Türk Ticaret Kanunu’nda DüzenlenenHaksız Rekabet Suçları
Av. Esin ESEN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ3
ÖZET.5
ABSTRACT6
İÇİNDEKİLER.7
KISALTMALAR13
GİRİŞ.15
BİRİNCİ BÖLÜM
REKABET HUKUKU VE HAKSIZ REKABET
REKABET HUKUKU17
Genel Olarak17
Rekabet Hukukunun Esasları.21
HAKSIZ REKABET.22
Genel Olarak22
Rekabet Hukuku İle İlişkisi .28
III. TÜRK HUKUKUNDA REKABET VE HAKSIZ
REKABET HALLERİNE DAİR DÜZENLEMELER .31
Anayasa31
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu .32
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu.33
Özel Kanunlar35
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun.35
3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi
Hakkında Kanun .37
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 38
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun.40
5411 sayılı Bankacılık Kanunu .42
İçindekiler
8
Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar
Yönetmeliği43
İTALYAN HUKUKUNDA, AB DİREKTİFLERİNDE
VE ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE HAKSIZ
REKABET45
İKİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ REKABET SUÇLARI
GENEL OLARAK57
NORM İLE KORUNAN HUKUKİ MENFAAT59
III. FAİL60
Genel Olarak60
Basın, Yayın, İletişim ve Bilişim Kuruluşlarının
Sorumluluğu .62
Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 65
MAĞDUR VE SUÇTAN ZARAR GÖREN.68
SUÇLARIN UNSURLARI69
Maddi Unsur69
Manevi Unsur 71
HUKUKA AYKIRILIK.74
VII. SUÇLARIN ORTAYA ÇIKIŞ BİÇİMLERİ76
Teşebbüs 76
İştirak .77
İçtima .78
VII. MUHAKEME VE MÜEYYİDE.82
İçindekiler
9
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HAKSIZ REKABET SUÇLARINDA TİPE UYGUN FİİLLER
Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar ve Satış Yöntemleri
ile Diğer Hukuka Aykırı Davranışlar92
Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini,
fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı
veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek.
(TTK.m.55/1/a.1)92
Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş
ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış
kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek
dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı
yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek.
(TTK.m.55/1/a.2)100
Paye, diploma veya ödül almadığı halde bunlara
sahipmişçesine hareket ederek müstesna yeteneğe malik
bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna
elverişli doğru olmayan meslek adları ve sembolleri
kullanmak. (TTK.m.55/1/a.3).104
Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri
ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak.
(TTK.m.55/1/a.4)106
Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini,
fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere
kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından
yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya
fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer
yollardan öne geçirmek. (TTK.m.55/1/a.5) 112
Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri
birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu
sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu
şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin
yeteneği hakkında yanıltmak. (TTK.m.55/1/a.6)120
İçindekiler
10
Müşteriyi ek edimlerle sunumun gerçek değeri
hakkında yanıltmak. (TTK.m.55/1/a.7)122
Müşterinin karar verme özgürlüğünü özellikle saldırgan
satış yöntemleri ile sınırlamak. (TTK.m.55/1/a.8) .123
Malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerin özelliklerini,
miktarını, kullanım amaçlarını, yararlarını veya
tehlikelerini gizlemek ve bu şekilde müşteriyi yanıltmak
(TTK.m.55/1/a.9)125
Taksitle satım sözleşmelerine veya buna benzer hukuki
işlemlere ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça
belirtmemek, peşin ve toplam satış fiyatını veya taksitle
satımdan kaynaklanan ek maliyeti Türk Lirası ve yıllık
oran üzerinden belirtmemek (TTK.m.55/1/a.10)126
Tüketici kredilerine ilişkin kamuya yapılan ilanlarda
unvanını açıkça belirtmemek veya kredi net tutarlarına,
toplam giderlerine, efektif yıllık faizlerine ilişkin açık
beyanlarda bulunmamak (TTK.m.55/1/a.11) .128
İşletmesine ilişkin faaliyetleri çerçevesinde, taksitle
satım veya tüketici kredisi sözleşmeleri sunan veya
akdeden ve bu bağlamda sözleşmenin konusu, fiyatı,
ödeme şartları, sözleşme süresi, müşterinin cayma veya
fesih hakkına veya kalan borcun vadeden önce ödeme
hakkına ilişkin eksik veya yanlış bilgi içeren sözleşme
formülleri kullanmak (TTK.m.55/1/a.12).129
Sözleşmeyi İhlale veya Sona Erdirmeye Yöneltmek
(TTK.m.55/1/b) 130
Müşterilerle kendisinin bizzat sözleşme yapabilmesi
için, onları başkalarıyla yapmış olduğu sözleşmelere
aykırı davranmaya yöneltmek. (TTK.m.55/1/b.1)130
İçindekiler
11
Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer
yardımcı kişilerine, hak etmedikleri ve onların işlerinin
ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya
yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek,
kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak.
(TTK.m.55/1/b.2)132
İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri,
işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını
ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek
(TTK.m.55/1/b.3)134
Onunla kendisinin bu tür bir sözleşme yapabilmesi için,
taksitle satış, peşin satış veya tüketici kredi sözleşmesi
yapmış olan alıcının veya kredi alan kişinin, bu
sözleşmeden caymasına veya peşin satış sözleşmesi
yapmış olan alıcının bu sözleşmeyi feshetmesine
yöneltmek. (TTK.m.55/1/b.4).137
Başkalarının İş Ürünlerinden Yetkisiz Yararlanmak
(TTK.55/1/c).137
Kendisine emanet edilmiş teklif, hesap veya plan gibi
bir iş ürününden yetkisiz yararlanmak. (TTK.m.55/1/c.1) .137
Üçüncü kişilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir iş
ürününden, bunların kendisine yetkisiz olarak tevdi
edilmiş veya sağlanmış olduğunun bilinmesi gerektiği
halde yararlanmak. (TTK.m.55/1/c.2) 139
Kendisinin uygun bir katkısı olmaksızın başkasına ait
pazarlanmaya hazır çalışma ürünlerini teknik çoğaltma
yöntemiyle devralıp onlardan yararlanmak.
(TTK.m.55/1/c.3)140
Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek.
(TTK.m.55/1/d) 142
İş şartlarına uymamak. (TTK.m.55/1/e).145
Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak.
(TTK.m.55/1/f).149
İçindekiler
12
Kendi icap ve tekliflerinin rakiplerininkine tercih edilmesi
için kişisel durumu, ürünleri, iş ürünleri, ticari faaliyetleri ve
işleri hakkında yanlış veya yanıltıcı bilgi vermek
(TTK.m.62/1/b) 151
Çalışanları, vekilleri veya diğer yardımcı kimseleri,
çalıştıranın veya müvekkillerinin üretim veya ticaret sırlarını
ele geçirmelerini sağlamak için aldatmak (TTK.m.62/1/c)152
Çalıştıranlar veya müvekkillerden, işçilerinin veya
çalışanlarının ya da vekillerinin, işlerini gördükleri sırada
cezayı gerektiren bir haksız rekabet fiilini işlediklerini
öğrenip de bu fiili önlememek veya gerçeğe aykırı beyanları
düzeltmemek (TTK.m.62/1/d)152
SONUÇ155
KAYNAKÇA 159