Türk İdari Yargılama Hukuku Dersleri Cilt 3

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
TABLO VE ŞEKİLLER LİSTESİ 25
KISALTMALAR CETVELİ 27
GİRİŞ
İDÂRENİN YARGISAL DENETİMİ
İDÂRENİN İŞLEM VE EYLEMLERİ ÜZERİNDE UYGULANAN DENETİM TÜRLERİ 29
İDÂRENİN YARGISAL DENETİMİNİN AMACI 32
İDÂRENİN YARGISAL DENETİMİNDE UYGULANAN BAŞLICA SİSTEMLER 32
YARGI BİRLİĞİ SİSTEMİ 33
İDÂRÎ YARGI SİSTEMİ 33
Kavram 33
İdârî Yargı Tipleri 34
Kuruluş Ölçütü 34
Danıştay Tipi Örgütlenme 34
Mahkeme Tipi Örgütlenme 34
Görev Ölçütü 34
Geniş Görevli İdârî Yargı Yeri 34
Dar Görevli İdârî Yargı Yeri 35
Astlık - Üstlük Ölçütü 35
Üst Kademe Görevli İdârî Yargı Yerleri 35
Alt Kademe İdârî Yargı Yerleri 35
İdârî Yargının Fransa’da Doğuşu 35
TÜRKİYE’DE İDÂRENİN YARGISAL DENETİMİ 37
İDÂRÎ YARGININ TÜRKİYE’DE DOĞUŞU. 37
Osmanlı İmparatorluğu Döneminde İdarenin Yargısal Denetimi 38
Cumhuriyet Döneminde İdârî Yargının Gelişimi 40
TÜRKİYE’DE İDÂRENİN YARGISAL DENETİMİNİN ÖZELLİKLERİ 41
TÜRKİYE’DE İDÂRENİN YARGISAL DENETİMİNİN SINIRLARI 42
YARGI DENETİMİNİN KAPSAMININ DARALMASI 43
Yargı Kısıntısı 43

Yasama Kısıntısı 44
Anayasa Kısıntısı (Yargı Bağışıklığı) 45
TÜRKİYE’DE YARGI KOLLARI VE İDÂRÎ YARGI 45
Yargı Kavramı 45
Yargı Kolu Kavramı 46
Türkiye’deki Yargı Kolları 48
Anayasa Yargısı 48
Adlî Yargı 48
İdârî Yargı 49
Seçim Yargısı 49
Hesap Yargısı 49
İdârî Yargının Diğer Yargı Kollarıyla İlişkisi 49
Anayasa Yargısı ile İdârî Yargının İlişkisi 49
Medeni Yargı ile İdârî Yargının İlişkisi 50
Ceza Yargısı ile İdârî Yargının İlişkisi 51
İDÂRÎ YARGILAMA HUKUKUNUN TANITIMI 51
İDÂRÎ YARGILAMA HUKUKUNUN TANIMI 51
İDÂRÎ YARGILAMA HUKUKUNUN İDÂRE HUKUKU İLE İLİŞKİSİ 52
İDÂRÎ YARGILAMA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 53
İdârî Yargılama Hukukunun Temel Kaynakları 53
İdârî Yargılama Hukukunun Yazılı Temel Kaynakları 53
İdârî Hukukunun Normatif Temel Yazılı Kaynakları 53
Anayasa 54
Kanunlar 54
Kanun Hükmünde Kararnameler 55
Uluslararası Antlaşmalar 56
Yönetmelikler 57
Adsız Düzenleyici İşlemler 57
İdârî Yargılama Hukukunun İçtihadi Temel Yazılı Kaynakları 58
Anayasa Mahkemesi Kararları. 58
İçtihatları Birleştirme Kararları 59
İdare Hukukunun Yazısız Temel Kaynağı: Örf ve Âdet Hukuku 59
İdârî Yargılama Hukukunun Yardımcı Kaynakları 60
Diğer Yargısal İçtihatlar 60
Öğreti (Doktrin) 61

BİRİNCİ BÖLÜM
İDÂRÎ YARGI KURULUŞLARI VE İDÂRÎ YARGI HÂKİMLİK MESLEĞİ
İDÂRÎ YARGI KURULUŞLARI 63
İLK DERECE İDÂRÎ YARGI YERLERİ 65
İlk Derece İdârî Yargı Yeri Kavramı 65
Türkiye’deki İlk Derece İdârî Yargı Yerleri 65
İdare Mahkemeleri 66
Vergi Mahkemeleri. 67
Danıştay 68
Bölge İdare Mahkemeleri 71
YÜKSEK MAHKEMELER VE ÜST DERECE İDÂRÎ YARGI YERLERİ 72
Yüksek Mahkeme ve Üst Derece İdârî Yargı Yeri Kavramları 72
Yüksek Mahkeme Kavramı 72
Üst Derece Yargı Yeri Kavramı 72
Yüksek Mahkeme ile Üst Derece Yargı Yerinin Farkı 73
Türk İdârî Yargısındaki Yüksek Mahkeme: Danıştay 73
Daireler 76
İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları 77
İçtihatları Birleştirme Kurulu 80
Başkanlık Kurulu – Başkanlar Kurulu 80
Türk İdârî Yargısındaki Üst Derece İdârî Yargı Yerleri 81
Danıştay 82
Bölge İdare Mahkemeleri 83
ÖZEL İDÂRÎ YARGI KURULUŞLARI 85
Sayıştay 85
Yüksek Seçim Kurulu 87
İDÂRÎ HÂKİMLİK MESLEĞİ 87
İDÂRÎ YARGI HÂKİMLERİNİN BAĞIMSIZLIĞI VE TEMİNATI 87
İdârî Yargı Hâkimlerinin Bağımsızlığı 88
İdârî Yargı Hâkimlerinin Teminatı 89
İDÂRÎ YARGI HÂKİMİN REDDİ VE YASAKLILIĞI 90
Hâkimin Yasaklılığı 91
Hâkimin Reddi 92
Yasaklılık ve Reddin Usulü, İncelenmesi ve Sonuçları 92

İKİNCİ BÖLÜM
YARGI DÜZENLERİ VE YARGI DÜZENİ UYUŞMAZLIKLARI
ÇEŞİTLİ YARGI DÜZENLERİ 97
GÖREV, YETKİ, YARGI KOLU VE HÜKÜM UYUŞMAZLIKLARI 99
İDÂRÎ YARGININ GÖREV ALANI 100
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ 100
Kuruluşu 100
Çalışma Yöntemi 101
Görevleri 101
Olumlu Görev (Yargı Düzeni) Uyuşmazlıklarını gidermek 101
Olumsuz Görev (Yargı Düzeni) Uyuşmazlıklarını Gidermek 103
Hüküm Uyuşmazlıklarını gidermek 105
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İDÂRÎ YARGIDA İDÂRÎ DAVA TÜRLERİ
GENEL OLARAK DAVA KAVRAMI 107
İDÂRÎ UYUŞMAZLIKLAR VE İDÂRÎ DAVALAR 111
İDÂRÎ UYUŞMAZLIK KAVRAMI 111
İDÂRENİN TARAF OLDUĞU UYUŞMAZLIKLARIN GİDERİLMESİ 111
Sulh Yolu 112
İdârî Dava Yolu 114
İDÂRÎ DAVA TÜRLERİ 115
İPTAL DAVASI 115
İptal Davasının Nitelikleri 115
İptal Davasının Adli Yargıdaki İptal Davalarıyla Karşılaştırılması 116
İptal Davasının Ön Koşulları 117
İptal Davasında Göreve İlişkin Koşullar 118
İptal Davasında Yetkiye İlişkin Koşullar 118
İptal Davasında Konuya İlişkin Koşullar 118
İptal Davasında Davacıya İlişkin Koşullar 120
Ehliyet Koşulu 120
Menfaat İhlali 121
İptal Davasında Davalıya İlişkin Koşullar 123
İptal Davasında Süreye İlişkin Koşullar 124
İptal Davasının Biçimine İlişkin Koşullar 124

İptal Davasının Esasına İlişkin Koşullar 124
İptal Davasının Doğurduğu Sonuçlar 125
İptal Davasının Reddedilmesi 125
İptal Kararı Verilmesi 125
İptal Kararının Doğurduğu Sonuçlar 125
İşlem Yönünden 125
Taraflar Yönünden 126
Üçüncü Kişiler Yönünden 126
İptal Kararlarının Yerine Getirilmesi 126
İptal Kararlarının Yerine Getirilmesinde Çeşitli Durumlar 126
İdarenin Yeni Bir İşlem Yapmak Zorunda Olmadığı Durumlar 127
İptal Kararının Aynı Sonucu Doğuracak Yeni İşlem
Yapılmasına Engel Olmadığı Durumlar 127
İptal Edilen İşlemin Aksine İşlem Yapmanın Zorunlu
Olduğu Durumlar 127
İptal Kararı ile İlgili Olanların Hukukî Durumlarında
Değişiklik Yapılmasını Zorunlu Kılan Durumlar 127
İptal Kararının Yerine Getirilmesinin İmkânsız Olduğu Durumlar 128
İptal Kararlarını Yerine Getirme Zorunluluğu 128
İTİRAZ (EKSİK İPTAL) DAVASI 128
İtiraz (Eksik İptal) Davasının Nitelikleri 128
İtiraz (Eksik İptal) Davasının Ön Koşulları 131
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Göreve İlişkin Koşullar 131
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Yetkiye İlişkin Koşullar 132
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Konuya İlişkin Koşullar 132
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Davacıya İlişkin Koşullar 132
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Davalıya İlişkin Koşullar 132
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Süreye İlişkin Koşullar 133
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Biçime İlişkin Koşullar 133
İtiraz (Eksik İptal) Davasında Esasına İlişkin Koşullar 133
İtiraz (Eksik İptal) Davasının Doğurduğu Sonuçlar 133
İtiraz (Eksik İptal) Davasının Reddedilmesi 133
Kaldırma Kararı Verilmesi 134
TAM YARGI DAVALARI 134
Tam Yargı Davalarının Nitelikleri 134

Kavram 134
Tam Yargı Davası ile İptal Davasının Karşılaştırılması 134
Tam Yargı Davasına Neden Olan İdârî Faaliyetler 135
İdârî İşlemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları 135
İptal Davası ile Tam Yargı Davasının Birlikte Açılması 135
İptal Davası Açıldıktan Sonra Tam Yargı Davası Açılması 135
İdârî İşlemlere Karşı Doğrudan Tam Yargı Davası Açılması 136
İdârî İşlemlerin Uygulanmasından Kaynaklanan Tam Yargı Davası 136
İdârî Eylemlerden Doğan Tam Yargı Davaları 136
İdârî Sözleşmelerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları 136
Tam Yargı Davasının Ön Koşulları 137
Göreve İlişkin Koşullar 138
Yetkiye İlişkin Koşullar 138
Konuya İlişkin Koşullar: Ön Karar 138
Taraflara İlişkin Koşullar 139
Süreye İlişkin Koşullar 140
Biçime İlişkin Koşullar 141
Tam Yargı Davasında Esasa İlişkin Koşullar 141
Tam Yargı Davasının Sonuçları 142
Tam Yargı Davasının Reddi 142
Tam Yargı Davasının Kabulü 142
Tam Yargı Kararlarının Yerine Getirilmesi 142
VERGİ DAVALARI 143
Vergi Davasının Nitelikleri 143
Vergi Davasının Ön Koşulları 144
Göreve İlişkin Koşullar 145
Yetkiye İlişkin Koşullar 146
Konuya İlişkin Koşullar 146
Taraflara İlişkin Koşullar 147
Süreye İlişkin Koşullar 148
Biçime İlişkin Koşullar 148
Vergi Davasının Esasına İlişkin Koşullar 148
Vergi Davasının Açılmasının Etkileri 149
Vergi Davasının Sonuçları 150

İDÂRÎ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDAN KAYNAKLANAN
TAZMİNAT DAVASI 151
İdârî Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklanan Tazminat Davasının Nitelikleri 151
İdârî Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklanan Tazminat Davalarına Neden Olan Durumlar 153
İdârî Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklanan Tazminat Davalarının Ön Koşulları 154
Göreve İlişkin Koşullar 154
Yetkiye İlişkin Koşullar 155
Taraflara İlişkin Koşullar 155
Davacı. 155
Davalı 156
Süreye İlişkin Koşullar 156
Biçime İlişkin Koşullar 160
İdârî Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklanan Tazminat Davalarının Esasına İlişkin Koşullar 160
İdârî Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklanan Tazminat Davalarının Sonuçları 160
Davanın Reddinin Sonuçları 161
Davanın Kabulünün Sonuçları 161
İdârî Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklanan Tazminat Davalarının Yerine Getirilmesi 162
TESPİT DAVASI 162
İDÂRÎ SÖZLEŞMELERDEN DOĞAN DAVALAR 165
İdârî Sözleşmelerden Doğan Davaların Nitelikleri 165
İdârî Sözleşmelerden Doğan Davaların Ön Koşulları 168
Göreve İlişkin Koşullar 168
Yetkiye İlişkin Koşullar 168
Konuya İlişkin Koşullar 168
Taraflara İlişkin Koşullar 168
Süreye İlişkin Koşullar 169
Biçime İlişkin Koşullar 169
İdârî Sözleşmelerden Doğan Davaların Esasa İlişkin Koşulları 170
İdârî Sözleşmelerden Doğan Davaların Sonuçları 170
İdârî Sözleşmelerden Doğan Davalarda Verilen Kararların Yerine Getirilmesi 170

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İDÂRÎ YARGILAMAYA HÂKİM OLAN İLKELER VE İLK DERECE İDÂRÎ YARGILAMANIN AŞAMALARI
İDÂRÎ YARGILAMANIN GENEL İLKELERİ 171
YAZILILIK İLKESİ (EVRAK ÜZERİNDEN İNCELEME) 173
İVEDİ YARGILAMA İLKESİ 174
RE’SEN (KENDİLİĞİNDEN) ARAŞTIRMA İLKESİ 177
SAVCILIK MÜESSESESİNİN BULUNMA İLKESİ 180
BASİT VE AZ MASRAFLI OLMASI İLKESİ 181
İDÂRÎ DAVALARIN AÇILMASI 181
İDÂRÎ DAVA DİLEKÇESİNDE YER ALMASI GEREKEN UNSURLAR 181
Mahkeme Başkanlığının Adı 183
Davanın Görülmesi Esnasında Talep Edilecek Ara Kararlara İlişkin Ön Bilgi 184
Tarafların, Varsa Vekillerin veya Temsilcilerin Bazı Bilgileri 185
Davanın Türü 187
İdârî İşlemin Yazılı Bildirim Tarihi 187
Davanın Konusu 188
Davanın Sebepleri 190
Deliller 190
Dilekçe Nüshası ve Ekler 191
Sonuç ve İstem (Netice-i Talep) 192
İmza 193
İDÂRÎ DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇELERİNİN VERİLEBİLECEĞİ YERLER 194
Davanın Açıldığı Mahkeme Başkanlığı 196
İdare veya Vergi Mahkemesi Başkanlığı 196
Asliye Hukuk Mahkemeleri 197
Türk Konsoloslukları 198
TEK DİLEKÇE İLE AÇILABİLECEK İDÂRÎ DAVALAR 198
Aynı Dilekçe ile Birden Fazla İdârî İşleme Karşı Dava Açılması 198
Birden Fazla Kişinin Bir Dilekçeyle Dava Açması 201
İptal ve Tam Yargı Davalarının Birlikte Açılması 203
Genel Düzenleyici İşlemle Uygulaması Olan Bireysel İşleme Karşı
Birlikte Dava Açılması 203
DİLEKÇENİN İLGİLİ YERLERE VERİLMESİ ÜZERİNE YAPILACAK ÖN İŞLEMLER 204
Dilekçenin Kayda Alınması 204
Masraflarda Eksikliklerin Giderilmesi 205

İDÂRÎ DAVA DİLEKÇESİ ÜZERİNE İLK İNCELEME VE MAHKEME
BAŞKANLIKLARININ KARARLARI 208
Görev ve Yetki 211
Görev Konusunda Yapılan İlk İnceleme 212
Görev Kavramı 212
İdârî Yargıda Görevli Mahkemeler 213
Genel Görevli Mahkemeler: İdare Mahkemeleri 213
Özel Görevli Mahkemeler 214
Danıştay 214
Vergi Mahkemeleri 215
Bölge İdare Mahkemeleri 215
İdârî Yargının Görev Alanına Girmeyen Uyuşmazlıklar 216
Yasama Organının Yasama İşlevine Giren İşlemleri 217
Yargı Organının Yargısal İşleve Giren İşlemleri 217
Yürütme Organının Salt Siyasal Kararları 217
İdarenin Özel Hukuk Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar 217
İdarenin Gerçek Kişilere ve Özel Hukuk Tüzel Kişilerine
Karşı Açtığı Davalar 219
Kamu Görevlilerine Karşı Açılan Rücu Davaları 219
Kamulaştırma İşleminden Kaynaklanan Bazı Davalar 220
Tapu Sicilinin Yanlış Tutulmasından Kaynaklanan Davalar 222
(ı). Nüfus Sicilinden Kaynaklanan Davalar 222
İcra İflas Memurlarının Kusurundan Kaynaklanan Davalar 223
Koruma Tedbirleri Nedeniyle Devlete Açılacak Tazminat Davaları 223
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’ndan Kaynaklanan Davalar 223
Kabahatler Kanunu’ndan Kaynaklanan İdârî Para
Cezalarına İtirazlar 224
Kadastro Kanunu’nun Uygulamasından Kaynaklanan Davalar 227
Karayolları Trafik Kanunu’ndan Kaynaklanan Davalar 227
Bazı İş Uyuşmazlıklarından Doğan Davalar 228
(ö). Fiili Yol Uygulamalarından Kaynaklanan Davalar 228
Seçimle İlgili Uyuşmazlıklar 228

(r). Yasama Kısıntısı Kapsamındaki İşlemler 229
Görev Konusunda Yapılan İlk İncelemenin Sonucu 229
Açılan Davanın İdârî Yargının Görev Alanının Dışında
Olması 230
Açılan Davanın İdârî Yargının Görev Alanı İçinde Olmakla Birlikte Yanlış İdârî Yargı Yerinde Açılmış
Olması 230
İdârî Yargı Yerlerinin Görev Alanına Giren Bir Davanın
Adlî Yargı Yerlerinde Açılmış Olması 231
İlk Derece İdârî Yargı Yerleri Arasında Çıkan Görev Uyuşmazlıkları 232
Görev Uyuşmazlığının Çıkışı 232
Görev Uyuşmazlığı Biçimleri 234
Olumlu Görev Uyuşmazlığı 234
Olumsuz Görev Uyuşmazlığı 235
Görev Uyuşmazlıklarının Giderilmesi 235
İdare ve Vergi Mahkemeleri Arasında 235
Danıştay ile İdare ve Vergi Mahkemeleri Arasında 237
İlk Derece İdârî Yargı Mahkemelerinin Görev
Konusunda Direnmeleri 238
Yetki Konusunda Yapılan İlk İnceleme 239
Genel Yetki Kuralı ve Genel Yetkili Mahkeme 240
Özel Yetki Kuralları ve Özel Yetkili Mahkemeler 243
Kamu Görevlileriyle İlgili Davalarda Yetki 243
Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki 244
Kamu İdarelerine İlişkin Davalarda Yetki 245
Taşınır Mallara İlişkin Davalarda Yetki 246
Tam Yargı Davalarında Yetki 246
İdârî Sözleşmelerden Kaynaklanan Tam Yargı
Davalarında Yetki 247
İdârî İşlemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında
Yetki 248
Bayındırlık ve Ulaştırma Gibi İdârî Hizmetlerden
Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında Yetki 248
(ı). İdârî Eylemlerden Doğan Tam Yargı Davalarında Yetki 249
Diğer Hâllerden Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında
Yetki 249
Danıştay İçtihadıyla Geliştirilen Yetki Kuralı 250

Yetki Konusunda Yapılan İlk İncelemenin Sonucu 250
İlk Derece İdârî Yargı Yerleri Arasında Çıkan Yetki Uyuşmazlıkları 250
Yetki Uyuşmazlığının Çıkışı 250
Yetki Uyuşmazlığı Biçimleri 251
Olumlu Yetki Uyuşmazlığı 251
Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı 252
Yetki Uyuşmazlıklarının Giderilmesi 252
Danıştay’da Çözümlenen Yetki Uyuşmazlıkları 252
Bölge İdare Mahkemelerinde Çözümlenen Yetki Uyuşmazlıkları 253
İdare ve Vergi Mahkemelerinin Yetki Konusunda Direnmeleri 253
İdârî Merci Tecavüzü 254
Ehliyet 257
Davada Taraf Olma Ehliyeti 257
Objektif Ehliyet 258
Sübjektif Ehliyet 259
Dava Açabilme Ehliyeti 261
İdârî Yargıda Taraf Değişikliği 262
Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlemin Varlığı 263
Süre Aşımı 266
İdârî Dava Açılmasında Süreler 267
Genel Dava Açma Süreleri 267
Özel Dava Açma Süreleri 267
İdârî Dava Açma Sürelerinin Başlangıcı 268
İptal Davalarında Sürenin Başlangıcı 269
Birel İdârî İşlemlerde 269
Genel Düzenleyici İşlemlerde 270
İlan Yoluyla Bireysel Bildirim Yapılan Hâllerde 271
İdârî Davaya Konu Olabilecek Bir İşlem veya Eylemin
Yapılması İçin Yapılan Başvurularda 272
Tam Yargı Davalarında Sürenin Başlangıcı 276
İdârî İşlemlerden veya İdârî İşlemlerin Uygulanmasına Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında Sürenin Başlangıcı 277
İptal ve Tam Yargı Davalarının Birlikte Açılması
Durumunda Sürenin Başlangıcı 277

İptal Davasının Sonuçlanması Üzerine Açılan Tam Yargı Davasının Açılmasında Sürenin Başlangıcı 277
İdârî Eylemlere Karşı Açılacak Tam Yargı Davalarında
Sürenin Başlangıcı 277
İdârî Sözleşmelerden Kaynaklanan Tam Yargı
Davalarında Sürenin Başlangıcı 282
Dava Açma Süresine Yönelik Özel Durumlar 283
Mücbir Sebep 283
Dava Açma Süresinin Kesilmesi 283
Dava Açma Süresinin Yenilenmesi 284
Dava Açma Süresinin Durması 285
Dava Açma Süresinin Kararda Yanlış Gösterilmesi 287
Dava Açma Süresinin Belirtilmemesi. 288
Görevsiz Yargı Koluna Başvurulması 289
İdârî İzin 290
İhtirazi Kayıtla Ödeme Durumu 291
Husumet 291
İYUK’un 3. ve 5. Maddelerine Aykırılık 296
DOSYANIN TEKEMMÜLÜ (TEBLİGAT VE CEVAP VERME) 298
DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI 302
Davaların Birleştirilmesi 302
Bağlantılı Dava 302
Davaların Birleştirilmesinde Usul 303
Bağlantı İsteminin Reddine İlişkin İtiraz 305
Davaların Ayrılması 305
DAVA AÇMANIN SONUÇLARI 306
Derdestlik 306
Hak Düşürücü Sürenin Kesilmesi 307
Hüküm Verme Zorunluluğu 308
İddia ve Savunmaların Sınırlandırılması 308
DAVA AÇMA SÜRECİNDE TARAF İSTEKLERİ 310
İVEDİLİK GEREKTİREN TARAF İSTEKLERİ 310
Tarafların Delil Tespitine Yönelik İstekleri 310
İdârî Yargıda Deliller 310
İspat ve Delil 311

İspat 311
Delil 312
İdârî Yargıda Delil Tespiti 314
İdârî Dava Açmadan Önce 314
İdârî Dava Açtıktan Sonra 315
İdârî Yargıda Delil Türleri 316
Bilirkişi 316
Keşif 318
Diğer Deliller 319
Belge 319
Tanık 320
Kesin Hüküm 322
Yemin ve İkrar 322
Yürütmenin Durdurulması 322
Yürütmenin Durdurulması Kavramı 322
Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Türleri 323
Geçici Yürütmesinin Durdurulması Kararı 323
Esas Karar Verilinceye Kadarki Süreyi Kapsayan
Yürütmesinin Durdurulması Kararı 324
Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Nitelikleri 324
Yürütmenin Durdurulmasının Şartları 324
Yürütmenin Durdurulmasının Şekil Şartları. 324
Yürütmenin Durdurulmasının Esasa İlişkin Şartları 325
Telafisi Güç veya İmkânsız Zararlar 325
Açıkça Hukuka Aykırılık 325
Yürütmenin Durdurulması Talebinin Karara Bağlanması 326
Yürütmenin Durdurulmasına İlişkin Kararlara Karşı İtiraz 326
Yürütmenin Durdurulması Talep Edilen Davaların Görülüş Biçimi 327
Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Sonuçları 327
Merkezî ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usulü 327
İVEDİLİK GEREKTİRMEYEN TARAF İSTEMLERİ 329
Kişilerin İdârî Yargı Davasına Katılması 329
Davanın İhbarı 329
Davaya Müdahale 331
(1). Asli Müdahale 331

Fer’i Müdahale 332
İdârî Yargıda Davaya Müdahale 333
İdari Yargılama Usulünde Duruşma 334
Davanın Değerinin Artırılması 338
Davaya Son Veren Taraf İşlemleri 340
Davadan Feragat 340
Davanın Kabulü 344
BEŞİNCİ BÖLÜM
İDÂRÎ YARGIDA DAVALARIN SONUÇLANMASI VE KANUN YOLLARI
DAVALARIN SONUÇLANMASI 347
DAVALARIN HÜKÜM DIŞINDA SONUÇLANMASI 349
Davanın Konusuz Kalması 349
Menfaat İlişkisinin Kesilmesi 349
Dava Konusu İdârî İşlemin Geri Alınması 350
Tazminatın Ödenmesi 350
Taraflardan Birinin Ölmesi 350
Davanın Açılmamış Sayılması 351
DAVANIN HÜKÜMLE (KARARLA) SONUÇLANMASI 352
Mahkeme Kararlarının Türleri 352
Ara Kararlar 352
Nihai Kararlar 352
Esasa İlişkin Nihai Kararlar 353
Usule İlişkin Nihai Kararlar 353
İdari Yargılama Usulünde Hüküm 353
Karar Verme Usulü 353
Kararların İçeriği 354
Kararların Saklanması ve Tebliği 355
Açıklama 355
Yanlışlıkların Düzeltilmesi 357
İDARİ YARGIDA KANUN YOLLARI 358
İDÂRÎ YARGIDA KANUN YOLU KAVRAMI 358
KANUN YOLLARININ ÇEŞİTLERİ 360
Ara Kararlara Karşı Kanun Yolları. 361

Yürütmenin Durdurulmasına İlişkin Kararlara İtiraz 361
Bağlantı İsteminin Reddine İlişkin İtiraz 361
Nihai Karşı Kanun Yolları 361
Olağan Kanun Yolları 362
İstinaf 362
İstinaf Kavramı 362
İstinafa Yönelik Eleştiriler 363
İstinafın Yargılama Sistemine Faydalı olacağına Yönelik Görüşler 364
İstinaf Edilemeyecek Nihai Kararlar 365
Konusu Para Olan Beş bin Trük Lirası Altında Kalan
İdârî Davalar 365
Doğrudan Temyiz Edilebilecek Olan İdare
Mahkemesi Kararları 365
Danıştay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Görev
Yaptığı Davaları 366
İstinaf Süresi 367
İstinaf Usulü 367
İstinaf Harç ve Giderlerinin Tamamının
Ödenmemesi 368
İstinaf Dilekçesindeki Eksikliklerin Giderilmesi 368
İstinaf Aşamasında Dosya İadesi 369
İstinaf Sonucunda Verilen Karar Türleri 371
İstinaf Talebinin Reddi Kararı 371
Kaldırma ve Yeniden Karar Verme 371
Kaldırma ve Gönderme Kararı 371
Temyiz 372
Temyiz Kavramı 372
Temyiz Edilebilecek Kararlar 373
Temyiz edilemeyecek kararlar 376
Temyiz Usulü 376
Temyiz Başvurusu 376
Temyiz Tarafları 376
Temyiz Süreleri 377
Temyiz Dilekçesi 378
Temyizden Vazgeçme 379

Temyiz Yerleri 380
Temyiz Sebepleri 380
Görev ve Yetki Dışında Bir İşe Bakılmış Olması 381
Hukuka Aykırı Karar Verilmesi 381
Usul Hükümlerinin Uygulanmasında Kararı Etkileyebilecek Nitelikte Hata veya Eksikliklerin
Bulunması 382
Temyiz Kararı ve Sonuçları 382
Onama Kararı 382
Düzelterek Onama Kararı 383
Kısmen Onama - Kısmen Bozma Kararı 383
Bozma Kararı 383
Temyize Konu Edilen Kararı Veren Yargı Merciin
Tutumu 383
Bozmaya Uyma 384
Israr Kararı 384
Olağanüstü Kanun Yolları 385
Yargılanmanın Yenilenmesi 385
Tanımı ve Niteliği 385
Gerekliliği 386
Yargılamanın Yenilenmesi İçin Gereken Koşullar 387
Yargılamanın Yenilenmesi İstenemeyen Kararlar 388
Yargılamanın Yenilenmesinin Nedenleri ve Bu
Nedenlere İlişkin Başvuru Süreleri 390
Bir Belgenin Kararın Verilmesinden Sonra Ele
Geçirilmiş Olması 390
Belgenin Sahteliği 391
Karara Esas Alınan İlamın Ortadan Kalkması 392
Bilirkişinin Bilerek Gerçeğe Aykırı Rapor Vermesi 392
Hile Kullanılmış Olması 393
Vekil veya Temsilci Olmayan Kimseler ile Davanın Görülmesi ve Hükme Bağlanması 393
Çekinme 394
Birbirine Aykırı Hükümler 394
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı 395
Yargılamanın Yenilenmesinde Taraflar 395
(i). Yargılamanın Yenilenmesini İsteme Yetkisi 395

(ii). Yargılamanın Yenilenmesinde Karşı Taraf 397
Yargılamanın Yenilenmesi Yöntemi 398
Yargılamanın Yenilenmesi Üzerine Verilen Kararlar ve
Sonuçları 400
Kanun yararına temyiz 402
Kanun Yararına Temyiz Kavramı 402
Kanun Yararına Temyizin Hukuki Niteliği 403
Kanun Yararına Temyizin Amacı 404
Kanun Yararına Temyizin Şartları 405
İdârî Mahkemelerce Verilen Bir Kararın Olması 405
Kararların İstinaf ve/veya Temyiz Denetiminden Geçmeden Kesinleşmesi 405
Niteliği Bakımından Hukuka Aykırı Bir Sonucu İfade
Etmesi 406
Kanun Yararına Temyiz Usulü 407
Kanun yararına temyiz Yoluna Başvuru 407
Kanun Yararına Temyizde Yetkili Makamlar 408
Danıştay’ın Kanun Yararına Temyiz İncelemesi 408
Süre 409
Kanun Yararına Temyizin Hukuki Etkileri 409
ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ İDÂRÎ YARGIYA ETKİSİ 411
Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 411
Genel Olarak Bireysel Başvuru 411
Bireysel Başvuru Kavramı 411
(1). Bireysel Başvurunun Hukuki Niteliği 411
Bireysel Başvurunun Şartları 412
Esasa İlişkin Şartlar 413
AİHS ve Bu Sözleşmeye Ek Protokollerde Yer Alan
Özgürlüklerin İhlali 413
Kamu Gücü İşlemi 413
Güncel ve Kişisel Bir Hakkın İhlali 414
Olağan Kanun Yollarının Tüketilmesi 414
Şekle İlişkin Esaslar 415
Görevli ve Yetkili Mahkeme 415
Başvuru Şekli ve Süresi 415
Bireysel Başvurunun İncelenmesi ve Anayasa Mahkemesinin Kararı 416

İdârî Yargıya İlişkin Bireysel Başvuru Kararları 417
Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının İdârî Yargıya Etkisi 421
İdârî Yargıya İlişkin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Bazı Örnek Kararları 428
a. AİHM, Başvuru No: 59601/09, Eşim/ Türkiye, K.T. 17.09.2013 428
AİHM, Başvuru No: 36073/04, Fazlı Aslaner/ Türkiye, K.T.
4.3.2014 430
AİHM, Başvuru No: 44088/04, Menemen Minibüsçüler Odası/
Türkiye, K.T. 9.12.2008 433
AİHM, Başvuru No: 52658/99, Mehmet ve Suna Yiğit/ Türkiye,
K.T. 17.7.2007 436
AİHM, Başvuru No: 29921/96, Büker/ Türkiye, K.T. 24.10.2000 438
İDÂRÎ YARGIDA NİHAİ KARARIN KESİNLESMESİ 441
KESİN HÜKÜM KAVRAMI 441
KESİN HÜKÜM ÇEŞİTLERİ 443
Şekli Anlamda Kesin Hüküm 443
Maddî Anlamda Kesin Hüküm 444
KESİN HÜKMÜN ETKİSİ 446
Kesin Hükmün Mutlak Etkisi 446
Kesin Hükmün Nisbî Etkisi 446
İDÂRÎ YARGIDA KESİN HÜKÜM 446
İptal Davalarında Kesin Hüküm 446
İlk İnceleme Usulünde Kesin Hüküm 447
Esastan İncelemede Kesin Hüküm 450
İptal Kararında Kesin Hüküm 451
Tam Yargı Davalarında Kesin Hüküm 452

KAYNAKLAR 459
DİZİN 471