Amerikan Anayasası'nın 4. Ek Maddesi Amerikan vatandaşlarını makul olmayan arama ve el koymalara karşı korur. Arama ve el koyma tedbirlerinin makul olmasını ve arama kararına dayalı uygulanmasını şart koşan bu hüküm üstünde Amerikan Yüksek Mahkemesi'nin 18. yüzyıldan günümüze kadar geniş bir içtihat birikimi oluşmuştur. Düzenlemenin koruduğu hukuksal menfaatin özel hayatın gizliliği hakkı olduğunun kabulünden sonra Yüksek Mahkeme'nin 4. Ek Madde içtihadı özel hayat alanının sınırlarının belirlenmesi konusunda önemli bir inceleme noktası haline gelmiştir. Türk hukukunda da arama ve el koyma tedbirleri ile özel hayatın gizliliği hakkı arasında sıkı bir ilişki bulunduğu için, Amerikan hukukunda uygulanan birçok araştırma ve koruma tedbirinin hukuksal dayanağını oluşturan Yüksek Mahkeme içtihadının incelenmesi, uygulanan tedbirler ile özel hayatın gizliliği hakkı arasındaki ilişkinin anlaşılması bakımından faydalı olacaktır. Bu çalışma ile Amerikan hukukundaki arama ve el koyma tedbirleri başta olmak üzere 4. Ek Madde'nin kapsadığı çeşitli araştırma ve koruma tedbirleri incelenerek, Amerikan hukukundaki kabuller ile Türk hukuku arasındaki benzerlikler ve farklılıklar gösterilmiştir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ'NDE VE TÜRKİYE'DE ÖZEL HAYAT ALANININ GELİŞİMİ I. İÇTİHATTAN NORMA GELİŞİM: ABD HUKUKUNDA ÖZEL HAYAT ALANININ GELİŞİMİ A. Amerikan Hukukunda Özel Hayat Alanının Arama ve El Koyma Tedbirleri Ekseninde Tarihsel ve İçtihadi Gelişimi 1. Özel Hayat Alanının Müşterek Hukukta Oluşumuna Yönelik Tarihi Kararlar 2. Amerikan Anayasacılık Dönemi B. Özel Hayat Alanının Öğretide Gelişimi ve Louis Brandeis'in Bu Gelişime Etkisi 1. "Right To Privacy" Makalesi 2. Louis Brandeis'in Özel Hayatın Gizliliği Hakkının Kabulüne Etkisi II. NORMDAN İÇTİHATA GELİŞİM: TÜRK HUKUKUNDA ÖZEL HAYAT ALANININ GELİŞİMİ A. Türk Hukukunda Özel Hayat Alanının Tarihsel ve Anayasal Gelişimi 1. 1982 Anayasası'na Kadar Özel Hayat Alanının Gelişimi 2. Özel Hayat Alanının 1982 Anayasası'nda ve Türk Hukukunda Korunduğu Pozitif Hukuk Normları 3. Anayasal Sınırlandırma Rejimi B. Öğretide Özel Hayat Alanını Açıklayan Teoriler 1. Üç Alan Teorisi 2. Özel Hayat Alanını Başka Hak veya Kavramlarla İlişkilendiren Teoriler 3. Özel Hayat Alanını Zıt Kavramlar Üstünden Tanımlayan Teoriler III. ÖZEL HAYAT ALANINI KORUYAN AMERİKAN ANAYASASI'NIN 4. EK MADDESİ ve TÜRK HUKUKUYLA KIYASLANMASI A. Normun Koruma Alanı B. Normun Koruduğu Özne 1. Gerçek Kişiler 2. Tüzel Kişiler C. Normun Yasakladığı Fiil: Makul Olmayan Arama ve El Koymalar 1. Makullük 2. Arama ve El Koymalar İKİNCİ BÖLÜM 4. EK MADDE İLE KORUNAN ÖZEL HAYAT ALANINA HUKUKA UYGUN OLARAK MÜDAHALE EDİLMESİ VE HUKUKA AYKIRILIĞA BAĞLANAN SONUÇ I. Özel Hayat Alanına Yönelik Müdahalenin Hukuka Uygunluk Koşulu: Arama Karar Temin Edilmesi A. Arama Kararının Unsurları 1. Aramanın Sebep Unsuru: Muhtemel Neden ve Makul Şüphe 2. Arama Kararının Konu Unsuru: Belirginleştirme 3. Yemin veya Yazılı Yemin Beyanı 4. Arama Kararının Yetki Unsuru: Tarafsız ve Bağımsız Bir Adli Merci Tarafından Düzenlenme B. Arama Kararı Temin Edilmeden Yapılabilen "İstisnai" Müdahaleler 1. Makul Şüpheye Dayalı Aramalar 2. Muhtemel Nedene Dayanan Aramalar 3. Şüpheye İhtiyaç Olmadan Yapılan Aramalar 4. İdari Aramalar II. ÖZEL HAYAT ALANINA HUKUKA AYKIRI MÜDAHALE EDİLMESİNİN ÖNLENMESİ İÇİN YARATILAN HUKUKİ ÇÖZÜM: DIŞLAMA KURALI A. Dışlama Kuralı B. Zehirli Ağacın Meyvesi Doktrini C. Dışlama Kuralına Getirilen İstisnalar D. Delil Yasakları SONUÇ KAYNAKÇA
