Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku

Prof. Dr. Mustafa Dural

Prof. Dr. Tufan Öğüz

Prof. Dr. Mustafa Alper Gümüş

 

İÇİNDEKİLER

AİLE HUKUKUNUN KONUSU 1

AİLE KAVRAMI 1

TOPLUMDA AİLENİN ÖNEMİ 2

ANAYASA’DA AİLE HUKUKUNA İLİŞKİN ESASLAR 2

AİLE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ 4

Genel olarak 4

İlişki tiplerinin sınırlı sayıda (numerus clasus) olması 4

Geniş ölçüde emredici kurallara dayanma 4

Çocukları ve zayıfları koruma 4

Devletin müdahalesi 5

Şekle bağlılık 5

Hâkimin takdir yetkisi 5

Aile hukuku ilişkileri ve aile hukuku haklarının özelliği 5

Aile Hukuku ilişkileri 5

Aile hukuku hakları 6

Bozucu yenilik doğuran aile haklarının kullanılmasının özelliği 6

Aile hukuku taleplerinin özelliği 6

TÜRK AİLE HUKUKUNUN DEVRİMCİ KARAKTERİ 7

MEDENÎ KANUNUN AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİNE GENEL BAKIŞ 9

 

BİRİNCİ KISIM EVLİLİK

Birinci Bölüm

Evlilik Birliğinin Oluşması Birinci Ayırım NİŞANLILIK

1. TERİM VE KAVRAM 13

2. NİŞANLILIĞIN MEYDANA GELMESİ: NİŞANLANMA 13

NİŞANLANMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ 13

Önsözleşme görüşü 13

Karar görüşü 14

Sözleşme görüşü 14

NİŞANLANMANIN KURUCU UNSURLARI 15

Karşılıklı evlenme vaadi 16

Vaad edenlerin farklı cinsiyette olması 17

NİŞANLANMANIN GEÇERLİLİK ŞARTLARI VE HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 18

Nişanlanma ehliyetinin kanunda özel olarak düzenlenmemiş olması 18

Nişanlanmanın, emredici hukuk kurallarına, ahlâk ve âdaba aykırı

olmaması ve evlenmenin imkânsız olmaması             20

 

Muvazaalı (danışıklı) nişanlanmalar 22

İrade beyanındaki sakatlıklar 22

NİŞANLANMANIN ŞARTA YA DA SÜREYE BAĞLANMASI 23

Şart 23

Zaman 24

3. NİŞANLILIĞIN HÜKÜMLERİ 25

VAADE UYGUN DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 25

Evlenmeyi gerçekleştirme yükümlülüğü 25

Sadakat yükümlülüğü 26

Nişanlının Medenî Kanun anlamında yakın sayılması 27

Destekten yoksun kalma tazminatı ve manevî tazminat isteyebilme 27

Tanıklıktan ve hâkimlikten kaçınma hakkı 27

4. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ 28

SONA ERME HALLERİ 28

Evlenme 28

Nişanlıların birbirleriyle evlenmesi 28

Nişanlılardan birinin bir üçüncü kişi ile evlenmesi 28

Tarafların anlaşması 28

Bozucu şartın gerçekleşmesi 28

Evlenmenin imkânsızlaşması (özellikle ölüm) 29

Kesin bir evlenme engelinin meydana gelmesi 29

Nişanı bozma (bir taraflı sona erdirme, nişanlanmadan dönme) 29

Kavram 29

Nişanı bozmada haklı sebep 31

aa) Haklı sebep kavramı 31

bb) Haklı sebep örnekleri 31

cc) Hâkimin takdir yetkisi 32

Haksız nişan bozma 32

NİŞANIN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI 33

GENEL OLARAK 33

MADDÎ TAZMİNAT 33

Nişanlıların tazminat isteme hakkı 34

1. Şartları 34
2. Tazmin edilecek zarar ve masraflar 35
3. Tazminat davası 36

Üçüncü kişilerin tazminat isteme hakkı 37

MANEVÎ TAZMİNAT 38

1. Genel olarak 38
2. Manevî tazminat istemenin şartları 39
   1. Nişanlılık, bozma ile sona erdirilmiş olmalıdır 39
   2. Tazminat isteyen nişanlının kişilik hakkı bir zarara uğramış olmalıdır . 39
   3. Davalının kusurlu olması 40
3. Manevî tazminatın tayini 40
   1. Dava hakkı 40
   2. Davalı 41

 

1. Tazminat 41
2. Manevî tazminat isteminin mirasçılar tarafından ileri sürülmesi ve hayatta devri 41

1. HEDİYELERİN GERİ VERİLMESİ 42
   1. Genel olarak 42
   2. Hediye kavramı 42
   3. Hediyelerin geri verilmesini istemenin şartları 43
      1. Hediye nişanlılık dolayısıyla verilmiş olmalıdır 43
      2. Geri istenecek hediyenin alışılmışın (mutad) dışında olması 44
      3. Nişanlılık, evlenme dışında bir sebeple sona ermiş olmalıdır 44
      4. Geri vermeyi isteme hakkına, nişanlılar, ana ve babaları ya da ana baba gibi hareket eden kimseler sahiptirler 44
   4. Geri verme talebinin niteliği ve kapsamı 45
2. NİŞANIN SONA ERMESİNDEN DOĞAN TALEPLERİN ZAMANAŞIMI46

İkinci Ayırım EVLENME

• 5. EVLENMENİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 47
• 6. EVLENMENİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR 48

1. EVLENME EHLİYETİ 49
   1. EVLENME YAŞI 49
      1. Olağan evlenme yaşı 49
      2. Olağanüstü (istisnai) evlenme yaşı 50
         1. Evlenmesine izin verilecek kadın ya da erkek onaltı yaşını doldurmuş

olmalıdır  51

1. Olağanüstü bir durumun ve pek önemli bir sebebin bulunması 51
2. Karardan önce mümkünse yasal temsilcinin dinlenmesi 51
3. Görevli ve yetkili mahkeme 52

1. AYIRT ETME GÜCÜ 52
2. KİŞİLERİN EVLENME EHLİYETİ YÖNÜNDEN AYIRIMI 53
   1. Evlenmeye tam ehliyetliler 53
   2. Evlenmeye tam ehliyetsizler 54
   3. Evlenmeye sınırlı ehliyetsizler 54
3. EVLENME ENGELLERİ 56
   1. KESİN EVLENME ENGELLERİ 57
      1. Hısımlık 57
         1. Kan hısımlığı 57
         2. Kayın hısımlığı 58
         3. Evlâtlık ilişkisi 58
      2. Önceki evlilik 59
      3. Akıl hastalığı 60
   2. KESİN OLMAYAN EVLENME ENGELLERİ 60
      1. Bekleme süresi 61
      2. Bazı bulaşıcı hastalıklar 62

• EVLENMENİN ŞEKİL ŞARTLARI 62

 

1. GENEL OLARAK 62
2. EVLENME TÖRENİNDEN ÖNCEKİ ŞEKİL ŞARTLARI 63
   1. Başvuru ve başvurunun yapılacağı yer 63
   2. Başvurunun incelenmesi ve itiraz 66
      1. İnceleme ve talebin reddi 66
      2. Redde itiraz 66
   3. Evlenmeye izin belgesi 67
3. EVLENME TÖRENİ SIRASINDAKİ ŞEKİL ŞARTLARI 68
4. EVLENME TÖRENİNDEN SONRAKİ ŞEKİL ŞARTLARI 70
   1. Aile (evlenme) cüzdanının verilmesi 70
   2. Evlenmenin nüfus idaresine bildirilmesi ve aile kütüğüne tescil 70
   3. Savcılığa bildirme 71
   4. Özel olarak dinî evlenme 71
5. EVLENMENİN ŞEKİL ŞARTLARINA UYULMAMASININ

SONUÇLARI  71

• 7. EVLENMENİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 71

1. EVLENMENİN YOKLUĞU 72
   1. Evlenmenin yokluğu halleri 72
      1. Evlenmenin ayrı cinsten kişiler arasında yapılmamış olması 72
      2. Evlenmenin, evlendirme memuru önünde yapılmamış olması 77
      3. İki tarafın evlendirme memuru önünde hazır olmamaları 78
   2. Evlenmenin yokluğunun sonuçları 79
   3. Evlendirme memuru önünde yapılmayan evlenmelerin idari yolla geçerli hale getirilmesi 79
2. EVLENMENİN BUTLANI 80
3. GENEL OLARAK 80
4. MUTLAK BUTLAN 81
   1. Genel olarak 81
   2. Mutlak butlan halleri 84
      1. Eşlerden birinin evlenme sırasında evli olması (MK 145 1) 84
      2. Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olması (MK 145 2) 85
      3. Akıl hastalığı (MK 145 3) 86
      4. Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması (MK 145 4) 87
   3. NİSBÎ BUTLAN 87
      1. Genel olarak 87
      2. Nisbî butlan halleri 87
         1. Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk (MK 148) 87
         2. İrade sakatlıkları (MK 149 ) 88
         3. aa) Yanılma 88

aaa) Evlenmenin niteliğinde yanılma               88

bbb) Eşin kişiliğinde (şahsında) yanılma         88

ccc) Diğer eşin önemli bir niteliğinde yanılma                89

1. bb) Aldatma 89

aaa) Namus ve onur hakkında aldatma            90

 

bbb) Tehlikeli bir hastalığın gizlenmesi          91

ccc) Korkutma  92

1. Yasal temsilcinin izninin bulunmaması (MK 153) 93

1. BUTLAN DAVALARI 93
   1. Davaların hukukî niteliği 93
   2. Davaların tarafları 93
      1. Mutlak butlan davasının tarafları 93
      2. aa) Davacı 93
      3. bb) Davalı 93
      4. cc) Dava hakkının sınırlandırılması ve kalkması 94
      5. Nisbî butlan davasının tarafları 95
      6. aa) Davacı 95
      7. bb) Davalı 96
      8. cc) Dava hakkının sona ermesi 96

aaa) Eşlerin dava hakkının sona ermesi           96

bbb) Yasal temsilcinin dava hakkının sona ermesi         97

1. HER İKİ BUTLAN DAVASINDA YARGILAMA USULÜ 97
   1. Yetkili ve görevli mahkeme 97
   2. Yargılama usulü 98
2. BUTLAN DAVASININ SONUÇLARI 98
   1. Genel sonuçlar 98
   2. Çocuklar yönünden sonuçlar 98
   3. Eşler yönünden sonuçlar 98

• EVLENMENİN BUTLANINI GEREKTİRMEYEN EKSİKLİKLER 101
  1. Kadının bekleme süresinin bitiminden önce evlenmesi 102
  2. Bazı şekil kurallarına uymama 102
  3. Bazı bulaşıcı hastalıklar 102

İkinci Bölüm

Evliliğin Sona Ermesi ve Özel Olarak Boşanma

• 8. ÖLÜM VE GAİPLİK 104

1. Ölüm 104
2. Gaiplik 104
3. Cinsiyet değişikliği 104

• 9. BOŞANMA 104
• 10. BOŞANMA SEBEPLERİ 105
  1. BOŞANMANIN ÖZEL SEBEPLERİ 105
     1. ZİNA 105
        1. Kavram ve zinanın ispatı 105
        2. Dava hakkının düşmesi 108
           1. Hak düşürücü sürenin geçmesi 108
           2. Af 109
        3. HAYATA KAST, PEK KÖTÜ MUAMELE YA DA ONUR KIRICI DAVRANIŞ 109

 

1. Kavram 109
   1. Hayata kast 109
   2. Pek fena muamele 110
   3. Onur kırıcı davranış 111
2. Dava hakkının düşmesi 111

1. KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ SUÇ İŞLEME VE HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME 111
   1. Kavram 111
      1. Küçük düşürücü suç işleme 111
      2. Haysiyetsiz hayat sürme 112
   2. Her iki durumun da diğer eş için birlikte yaşamayı ondan beklenemez

hale getirmesi              112

3. Davanın süreye bağlı olmaması 112

1. TERK 113
   1. Kavram 113
   2. Terkin şartları 113
      1. Eşlerden birinin ortak konutu (ortak hayatı) terk etmesi 113
      2. aa) Ortak konutu terk, evlilik birliğinin kendisine yüklediği görevleri (yükümlülükleri) yerine getirmemek amacıyla olmalıdır. 113
      3. bb) Terk için haklı sebebin sonradan ortadan kalkması ve buna

rağmen eşin ortak konuta dönmemesi             114

1. cc) Diğer eşi ortak konutu terke zorlama ya da haklı bir sebep

olmadan onun ortak konuta dönmesini engelleme           114

1. Terkin en az altı ay sürmüş olması 114
2. Terk eden eşe hâkim tarafından ihtarda bulunulması ve eşin buna

rağmen dönmemesi 115

1. AKIL HASTALIĞI 117
   1. Şartları 117
      1. Akıl hastalığının evlilik sırasında var olması 117
      2. İyileşemeyeceğinin resmi sağlık raporuyla tespit edilmiş olması 117
      3. Akıl hastalığı sebebiyle diğer eş için ortak hayatın çekilmez hale

gelmesi    117

2. Dava hakkının süreye tabi olmaması 117

1. BOŞANMANIN GENEL SEBEPLERİ 117
   1. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI 118
      1. Genel olarak 118
      2. Şartları 119
         1. Evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olması 119
         2. Evlilik birliğinin temelinden sarsılması en az eşlerden biri için ortak hayatı sürdürmesi beklenemeyecek derecede olmalıdır 119
         3. Davalının, davacının daha kusurlu olduğu itirazını ileri sürmemiş

ya da ileri sürülen itiraz kabul edilmemiş olmalıdır               121

1. EŞLERİN BOŞANMA HUSUSUNDA ANLAŞMALARI 122
   1. Genel olarak 122
   2. Anlaşmalı boşanmaya karar verilebilmesinin şartları 123
      1. Evlilik en az bir yıl sürmüş olmalıdır 123
      2. Boşanmak için eşler, ya birlikte mahkemeye başvurmalı ya da bir eş,

diğerinin açtığı boşanma davasını kabul etmelidir 123

 

1. Hâkimin tarafları bizzat dinlemesi 124
2. Tarafların yapmış oldukları anlaşmanın hâkim tarafından uygun bulunması 124

1. ORTAK HAYATIN KURULAMAMASI YA DA FİİLÎ AYRILIK 125
   1. Genel olarak 126
   2. Şartlar 126
      1. Daha önce herhangi bir boşanma sebebine dayanılarak açılan davanın reddedilmiş olması 126
      2. Boşanma talebinin reddi kararının üzerinden üç yıl geçmiş ve bu süre

içinde her ne sebeple olursa olsun ortak hayat kurulmamış olmalıdır   127

1. Eşlerden birinin boşanma davası açmış olması 127

• 11. BOŞANMA DAVASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 128

1. DAVANIN KONUSU 128
2. YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME 130
   1. Yetkili mahkeme 130
   2. Görevli mahkeme 131

• TARAFLAR VE DAVA EHLİYETİ 131
• 12. BOŞANMA VE AYRILIK DAVASINDA UYGULANACAK USUL

VE ALINACAK ÖNLEMLER  133

1. GENEL OLARAK 133
2. USUL KURALLARI 134

• DAVA SIRASINDA ALINACAK ÖNLEMLER 135
  1. Eşlerin barınması ve geçimi için alınacak önlemler 136
  2. Eşler arasındaki malî ilişkilere yönelik önlemler 137
  3. Çocuklara ilişkin alınacak önlemler 137

• 13. DAVA SONUNDA VERİLECEK KARAR: BOŞANMA YA DA AYRILIK 137

1. GENEL OLARAK 137
2. AYRILIK KARARI VE SONUÇLARI 138
   1. Ayrılık kararı 138
   2. Ayrılık kararının sonuçları 138
   3. Ayrılık süresinin sonunda tarafların durumu 140

• BOŞANMA KARARI VE SONUÇLARI 141

1. Boşanma kararı 141
2. Boşanma kararının sonuçları 141
   1. Boşanma kararının eşler yönünden sonuçları 141
      1. Evlilik birliğinden sona ermesi ve eşlerin yeniden evlenebilmeleri 141
      2. Mal rejimin tasfiyesi 141
      3. Evlenmeyle kazanılan kişisel durumun korunması ya da değişmesi 142
      4. Eşlerin birbirlerine karşı miras hukukundan doğan haklarının sona

ermesi      143

1. Zamanaşımının işlemeye başlaması 145

2. Boşanma kararının çocuklar yönünden sonuçları 145
   1. Velâyet 146
   2. Çocukla kişisel ilişki kurulması 148

 

1. aa) Çocukla, kendisine velâyet verilmemiş olan ana ya da baba

arasındaki kişisel ilişkinin düzenlenmesi         148

1. bb) Çocukla üçüncü kişiler arasında ilişki kurulmasının

düzenlenmesi     149

1. Çocuğa iştirak (bakım) nafakası bağlanması 150
2. Boşanma sonrası evlilik birliği içerisinde doğmuş ortak küçük

çocuğun soyadı       151

3. Boşanmanın malî sonuçları 153
   1. Maddî tazminat 153
   2. aa) Maddî tazminat isteyen eşin boşanmada hiç kusurunun

bulunmaması ya da kusurunun daha az olması                153

1. bb) Davalı tarafın kusurlu olması 154
2. cc) Davacının mevcut ya da beklenen bir menfaatinin zedelenmesi 154
3. dd) Maddî tazminatın miktarı 155
4. Manevî tazminat 155
5. aa) Davalının kusurlu olması 155
6. bb) Davacının kişilik hakkının zedelenmesi (ihlâl edilmesi) 156
7. cc) Manevî tazminatın şekli ve miktarının belirlenmesi 156
8. Yoksulluk nafakası 157
9. aa) Taraflardan birinin talepte bulunması 157
10. bb) Talep eden eşin kusursuz ya da daha az kusurlu olması 158
11. cc) Nafaka isteyen eşin, yoksulluğa düşmesi 158
12. dd) Takdir edilecek nafakanın, bunu ödeyecek olan eşin malî gücü

ile orantılı olması             158

1. ee) Nafaka davasında görevli ve yetkili mahkeme 159

ff) Nafakanın süresi 159

Maddî tazminat ve yoksulluk nafakasının ödeniş biçimi 161

Nafaka ve tazminatın değiştirilmesi 161

Nafaka ya da maddî tazminatın sona ermesi 162

Zamanaşımı 164

Ziynet Eşyalarının ve Diğer Takıların İadesi Talebi 164

İKİNCİ KISIM

EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ

14. EVLİLİK BİRLİĞİNİN ORGANİZASYONU 167

GENEL OLARAK 167

EVLİLİK BİRLİĞİNDE EŞLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 167

Genel Olarak 167

Evlilik Birliği ve Birliğin Ortak Yönetimi 167

Evlilik Birliğinin Doğrudan Hukuksal Sonuçları ile Eşlere Yüklediği

Hak ve Yükümler        168

Evlilik birliğine dayalı kişilik haklarının korunması yükümü 168

Evlilik birliğinin mutluluğunu elbirliği ile sağlama yükümü 170

Eşlerin çocuklarına birlikte özen gösterme yükümü 170

Eşlerin sadakat yükümü 170

Eşlerin yardım yükümü 170

Eşlerin bilgi verme yükümü 170

KARININ SOYADI 171

EVLİLİK KONUTU 172

 

VATANDAŞLIK 172

EŞLERİN EVLİLİK BİRLİĞİNİN GİDERLERİNE KATILMASI 173

Genel Olarak 173

Birlik Giderleri Kavramı 173

Haciz ve Devredilebilirlik 174

Zamanaşımı 175

Sona erme 175

EŞLERİN MESLEK VE İŞİ 175

EŞLERİN HUKUKSAL İŞLEMLERİ 176

Kural 176

Kefalet Sözleşmesinde Eşin Rızası 176

Aile Konutu Üzerindeki Tasarruflar 178

1. Genel olarak 178
2. Aile konutu kavramı, MK 194’ün zamansal ve işlemsel sınırları 179
3. MK 194’de yer alan sınırlamanın hukuki niteliği 182
4. Diğer eşin izni ve iznin verilmemesinin sonuçları 183
5. Hâkimin hak sahibi eşi tek başına işlem yapmaya yetkili kılması 184
6. Geçersizliğin iyiniyetli üçüncü kişilere etkisi ve aile konutunun şerhi 184

EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMSİLİ 188

1. Yasal Düzenleme 188
2. Hukuksal Nitelik 189
3. Ehliyet 189
4. Aile(nin Ortak) İhtiyaçları Kavramı 190
5. Evlilik Birliğinin Temsili Türleri 190
   1. Olağan temsil yetkisi 190
   2. Olağanüstü temsil yetkisi 191
   3. Genel olarak 191
   4. Eşlerin diğer aile ihtiyaçları için evlilik birliğini tek başına temsili 191
   5. Sorumluluk 192

• 15. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI 193

1. GENEL OLARAK 193
2. EVLİLİK BİRLİĞİNİ KORUYUCU TEDBİRLERİ ALMAYA YETKİLİ

VE GÖREVLİ OLAN MAHKEME    193

• MK 195’e DAYALI GENEL KORUMA 194
  1. Genel Olarak 194
  2. Şartları 194
     1. Eşlerin (birlikte veya tek başına) talebi 194
     2. Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi 195
     3. Evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda eşlerin uyuşmazlığı

düşmesi    195

3. Tedbir Türleri 195
4. Diğer Tedbirlere Başvuru 196

1. EŞLERİN EVLİLİK BİRLİĞİ GİDERLERİNE İLİŞKİN PARASAL

KATKISININ BELİRLENMESİ        196

1. ORTAK YAŞAMA ARA VERİLMESİ 197
   1. Genel Olarak 197

 

Şartları 197

1. Genel olarak 197
2. Kişiliğin tehlikeye düşmesi 197
3. Ekonomik güvenliğin tehlikeye düşmesi 198
4. Evliliğin huzurunun tehlikeye düşmesi 198

Ortak Yaşama Verilen Aranın Süresi 198

Ayrı Yaşamanın Sonuçları ve Alınacak Tedbirler 198

1. Genel olarak 198
2. Eşlerin yapacakları parasal katkıya ilişkin tedbirler 199
3. Konut ve ev eşyasından yararlanmaya ilişkin tedbirler 199
4. Eşlerin mallarının yöntemine ilişkin tedbirler 200
5. Ergin olmayan çocuğa ilişkin tedbirler 200

Haklı Bir Sebep Olmaksızın Ayrı Yaşama ve Ortak Yaşamın

Olanaksızlığı                200

BORÇLULARA YÖNELİK ÖNLEMLER 200

1. Genel Olarak 200
2. Hukuksal Nitelik 201
3. Şartları 201
   1. Maddî şart 201
   2. Şeklî şart 201
4. Talimatın konusu 201
5. Talimatın Kapsamının Tayini 202
6. Tedbirin Sonuçları 202

• EVLİLİK BİRLİĞİNİ KORUYUCU ÖNLEM OLARAK EŞİN BELİRLİ BİR MALVARLIĞI DEĞERİ ÜZERİNDEKİ TASARRUF YETKİSİNİN

SINIRLANMASI 202

1. Genel Olarak 202

MK 199’un Uygulama Şartları 203

Sınırlamanın Konusu 203

Sınırlamanın Hukuksal Niteliği 204

Sınırlamanın Hukuksal Sonuçları 204

Ek Koruma Önlemleri ve Şerh Olanağı 205

EŞLERİN TEMSİL YETKİSİNİN TAMAMEN VEYA KISMEN KALDIRILMASI 206

1. Genel Olarak 206
2. Şartları 206
   1. Temsil yetkisinin “açık” aşımı 206
   2. Temsil yetkisini kullanmada yetersizlik 207
3. Eşin Temsil Yetkisinin Kaldırıldığının Üçüncü Kişilere Duyurulması 207
4. Eşin Temsil Yetkisinin Tamamen veya Kısmen Kaldırılmasının

Sonuçları      207

5. Temsil Yetkisinin Geri Verilmesi 207

1. TEDBİRLERİN ALINMASINI GEREKTİREN ŞARTLARDA DEĞİŞİKLİKLER 208
   1. Tedbirlerin Değişen Şartlara Uyarlanması İlkesi 208
   2. Şartları 208
      1. Maddî şart 208

 

1. Şeklî şart 208

Değişiklik Kararının Konusu ve Sonuçları 209

6284 SAYILI AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN

ÖNLENMESİNE DAİR KANUN’UN ÖNGÖRDÜĞÜ TEDBİRLER             209

ÜÇÜNCÜ KISIM

EVLİLİK BİRLİĞİNDE MAL REJİMLERİ

16. MAL REJİMİ HUKUKUNUN GENEL HÜKÜMLERİ 213

GENEL OLARAK 213

MAL REJİMİ TÜRLERİ 213

1. Yasal Mal Rejimi-Sözleşmesel Mal Rejimi 213
2. Olağan Mal Rejimi-Olağanüstü Mal Rejimi 214

MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİ 214

Genel Olarak 214

Şartları 214

1. Kurucu olgu: Tarafların Anlaşması 214
2. Geçerlilik Şartları 215
3. Ehliyet 215
4. Şekil 215
5. Hüküm ve Sonuçları 215

Mal Rejimi Sözleşmesinin Sona Ermesi 216

OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 216

1. Genel Olarak 216
2. Talep Üzerine Hâkim Kararıyla Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 216
   1. MK 197/II uyarınca olağanüstü mal rejimine geçiş 216
   2. Haklı bir sebebe dayalı olarak olağanüstü mal rejimine geçiş 217
   3. Eşlerden birisinin talebi 217
   4. Haklı bir sebebin varlığı 217

aaa. Genel olarak              217

bbb. Kanunda öngörülen örnekler   217

1. Yetkili ve görevli mahkeme 218
2. MK 210 uyarınca olağanüstü mal rejimine geçiş 218

3. Talep Olmaksızın Kanun Gereği Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 219
4. Olağanüstü Mal Rejiminin Sona Ermesi 219
   1. Genel olarak 219
   2. Anlaşmaya dayalı sonra erme 219
   3. Eşlerden birisinin talebi üzerine sona erme 219

MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE YETKİLİ ve GÖREVLİ OLAN MAHKEME 219

1. Kural 219
2. Mal Rejiminin Tasfiyesinde Yetkili ve Görevli Olan Mahkeme 220

ALACAKLILARIN KORUNMASI 220

EŞLERİN MALVARLIKLARININ YÖNETİMİ 220

ENVANTER YAPILMASI 220

 

EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR VE BORÇ ERTELEMESİ 221

17. YASAL MAL REJİMİ OLARAK EDİNİLMİŞ MALLARA

KATILMA REJİMİ    222

GENEL OLARAK 222

EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE HAK SAHİPLİĞİ İLİŞKİSİ 222

Yasal Düzenleme 222

Eşlerin Kanunî Edinilmiş Malları 223

Genel olarak 223

“Mal Rejimi Süresince Edinme” ve “Karşılık” kavramları 223

Edinilmiş mallara ilişkin yasal örnekler 224

Eşlerin çalışmasının (emeğinin) karşılığı olan edinimler 224

Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler 224

Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar 224

Kişisel malların gelirleri 224

Edinilmiş malların yerine geçen (ikame) değerler 225

Diğer edinilmiş mallar 225

Eşlerin Kanunî Kişisel Malları 225

Genel olarak 225

Kişisel mallara ilişkin yasal örnekler 226

Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya 226

Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız

kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri             226

Manevî tazminat alacakları 226

Kişisel mallar yerine geçen değerler 227

Sözleşmesel Kişisel veya Edinilmiş Mallar 227

İSPAT 228

YÖNETİM, YARARLANMA ve TASARRUF 229

Kural 229

Paylı Mülkiyet Payı Üzerinde Tasarruf 229

ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK 230

SONA ERME ve TASFİYE 230

Sona Erme 230

Tasfiye 231

1. Tasfiye Anlaşması ve Tasfiye Davası 231
2. Malların Geri Verilmesi, Eşlerin Paylı Mülkiyetindeki Bir Malın

Eşlerden Birisine Tahsisi ve Borçlara İlişkin Eşlerarası Düzenlemeler 234

Malların Geri Verilmesi 234

Eşlerin Paylı Mülkiyetindeki Bir Malın Eşlerden Birisine Tahsisi . 234

aaa. Genel Olarak             234

bbb. Hukuksal Nitelik      234

ccc. Şartları       235

Borçlara İlişkin Eşlerarası Düzenlemeler 235

Malvarlığı Kesimlerinin Birbirinden Ayrılması 236

 

Değer artış payı alacağı 236

Genel olarak 236

Şartları 237

aaa. Diğer eşe ait bir malvarlığı unsuruna yönelik katkı 237

bbb. Bağışlama kastı ve karşı edimin olmaması              238

ccc. Mal rejiminin tasfiyesi anında bir değer artışının varlığı         238

ddd. Mal rejiminin tasfiyesinin talep edilmesi 239

Değer artış payı alacağının hesaplanması 239

aaa. Değer artışının hesaplanması     239

bbb. Değer artış payının hesaplanması             240

ccc. Değer artış payı alacağının hesaplanması 240

Değer artış payı alacağının artık değer (ve dolayısıyla katılma

alacağının) hesabına etkisi              242

Muacceliyet 243

Zamanından önce geri ödeme üzerine eşlerin anlaşması 243

Eşlerin değer artış payı üzerindeki tasarrufları 244

Denkleştirme alacağı 244

Genel olarak 244

Eşlerin borçlarının malvarlığı kesimlerindeki konumu 244

aaa. Genel olarak              244

bbb. Borçların edinilmiş malları yüklemesi karinesi       245

Denkleştirme alacağının türleri 245

Eklenecek değerler 246

Genel olarak 246

Eklenecek ivazsız kazandırmaların kapsamı ve sınırı 247

Değer tespiti (değerleme) 248

Değerleme zamanı 249

Katılma alacağı ve hesaplanması 249

Genel olarak 249

Artık değer ve hesaplanması 249

Artık değere yasal katılım (artık değer alacağı) ve katılma alacağı. 250 dd. Artık Değere Sözleşmesel Katılma 251

aaa. Mal Rejiminin Ölümle Sona Ermesi Halinde          251

bbb. Mal Rejiminin Ölüm Dışında Bir Sebeple Sona Ermesi

Halinde     252

Katılma alacağı için muacceliyet anı ve temerrüt 252

Zamanaşımı 253

Katılma alacağının hukuksal niteliği, ödenmesi ve hâkim kararıyla azaltılması ve ortadan kaldırılması 254

Katılma alacağının ifasının ertelenmesi 254

Faiz ödeme ve teminat gösterme yükümü 255

Katılma Alacağının Miras Paylaşımına Etkisi 255

Katılma Alacağından Feragat 255

Aile konutu ve ev eşyası üzerinde sağ kalan eşin talep hakkı 255

Genel olarak 255

Hayatta olan eşin talebi ve hukukî niteliği 256

Şartları 256

Talebin konusu 258

Talebin süresi 258

Üçüncü kişilere karşı dava hakkı 259

 

Yasal düzenleme ve Miras Hukukuna İlişkin Tenkis Davası ile

İlişkisi               259

Şartları 259

Davanın Tarafları 259

Tenkis Hükmünün Hukuksal Niteliği 260

Talebin süresi 260

MK 560 vd.nın kıyasen uygulanması 260

18. SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ 260

MAL AYIRILIĞI 260

Genel olarak 260

Mal Ayrılığında Yönetim Yararlanma ve Tasarruf 261

İspat 261

Borçlardan Sorumluluk 261

Paylı Mülkiyet Konusu Eşyanın Eşlerden Birisine Özgülenmesi 261

Mal Ayrılığı Rejiminde Eşlerin Birbirlerinin Malvarlığı Unsurlarına

Katkıları       261

PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI 262

Genel olarak 262

Paylaşmalı Mal Ayrılığında Mal Rejiminin Sona Ermesi 262

Aileye Özgülenen Mallar 263

Katkıdan Doğan Alacak 263

Paylaştırmaya Aykırı Davranışlar 263

Paylaşma İsteminin Reddi 264

Paylaştırma Yöntemi 264

Evliliğin İptali veya Boşanma ya da Ölüm Halinde Aile Konutu ve Ev

Eşyasının Hukuksal Durumu      264

MAL ORTAKLIĞI 265

Genel Olarak 265

Türleri 265

Genel Mal Ortaklığı 266

Malvarlığı yapısı 266

Kişisel mallara ve ortaklık mallarına giren malvarlığı değerleri 266

Kişisel mallar 266

Ortaklık malları 266

İspat 267

Yönetim ve tasarruf 267

Üçüncü kişilere karşı sorumluluk 268

Mal rejiminin sona ermesi ve tasfiye 268

Sona erme anı 268

Kişisel mala ekleme 269

Denkleştirme alacağı 269

Borçların düzenlenmesi 269

Değer artış payı alacağı 269

Değerleme anı 269

Paylaşma 269

aaa. Paylaşma oranı          269

bbb. Paylaşma usulü        270

 

DÖRDÜNCÜ KISIM HISIMLIK

BİRİNCİ BÖLÜM SOYBAĞININ KURULMASI

19. GENEL BAKIŞ 272

20. SOYBAĞININ KURULMASI YOLLARI 273

KAN BAĞINA DAYANAN SOYBAĞININ KURULMASI 273

ÇOCUK İLE ANASI ARASINDA SOYBAĞININ KURULMASI 273

ÇOCUK İLE BABASI ARASINDA SOYBAĞININ KURULMASI 274

1. Ana ile evlilik 274
   1. Evliliğin çocuğun doğumundan önce gerçekleşmiş olması 274
   2. Babalık karinesi 274
   3. Babalık karinesinin kapsamı 275

aaa. Çocuğun evlilik içinde doğması               275

bbb. Çocuğun evlilik içinde ana rahmine düşmesi          276

1. Babalık karinesinin çürütülmesi: Soybağının reddi 278

aaa. Soybağının reddi kavramı         278

bbb. Soybağının reddi sebepleri       279

aaaa. Çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüşse  279

aaaaa. Cinsel ilişkinin imkansızlığının ispatı 280

bbbbb. Çocuğun kocanın cinsel ilişkisinden olmasının

imkansızlığının ispatı: İlliyet bağının yokluğunun

ispatı   281

bbbb. Çocuk evlenmeden önce veya ayrı yaşama sırasında

ana rahmine düşmüşse  284

aaaaa. Çocuğun evlilikten önce ana rahmine düşmesi  285

bbbbb. Çocuğun ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmesi     285

cccc. Babalık karinesinin yeniden kurulması          285

ccc. Soybağının reddi davasının tarafları         286

aaaa. Davacı taraf     286

aaaaa. Koca ve çocuk     286

bbbbb. Diğer ilgililerin dava hakkı                288

bbbb. Davalı taraf    290

ddd. Soybağının reddi davası açma hakkının düşmesi    291

aaaa. Dava açma süresinin dolması        291

bbbb. Kocanın dava hakkının dava açma süresinin

dolmasından önce düşmesi           293

eee. Soybağının reddi davası açma süresinin uzaması    294

fff. Soybağının reddi davasında yetkili ve görevli mahkeme          295

ggg. Soybağının reddi kararının sonuçları       295

1. Evliliğin çocuğun doğumundan sonra gerçekleşmiş olması 296
2. Evlenmenin çocuğun soybağına etkisi 296

Bildirim yapılması 297

Sonradan evlenme ile soybağının kurulmasına itiraz 297

 

aaa. İtirazın niteliği           297

bbb. Davacılar   298

ccc. Davalılar    300

ddd. İtiraz sebebinin (kocanın baba olmadığının) ispatlanması      300

eee. Dava açma süresi      300

fff. Yetkili ve görevli mahkeme       301

Tanıma 301

1. Genel olarak 301
2. Geçerlilik şartları 302
3. Ehliyet 303
4. Şekil 303
5. Çocuğun bir başka erkek ile soybağının bulunmaması 305
6. Tanımanın gerçekleştirilebileceği zaman 306
7. Tanımanın geçersizliği 306
8. Tanımanın kesin hükümsüzlüğü 306
9. Tanımanın irade sakatlığı sebebi ile iptali 307
10. Tanımanın ilgili kişiler tarafından açılacak iptal davası ile geçersiz hale getirilmesi 308

aaa. İptal davası açma hakkına sahip olan kişiler            308

bbb. İspat yükü 310

Hak düşürücü süreler 311

Babalık hükmü 311

1. Babalık davasının tarafları 312
2. Davacı taraf 312
3. Davalı taraf 313
4. Babalığın ispatı 314
5. Babalık karinesi 314
6. Babalık karinesinin çürütülmesi 315