İÇİNDEKİLER İçindekiler Önsöz 5 Kısaltmalar 11 Giriş 13 Birinci Bölüm VELAYET HAKKININ TARİHİ SÜREÇTEKİ GELİŞİMİ A. GENEL BİLGİ 19 1. İslamiyet’ten Önceki Türk Toplulukları Dönemi 19 2. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi 21 3. Roma İmparatorluğu Dönemi 25 4. Yirminci Yüzyıldaki Gelişmeler Dönemi 29 İkinci Bölüm TÜRK MEDENİ KANUNU’NDA VELAYET KAVRAMI A. VELAYET HAKKI 35 1. Tanımı 35 2. Hukuki Niteliği 38 3. Kapsamı 42 B. VELAYET HAKKINA HÂKİM OLAN İLKELER 52 1. Çocuğun Üstün Yararı (Menfaati) İlkesi 52 2. Çocuğun Görüşünün Dikkate Alınması İlkesi 58 3. Ölçülülük İlkesi 61 4. Orantılılık İlkesi 62 5. Tamamlayıcılık İlkesi 63 6. Re‘sen Araştırma İlkesi 63 C. VELAYET HAKKINA EBEVEYNLERDEN BİRİNİN SAHİP OLMASI 64 1. Evlilik Birliği İçinde Doğan Çocuklar Bakımından Velayet Hakkı 64 2. Evlilik Dışı Doğan Çocuklar Bakımından Velayet Hakkı 65 3. Birlikte Yaşamaya Ara Verme–Boşanma–Ayrılık Halinde Velayet Hakkı 69 4. Evlat Edinilmesi Halinde Velayet Hakkı 75 5. Gaiplik Halinde Velayet Hakkı 77 6. Velayet Hakkına Sahip Olmayan Tarafın Kişisel İlişki Kurma Hakkı 77 D. VELAYETİN KALDIRILMASI 81 1. Velayetin Kaldırılmasını Gerektiren Haller 89 a. Ana–Babanın Velayet Görevini Yerine Getirememesi 89 aa. Hastalık Nedeniyle Velayet Hakkının Kaldırılması 89 bb. Coğrafi Uzaklık Nedeniyle Velayetin Kaldırılması 91 cc. Kısıtlılık Halinde Velayet Hakkının Kaldırılması 93 dd. Mahkûmiyet Halinde Velayet Hakkının Kaldırılması 97 b. Ana–Babanın Geçerli Sebebi Olmaksızın Velayet Görevini Ağır İhmali 99 2. Ana veya Babanın Başkası ile Evlenmesi Halinde Velayetin Durumu 101 3. Velayetin Kaldırılmasının Sonuçları 103 E. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ 105 Üçüncü Bölüm ORTAK VELAYET KAVRAMI A. ORTAK VELAYET KAVRAMININ İNCELENMESİ 107 1. Tanımı 107 2. Hukuki Niteliği 114 3. Amacı 116 B. ORTAK VELAYETİN UYGULANACAĞI HALLER 120 1. Evlilik Birliği Devam Ederken Ortak Velayet 120 2. Birlikte Yaşamaya Ara Verme ve Ayrılık Halinde Ortak Velayet 122 3. Ana–Babanın Boşanması Halinde Ortak Velayet 123 a. Türk Hukuku’nda Boşanmadan Sonra Ortak Velayeti Kabul Eden Görüşler 125 aa. Türk Medeni Kanunu’ndaki Hükümlerle Ortak Velayete Karar Verilemeyeceği Yönündeki Görüşler 126 bb. Ortak Velayet Konusunda Kanun Boşluğu Olduğu Yönündeki Görüşler 127 cc. Türk Medeni Kanunu’ndaki Hükümlerle Ortak Velayete Karar Verilebileceği Yönündeki Görüşler 128 b. Türk Hukuku’nda Boşanmadan Sonra Ortak Velayeti Kabul Etmeyen Görüşler 129 c. Boşanma Sonucunda Ortak Velayeti Düzenleyen Ülkelerde Velayetin Kullanılması 129 d. Boşanma Sonucunda Ortak Velayete Karar Verilmesi Halinde Çocuğun İkametgâhının Belirlenmesine İlişkin Modeller 132 4. Ana–Babanın Evli Olmaması Halinde Ortak Velayet 134 C. YABANCI MAHKEMELERİN ORTAK VELAYET KARARLARININ TÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ 138 1. Yabancı Mahkemelerin Ortak Velayet Kararlarının Tanınması ve Tenfizi 138 2. Yabancı Mahkemelerin Ortak Velayet Kararlarının Tenfizinde Kamu Düzeni Engeli 147 a. Yargıtay ve Doktrinin Görüşü 147 b. Kamu Düzeni Engelinin Çocuğun Üstün Yararı İlkesi ile Çatışması 151 Sonuç 155 Kaynakça 163 Kavram Dizini 171
