Türk Özel Hukuku Cilt I Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri

Prof. Dr. Mustafa DURAL

Prof. Dr. Suat SARI

 

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER V

KISALTMALARXVII

1. HUKUK KAVRAMI 1

1.1. Toplum Yaşamı, Düzen ve Güven Gereği1

1.2. Toplumu Düzenleyen Kuralların Türleri2

1.2.1. Ahlâk kuralları 2

1.2.2. Din kuralları 2

1.2.3. Görgü (nezaket) kuralları 3

1.2.4. Örf ve âdet kuralları 3

1.2.5. Özel olarak hukuk kuralları .3

1.2.5.1. Genel açıklamalar ve tanım 3

1.2.5.2. Hukuk kuralları ile diğer toplumu düzenleyen kurallar arasındaki ilişki4

1.2.5.3. Yaptırım (müeyyide) 7

1.2.5.3.1. Genel olarak 7

1.2.5.3.2. Yaptırımın türleri 7

1.2.5.3.2.1. Ceza7

1.2.5.3.2.2. Tazminat.8

1.2.5.3.2.3. Geçersizlik (hükümsüzlük).8

1.2.5.3.2.4. Cebrî icra9

2. HUKUKUN ÇEŞİTLİ ANLAMLARI.9

2.1. Pozitif (müsbet, yürürlükteki) hukuk .9

2.2. Tarihi hukuk 10

2.3. Yazılı hukuk (mevzuat) . 10

2.4. Yazılı olmayan hukuk (örf ve adet hukuku) 10

2.5. İdeal hukuk 10

2.6. Hukuk bilimi . 11

3.HUKUKUN DALLARI VE MEDENÎ HUKUKUN

BUNLAR İÇİNDEKİ YERİ 11

3.1. Hukukun Dalları 11

3.1.1. İç hukuk-uluslararası (milletlerarası) hukuk. 11

3.1.1.1. İç hukuk 11

3.1.1.2. Uluslararası (milletlerarası) hukuk 11

3.1.2. Maddî hukuk-usul hukuku (şeklî hukuk-yargılama hukuku) 11

3.1.2.1. Maddî hukuk . 11

3.1.2.2. Usul hukuku . 11

3.1.3. Kamu hukuku-özel hukuk 11

3.1.3.1. Genel olarak 11

3.1.3.2. Kamu hukukunun dalları 13

3.1.3.2.1. Anayasa hukuku . 13

3.1.3.2.2. İdare hukuku. 13

3.1.3.2.3. Ceza hukuku. 13

3.1.3.2.4. Ceza usul hukuku . 14

3.1.3.2.5. Medenî usul hukuku. 14

3.1.3.2.6. İcra ve İflâs hukuku 14

3.1.3.2.6.1. İcra hukuku 14

3.1.3.2.6.2. İflâs hukuku. 14

3.1.3.2.7. Uluslararası (milletlerarası) hukuk . 14

3.1.3.2.8. Malî hukuk . 14

3.1.3.2.9. Genel kamu hukuku . 14

3.1.3.3. Özel hukukun dalları . 15

3.1.3.3.1. Medenî hukuk. 15

3.1.3.3.2. Borçlar hukuku . 15

3.1.3.3.3. Ticaret hukuku . 15

3.1.3.3.4. Devletler özel hukuku (uluslararası özel hukuk–milletlerarası özel hukuk) 15

3.1.3.3.5 Fikrî hukuk 15

3.1.3.4. Karma nitelikteki hukuk dalları. 15

3.1.3.4.1. İş hukuku ve sosyal güvenlik hukuku. 15

3.1.3.4.2. Toprak hukuku . 16

3.1.3.4.3. Hava hukuku 16

3.2. Medenî Hukukun Özel Hukuk Kamu Hukuku Ayrımındaki Yeri ve Anlamı . 16

3.2.1. Medenî hukukun yeri . 16

3.2.2. Medenî hukukun anlamı . 16

4.MEDENÎ HUKUKUN DÜZENLENİŞ TARZI VE BU SİSTEMLER

İÇİNDE TÜRK MEDENÎ HUKUKUNUN YERİ . 17

4.1. Roma/Cermen hukuk sistemi 17

4.2. Anglo/Sakson hukuk sistemi . 18

4.3. İslam hukuku 19

4.4. Sosyalist hukuk sistemi . 19

4.5. Türkiye’nin bu sistemler içindeki yeri. 20

5.TÜRK MEDENÎ HUKUKUNUN DA İÇİNDE BULUNDUĞU ROMA/CERMEN HUKUK SİSTEMİNDE KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİ 20

5.1. Kanunlaştırma kavramı . 20

5.2. Kanunlaştırma yöntemleri . 21

5.2.1. Kazuistik (meseleci) yöntem 21

5.2.2. Soyut (mücerret) sistem . 21

5.3. Medenî hukuk alanındaki başlıca kanunlaştırma hareketleri. 22

5.3.1. Prusya Devletleri Genel Land Kanunu (Allegemeines Landrecht für die preussichen Staaten) . 22

5.3.2. Fransız Medenî Kanunu (Code Civil Français, Ccfr) . 22

5.3.3. Avusturya Medenî Kanunu (Allegemeines Bürgerliches Gesetsbuch, ABGB). 22

5.3.4. Alman Medenî Kanunu (Bürgerliches Zivilgesetsbuch, BGB) 23

5.3.5. İsviçre Medenî Kanunu (Schweizerisches Zivilgesetzbuch, ZGB;

Code Civil Suisse, Ccs) 23

6.TÜRKİYE’DE KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİ, ÖZELLİKLE

MEDENÎ HUKUKUN VE BORÇLAR HUKUKUNUN GELİŞİMİ . 25

6.1. Cumhuriyetin kurulmasından önceki dönem. 25

6.2. Cumhuriyet dönemi ve Türk Medenî Kanununun oluşumu 26

6.3. Yeni Türk Medenî Kanununun bütünüyle değerlendirilmesi 28

6.3.1. Genel olarak . 28

6.3.2. Şekil bakımından 29

6.3.3. Esas yönünden 30

6.4. Yeni Borçlar Kanununun Oluşumu . 32

6.4.1. Genel olarak değerlendirilmesi 32

6.4.2. Şekil yönünden. 32

6.4.3. Esas bakımından 32

7. MEDENÎ KANUN VE BORÇLAR KANUNUNUN BÜTÜNLÜĞÜ . 33

8.HUKUKUN KAYNAKLARI ÖZELLİKLE MEDENÎ KANUNUNYÜRÜRLÜK KAYNAKLARI 34

8.1. Genel olarak 34

8.1.1. Yaratıcı kaynak 35

8.1.2. Yürürlük kaynakları . 35

8.1.3. Bilgi kaynakları 35

8.2. Medenî hukukun yürürlük kaynakları . 35

8.2.1. Asıl yürürlük kaynakları. 36

8.2.1.1. (teknik anlamda) Kanun . 36

8.2.1.1.1. Kanunların hazırlanması 36

8.2.1.1.2. Kanunların özellikleri. 37

8.2.1.1.2.1. Genellik . 37

8.2.1.1.2.2. Süreklilik . 38

8.2.1.1.3. Kanunların Anayasaya uygunluğu ve bunun denetlenmesi 38

8.2.1.1.3.1. İptâl davası 39

8.2.1.1.3.2. Anayasa’ya aykırılık iddiasının def’i olarak ileri sürülmesi 40

8.2.1.1.3.3. Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru. 41

8.2.1.2. Kanun hükmünde kararname. 42

8.2.1.3. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi . 43

8.2.1.4. Tüzük 44

8.2.1.5. Yönetmelik 44

8.2.2. Tamamlayıcı hukuk kaynağı: Örf ve âdet hukuku 45

8.2.2.1. Örf ve âdet hukukunun tanımı . 45

8.2.2.2. Örf ve âdet hukukunun unsurları . 45

8.2.2.2.1. Maddî unsur . 45

8.2.2.2.2. Manevî unsur 45

8.2.2.2.3. Hukukî unsur 46

8.2.2.3. Örf ve âdet hukukunun türleri . 46

8.2.2.3.1. Yaygın ve yöresel örf ve âdet hukuku 46

8.2.2.3.2. Genel örf ve âdet hukuku, özel örf ve âdet hukuku 46

8.2.2.3.3. Alelade örf ve âdet hukuku,ticarî örf ve âdet hukuku. 47

8.2.2.4. Örf ve âdet hukukunun rolü. 47

8.2.2.4.1. Kanun boşluklarını doldurmak . 47

8.2.2.4.2. Yorum 47

8.2.2.4.3. Kanuna aykırı örf ve âdet . 48

8.2.3. Sözleşme bir hukuk kaynağı mıdır? . 49

9.ÖZEL OLARAK:MEDENÎ HUKUKUN TEMEL KAYNAKLARI OLAN

TÜRK MEDENÎ KANUNU VE BORÇLAR KANUNU . 49

9.1. Türk Medenî Kanunu 50

9.1.1. Başlangıç 50

9.1.2. Kişiler Hukuku . 50

9.1.3. Aile Hukuku. 50

9.1.4. Miras Hukuku 51

9.1.5. Eşya Hukuku 51

9.2. Türk Borçlar Kanunu 51

9.3. Medenî Kanun’da genel bölüm meselesi:MK 5 51

9.4. Medenî Kanunun 5. maddesinin uygulama şartları . 54

9.4.1. Bir özel hukuk ilişkisinin varlığı 54

9.4.2. Özel bir düzenlemenin bulunmaması . 54

9.4.3. Hükmün örneksemeyle uygulanması . 54

10. KANUNLARIN UYGULANMASI. 55

10.1. Genel olarak 55

10.2. Kanunların yer itibariyle uygulanması 56

10.3. Kanunların zaman itibariyle uygulanması 57

10.4. Kanun hükümlerinin sözüyle ve özüyle uygulanması. 60

10.4.1. Genel açıklama 60

10.4.2. Kanun hükümlerinin sözü itibariyle uygulanması 61

10.4.2.1. Kanun hükümlerinin düz anlam itibariyle uygulanması . 61

10.4.2.2. Kanun hükümlerinin zıt anlam (mefhumu muhalif)

itibariyle uygulanması 61

10.4.2.3. Kanun hükümlerinin atıf yoluyla uygulanması . 62

10.4.3. Kanun hükümlerinin özleri itibariyle uygulanması ve yorum 63

10.4.3.1. Kanun hükümlerinin özleri itibariyle uygulanmaları 63

10.4.3.2. Yorum. 65

10.4.3.2.1. Tanım ve genel açıklamalar . 65

10.4.3.2.2. Yorumun türleri . 65

10.4.3.2.3. Yorum metodları 66

10.4.3.2.3.1. Söze göre (lafzî) yorum metodu 66

10.4.3.2.3.2. Sübjektif tarihî yorum metodu . 66

10.4.3.2.3.3. Objektif tarihî yorum metodu . 66

10.4.3.2.3.4. Objektif zamana uygun yorum metodu. 67

10.4.3.2.4. Yorumda yararlanılacak araçlar . 67

10.5. Kanun hükümlerinin niteliklerine göre uygulanması 70

10.5.1. Genel hükümler-özel hükümler . 70

10.5.2. Emredici hükümler-emredici olmayan hükümler 70

10.5.2.1. Emredici hükümler . 70

10.5.2.2. Emredici olmayan hukuk kuralları 71

10.5.2.2.1. Yedek hükümler. 71

10.5.2.2.2. Yorumlayıcı hukuk kuralları 71

11.KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASINDA HÂKİMİN TAKDİR

YETKİSİ 72

11.1. Şartlarda takdir yetkisi 73

11.2. Hükümde takdir yetkisi. 73

12.KANUNDA UYGULANABİLİR BİR HÜKÜM BULUNMAMASI

HALİNDE ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN UYGULANMASI 73

12.1. Giriş 73

12.2. Boşluk. 74

12.3. Boşluk ve hukuk dışı alan . 74

12.4. Boşluk ve menfi çözüm (nitelikli susma) 74

12.5. Boşluk ve kanunun yetersizliği. 76

12.6. Boşluk türleri 76

12.6.1. Hüküm içi boşluk-kanun boşluğu 76

12.6.1.1. Hüküm içi boşluk 76

12.6.1.2. Kanun boşluğu 77

12.6.1.2.1. Gerçek boşluk 77

12.6.1.2.1.1. Açık boşluk . 77

12.6.1.2.1.2. Örtülü boşluk 77

12.6.1.2.2. Gerçek olmayan boşluk . 78

13. KANUN BOŞLUĞUNUN DOLDURULMASI YOLLARI 78

13.1. Örf ve âdet hukukunun uygulanması 78

13.2. Hâkimin hukuk yaratması . 79

13.2.1. Genel olarak. 79

13.2.2. Hâkimin hukuk yaratmasının şartları . 80

13.2.3. Hâkimin hukuk yaratırken izleyeceği yöntem . 81

13.2.4. Hâkimin hukuk yaratırken yararlanacağı araçlar . 82

13.2.5. Hâkimin yarattığı hukukun uygulanması . 82

14.HÂKİMİN HUKUKU UYGULARKEN BİLİMSEL GÖRÜŞLERDEN

VE MAHKEME KARARLARINDAN YARARLANMASI 83

14.1. Genel Olarak. 83

14.2. Bilimsel Görüşler (Öğreti, Doktrin) 84

14.3. Yargı Kararları 85

15. HAK 86

16. HAKLARIN ÇEŞİTLERİ . 88

16.1. Dayandığı hukuk dalına göre hakların ayırımı:Kamu hukuku hakları-

Özel hukuk hakları 89

16.2. Niteliklerine göre hakların ayırımı: Mutlak Haklar-Nisbî (Kişisel) Haklar 90

16.2.1. Mutlak haklar. 90

16.2.1.1. Eşya üzerindeki mutlak haklar 90

16.2.1.1.1. Aynî haklar (maddî eşya üzerinde mutlak haklar) . 91

16.2.1.1.1.1. Mülkiyet 93

16.2.1.1.1.2. İrtifak hakkı 93

a. Kavram. 93

b. Çeşitleri 94

aa. Eşyadan yararlanmanın içeriğine göre 94

bb. Eşyadan yararlanma şekline göre . 95

cc. Sahibinin belirlenme şekline göre 96

16.2.1.1.1.3. Rehin hakkı . 97

16.2.1.1.1.4. Taşınmaz yükü (gayrimenkul mükellefiyeti) 99

16.2.1.1.2. Fikrî haklar (Maddî olmayan eşya üzerindeki mutlak haklar). 100

16.2.1.2. Kişi üzerindeki mutlak haklar 101

16.2.1.2.1. Kişinin kendi üzerindeki mutlak hakları: Kişilik hakkı 101

16.2.1.2.2. Kişinin başkalarına ilişkin mutlak hakları: Velâyet ve vesayet . 102

16.2.2. Nisbî haklar (Kişisel haklar) . 103

16.2.2.1. Nisbî hakların çeşitleri . 104

16.2.2.1.1. Alacak hakkı . 104

16.2.2.1.2. Yenilik doğuran haklar . 105

16.2.2.1.3. Borç ilişkisi dışındaki hukukî ilişkilerden doğan nisbî haklar 106

16.2.2.2. Etkisi güçlendirilmiş nisbî (kişisel) haklar. 107

16.3. Konularına Göre Haklar: Malvarlığı Hakları-Kişi Varlığı Hakları 110

16.3.1. Malvarlığı hakları . 110

16.3.2. Kişi varlığı hakları 111

16.4. Devir Edilebilmelerine Göre Haklar: Devredilebilir Haklar-

Devredilemeyen Haklar . 111

16.5. Kullanabilecek Kişilere Göre Haklar: Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar-

Başkasınca Kullanılabilecek Haklar. 113

16.6. Hak Sahibinin Belirlenmesi Şekline Göre Haklar: Bağımsız Haklar-

Bağlı Haklar. 115

16.6.1. Bağımsız haklar 115

16.6.2. Bağlı haklar. 115

16.6.2.1. Eşyaya bağlı haklar 116

16.6.2.2. Alacağa bağlı haklar 117

16.6.2.3. Sözleşmeye bağlı haklar 117

16.6.2.4. Bir topluluğa mensup olmaya bağlı haklar 117

16.7. Sağladıkları Yetkinin İçeriğine Göre Haklar: Yararlanma Hakları-

Düzenleme Hakları 117

16.7.1. Yararlanma hakları . 117

16.7.2. Düzenleme hakları 118

16.7.2.1. Genel olarak. 118

16.7.2.2. Yenilik doğuran haklar 119

16.7.2.2.1. Kavram. 119

16.7.2.2.2. Yenilik doğuran hakların çeşitleri. 119

16.7.2.2.2.1. Kurucu yenilik doğuran haklar 120

16.7.2.2.2.2. Değiştirici yenilik doğuran haklar 121

16.7.2.2.2.3. Bozucu yenilik doğuran haklar 122

16.7.2.2.3. Yenilik doğuran hakların kullanılması 123

16.7.2.2.4. Yenilik doğuran hakların ortak özellikleri 124

16.7.2.2.4.1. Yenilik doğuran haklar kullanılmakla sona ererler 124

16.7.2.2.4.2. Yenilik doğuran haklar kullanıldıktan sonra, buna ilişkin

işlem geri alınamaz 124

16.7.2.2.4.3. Yenilik doğuran hakların kullanılması, kural olarak, şarta

bağlanamaz 126

16.7.2.2.4.4. Yenilik doğuran hakların kullanılmasını sınırlayan süreler

hak düşürücü süredir . 127

16.7.2.3. Defi hakları 128

17. HAK SAHİBİ 129

18. HAKLARIN KAZANILMASI. 130

18.1. Hukuki Olay 131

18.2. Hukuki Fiil. 132

18.3. Hukuka Uygun Fiiller 133

18.3.1. İrade açıklamaları (irade açığa vurmaları) 133

18.3.1.1. Hukukî işlemler . 133

18.3.1.2. Hukukî işlem benzeri fiiller . 133

18.3.1.3. Maddî fiiller . 134

18.3.2. Bilgi (tasavvur) açıklamaları. 135

18.3.3. His açıklamaları 135

18.4. Hukukî İşlem . 135

18.4.1. Hukukî işlemin unsurları 136

18.4.1.1. İrade beyanı . 137

18.4.1.1.1. İrade beyanının tanımı ve unsurları. 137

18.4.1.1.2. İrade beyanının çeşitleri 138

18.4.1.1.2.1. Açık (sarih) irade beyanları-örtülü (zımnî) irade beyanları 138

18.4.1.1.2.2. Yöneltilmesi gerekli irade beyanları-yöneltilmesi gerekli

olmayan irade beyanları 141

18.4.1.1.2.3. Doğrudan irade beyanları-dolaylı irade beyanları 142

18.4.1.2. İrade beyanına hukukun uygun sonuç bağlaması . 142

18.4.2. Hukukî işlemlerin çeşitleri 143

18.4.2.1. Gerekli irade beyanı sayısı açısından: Tek (bir) taraflı

hukukî işlem-İki veya çok taraflı hukukî işlemler . 143

18.4.2.1.1. Tek (bir) taraflı hukukî işlemler 143

18.4.2.1.2. İki veya çok taraflı hukukî işlemler 144

18.4.2.1.2.1. Sözleşme 144

18.4.2.1.2.1.1. Borç sözleşmeleri 144

18.4.2.1.2.1.2. Medenî Hukukun diğer alanlarına ilişkin sözleşmeler 145

18.4.2.1.2.2. Karar 146

18.4.2.2. Sonuçlarına göre hukuk işlem çeşitleri 146

18.4.2.2.1. Hukukî işlemin sonuçlarını doğurduğu zamana göre: Sağlar arası

hukukî işlemler-Ölüme bağlı hukukî işlemler 146

18.4.2.2.2. Hukukî işlemin sonuçlarını doğurduğu değere göre çeşitleri-Kişi

varlığına ilişkin hukukî işlemler-Malvarlığına ilişkin hukukî

işlemler 146

18.4.2.2.2.1. Kişi varlığına ilişkin hukukî işlemler . 146

18.4.2.2.2.2. Malvarlığına ilişkin hukukî işlemler 147

18.4.2.2.2.2.1. Borçlandırıcı işlem 147

18.4.2.2.2.2.2. Tasarruf işlemi 149

18.4.2.2.2.2.3. Kazandırıcı işlem 151

18.4.3. Hukukî işlemin geçerlilik şartları 154

18.4.3.1. Bütün hukukî işlemlerde aranan geçerlilik şartları . 154

18.4.3.1.1. Ehliyet . 154

18.4.3.1.2. Hukukî işlem emredici hukuk kurallarına, genel ahlâka, kamu

düzenine, kişilik haklarına uygun olmalıdır . 155

18.4.3.1.3. Hukukî işlemin konusunun imkânsız olmaması gerekir 156

18.4.3.1.4. Hukukî işlemin unsuru irade beyanı sağlıklı olmalıdır . 156

18.4.3.1.5. Hukukî işlem muvazaalı olmalıdır 156

18.4.3.2. Bazı hukukî işlemlerde aranan geçerlilik şartları . 157

18.4.3.2.1. Hukukî işlemin geçerlilik şekline uyularak yapılması 157

18.4.3.2.2. Tasarruf işlemlerinde işlemi yapanın tasarruf yetkisinin bulunması . 159

18.4.3.2.3. Sebebe bağlı tasarruf işlemlerinde geçerli bir hukukî sebebin varlığı . 160

18.4.3.2.4. Tam iki taraflı (karşılıklı) sözleşmelerde aşırı yararlanma

(gabin) bulunmaması 160

18.4.3.2.5. Genel işlem şartları içeren hukukî işlemlerde kanunun öngördüğü

sınırlara uyulması . 160

18.4.4. Hukukî işlemin geçersizliği 161

18.4.4.1. Yokluk . 161

18.4.4.2. Kesin hükümsüzlük 162

18.4.4.2.1. Kavram . 162

18.4.4.2.2. Kesin hükümsüzlük sebepleri . 163

18.4.4.2.3. Tahvil 164

18.4.4.3. İptal edilebilirlik 165

18.4.4.4. Noksanlık. 167

18.4.4.5. Nisbî geçersizlik (Nisbî etkisizlik). 169

18.4.4.6. Kısmî geçersizlik . 169

18.5. Hakların Kazanılmasının Şekilleri . 170

18.5.1. Aslen kazanma 170

18.5.2. Devren kazanma . 171

18.5.3. Tesisen kazanma. 172

19.HUKUKÎ İLİŞKİLERDE VE HAKLARIN KAZANILMASINDA

İYİNİYETİN ROLÜ. 173

19.1. İyiniyet Kavramı 173

19.2. İyiniyetin Rolü . 174

19.2.1. Genel olarak 174

19.2.2. Hakların kazanılmasında iyiniyetin rolü . 176

19.2.3. İyiniyetin arandığı zaman . 178

19.3. İyiniyetin İspatı 179

20.HAKLARIN KULLANILMASINDA SINIRLAR: DÜRÜSTLÜK

KURALINA UYMA ZORUNLULUĞU VE HAKKIN KÖTÜYE

KULLANILMASI YASAĞI 181

20.1. Genel Olarak 181

20.2. Dürüstlük Kuralı 182

20.2.1. Dürüstlük kuralının anlamı . 182

20.2.2. Dürüstlük kuralının uygulama alanı 183

20.2.2.1. Kanun hükümlerinin uygulanmasında dürüstlük kuralının rolü . 183

20.2.2.1.1. Kanun hükümlerinin yorumlanmasında 183

20.2.2.1.2. Kanuna karşı hilenin önlenmesinde 184

20.2.2.2. Hukukî işlemlerde, özellikle de sözleşmelerde dürüstlük

kuralının uygulanması 186

20.2.2.2.1. Sözleşme yapma zorunluluğu . 186

20.2.2.2.2. Sözleşmenin müzakeresinde özenli ve dürüst davranma

yükümlülüğü. 187

20.2.2.2.3. Tek taraflı hukukî işlemlerin yorumlanmasında ve özellikle de

sözleşmenin kurulmasında dürüstlük kuralının rolü . 188

20.2.2.2.4. Sözleşmenin yorumlanması ve tamamlanmasında dürüstlük

kuralının rolü 189

20.2.2.2.5. Sözleşmeden doğan borçların belirlenmesinde

dürüstlük kuralının rolü 190

20.2.2.2.6. Sözleşmede değişiklik yapılmasında veya sona

erdirilmesinde dürüstlük kuralının rolü 191

20.3. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı . 194

20.3.1. Hakkın kötüye kullanılması yasağının anlamı 194

20.3.2. Hakkın kötüye kullanılması oluşturabilen durumlar . 195

20.3.2.1. Hakkın kullanılmasında menfaatin bulunmaması 196

20.3.2.2. Hakkın kullanılmasındaki menfaatle, başkasının

uğrayacağı zarar arasında aşırı nisbetsizlik bulunması 196

20.3.2.3. Çelişkili davranışta bulunulması (Uyandırılan güvene

aykırı davranışta bulunma) 197

20.3.2.4. Hakkın tanınmasındaki amaca aykırı kullanılması 198

20.3.3. Hakkın kötüye kullanılmasının yaptırımı 199

20.4. Dürüstlük Kuralı Ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının

Uygulanmasının Esasları 199

21. HAKLARIN KORUNMASI 201

21.1. Talep 201

21.2. Dâva. 203

21.2.1. Dâva kavramı ve çeşitleri 203

21.2.2. Dava karşısında davalının durumu . 204

21.2.3. İddia ve savunmanın ispatı 206

21.2.3.1. İspat kavramı . 206

21.2.3.2. İspat yükü 207

21.2.3.2.1. Genel kural 207

21.2.3.2.2. İstisnalar 207

21.2.3.2.2.1. Hayatın olağan akışına uygun olguların aksini ispat 208

21.2.3.2.2.2. Mâruf ve meşhur vakıaların ispatı 208

21.2.3.2.2.3. İspat yükünü kanunun özel olarak belirlediği hâller 208

21.2.3.2.2.4. Karineye dayanan ispat 209

21.2.3.2.2.5. Resmî sicil ve senetlere dayanan iddiaların ispatı 210

21.2.3.2.2.6. İkrar . 212

21.3. Cebrî İcra . 212

21.4. Hak Sahibinin Hakkını Kendisinin Koruması 214

22. HAKLARIN KAYBEDİLMESİ 214

KAVRAMLARA GÖRE ARAMA CETVELİ . 219

MEVZUAT ARAMA CETVELİ . 231

YARARLANILAN KAYNAKLAR. 239