^{Türk Vergi Hukukunda}İzaha Davet Kurumu

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 11
Giriş 13
Birinci Bölüm
HUKUKÎ NİTELİK, İLİŞKİLİ KAVRAMLAR VE KAPSAM
I. İZAHA DAVET KURUMUNUN HUKUKÎ NİTELİĞİ 17
A. Genel Açıklama 17
B. İzaha Davet Kurumunun Hukukî Niteliği 20
II. İZAHA DAVET KURUMU İLE İLİŞKİLİ KAVRAMLAR 23
A. Genel Açıklama 23
B. Vergi Ziyaı Kavramı 24
C. Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kavramları 32
III. İZAHA DAVET KURUMUNUN KAPSAMI 38
A. Genel Açıklama 38
B. Özne Bakımından Kapsam: Mükellef ve Vergi Sorumluları 39
C. Konu Bakımından Kapsam 40
1. İlk Yasal Düzenlemelere Göre İzaha Davet Kurumunun Kapsamı 40
2. Yürürlükteki Düzenlemelere Göre İzaha Davet Kurumunun Kapsamı 67
2.1. İzaha Davet Yazısı Gönderilen Mükellefler 68
2.2. SMİYB Ön Tespit Yazısı Gönderilen Mükellefler 70
İkinci Bölüm
İZAHA DAVET KURUMUNUN UYGULAMASI
I. İZAHA DAVETİN ŞARTLARI 75
A. Genel Açıklama 75
B. Verginin Ziyaa Uğratıldığına Delalet Eden Emareler Bulunması 76
C. Yetkili Mercilerce Yapılan Bir Ön Tespitin Bulunması 79
1. Tanım 79
2. Şartları 79
2.1. Vergi İncelemesine Başlanılmamış veya Takdir Komisyonuna Sevk İşleminin Yapılmamış Olması 80
2.2. İhbarda Bulunulmamış Olması 83
3. Ön Tespit Yapmaya Yetkili Merciler 85
3.1. Genel Açıklama 85
3.2. Gelir İdaresi Başkanlığı Bünyesinde Kurulan Ön Tespit ve İzah Değerlendirme Komisyonu 86
3.3. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Bünyesinde Kurulan Ön Tespit ve İzah Değerlendirme Komisyonu 87
3.4. Ön Tespit ve İzah Değerlendirme Komisyonunun Görev ve Yetkileri 87
D. Verginin Ziyaa Uğratılmış Olabileceğine İlişkin Ön Tespitlerin Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu Maddesinde Yer Alan Fiillere İlişkin Olmaması 87
II. İZAHA DAVET UYGULAMASI 93
A. Genel Açıklama 93
B. Genel Olarak Vergi Ziyaına Dayanan Ön Tespitler Nedeniyle İzaha Davet Uygulaması 94
1. Kapsam 94
2. İzaha Davet Yazısı 98
3. İzah Süresi 99
4. İzahın İspatı 100
5. İzahın Değerlendirilmesi 103
5.1. İzahın Kabulü: Vergi Ziyaına Neden Olunmadığının Tespit Edilmesi 103
5.2. İzahın Reddi: Vergi Ziyaına Neden Olunduğunun Tespit Edilmesi 104
5.3. Mükellefin İzahta Bulunmaması 111
6. Uzlaşma ve Cezada İndirim 112
7. Pişmanlık ve Islah 114
C. Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanılmasına Dayanan Ön Tespitler Nedeniyle İzaha Davet Uygulaması 115
1. Kapsam 115
2. SMİYB Ön Tespit Yazısı 118
2.1. Hiç Verilmemiş Olan Vergi Beyannamelerinin Verilmesi, Eksik Yapılan Vergi Beyanının Tamamlanması veya Yanlış Yapılan Vergi Beyanının Düzeltilmesi 120
2.2. Ödeme Süresi Geçmiş Bulunan Vergilerin İzah Zammı ile Birlikte Ödenmesi 121
2.3. Uzlaşma ve Cezada İndirim 122
2.4. Pişmanlık ve Islah 122
3. Ön Tespit Yazısının Tebliği Üzerine Beyanname Verilmesi ve Ödemede Bulunulması Halinde Yapılacak İşlemler 123
III. İZAHA DAVET KURUMUNUN SONUÇ VE ETKİLERİ 123
A. Genel Açıklama 123
B. Mükellefin Vergi İncelemesi veya Takdir Komisyonuna Sevk Edilmesinin Önlenmesi 124
C. Vergi Uyuşmazlığının Önlenmesi 125
D. İndirimli Vergi Cezası Uygulanması 128
E. Vergi Uyumu ve İş Birliğinin Sağlanması 129
F. Emek ve Zaman Kaybının Önlenerek Vergi Denetimi Yükünün Hafifletilmesi 130
G. Vergiler ile Cezanın Bir Kısmının Tahsil Edilmesi 131
IV. İZAHA DAVET BENZERİ DÜZENLEMELER 132
A. Genel Açıklama 132
B. Ülkemizdeki İzaha Davet Benzeri Düzenlemeler 133
1. Katma Değer Vergisi İade Talepleri 133
2. Asgari Kâr Haddi Esası/Ortalama Kâr Haddi Esası 134
3. Zirai Kazançlarda Asgari Kazanç Esası 138
4. Gider Esası 139
5. Servet Beyanı Esası 140
C. Seçilmiş Ülkelerdeki İzaha Davet Benzeri Düzenlemeler 142
1. Amerika Birleşik Devletleri 142
2. İngiltere 145
3. Almanya 147
4. Fransa 148
Üçüncü Bölüm
İZAHA DAVET İLE İLİŞKİLİ HAKLAR, ANAYASAL İLKELER VE
KURUMLAR
I. MÜKELLEF HAKLARI YÖNÜNDEN İZAHA DAVET KURUMU 149
A. Genel Açıklama 149
B. İdari Süreçlerde Mükellef Hakları: İyi Yönetim Hakkı 150
1. İyi Yönetim Hakkı Kavramı 150
2. Dinlenilme Hakkı 152
3. Savunma Hakkı 155
C. Adli Süreçlerde Mükellef Hakları: Adil Yargılanma Hakkı 157
1. Adil Yargılanma Hakkı Kavramı 157
2. Mahkemeye Başvurma Hakkı: İzaha Davet Kapsamında Verilen Beyannamelere Karşı Dava Açılması 159
II. ANAYASAL İLKELER YÖNÜNDEN İZAHA DAVET KURUMU 162
A. Genel Açıklama 162
B. Kanunîlik İlkesi 164
1. Verginin Kanunîliği İlkesi 164
2. İdarenin Kanunîliği İlkesi 172
3. Suçta ve Cezada Kanunîlik İlkesi 174
4. İzaha Davet Kurumunun Kanunîlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 178
C. Eşitlik İlkesi 181
1. Vergilendirmede Eşitlik İlkesi 185
2. İzaha Davet Kurumunun Eşitlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 188
III. İDARİ DENETİM KURUMLARI YÖNÜNDEN İZAHA DAVET KURUMU 191
A. Genel Açıklama 191
B. Yoklama ve İzaha Davet Kurumu 192
C. Vergi İncelemesi ve İzaha Davet Kurumu 193
D. Arama ve İzaha Davet Kurumu 198
E. Bilgi Toplama ve İzaha Davet Kurumu 200
IV. İDARİ ÇÖZÜM YOLLARI YÖNÜNDEN İZAHA DAVET KURUMU 202
A. Genel Açıklama 202
B. Uzlaşma ve İzaha Davet Kurumu 202
C. Hata Düzeltme ve İzaha Davet Kurumu 211
D. Cezalarda İndirim ve İzaha Davet Kurumu 213
E. Pişmanlık ve Islah ve İzaha Davet Kurumu 216
Sonuç 225
Kaynakça 229
Kavramlar Dizini 243