“Tender Guarantee, Bid Bonds”) 129
9.4.2.2. Kesin Teminat Mektupları (“PerformanceGuarantee,
PerformanceBond”) 131
9.4.2.3.Avans Teminat Mektupları (“Advance Payment Guaerantees”) 133
9.4.2.3.1.Avans Teminat Mektuplarında Faiz. 136
9.4.2.4.Serbest Konulu Teminat Mektupları 136
10. TEMİNAT MEKTUPLARINDA ZAMANAŞIMI 136
10.2. Türk BorçlarKanununda Zamanaşımı 137
10.3. TeminatMektuplarında Zamanaşımı 138
10.3.1. Süresiz (Vadesiz)Teminat Mektuplarında Zamanaşımı 138
10.3.2. Süreli (Vadeli)Teminat Mektuplarında Zamanaşımı Süresi 139
10.3.2.1.TBK, Md.128’e Uygun Olarak Düzenlenmiş Teminat Mektuplarında
Zamanaşımı 140
10.3.2.2. TBK, Md.128’eUygun Olmayan Süreli Teminat Mektupları 141
10.3.3.Kontrgarantilerde Zamanaşımı Süresi 142
10.4. Teminat MektubuKomisyon ve Masraflarında Zamanaşımı 143
11. TEMİNAT MEKTUPLARINDA İHTİYATİTEDBİR KARARI VE UYGULAMASI 143
11.1. Genel Olarak. 143
11.2. İhtiyati TedbirTanımı 144
11.3. İhtiyati TedbirŞartları 145
11.4. İhtiyati TedbirKararının Alınmasında Görevli ve Yetkili Mahkeme. 146
11.5. Teminat Mektuplarındaİhtiyati Tedbir Kararının Verilmesi 146
11.5.1. Genel Olarak. 146
11.5.2. Garantör Bankaİhtiyati Tedbir Kararı Aldırabilir mi?. 147
11.5.3. Lehtarın İhtiyatiTedbir Kararı Aldırması 147
11.5.4. İhtiyati TedbirKararının Süresi 149
11.5.5. Lehtarın AçmasıGereken Dava Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünü Tespit Davası 150
11.5.6.Devlet İhale Kanunu ve Kamu İhale Kanunu Tabi İşlerde İhtiyati
Tedbir Kararı 151
12. TEMİNAT MEKTUPLARININ HACZİ 151
12.1. Genel Olarak. 151
12.2. Teminat MektubuBelgesi Üzerine Haciz Konulabilir mi?. 152
12.3. Haciz KonulamayacakTeminat Mektuplar 152
12.4. Teminat MektubundanDoğan Alacağın Haczedilmesi 153
12.4.1. Genel Olarak. 153
12.4.2.Muhatap Tarafında Ödeme Talebinde Bulunulmuş Olması ve
Alacağın Doğması 153
12.4.3. Muhatap TarafındanÖdeme Talebinde Bulunulmamış Teminat Mektuplarının Haczi 154
12.4.4. Lehtarın TeminatMektubu Nedeniyle Haciz Koydurması 155
12.4.5.Garantör Bankanın Alacağı Nedeniyle Muhatabın Alacağına
Haciz Koydurması 156
13. TEMİNAT MEKTUPLARININ KAYBEDİLMESİVEYAZAYİ EDİLMESİ 156
13.1. Teminat MektubununLehtar Tarafından Kaybedilmesi 157
13.2. Teminat MektubununMuhatap Tarafından Kaybedilmesi 157
13.3. Teminat MektuplarınınKaybolması Halinde Risk Çıkışı 159
13.3.1. Süreli TeminatMektuplarında Risk Çıkışı 160
13.3.2. Süresiz TeminatMektuplarında Risk Çıkışı 160
13.3.3. Akibet YazısıÖrneği 161
13.3.4. İbraname Örneği 161
14. TEMİNAT MEKTUPLARINDA TAHKİM... 162
14.1. Genel Açıklama. 162
14.2.1. KarşılaştırmalıOlarak Uluslararası Tahkim ve İç Tahkim.. 164
14.3. Tahkim ile İlgili Türk Mevzuatı 165
14.4. Tanıma ve TenfizUygulamaları 167
14.4.1. Tenfiz. 167
14.4.2. Tanıma. 167
14.4.3. Türkiye’ninİmzaladığı Devletlerarası Sözleşmeler 168
14.4.4. Yabancı ÜlkeMahkemeleri Tarafından Verilen Kararlarının Tenfizi 170
14.4.4.1.Tenfiz İçin Müracaat ve Dilekçe. 170
14.4.4.2.Tenfiz Kararının Türkiye’de Uygulanması 171
14.4.5. Yabancı HakemHeyetleri Tarafından Verilen Kararların Tenfizi 171
14.4.5.1.Dilekçe ve İnceleme Usulü. 173
14.4.5.2.Devletlerarası İkili Anlaşmalar. 174
15. TEMİNAT MEKTUPLARINDA HUKUK DIŞI(“FRAUD”) İŞLEMLER. 176
15.1. Genel Olarak. 176
15.2. UluslararasıKurallarda Hukuk Dışı İşlemler (“Fraud”) 178
15.2.1. Genel Olarak. 178
15.2.2. URDG758’de HukukDışı İşlem (“Fraud”) 178
15.3. Hukuk Dışı İşlemlereÖrnekler 180
16. TEMİNAT MEKTUPLARININ YAZILITEYİDİ 180
16.1. Genel Olarak. 180
16.2. Banka TeminatMektubu Yazılı Teyidinin Hukuki Değerlendirmesi 181
16.3. Banka TeminatMektuplarının Elektronik Ortamda Teyit Edilmesi 183
17. ESKİTARİHLİ TEMİNAT MEKTUPLARININ BANKACILIK SEKTÖRÜNDEKİ
DURUMU.. 184
17.1. Genel Değerlendirme. 184
18. GARANTİ SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİNMUHTELİF HUKUKİ KONULAR. 185
18.1.TeminatMektubu ile Garanti Edilen Fiile İlişkin Ana Sözleşmenin İptal
Edilmesi Durumunda Bankanın TeminatMektubu Kapsamındanki
Yükümlülüğü. 185
18.1.1. GenelDeğerlendirme. 185
18.1.2. Bir Hakkın KötüyeKullanılmasına İlişkin Örnek Yargıtay Kararı 186
18.2.Türk Bankasının Kontrgarantisine İstinaden Başka Bir Ülke Bankası
Tarafından Verilen GarantininHükümsüzlüğüne Türk Mahkemesi Karar
Verebilir mi?. 189
18.2.1. GenelDeğerlendirme. 189
18.2.2. Örnek YargıtayKararı 190
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI KURALLARDA:GARANTİ, KONTRGARANTİ VE STANDBY AKREDİTİFLER
GİRİŞ. 195
1. GENEL OLARAK. 196
2. ULUSLARARASI DÜZENLEMELER. 198
2.1. Genel Olarak. 198
2.2. Birleşmiş MilletlerTarafından Yapılan Düzenleme. 199
2.2.1. BirleşmişMilletler’in Garanti ve Garanti Akreditiflerine İlişkin Düzenlemesi 199
2.2.2.Bağımsız Garantilere ve Garanti Akreditiflerine İlişkin UN
Konvansiyonu. 199
2.2.3. BM Konvansiyonunuİmzalayan Ülkelere. 200
2.2.4. UN Konvansiyonununİçeriği 201
2.3. Uluslararası TicaretOdası (“International Chamber of Commerce-ICC”) Tarafından Yapılan Düzenlemeler 202
2.3.1. Genel Olarak ICC. 202
2.3.2. Garantilere İlişkinICC Düzenlemeleri 203
2.3.2.1.Genel Olarak. 203
2.3.2.2. Garantilere İlişkin Birörnek KurallarınTarihi Gelişimi 206
1. AkdiGarantiler İçin Birörnek Kurallar (“Uniform Rules for
Contract Guarantee-URCG 325) 206
2.Garantilere İlişkin Birörnek Kurallar (“Uniform Rules for Demand
Guarantees- URDG458”) 208
2.1. Genel Açıklama. 208
2.2. Genel Olarak URDG458Sayılı Kurallar 208
2.4. Hukuki Açıdan SorunYaratabilecek Maddeler 209
2.4.1. Talepler(“Demands”), Madde 17. 209
2.4.2. Talepler(“Demands”), Madde 20 (a) (ii) 209
2.4.3. Talepler(“Demands”), Madde 21. 210
2.4.4. Vade Sonu Hükümleri(“Expiry Provisions”), Madde 26. 210
3.Garantilere İlişkin Birörnek Kurallar (“Uniform Rules for Demand
Garanttees- URDG758”) 211
3.1. Genel Olarak URDG758Sayılı Kurallar 211
3.2. UluslararasıKuruluşlarda URDG 758’in Uygulaması 212
3.3. URDG 758 Kurallarının Uygulamasına İlişkin Genel Açıklama. 214
3.4. URDG758 Kuralları ile GetirilenYenilikler 214
2.1.3.4. URDG458 ileURDG758’in Karşılaştırılması 217
3.6. URDG 758’in Maddelerine İlişkinAçıklamalar. 220
3.6.1. URDG’nin Uygulaması(“Application of URDG”), Madde 1. 220
3.6.2. Tanımlar(“Definitions”), Madde 2............................................................. 221
3.6.3. Yorumlar(“Interpretation”), Madde 3. 226
3.6.4. Düzenleme veGeçerlilik (“Issue and Effectiveness”), Madde 4. 227
3.6.5.Garanti ve Kontrgarantinin Bağımsızlığı (“Independent of Guarantee
and Counterguarantee”), Madde 5. 228
3.6.6.Mallar, Hizmetler veya Yapılan İş Karşısında Belgeler (“Documents
v.Goods, Services and Performance”),Madde 6. 229
3.6.7.Belgeye Bağlanmayan Şartlar (“Non-Documentary Conditions”),
Madde, 7. 229
3.6.8.Talimat ve Garantinin İçeriği (“Content of Instruction and
Guarantee”), Madde 8. 230
3.6.9.Başvurunun İşleme Alınmaması (“Application Not Taken up”),
Madde 9. 231
3.6.10.Garanti veya Değişikliğinin İhbar Edilmesi (“Advising of Guarantee
or Amendment”), Madde10. 231
3.6.11. Değişiklikler(“Amendments”), Madde11. 232
3.6.11.1.Değişikliklerim Kısmen Kabulü Mümkün Değildir. 232
3.6.12.Garantörün Garanti Kapsamındaki Yükümlülüğü (“Extent of
Guarantor’s Liability UnderGuarantee”), Madde 12. 232
3.6.13.Garanti Tutarının Değişmesi (“Variation of Amount of Guarantee”),
Madde 13. 233
3.6.14. İbraz(“Presentation”), Madde 14. 234
3.6.15. Talebin Koşulları(“Requirement for Demand”), Madde 15.................. 235
3.6.16.Talebe İlişkin Bilgi Verme (“ Information About Demand”),
Madde 16. 238
3.6.17.Kısmi Talep ve Çoklu Talepler; Taleplerin Tutarı (“Partial Demand
and Multiple Demands; AmountDemands”), Madde 17. 239
3.6.18.Herbir Talebin Birbirinden Ayrılığı (“Seperateness of Each
Demand”), Madde 18. 240
3.6.19. İnceleme(“Examination”), Madde 19. 241
3.6.20.Talebin İnceleme Süresi; Ödeme (“Time for Examination of
Demand; Payment”), Madde 20. 241
3.6.21. Ödemenin ParaCinsi (“Currency of Payment”), Madde 21. 243
3.6.22.Uygun Talebin Kopyalarının Gönderilmesi (“Transmission of Copies
of Complying Demand”), Madde 22. 244
3.6.23. Öde veya Uzat(“Extend or Pay”), Madde 23. 244
3.6.24.Uygun Olmayan Talep, Rezerv Kaldırma ve Bildirimi (“Non-
Complying Demand, Waiver andNotice”), Madde 24. 246
3.6.25. Tutar Azalması veGarantinin Hükümden Düşmesi (“Reduction and Termination”), Madde 25 247
3.6.26. Mücbir Sebep(“Force Majeure”), Madde 26. 250
3.6.27.Belgelerin Geçerliliğine İlişkin Sorumluluk Üstlenilmemesi
(“Disclaimer on Effectiveness ofDocuments”), Madde 27. 251
3.6.28.Belgelerin İletilmesine ve Çeviriye İlişkin Sorumluluk Üstlenilmemesi
(”Disclaimer on Transmission andTranslation”), Madde 28. 251
3.6.29.Diğer Bir Tarafın Eylemleri İçin Sorumluluk Üstlenilmemesi
(“Disclaimer for Acts of AnotherParty”), Madde 29. 251
3.6.30.Yükümlülükten Muaf Tutulmanın Sınırları (“Limits on Exemption
from Liability”), Madde 30. 252
3.6.31.Yabancı Ülke Yasaları ve Usulleri Nedeniyle Sorumluluk
(“Indemnity for Foreign Laws andUsages”), Madde 31. 252
3.6.32. Masraflara İlişkinYükümlülük (“Liability for Charges”), Madde 32. 252
3.6.33.Garantinin Devredilmesi ve Alacağın Devri (“Transfer for
Guarantee and Assigment ofProceeds”), Madde 33. 252
3.6.33.1.Genel Olarak. 252
3.6.33.2.Garantinin Devri (“Transferable”) 253
3.6.33.3.Alacağın Devri (“Assigment”) 254
3.6.34. Uygulanacak Hukuk(“Governing Law”), Madde 34. 254
3.6.35. Yetkili Mahakeme(“Jurisdiction”), Madde 35. 255
3.7. URDG758 Ekinde YerAlan Garanti/Kontrgaranti Örnekleri 255
3.8. Hukuki Yönden SorunYaratabilecek Maddeler 256
3.8.1. Genel Olarak. 256
3.8.2.2. Madde 15/(a)-(b), Requirement for Demand
(“TalebinKoşulları”) 257
3.8.2.3. Madde 16, Information About Demand (“Talebeİlişkin Bilgi
Verme”) 258
3.8.2.4. Madde 20/ (a), Time of Examination of Demand:Payment
(“Talebin İnceleme Süresi: Ödeme”) 258
3.8.2.5.Madde 20/c, Ödemenin Yapılacağı Şube. 259
3.8.2.6. Madde 22, Transmission of Copies of ComplyingDemand
(“Uyguntalebin Kopyalarının Gönderilmesi”) 259
3.8.2.7.Madde 23, Extend or Pay (“Uzat veya Öde”) 259
3.8.3. URDG758Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Hususlar 261
3.8.3.1.Tazminve İbraza İlişkin Saat 261
3.8.3.2.Diğer Kurallar İle Karşılaştırması 261
4. GARANTİ AKREDİTİFİ (”STANDBY LETTER OFCREDİT-SBLC”) DÜZENLENMESİ 262
4.1. Genel Olarak StandbyAkreditif 262
4.2. Genel Olarak ISP98,Standby Akreditif (“Standby Letter of Credit-SBLC”) 264
4.3. Standby Akreditiflerineİlişkin ICC Yeknesak Teamül ve Uygulamaları 265
4.3.1. UCP 600 KurallarınaTabi Standby Akreditifleri 265
4.3.1.1.İstenilen Belgeye İlişkin Uygulama. 265
4.3.1.2.Vadeye İlişkin Uygulama. 266
4.3.1.3.Devredilebilir (“Transferable”) Akreditiflere İlişkin Uygulama. 267
4.4. ISP98 KurallarınaTabi Olarak Açılan Standby Akreditifleri 268
4.4.1. Genel Olarak. 268
4.4.2. Hukuki Olarak SorunYaratabilecek Maddeler 269
4.4.3. ISP98‘ın Uygulaması 270
4.4.3.1.Genel Açıklama. 270
4.4.3.2.Standby Çeşitleri 270
4.4.3. Standby AkreditifininTarafları 276
4.4.3.1.Amir Bankanın Üstlendiği Sorumluluk. 277
4.4.4. Standby Akreditif ileTicari Akreditif Arasındaki Fark. 278
4.4.4.1.Standby Akreditifi ile Ticari Akreditifinin Karşılaştırmalı Tablosu. 278
4.4.5.ISP98 Kurallarının Maddeleri ve Uygulanmasına İlişkin Açıklama
ve Örnekler 279
5. URDG758’e İLİŞKİN ICC BANKACILIKKOMİSYONU GÖRÜŞLERİ 340
5.1. Genel Açıklama. 340
5.2. Birinci Örnek Olay. 340
6. Garantilere İlişkin Diğer ÜlkeYasaları ve Düzenlemeler. 348
6.1. Genel Olarak. 348
6.2. Amerika BirleşikDevletleri (“The United States of America-The USA”) 349
6.3. Rusya Federasyonu(“The Federation of Russia”) 349
6.4. İngiltere (“England”) 350
6.5. Almanya (“Germany”) 351
6.6. Çin HalkCumhuriyeti (“The People’s Republic of Chine”)................................ 353
6.7. Mısır (“Egypt”)........................................................................................................ 353
6.8. Suriye (“Syria”) 354
6.9. Suudi Arabistan(“Saudi Arabia”) 354
6.10. OHADA ÜlkelerindeURDG Kuralları Yasalaşmıştır 354
6.11. İran (“Iran”) 354
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BANKACILIK UYGULAMASINDA
GİRİŞ. 361
1.BANKALARCA YURT İÇİNDE TEMİNAT MEKTUBU, GARANTİ, KONTRGARANTİ
VE (“STANDBY”) AKREDİTİFİ DÜZENLENMESİ 364
1.1. Genel Açıklama. 364
1.2. Teminat Mektubu SürecindeDikkate Alınması Gereken Yasal
Düzenlemeler 367
1.3. Bankalarca Teminat MektubuVerilebilmesi İçin Kredi Açılması
Mecburiyeti 368
1.3.1. Genel Olarak. 368
1.3.2. Bankalarca AçılacakKredi Türü.................................................................. 368
1.3.3.Müşteriye Açılacak Teminat Mektubu Kredisinin Üçüncü Kişilere
Kullandırılması 372
1.3.4. Bankanın KendiBorcu İçin Teminat Mektubu Vermesi 377
1.3.5. Gayri Nakit Kredinin Nakit Krediye Dönüşmesi 378
1.3.6. Banka TeminatMektubunun Tanımı 380
1.4. Teminat MektubununTarafları ve İlişkiler 382
1.4.1. Genel Olarak. 382
1.4.2.Teminat Mektubu Düzenlenmesi İçin Bankaya Talimat Veren
Lehtar 383
1.4.3.Teminat MektubununHukuki Tarafları 384
1.4.4.Teminat Mektubunda İlişki Özeti (Muhatap, Lehtar ve Garantör
İlişkisi) 386
1.4.4.1.Genel Olarak. 386
1.4.4.2. Muhatap, Lehtar ve Garantör Arasındakiİlişkinin Şematik
Tablosu. 388
1.4.5. Türkiye Uygulamasıile Uluslararası Uygulamada Terminoloji Farklılığı 389
1.4.5.1.Genel Olarak. 389
1.4.5.2.Terminoloji Farklılığına İlişkin Özet Tablo. 390
1.4.6. Muhabir Banka(“Correspondant Bank”).................................................. 391
1.4.7. Kontrgarantör (“Counterguarantor”) 392
1.4.8.Muhatap, Lehtar, Garantör ve Kontrgarantör Arasındaki İlişkinin
Şematik Tablosu. 393
1.5.Türkiye’de ve Uluslararası Uygulamada Teminat Mektubunun
Düzenlenmesi 394
1.5.1. Genel Açıklama. 394
1.6. Teminat Mektubu İleBenzer Hukuki Müesseseler 399
1.6.1. Genel Olarak. 399
1.6.2. TeminatMektubu-Kefalet Mektubu. 400
1.6.3.Teminat Mektubu (“Letter of Guarantee-L/C”)–Akreditif (“Letter of
Credit-L/C”) 402
1.6.3.1.Genel Olarak. 402
1.6.4. Teminat Mektubu -Standby Akreditif 405
1.6.4.1.Genel Olarak. 405
1.6.5.Teminat Mektubu ileKabul ve Aval 407
1.6.5.1.Genel Olarak. 407
1.7. TaraflarınSorumlulukları 410
1.7.1. Genel Olarak. 410
1.7.2. LehtarınSorumluluğu. 410
1.7.2.1.Komisyon ve Masrafları Ödeme Sorumluluğu. 410
1.7.3. GarantörünSorumluluğu. 411
1.7.3.1.Lehtardan Alınan Talimata Uygun İşlem Yapma Sorumluluğu. 411
1.7.3.2.Muhataba Hitaben Mektup Verme Sorumluluğu. 411
1.7.3.3.Garantörün Ehliyet ve Yetki Sorumluluğu. 412
1.7.4. MuhatabınSorumluluğu. 413
1.7.4.1.Haksız Tazmin Talebinde Bulunmama. 413
1.7.4.2.Masraf ve Komisyonları Ödeme Yükümlülüğü. 414
1.8. Süre BakımındaGaranti, Kontrgaranti ve Banka Teminat Mektupları 415
1.8.1. Genel Olarak. 415
1.8.2. Süreli TeminatMektuplarında Süre Şartına İlişkin Örnekler 417
1.8.2.1.Genel Açıklama. 417
1.8.2.2.Uygulamada Süreye İlişkin Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar. 417
1.8.2.3.Uygulamada Süre Örnekleri ve Banka Riski 418
1.9.Konusuna Göre Garanti, Kontrgaranti, Teminat Mektubu ve Standby
Akreditifi Düzenlenmesi 421
1.9.1. Genel Olarak. 421
1.10. TalepBakımından............................................................................................... 425
1.10.1. Genel Olarak................................................................................................ 425
1.11. Yapı İtibariyleTeminat Mektupları 427
1.11.1. Genel Açıklama. 427
1.12. Teminat Mektubu ileÜstlenilen Risk Sınırının Belirlenmesi 432
1.12.1. Genel Olarak FaizTutarı 432
1.12.2. Uygulamada DikkatEdilmesi Gereken Hususlar ve Örnekler 433
1.13. Serbest KonuluGarantiler 435
1.13.1. Genel Açıklama. 435
2. GÜMRÜKLERE VERİLEN TEMİNATMEKTUPLARI 451
2.1. Genel Olarak. 451
2.2. Gümrüklere Hitaben Mektup Düzenleyebilecek Bankalar 452
2.3. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulu Hakkında Kanun
Kapsamında Banka Teminat Mektupları 454
2.3.1. Genel Olarak. 454
2.3.2. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna
Göre Verilmesi Gereken TeminatMektubu Örneği 455
2.4. Gümrüklere Verilen TeminatTürleri 456
2.4.1. Toplu Teminat 456
2.4.2. Götürü Teminat 456
2.4.2.1. Genel Açıklama. 456
2.4.3. Global Teminat 459
2.4.4. Kapsamlı Teminat Mektubu. 459
2.5.Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Uyarınca Alınacak Gümrük Teminat
Mektuplarının Tazmin ve FaizUygulamasına İlişkin Örnekler 459
2.5.1. Faiz Uyglamasınaİlişkin Gümrükler Genel Müdürlüğünün Talimatı 459
2.6. Gümrük Rejimlerine Göre Teminat MektubuDüzenlenmesi 461
2.6.1. Genel Olarak. 461
2.6.2. Dahilde İşleme Rejimi 461
2.6.2.1. Dahilde İşleme İzni Kapsamında İndirimliTeminat Mektubu
Örneği 461
2.6.3. Geçici İthalat Rejimi 462
2.6.4. Gümrük Antrepo Rejimi 463
2.6.5. Transit Rejimi 463
2.7. Transit Rejim Kapsamında Düzenlenen TeminatMektupları 463
2.7.1. Genel Olarak. 463
2.7.2. Ulusal Transit Rejimi ile Dış TransitRejim (Ortak Transit Rejim)
ArasındakiFark. 464
2.7.4. Ulusal Transit Rejim Kapsamında DüzenlenenTeminat Mektupları 467
2.7.4.1.Genel Olarak. 467
2.7.4.2.Bankalarca Düzenlenen Teminat Mektubu Türleri 467
2.7.4.3.Teminat Mektuplarının Tazmin Edilmesi ve Ödenmesi 468
2.7.4.4.Ulusal Transit Rejimine Göre Bankalarca Düzenlenen Teminat Mektubu Örnekleri 469
2.7.4.4.1. BireyselTeminat Mektubu Örneği Gümrük Yönetmeliği, 469
2.7.4.4.2. Fişli BireyselTeminat (Taahhütname) Gümrük Yönetmeliği, 471
2.7.4.4.3. KapsamlıTeminat Mektubu ÖrneğiGümrük Yönetmeliği, 472
2.8.Ulusal Transit Rejimi Kapsamında Gümrüklere Verilen Teminat
Mektuplarının Uygulamasında YaşananSorunlar 473
2.8.1. Genel Olarak. 474
2.8.2.Gümrük Teminat Mektubu Uygulamasında Vergi Mahkemelerinin
Kararları 477
2.8.2.1.Genel Olarak. 477
2.8.2.2.Gümrüklere Verilen Teminat Mektuplarından Doğan Sorunlar. 479
2.8.2.3. Gümrüklere Muhatap Teminat MektuplarınınTazmininde
YaşananSorunlar. 480
2.8.2.4.Gümrük Teminat Mektuplarında Faiz Uygulamaları 481
2.9.Ortak Transit Sözleşmesi Kapsamında Gümrüklere Verilen Teminat
Mektupları 481
2.9.2. Ortak Transit Rejim Nedir?. 482
2.9.3. Ortak Transit Rejim KapsamındaDüzenlenecek Teminat Belgeleri 483
2.9.4. Kefil Olabilecek Bankalar 484
2.9.5.Bankalarca Düzenlenecek Teminat Belgesinin (Kefalet Mektubu)
Lehtarı 485
2.9.6.Teminat İdaresi 485
2.9.7. Kefaletten Vazgeçme. 485
2.9.8.Teminat Belgesi Üzerinde 30 Ülkede Tebligat Adresi Gösterilmesi
Mecburiyeti 486
2.9.9.Teminat Belgesi Üzerinde Gösterilen Tebligat Adresine Yapılacak
Bildirim.. 486
2.9.10. Asıl SorumluKimdir?. 487
2.9.11. Bireysel Teminatnedir?. 487
2.9.12. Kapsamlı TeminatNedir?. 488
2.9.13. Ortak TransitRejiminin Kullanıcılara Sağlayacağı Fayda. 488
2.9.14.Ortak Transit Rejime Kapsamında Bankalarca Düzenlenecek
Teminat Belgeleri Örnekleri 489
2.14.1. Genel Olarak. 489
2.9.14.1.Bireysel Teminat Belgesi ve Teminat İdaresi Kabul Belgesi 490
2.9.14.2. Fişli Biresysel Teminat Belgesi ve Teminatİdaresi Kabul
Belgesiİlave C2. 493
2.9.14.3.Kapsamlı Teminat Belgesi ve Teminat İdaresi Kabul Belgesi 497
3.YURT DIŞINA GARANTİ, KONTRGARANTİ ve STANDBY AKREDİTİF
VERİLMESİ 500
3.1. Genel Açıklama. 500
3.2. Bazı Ülkelerdeki İçHukuk ve Düzenlemeler 501
3.3. Bazı ÜlkelerdekiUygulama Örnekleri 502
3.3.9.Türk Eximbank Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat
Mektuplarının Haksız Nakde Çevrilmesi Sigorta. 510
3.3.9.1.Genel Olarak. 510
3.3.9.2.Sigortanın İlşleyişi 511
3.3.9.3.Sigorta Prim Tutarı 512
3.4.Yurt Dışına Garanti, Kontrgaranti ve Standby Akreditif Verilmesini
Düzenleyen Mevzuat 512
3.4.1. Yurt Dışına DövizÜzerinden Garanti Verilmesi 512
3.4.1.1.Genel Açıklama. 512
3.4.1.2. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32Sayılı Karar’ın
EmrediciNiteliği 513
3.4.1.3. Yurt Dışına Yabancı Para Garanti VerilmesiniDüzenleyen
Mevzuatı 514
3.4.1.3.1.Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar’ın 18 inci
Maddesi 514
3.4.1.3.2. HazineMüsteşarlığ’nın 17.09.2012 Tarih, 15176 Sayılı Talimatı 514
3.4.1.3.3. TC MerkezBankası Sermaye Hareketleri Talimatı’nın 5. 2 maddesi 516
3.4.2.Yurt Dışına Türk Lirası Garanti, Kontrgaranti ve Standby Akreditif
Verilmesi 518
3.4.2.1.Genel Olarak. 518
3.5. Türkiye’de YerleşikKişi ile Dışarıda Yerleşik Kişi Tanımı 520
3.5.1. Kambiyo MevzuatıAçısından. 520
3.5.3. Türk TicaretKanununda Tüzel Kişiliğin Tanımlanması 522
3.5.3.1. Dışarıda Yerleşik Kişilerin Türkiye’deŞirket Kurmaları veya
KuruluŞirkete Ortak Olmaları 522
3.5.3.2.Yurt Dışındaki İşçi, Serbest Meslek veMüstakil İş Sahibi Türk
VatandaşlarınınDurumu. 522
3.5.3.3.Türkiye’de Bulunan Yabancı Elçilik ve Konsoloslukların Durumu. 523
3.6. Bankalarca Yabancı ParaTeminat Mektubu Düzenlenebilecek Haller 524
3.6.1.Türkiye’de veya Yurtdışında Yerleşik Kişiler Lehine Yurtdışında
Yerleşik Kişilere Hitaben Garanti veyaKontrgaranti Düzenlenmesi 524
3.6.2.Yurt İçinde Açılan Uluslararası İhaleler Nedeniyle Yabancı Para
Üzerinden Teminat MektubuDüzenlenmesi 524
3.6.2.1. MevzuattaUluslararası İhale Tanımı 524
3.6.2.3. Özel FirmalarTarafından Açılan Uluslararası İhaleler 525
3.6.3.Dövize Endeksli Olarak (Türk Lirası Karşılığı Ödemeli) Düzenlenecek
Teminat Mektupları 525
3.6.4.Bankalar Arasındaki Kredi İşlemleri İçin Yabancı Para Teminat
Mektubu Düzenlenmemsi 526
3.6.5.Yetkili Müesseseler Lehine TC Merkez Bankasına Muhatap Teminat
Mektubu Düzenlenmesi 526
3.6.6.Bankalarca Eximbank’a Muhatap Yabancı Para Teminat Mektubu
Düzenlenmesi 526
3.7.Bankalarca Doğrudan Yurt Dışı Muhataba Hitaben Düzenlenen
Garantiler 527
3.7.1. Genel Açıklama. 527
3.7.2. Risk Unsurları 527
3.7.3. Tazmin TalebininUsulüne Uygun Olması 527
3.7.4. DoğrudanGarantilerde İş Akışı 528
3.7.5. Muhabir BankaAracılığıyla Garantinin İhbar Edilmesi 529
3.8. Bankalarca YurtDışına Kontrgaranti Verilmesi 530
3.8.1. Genel Açıklama. 530
3.8.2. Kontrgaranti Akışı 531
3.9. Bankalarca YurtDışına Kontrstandby Akreditif Açılması 532
3.9.1. Genel Açıklama. 532
3.9.2. Kontrstandby(“Counterstandby Letter of Credit”) Akışı 532
3.9.2.1.Teyitsiz Standby Akışı 532
3.9.2.2.Teyitli Standby Akreditif Akışı 533
3.10.Bankalar Dışında Türkiye’de Yerleşik Kişilerce Yurt Dışında Yerleşik
Kişilere Garanti, Kefalet ve TeminatMektubu Verilmesi 535
3.10.1. Genel Olarak. 535
3.10.2. HazineMüsteşarlığı’na Bildirim Zorunluluğu. 535
3.11. Bankalarca KamuKurumlarına Raporlama Zorunluluğu. 536
3.11.1. HazineMüsteşarlığı’na Yapılacak Raporlama. 536
3.11.1.1.Yasal Düzenleme. 536
3.11.2. EkonomiBakanlığı’na Yapılacak Raporlama. 537
3.11.2.1.Yasal Düzenleme. 537
3.11.3. Gelir İdaresiBaşkanlığına Yapılacak Raporlama. 538
3.11.2.1.Yasal Düzenleme. 538
3.12.Garanti, Kontrgaranti ve Standby Akreditif Düzenlenirken Dikkat
Edilmesi Gereken Diğer Hususlar 538
3.12.1.Risk Tutarının Belirlenmesi, Maksimum Tutar
(“Up to, Not exceeding”) 539
3.12.2. Garanti MektubununKopyasının İstenmesi 539
3.12.3.Bankalarca Alım Satımı Yapılmayan Dövizler Üzerinden Garanti
Verilmesi 540
3.12.4. Garanti SüresininBelirtilmesi 541
3.12.5. Garanti SüresininUzatılması 542
3.12.6. MuhatapDeğişikliği 543
3.12.7. Otomatik RiskDüşümü ve Risk Çıkışı 544
3.12.8. 805 Sayılı YasaKapsamında Uygulamada Yapılması Gerekenler 545
3.12.8.1.Genel Olarak. 545
3.12.8.2. YurtDışında Yerleşik Kişi Lehine Türkiye’de Teminat Mektubu
Düzenlenmesi 545
3.12.8.3. Kamu Kuruluşları Tarafından AçılanUluslararası İhaleler
NedeniyeDüzenlenen Teminat Mektupları 546
3.12.8.4. Dünya Bankası (“The World Bank”), AvrupaYatırım Bankası
(“EuropeanInvestment Bank-EIB”) vb. Kuruluşlar Tarafından
SağlananFonlar Nedeniyle Düzenlenen Teminat Mektupları 546
3.12.8.5. Yurt Dışında Yerleşik Firmanın Türkiye’deFaaliyet Gösteren
ŞubesineMuhatap Teminat Mektubu Düzenlenmesi 547
3.12.8.6. Bankalarca Çift Muhataplı Olmak ÜzereTeminat Mektubu
Düzenlenmesi 548
3.12.8.7. Aynı Metin İçerisinde Türkçe ve İngilizceTeminat Mektubu
Düzenlenmesi 548
3.12.8.8. Yabancı Ülke Kanunlarına Tabi OlarakTeminat Mektubu
Düzenlenmesi 549
4.YURT DIŞINDAN ALINAN GARANTİ, KONTRGARANTİ ve STANDBY
AKREDİTİFLER. 549
4.1. Genel Olarak. 549
4.2. Yurt DışındanDoğrudan Muhataba Yönelik Alınan Garantiler 550
4.2.1. Banka Garantileri(“Bank Guarantees”) 550
4.2.2.Yurt Dışından Alınan Teyitsiz Standby Akreditifler (“Unconfirmed
Standby Letter of Credits”) 552
4.3. Yurt Dışından AlınanKarşı Garantiler (“Counterguarantees”) 552
4.3.1. Kontrgaranti(“Counterguarantee”) 553
4.3.2. KontrstandbyAkreditif [Teyitli (“Counterstandby Letter of Credit”)] 555
4.4.Yurt Dışından Alınan Garanti, Kontrgaranti ve Standby Akreditiflerde
Bankalarca Açılması Gereken Kredi 556
4.4.1. Doğrudan MuhatabaHitaben Alınan Garantilerde Kredilendirme. 556
4.4.2. Teyitsiz StandbyAkreditiflerde Kredilendirme. 556
4.4.3. Kontrgarantiyeİstinaden Banka Tarafından Açılması Gereken Kredi 556
4.4.4.Kontrstandby Akreditiflerde (“Counterstandby Letter of Credit”)
Açılacak Kredi 557
4.4.4.1.Teyit Ekleyerek İhbar Edilmesi 557
4.4.4.2.Ayrı Bir Teminat Mektubu Düzenlenmesi 558
4.5. Metinlerinİncelenmesi 559
4.5.1. Türk HukukuAçısından. 559
4.5.2. Tabi OlduğuKurallar Açısından. 559
4.5.3. Operasyonel OlarakDikkat Edilmesi Gereken Diğer Unsurlar 560
4.5.3.1. KontrgarantiMetninde Yer Alması Gereken Unsular 561
4.6. Teminat MektubununDüzenlenmesi 561
4.6.1. Genel Olarak. 561
4.6.2. Özel SektörKuruluşlarına Muhatap Standby Akreditifi 561
4.6.3.Standby Akreditif Karşılığında Kamu Kurum ve Kuruluşlarına
Muhatap Teminat Mektubu Düzenlenmesi 562
4.6.3.1.Türkiye’de Yerleşik Kişilerin Kamu İhalesine Katılması 562
4.6.3.2.Yurt Dışında Yerleşik Kişilerin Kamu İhalesine Katılması 563
4.6.4.Tabi Olacağı Ülke Kanunları, Kanun Belirtilmeyen Durumlardaki
İşleyiş Esasları 564
4.6.5. Yurt DışındanAlınan Döviz Üzerinden Düzenlenmiş Kontrgaranti Karşılığında Türk LirasıTeminat Mektubu Düzenlenmesi 565
4.6.6. Düzenlenen TeminatMektubunun Elden Teslimi Talep Edildiğinde. 566
4.6.7. Kısmi Tazmin(“Partial Demand”) 566
4.6.8. Devredilebilir(”Transferable”) Garanti Düzenlenmesi 566
4.6.9. Alacağın Devri(”Assignment of Proceeds”) 567
4.6.10. Birden FazlaMuhataplı Teminat Mektubu Düzenlenmesi 567
4.6.11. Kontrgarantiyeİstinaden Kamu İhaleleri İçin Düzenlenen Teminat Mektuplarının Tazmini 568
5. İHTİYATİ TEDBİR KARARI KARŞISINDABANKALARCA YAPILACAK İŞLEMLER. 569
5.1. Genel Olarak İhtiyatiTedbir 569
5.2. İhtiyati TedbirKararı ve Blokaj Şartlı Garanti Düzenlenmesi 569
5.3. İhtiyati TedbirKararı Anlamına Gelebilecek İngilizce İbareler 570
5.4. İhtiyati Tedbir Kararının Bankaya İbrazEdilmesi 570
5.5.Yabancılık Unsuru Bulunan Teminat Mektubu veya Kontrgarantilerde
İhtiyati Tedbir Kararının Uygulanması 571
5.6. Hükümsüzlüğe İlişkinMahkeme Kararları 572
6. TEMİNAT MEKTUPLARINDA “ZamanaşımSüresi”. 572
6.1. Genel Açıklama. 572
6.2. Banka TeminatMektuplarında Zamanaşımı 573
7. TEMİNAT MEKTUBU,GARANTİ, KONTRGARANTİ VE STANDBY
AKREDİTİFLERDE MUHASEBE KAYDI 574
7.1. Genel Açıklama. 574
7.1.1. BDDK Tarafından TekDüzen Hesap Planında Yapılan Değişiklik. 575
7.2. Yabancı Para TeminatMektuplarında Muhasebe Kaydı 576
7.2.1. Muhatap Türkiye’deYerleşik. 576
7.2.2. Muhatap YurtDışında Yerleşik. 577
7.3. Dövize Endeksli GayriNakit Kredilerde Muhasebe Kaydı 578
7.3.1. Risk Girişi 578
7.3.2. Risk Çıkışı 579
7.4. Türk Lirası TeminatMektuplarında Muhasebe Kaydı 580
7.4.1. Risk Girişi 580
7.4.2. Risk Çıkışı 581
7.5. Kontrgarantiye İstinaden Türkiye’de Düzenlenen Teminat Mektubu. 582
7.5.1. Risk Girişi 582
7.5.2. Risk Çıkışı 582
7.6. StandbyAkreditiflerde Muhasebe Kaydı 583
7.6.1. Standby AkreditifeTeyit Eklenmesi 583
7.6.2. Standby AkreditifKarşılığında Teminat Mektubu Düzenlenmesi 584
7.6.2.1.Risk Girişi 584
7.6.2.2.Risk Çıkışı 584
8. TEMİNAT MEKTUPLARINDA KOMİSYON VEMASRAF UYGULAMASI 585
8.1. Genel Açıklama. 585
8.2. KontrgarantilerdeKomisyon Tahsili 587
8.2.2.Yurt Dışına Verilen Kontrgarantilerde Komisyon ve Masraf
Transferi 588
8.2.2.1.Komisyon Tutarı İçin Döviz Satım Belgesi Düzenlenmesi 589
8.2.2.2. Yurt Dışından Alınan KontrgarantilerdeKomisyon ve Masraf
Tahsili 589
8.2.2.3. Komisyon ve Masraf İçin Döviz Alım Belgesi(“DAB”)
Düzenlenmesi 590
8.2.4. Komisyon AlacağındaZamanaşımı Süresi 591
8.2.5. Garantör BankanınKomisyon Takep Hakkının Sona Ermesi 591
8.2.5.1.Genel Olarak. 591
9. TEMİNAT MEKTUPLARINDA MALİ YÜKÜMLÜLÜKLER. 594
9.1. Genel Açıklama. 594
9.2. Damga Vergisi (“DM”) Uygulaması 594
9.2.1. Genel Açıklama. 594
9.3.2. Teminat Mektuplarında Damga Vergisi Muafiyeti 595
9.3. Banka ve SigortaMuameleleri Vergisi (“BSMV”) Uygulaması 597
9.3.1. Genel Açıklama. 597
9.3.2. Teminat Mektuplarında BSMV Uygulaması 598
10. TEMİNAT MEKTUPLARINDA VERGİ,RESİM HARÇ İSTİSNASI UYGULAMASI 599
10.1. Genel Açıklama. 599
10.2. Vergi İstisnası veİstisna Uygulanmasını Düzenleyen Mevzuat 599
10.2.1. Vergi İstisnasıNedir?. 599
10.2.2. Vergi İstisnasıUygulanmasını Düzenleyen Mevzuat 600
10.3. DevletDesteklerinden Yararlanan Belgelerde Mali Yükümlülükler 602
10.3.2. Yatırım Teşvik Belgesi (“YTB”) KapsamındaDüzenlenen Teminat
Mektuplarında BSMV Uygulaması 603
10.3.3. Vergi Resim Harçİstisnası Belgesi (“VRHİB”) 604
10.3.3.1.Genel Olarak. 604
10.3.4. Dahilde İşleme Rejimi (“DİR”) 606
10.3.4.1.Genel Açıklama. 606
10.3.4.2.Dahilde İşleme Rejimi Kapsamında Düzenlenen Belgeler. 607
10.3.4.2.1. Dahilde İşleme İzin Belgesi(“DİİB”) 607
10.3.4.2.2. Dahilde İşlemeİzni (“Dİİ”) 608
10.3.5. Dahilde İşlemeRejimi Kapsamında Vergi İstisnasının Uygulaması 609
10.3.5.1. DİİB Kapsamında Düzenlenen TeminatMektupalarında BSMV
İstisnası 610
10.3.5.1.1. DİİB Kapsamında Düzenlenen Teminat Mektubundaİstisna
Süresi 611
10.3.5.1.2. DİİB’nin Taahüdünün Kapatılması 613
10.3.5.2. Dahilde İşleme İzni (“Dİİ”) KapsamındaDüzenlenen Teminat
MektuplarındaBSMV Uygulaması 613
10.3.5.2.1. Genel Olarak. 613
10.3.5.2.2. Dİİ’nin İhracat Taahhüdünün Kapatılması 614
10.3.6.İhracat Taahhüdünün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak
Müeyyide. 615
10.3.7.Dahilde İşleme İzni Çerçevesinde Taahhüt Kapatılmasına İlişkin
Gümrük Talimatı 615
11. KAMBİYO MEVZUATINAAYKIRI DAVRANANLARA UYGULANACAK
MÜEYYİDE. 617
11.1. Genel Olarak. 617
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TEMİNAT MEKTUPLARINDAELEKTRONİK
UYGULAMALAR
1.Teminat Mektuplarında ElektronikUygulamalar. 622
1. 1. Genel Açıklama. 622
2. Uluslararası Kurallarda ElektronikUygulama.. 622
2.1. URDG758’de ElektronikDüzenlemeler 623
2.2.Standby Akreditiflerine (“International Standby Letter of Credit
Practices-ISP98”) İlişkin ElektronikUygulamalar 625
2.2.1. Genel Olarak. 625
2.2.2. ISP98 KurallarındaElekronik Düzenlemeler 626
1.3. Banka Garantilerineİlişkin Elektronik Uygulamalar 628
3. Yurt İçi Teminat Mektuplarınaİlişkin Elektronik Uygulamalar. 630
3.1.Genel Olarak. 630
3.3. Maliye BakanlığındaElektronik Uygulamalar 632
3.3.1.Genel Olarak. 632
3.3.3.1. Vergi Dairelerine Veilen TeminatMektuplarının Elektronik
OrtamdaTeyit Edilebileceğine İlişkin Gelir İdaresi
BaşkanlığınınTalimatı 633
3.3.4.KDV İadesi İçin Vergi Dairelerine Muhatap Teminat Mektuplarının
Elektronik Teyidi 635
3.4.Gümrüklere MuhatapVerilen Teminat Mektuplarında Elektronik Teyidi 638
3.4.1. Genel Olarak. 638
3.5. Kamu İhale KurumuTarafından Yürütülen “e-İHALE PROJESİ”. 640
3.5.1. Genel Açıklama. 640
3.5.2.Kamu İhale Kurumunun “e-ihale projesi” ne İlişkin Yasal
Düzenlemeler 641
3.5.3.e-İhale Süreçleri 642
3.6.Türkiye Bankalar Birliği ile Kredi Kayıt Bürosunun Elektronik Teminat
Mektubu Projesi 644
3.6.1. Genel Olarak. 644
3.6.2. Projeye İlişkinBankalara Yapılan Bilgilendirme. 644
BİBLİYOGRAFYA. 647
KANUNLARVE DİĞER DÜZENLEMELER. 651
