^{Türk ve İsviçre Hukuku'nda}Ceza Koşulu ( Cezai Şart )

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 15
Giriş 19
Birinci Bölüm
CEZA KOŞULU HAKKINDA
GENEL AÇIKLAMALAR
I. CEZA KOŞULU KAVRAMI 21
A. Ceza Koşulunun Tanımı 21
B. Terminoloji 23
II. CEZA KOŞULUNUN DÜZENLENİŞ BİÇİMİ 25
III. CEZA KOŞULUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ 27
A. Ceza Koşulunun Ceza Niteliği Taşıdığı Görüşü 27
B. Ceza Koşulunun Götürü Tazminat Niteliği Taşıdığı Görüşü 28
C. Ceza Koşulunun Ceza–Tazminat Karışımı Niteliğinde Olduğu Görüşü 30
D. Ceza Koşulunun Sigorta Niteliğinde Olduğu Görüşü 30
E. Ceza Koşulunun Teminat Niteliğinde Olduğu Görüşü 31
F. Görüşümüz 32
IV. CEZA KOŞULUNUN AMAÇLARI VE İŞLEVLERİ 38
A. Ceza Koşulunun Asli Amaçları ve İşlevleri 38
B. Ceza Koşulunun İkincil Öneme Sahip Amaçları ve İşlevleri 46
V. CEZA KOŞULUNUN ÖZELLİKLERİ 48
A. Ceza Koşulunun Fer’i Nitelikte Olması 48
B. Ceza Koşulunun Yan Hak Olması 49
C. Ceza Koşulunun Esaslı veya Yan Nokta Olabilmesi 49
D. Ceza Koşulunun Koşula (Şarta) Bağlı Bir Borç Olmaması 50
E. Ceza Koşulunun Bizzat Kendisinin Güvence Altına Alınabilmesi 53
F. Ceza Koşuluna İlişkin Hükümlerin Kural Olarak Tamamlayıcı Nitelikte Olması 54
VI. CEZA KOŞULUNUN TÜRLERİ 55
A. Seçimlik Ceza Koşulu 56
B. İfaya Eklenen Ceza Koşulu 61
VII. CEZA KOŞULUNUN UYGULAMA ALANI 66
A. Borçlar Hukukunda 66
B. Medeni Hukukta 68
C. Ticaret Hukukunda 71
D. İş Hukukunda 72
VIII. CEZA KOŞULUNUN BENZER HUKUKİ KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 77
A. Düzenleme Yeri Açısından Benzer Kurumlar 77
1. Dönme Cezası 77
2. Bağlanma Parası 84
3. Cayma Parası 86
B. Amaç ve İşlevi Açısından Benzer Kurumlar 89
1. Gerçek Olmayan Ceza Koşulu 89
2. Götürü Tazminat 92
3. Cezalandırıcı Tazminat 100
4. Üçüncü Kişinin Edimini Taahhüt 103
C. Fer’ilik Özelliği Açısından Benzer Kurumlar 104
1. Temerrüt Faizi 104
2. Kefalet 106
D. Diğer Benzer Kurumlar 107
1. Sorumluluğu Sınırlayan Kayıt 107
2. Hakkı Düşüren Kayıtlar 108
İkinci Bölüm
CEZA KOŞULUNUN UNSURLARI,
MUACCELİYETİ VE HÜKÜMLERİ
I. CEZA KOŞULUNUN UNSURLARI 111
A. Asıl Borcun Bulunması 111
1. Asıl Borcun Özellikleri 111
a. Asıl Borcun Geçerli ve Mevcut Bir Borç Olması 111
b. Asıl Borcun Her Türlü Borç Olabilmesi 116
2. Asıl Borcu Doğuran Kaynaklar 125
B. Asıl Borçtan Ayrı Ancak Ona Bağımlı (Fer’i) Nitelikte Bir Ceza Koşulu Ediminin Bulunması 126
1. Asıl Borçtan Ayrı Bir Ceza Koşulu Ediminin Bulunması 126
2. Ceza Koşulu Ediminin Geçerli Olması 129
3. Ceza Koşulu Ediminin Mutlaka Mali Bir Değere Sahip Olması 138
4. Ceza Koşulu Ediminin Asıl Borca Bağımlı (Fer’i) Nitelikte Olması 143
a. Ceza Koşulunun Bağımlılığının (Fer’iliğinin) Anlamı 143
b. Ceza Koşulunun Bağımlılığın (Fer’iliğinin) Sonuçları 145
C. Ceza Koşulu Ediminin Bir Hukuki İşlemle Belirlenmesi 155
1. Ceza Koşulunu Doğuran Hukuki İşlemin Türü 157
a. Hukuki İşleme Katılanların Sayısına Göre 157
b. Hukuki İşlemin Hüküm ve Sonuçlarını Doğurdukları Ana Göre 161
2. Ceza Koşulunu Doğuran Hukuki İşlemin Yapılma Anı ve Şekli 162
a. Hukuki İşlemin Yapılma Anı 162
b. Hukuki İşlemin Şekli 164
3. Ceza Koşulunu Doğuran Hukuki İşlemin Tarafları 169
4. Ceza Koşulunu Doğuran Hukuki İşlemin Yorumlanması 173
II. CEZA KOŞULUNUN MUACCEL OLMASI 174
A. Ceza Koşulunun Muacceliyeti İçin Gerekli Şartlar 175
1. Asıl Borcun Muacceliyeti 176
2. Asıl Borcun İhlal Edilmesi 176
3. Borçlunun Kural Olarak Kusurlu Olması 180
B. Muacceliyetin İspatı 186
C. Ceza Koşulunun Muacceliyet Şartlarını Ağırlaştıran veya Hafifleten Anlaşmalar 187
D. Ceza Koşulunun Muacceliyeti İçin Zararın ve Temerrüdün Gerçekleşmesinin Gerekli Olmaması 188
III. CEZA KOŞULUNUN HÜKÜMLERİ 190
A. Seçimlik Ceza Koşulunun Hükümleri 190
1. Alacaklının Seçim Hakkı 190
2. Asıl Borcun veya Ceza Koşulunun İfasının İstenmesi 193
B. İfaya Eklenen Ceza Koşulunun Hükümleri 202
1. İfa ve Ceza Koşulunun Birlikte İstenebilmesi 202
2. İhtirazi Kayıt İleri Sürme Külfeti 206
3. Alacaklının Ceza Koşulundan Açıkça Vazgeçmesi 213
Üçüncü Bölüm
CEZA KOŞULUNU AŞAN ZARARIN TAZMİNİ VE
AŞIRI CEZA KOŞULUNUN İNDİRİMİ
I. CEZA KOŞULUNU AŞAN ZARARIN TAZMİNİ 215
A. Aşan Zararın Tazmininin İşlevi ve Uygulama Alanı 215
B. Aşan Zararın Tazmininin İstenebilmesi İçin Gerekli Koşullar 217
C. Alacaklının Zararı ve Kusuru İspat Yükü 221
II. AŞIRI CEZA KOŞULUNUN İNDİRİMİ 223
A. İndirimin İşlevi ve Uygulama Alanı 223
B. İndirimin Hukuki Niteliği 229
C. İndirim İçin Gerekli Olan Şartlar 235
1. Geçerli Bir Ceza Koşulunun Bulunması 235
2. Ceza Koşulunun Muaccel Olması 238
3. Ceza Koşulunun İfa Edilmemiş Olması 239
4. Ceza Koşulunun Aşırı Olması 241
a. Aşırılığın Tespitinde Esas Alınması Gereken An 242
b. Aşırılığın Tespitinde Hâkimin Yararlanabileceği Başlıca Ölçütler 244
(1) Alacaklının Menfaatleri 245
(2) Borçlunun Borcun İhlalindeki Kusuru 249
(3) Borca Aykırılığın Ağırlığı 251
(4) Borçlunun Ekonomik Durumu 252
(5) Ceza Koşulunun Amacı 255
(6) Somut Olaya Göre Değerlendirilebilecek Diğer Ölçütler 256
D. Hâkimin İndirim Kararı 257
E. Tacirler Bakımından Aşırı Ceza Koşulunun İndirilmesi 267
1. İlgili Hüküm (TBK m. 182/III) Çerçevesinde İndirimin Mümkün Olmaması 267
2. Genel Hükümlere Göre İndirim İmkânı 272
Sonuç 281
Kaynakça 301
Kavramlar Dizini 331