Ergin NOMER
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ KISIM
VATANDAŞLIK HUKUKUNUN
GENEL DOKTRİNİ
I. Vatandaşlık. 3
1. Genel olarak . 3
2. Vatandaşlık kavramının devletler hukuku ve iç hukuk karakteri . 17
3. Kavram, nitelik ve içerik 19
II. Vatandaşlık Kavramının Kamu Hukuku Karakteri . 27
III.Vatandaşlığı Tâyinde Uygulanacak Hukuk (Vatandaşlığın TâyinindeKanunlar İhtilâfı) . 29
1. Prensip . 29
2. Prensibin kanunlar ihtilâfı karakteri . 32
3. Zaman bakımından uygulanabilirlik . 32
IV. Vatandaşlık Hukukunun Ön meseleleri 33
V.Vatandaşlık Hukukunun Müsbet ve Menfi Çatışmaları
(Çok Vatandaşlık ve Vatansızlık) . 34
1. Çifte veya çok vatandaşlık . 35
a) Vatandaşlıklardan birinin lex fori’nin vatandaşlığı olması . 37
b) Birden fazla yabancı vatandaşlık . 40
2. Vatansızlık (Tâbiiyetsizlik / Devletsizlik) . 42
VI. Tüzel Kişiler, Gemiler ve Hava Araçları 45
1. Tüzel kişiler 46
2. Gemiler ve hava araçları . 47
İKİNCİ KISIM
TÜRK VATANDAŞLIK HUKUKU
Birinci Bölüm
TÜRK VATANDAŞLIK HUKUKUNA HÂKİM
GENEL PRENSİPLER
I. Vatandaşlığın “Doğum” ile Kazanılması 51
II. Türk Vatandaşlık Hukukunda Kan ve Toprak Esası 55
1. Tarihçe 55
a)8 Nisan 1284/23 Ocak 1869 tarihli Tabiiyet-i Osmaniye’ye
dair Nizamname (Tabiiyet-i Osmaniye Kanunnamesi) .55
b)23 Mayıs 1928 tarih ve 1312 sayılı Türk Vatandaşlığı
Kanunu .55
c)11 Şubat 1964 tarih ve 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu .56
2. 29 Mayıs 2009 tarih ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu .57
III. Anayasa ve Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlığı .58
1. Vatandaşlık anlayışı 58
2. Vatandaşlığın kazanılması 62
3. Vatandaşlığın kaybedilmesi 63
4. Vatandaşlığın teminatı 64
İkinci Bölüm
TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI
I. Genel Olarak .65
1. Türk Vatandaşlığının Kanunî Düzeni .65
2. Türk Vatandaşlığı Kanununun Sistemi .66
3. Türk Vatandaşlığının Kazanılma Halleri 66
II. Türk Vatandaşlığının "Doğum" ile Kazanılması 67
1. Soybağı (Nesep) 68
a) Evlilik Birliği içinde doğan çocuk .68
b) Evlilik Birliği dışında doğan çocuk .69
c) Saklı Nüfus.71
2. Doğum yeri (Toprak esası) .72
III. Türk Vatandaşlığının Sonradan Kazanılması.75
A. Yetkili Makam Kararı ile Vatandaşlığın Kazanılması .75
1. Genel Olarak Vatandaşlığa Alınma ("Telsik”) .75
a) Genel olarak 75
b) Yetkili Makamın Takdir Hakkı 76
c) Vatandaşlığa Alınmanın Başvuru Şartları 80
d) Vatandaşlığın Kazanılmasında Takdir Hakkı .87
2. İstisnaî Yolla Vatandaşlığa Alınma 88
a) Genel olarak .88
b)İstisnaî yolla vatandaşlığa alınmadan istifade edecek kişiler 89
3. Türk Vatandaşlığının Yeniden Kazanılması 94
4. Evlenme ile Vatandaşlığın Kazanılması .96
a) Genel olarak 96
b) Prensip 98
c) İnceleme ve araştırma .100
d) Evlenme akdi 101
e)Evlenme yoluyla kazanılan Türk Vatandaşlığının
özellikleri 105
5. Evlâd Edinilme .108
6.Haklarında “Kaybettirme" Kararı Verilenlerin Türk
Vatandaşlığı109
7. Vatandaşlığın Kazanılmasında "Usul", “Esas" ve "Sonuçlar” 111
1)Yetkili Makam Kararı ile Vatandaşlığa Alınmada "Usûl" ve
“Esaslar" 111
2)Yetkili Makam Kararı ile Vatandaşlığa Alınmanın “Sonuçları" 115
a) Eş bakımından .115
b) Çocuklar bakımından 115
c) Ad ve Soyad 117
d) Askerlik Yükümlülüğü 119
B. Türk Vatandaşlığını Seçme Hakkı .119
1) Genel olarak .119
2) Seçme hakkına sahip yabancılar .120
3) Sonuçları120
4) Seçme hakkının kullanılma şekli 120
C.(Özel Hüküm:) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti [KKTC] vatandaşları .121
Üçüncü Bölüm
TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAYBI
I. Genel Olarak .122
1. Türk Vatandaşlığı Kanununun sistemi .122
a) Genel Olarak .122
b) Kişinin İradesi Dışında Türk Vatandaşlığının Kaybı .123
2. Türk vatandaşlığını kaybetmenin “Genel Sonucu” 125
a) Prensip .125
b) İstisnalar 127
II. Türk Vatandaşlığının Kayıp Halleri 133
1. Çıkma .133
a) Şartları .135
2. Kaybettirme .139
a) Kaybettirme sebepleri .139
b) Sonuçları .143
3. Vatandaşlığa alınma kararının iptali 145
a) İptal sebepleri 146
b) İptalin hükmü 148
c) Sonuçları .150
4. Türk vatandaşlığının “seçme" hakkının kullanılması ile kaybı 152
a) Seçme hakkı ile Türk vatandaşlığının kaybı .152
b) Sonuçları .153
5. Vatandaşlığın kaybında usul ve esaslar.153
6. Yabancı devlet vatandaşlığını kazanma (Çifte Vatandaşlık).154
7. 431 sayılı ve 1340 tarihli Kanun .156
Dördüncü Bölüm
TÜRK VATANDAŞLIĞININ İSBATI VE
VATANDAŞLIK İHTİLÂFLARI
I. Türk Vatandaşlığının İsbatı .157
1. Genel olarak .157
2. Tatbik edilecek hukuk 158
3. Doğrudan doğruya isbat .159
a) Vatandaşlığın kazanılması .159
b) Vatandaşlığın kaybı 161
4. Resmî kayıt ve belgelerle isbat 161
a) Türkiye Cumhuriyeti nüfus kayıtları .163
b) Nüfus cüzdanları .163
c) Pasaport veya pasaport yerine geçen belgeler .164
ç) Vatandaşlık ilmühaberleri .165
5. Ahvâli şahsiye belgelerinin milletlerarası dolaşımı .166
6. Milletlerarası alanda vatandaşlık belgeleri .166
II. Yargı Yolu 166
1. Vatandaşlık işlerinde mahkeme kararları .166
a) Genel olarak 166
b) Türk hukuk sistemi .167
2. Yargı kontrolü (Danıştay) 170
3. Danıştay dışı yargı organları 177
4. Vatandaşlıkla ilgili mahkeme kararlarının milletlerarası etkisi 178
Beşinci Bölüm
TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMA VE KAYBEDİLME ANI
a) Türk vatandaşlığının kazanılma anı 180
b) Türk vatandaşlığının kayıp anı 181
Altıncı Bölüm
ANDLAŞMALARA GÖRE VATANDAŞLIĞIN
KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
I. Genel Olarak . 183
II. Türk Andlaşmalar Hukukunda Vatandaşlık 186
1. Arazi terk ve ilhakı . 186
2. Ahali mübadelesi . 188
Bibliyografya . 193
Mevzuat. 199
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası . 201
Milletlerarası Sözleşmeler 202
13 Eylül 1973 tarihli Vatansızlık Hallerinin Sayısının Azaltılmasına
Dair “Bern-CIEC” Sözleşmesi 202
14 Eylül 1999 tarihli Vatandaşlık Belgesi Verilmesine İlişkin “Lizbon-CIEC” Sözleşmesi [m. 1-6] 206
Türk Vatandaşlığı Kanunu . 208
11.2.2010 tarihli ve 2010/139 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun
Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik . 221
İskan Kanunu 259
Vatandaşlıkla İlgili Kanun Hükümleri . 262
*Hilâfetin İlgasına ve Hanedan-ı Osmani’nin Türkiye Cumhuriyeti
Memaliki Haricine Çıkarılmasına Dair Kanun 262
*Cumhuriyetin 50 nci Yılı Nedeniyle Bazı suç ve Cezaların Affı
Hakkında Kanun 264
403 Sayılı ve 11.2.1964 Tarihli Mülga Türk Vatandaşlığı Kanunu . 265
Terörle Mücadele Kanunu 285
Madde İndeksi . 287
Kavram İndeksi 291
