Türk ve Fransız Ceza Hukukunda Kanunun Hükmünü Yerine Getirme
M. Buhari Çetinkaya
Bu kitap ile Türk hukukunda daha önce bu kapsamda ele alınmayan kanunun hükmünü yerine getirmenin, unsurları ve farklı görünümleri ile derinlemesine incelenmesi amaç edinilmiştir. Ceza kanunlarının tanımladığı tipe uyan fiillerin suç oluşturması, bu fiillerin aynı zamanda hukuka aykırı olmasına bağlıdır. Bir hukuka uygunluk nedeni varsa fiil hukuk düzeni ile çatışma içerisinde değildir. Kanunun hükmünü yerine getirme, Türk Ceza Kanunu'nda düzenlenen hukuka uygunluk nedenlerinden birisidir. Bir davranışın gerçekleştirilmesinin ceza kanunu tarafından cezalandırılmasına karşın bir başka düzenlemenin aynı davranışa cevaz vermesi halinde ilgili davranışı gerçekleştiren kişi, bir suç işlemiş olmayacaktır. Kanunun hükmünü yerine getirme bir hukuka uygunluk nedeni olarak kolluğun silah kullanmasında olduğu gibi başta kamu görevlilerini ilgilendirmekteyse de bir o kadar kamu görevlisi olmayan kişileri de ilgilendirmektedir. Bunun yanında kanunun hükmünü yerine getirme, amirin hukuka uygun emrini ifaya da kaynaklık etmektedir. Yine her ne kadar bu hukuka uygunluk nedeni adlandırılırken "kanun" terimi tercih ediliyorsa da kanunlar dışındaki norm türlerinin de bu hukuka uygunluk nedenine mesnet olup olamayacağı değerlendirilmelidir. Bu kitapta konu, tartışılması gereken bu ve benzeri tüm yönleri ile Türk ve Fransız ceza hukukları çerçevesinde ele alınmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
FRANSIZ CEZA HUKUKUNDA KANUNUN HÜKMÜNÜ YERİNE GETİRME HUKUKA UYGUNLUK NEDENİ
I. Fransız Hukukunda Kanunun Hükmünü Yerine Getirmenin Ceza Sorumluluğuna Etkisi
A. Genel Olarak
B. Kanunun Hükmünü Yerine Getirmenin Normatif Dayanağının Gelişimi
1. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Kapsamı
C. Kanunun Hükmünü Yerine Getirme Hukuka Uygunluk Nedeninin Şartları
1. Hukuka Uygun Hale Getiren Dayanak Norm
2. Hukuka Uygun Bir Davranış
İKİNCİ BÖLÜM
FRANSIZ CEZA HUKUKUNDA KANUNUN HÜKMÜNÜ YERİNE GETİRME İLE BAĞLANTILI OLARAK İLGİLİNİN RIZASI VE AMİRİN EMRİNİ İFA
I. Fransız Hukukunda İlgilinin Rızasının Ceza Sorumluluğuna Etkisi
A. Giriş
B. Rıza Fiili Hukuka Uygun Hale Getirmez İlkesi
1. İlkenin Gerekçesi
2. Rızanın Hukuka Uygunluk Sağlamayacağına dair Fransız İçtihadı
C. İlgilinin Rızasının Suçun Varlığını Ortadan Kaldırdığı Haller
1. Rızanın Suçun Olumsuz Unsuru Olması
2. Kanunun Hükmünü Yerine Getirme Kapsamında Değerlendirilen İlgilinin Rızası
II. Fransız Hukuku'nda Amirin (Meşru Merciin) Emrinin Ceza Sorumluluğuna Etkisi
A. Genel
B. Meşru Merciin Emrinin Hukuka Uygunluk Sağlamasının Şartları
1. Emre İlişkin Şartlar
2. Asta İlişkin Şartlar
III. Sonuç
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK CEZA HUKUKUNDA KANUNUN HÜKMÜNÜ YERİNE GETİRME HUKUKA UYGUNLUK NEDENİ
I. Türk Hukukunda Kanunun Hükmünü Yerine Getirmenin Ceza Sorumluluğuna Etkisi
A. Genel Olarak
B. Kanunun Hükmünü Yerine Getirmenin Normatif Dayanağının Gelişimi
1. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Kapsamı
C. Kanunun Hükmünü Yerine Getirme Hukuka Uygunluk Nedeninin Şartları
1. Hukuka Uygun Hale Getiren Dayanak Norm
2. Kanun Tarafından Verilmiş Bir Yetki
3. Norma Uygun Davranış
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK CEZA HUKUKUNDA KANUNUN HÜKMÜNÜ YERİNE GETİRME İLE BAĞLANTILI OLARAK AMİRİN EMRİNİ İFA
I. Türk Hukukunda Amirin Emrini İfanın Ceza Sorumluluğuna Etkisi
A. Genel Olarak
B. Amirin Emrini İfanın Hukuka Uygunluk Sağlamasının Şartları
1. Emre İlişkin Şartlar
2. Asta İlişkin Şartlar
SONUÇ
KAYNAKÇA