%3
TMS – TFRS – BOBİ – FRS Şeref Demir

Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama StandartlarıTMS – TFRS – BOBİ – FRSVUK Değerleme Yaklaşımı


Basım Tarihi
2023-10
Sayfa Sayısı
804
Kapak Türü
Karton
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750288395
Boyut
16x24
Baskı
7



825,00 TL 800,25 TL
(Bu ürünü aldığınızda 679 puan kazanacaksınız)
   679

Prof. Dr. Şeref DEMİR

 

İÇİNDEKİLER
 
Yedinci Baskıya Önsöz 
 
7
Altıncı Baskıya Önsöz 
 
8
Beşinci Baskıya Önsöz 
 
9
Dördüncü Baskıya Önsöz 
 
10
Üçüncü Baskıya Önsöz 
 
11
İkinci Baskıya Önsöz 
 
12
Birinci Baskıya Önsöz 
 
13
Kısaltmalar 
 
29
Birinci Bölüm
 
 
VUK VE TMS/TFRS DEĞERLEME (ÖLÇÜMLEME)
 
 
GENEL ESASLAR
 
 
1.1. GİRİŞ 
 
31
1.2. VUK, TMS/TFRS DEĞERLEME VE ÖLÇÜMLEME KAVRAMLARI 
 
33
1.3. DEĞERLEMENİN TANIMI VE UNSURLARI 
 
34
1.3.1. Vergi Matrahı 
 
35
1.3.2. İktisadi Kıymetler 
 
35
1.3.3. Takdir ve Tespit 
 
36
1.4. VERGİ USUL KANUNU'NDA DEĞERLEME GÜNÜ 
 
37
1.5. DEĞERLEMEDE ESAS 
 
39
1.6. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 
 
40
1.6.1. TMS/TFRS’de Kavramsal Çerçeve 
 
40
1.6.2. BOBİ FRS’de Kavramsal Çerçeve 
 
42
İkinci Bölüm
 
 
VUK VE TMS/TFRS DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ
 
 
2.1. VERGİ USUL KANUNU DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ 
 
47
2.1.1. Maliyet Bedeli 
 
47
2.1.1.1. Değer Artırıcı Harcamalar 
 
49
2.1.1.2. Müteferri (Bağlantılı) Giderler 
 
50
2.1.1.3. Maliyet ve Alış Bedeli Arasındaki Farklar 
 
51
2.1.2. Borsa Rayici 
 
52
2.1.2.1. Fiyatlarda Bariz Kararsızlıklar Görülen Hallerde Değerleme 
 
52
2.1.2.2. Borsa Rayici İle Değerlemeye Tabi İktisadi Kıymetler 
 
53
2.1.3. Tasarruf Değeri 
 
55
2.1.3.1. Tasarruf Değeri Sübjektif Bir Değerleme Ölçüsü Değildir 
 
56
2.1.3.2. Tasarruf Değeri ile Değerleme Yapılan Haller 
 
57
2.1.4. Mukayyet Değer 
 
57
2.1.5. İtibari Değer 
 
58
2.1.6. Rayiç Bedel 
 
58
2.1.7. Vergi Değeri 
 
60
2.1.8. Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti 
 
60
2.2. TMS/TFRS DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ 
 
61
2.2.1. Tarihi Maliyet (Maliyet Bedeli) 
 
63
2.2.2. Cari Maliyet 
 
64
2.2.3. Gerçekleşebilir Değer 
 
65
2.2.4. Bugünkü Değer (Kullanım Değeri) 
 
66
2.2.5. Gerçeğe Uygun Değer 
 
67
2.3. VUK DEĞERLEME ÖLÇÜLERİNİN TFRS DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
 
68
2.3.1. Maliyet Bedeli 
 
68
2.3.2. Borsa Rayici 
 
70
2.3.3. Tasarruf Değeri 
 
71
2.3.4. Mukayyet Değer 
 
72
2.3.5. İtibari Değer 
 
72
2.3.6. Rayiç Bedel 
 
73
2.3.7. Emsal Bedeli 
 
74
2.3.8. Vergi Değeri 
 
77
Üçüncü Bölüm
 
 
MADDİ DURAN VARLIKLAR VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR DEĞERLEME VE MUHASEBE UYGULAMALARI
 
 
3.1. GAYRİMENKULLER 
 
79
3.1.1. Yasal Düzenleme 
 
79
3.1.2. Gayrimenkul Kavramı 
 
80
3.1.2.1. Türk Medeni Kanunu'nda Gayrimenkul Kavramı 
 
80
3.1.2.2. Gelir Vergisi Kanunu'nda Gayrimenkul Kavramı 
 
81
3.1.3. Bütünleyici Parça (Mütemmim Cüzü) 
 
82
3.1.4. Eklenti (Teferruat) 
 
82
3.1.5. Tesisat ve Makineler 
 
83
3.1.6. Gemiler ve Diğer Taşıtlar 
 
84
3.1.7. Gayri Maddi Haklar 
 
85
3.1.8. Gayrimenkullerin İşletmeye Ayni Sermaye Olarak Dahil Edilmesi 
 
86
3.2. GAYRİMENKULLERDE MALİYET BEDELİNE GİREN GİDERLER 
 
88
3.2.1. Yasal Düzenleme 
 
88
3.2.2. Satın Alma Halinde Maliyet Bedeli 
 
89
3.2.2.1. Gümrük Vergileri, Nakliye ve Montaj Giderleri 
 
89
3.2.2.2. Yeni Bina İnşasında Arsa Maliyetleri 
 
92
3.2.3. İhtiyari (İsteğe) Bağlı Giderler 
 
95
3.2.4. Finansman Giderleri 
 
95
3.2.4.1. Döviz Kredisi Kullanılması Halinde Faiz ve Kur Farkları 
 
97
3.2.4.2. Finansman Giderlerine Dair Bazı Yargı Kararları 
 
98
3.3. İNŞA VE İMAL GİDERLERİ 
 
99
3.4. GAYRİMENKULLERDE MALİYET BEDELİNİN ARTMASI 
 
101
3.4.1. Yasal Düzenleme 
 
101
3.4.2. Giderlerin Maliyet Bedeline Dahil Edilme Koşulları 
 
102
3.4.2.1. Yapılan Harcamanın Normal Bakım, Tamir ve Temizleme Gideri Olmaması 
 
102
3.4.2.2. Yapılan Harcamanın Varlıkları Genişletmek veya İktisadi Kıymetini Artırmak Maksadıyla Yapılan Giderlerden Olması 
 
103
3.4.2.3. İktisadi Kıymetin İtfasının Tamamlanmasından Sonra Yapılan ve Faydalı Ömrü Artıran Giderlerden Olmaması 
 
106
3.4.2.4. Gemiler ve Motorlu Kara Nakil Vasıtalarında Maliyet Bedeline Eklenmesi Gereken Giderler 
 
108
3.4.2.5. İktisadi Kıymetin Olağanüstü Değer Kayıpları Nedeniyle Yapılan Giderler 
 
109
3.5. DEMİRBAŞ EŞYALARIN DEĞERLEMESİ 
 
110
3.5.1. Yasal Düzenleme 
 
110
3.5.2. Alet, Edevat, Mefruşat ve Demirbaş Kavramları 
 
110
3.5.3. Demirbaşların Maliyet Bedeli Kapsamında Sayılan Giderler 
 
111
3.5.4. Demirbaşların Maliyet Bedeli Dışında Değerlemeye Tabi Tutulacağı Haller 
 
112
3.6. TMS/TFRS'DE MADDİ DURAN VARLIKLARDA DEĞERLEME 
 
112
3.6.1. Maliyet Bedelinin Unsurları 
 
114
3.6.2. Günlük Bakım Maliyetleri 
 
116
3.6.3. Parçaların Yenilenmesi, Değiştirilmesi, Düzenli Kontrollerde Oluşan Giderler 
 
116
3.6.4. İlk İktisaptan Sonraki Değerlemeler 
 
116
3.6.4.1. Maliyet Modeli 
 
117
3.6.4.2. Yeniden Değerleme Modeli 
 
117
3.6.5. Maddi Duran Varlıklarda Değer Düşüklüğü 
 
119
3.6.6. Muhasebe Uygulamaları 
 
120
3.6.7. Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 
 
142
3.6.7.1. Genel Bilgi 
 
142
3.6.7.2. Değerleme 
 
144
3.6.7.2.1. Başlangıç Değerlemesi 
 
144
3.6.7.2.2. Dönem Sonu Değerlemesi 
 
145
3.6.7.3. Gerçeğe Uygun Değer Yöntemi 
 
146
3.6.7.4. Maliyet Yöntemi 
 
147
3.6.7.5. Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Sınıfına Transferi veya Bu Sınıftan Transfer 
 
147
3.6.7.6. Elden Çıkarma 
 
149
3.6.7.7. Muhasebe Uygulamaları 
 
149
3.6.8. Maddi Duran Varlık Grubuyla İlgili Açıklamalar 
 
154
3.6.9. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerle İlgili Açıklamalar 
 
157
3.7. TMS/TFRS'DE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARDA DEĞERLEME 
 
161
3.7.1. Maddi Olmayan Duran Varlığın Maliyeti 
 
164
3.7.2. Maddi Olmayan Duran Varlığın İlk İktisabından Sonra Oluşan Harcamalar 
 
169
3.7.3. İşletme İçi Yaratılan Şerefiye 
 
169
3.7.4. Giderlerin Muhasebeleştirilmesi 
 
171
3.7.5. İlk İktisaptan Sonra Ölçme (Değerleme) 
 
172
3.7.6. Maddi Olmayan Duran Varlıklarla İlgili Açıklamalar 
 
175
3.7.7. Muhasebe Uygulamaları 
 
182
3.8. VUK UYARINCA GAYRİMENKULLERİN DEĞERLEMESİNİN TMS BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
 
187
3.8.1. Kavramsal Farklar 
 
188
3.8.2. Maliyet Bedelinin Unsurlarında Farklar 
 
189
3.8.2.1. Borçlanma Maliyetlerinde Farklar 
 
189
3.8.2.2. İhtiyari Gider Farkları 
 
190
3.8.3. Arsa ve Bina Değerlerinin Ayrıştırılması Farkı 
 
190
3.8.4. Parça Amortisman Farkı 
 
191
3.8.5. Yeniden Değerleme Model Farkı 
 
192
3.9. VUK UYARINCA GAYRİMADDİ HAKLARIN DEĞERLEMESİNİN TMS BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
 
192
3.9.1. Değerleme Ölçüsü Farkı 
 
194
3.9.2. İlk İktisaptan Sonra Oluşan Harcamalarda Farklar 
 
195
3.9.3. Borçlanma Maliyetleri Farkı 
 
196
3.9.4. Yeniden Değerleme Model Farkı 
 
196
3.10. AMORTİSMANLAR 
 
197
3.10.1. Yasal Düzenlemeler ve Genel Açıklamalar 
 
197
3.10.2. Amortisman Ayırma Koşulları 
 
199
3.10.2.1. Envantere Dahil Olma Koşulu 
 
200
3.10.2.2. İktisadi Kıymetin Faydalı Ömrünün Bir Yıldan Fazla Olması Koşulu 
 
201
3.10.2.3. İktisadi Kıymetin Yıpranmaya, Aşınmaya veya Kıymetten Düşmeye Maruz Bulunması Koşulu 
 
202
3.10.2.4. Gayrimenkuller ve Gayrimenkuller Gibi Değerlenen Kıymetlerden Olma Koşulu 
 
204
3.10.2.5. İktisadi Kıymetin Maliyet Bedelinin Belli Bir Haddin Üstünde Olma Koşulu 
 
204
3.10.3. Amortisman Uygulama Süreleri 
 
205
3.10.4. Amortisman Yöntemleri 
 
210
3.10.4.1. Normal (Doğrusal) Amortisman 
 
210
3.10.4.2. Azalan Bakiyeler Üzerinden Amortisman Usulü 
 
211
3.10.4.3. Kullanıma Göre Amortisman Yöntemi 
 
213
3.10.5. Fevkalade Amortisman 
 
214
3.10.6. Madenlerde Amortisman 
 
216
3.10.7. Özel Maliyet Bedellerinin İtfası 
 
217
3.10.7.1. Genel Bilgi 
 
217
3.10.7.2. THP'de Özel Maliyetler 
 
218
3.10.7.3. Özel Maliyet Bedelinin Oluşmasının Koşulları 
 
220
3.10.7.4. Özel Maliyet Harcamalarının Sözleşmede Koşul Olarak Yer Alması 
 
221
3.10.7.5. Özel Maliyet Bedelinin İtfa Süresi 
 
221
3.10.7.6. Özel Maliyetlerin İtfasının Başlayacağı Yıl 
 
222
3.10.7.7. Kiralayan Açısından Özel Maliyet Bedelinin Tabi Olacağı İşlemler 
 
223
3.10.7.8. Özel Maliyet Tertibatının Kira Süresinin Sonunda Sökülüp Götürülmesi 
 
224
3.10.7.9. Kiracı Tarafında Mevcut Bir Tesisatın Tamamen Yenilenmesi Nedeniyle Yapılan Giderler 
 
224
3.10.7.10. İlişkili Taraflar Arasında Kiralamalarda Özel Maliyetler 
 
224
3.10.7.11. Yap İşlet Devret Modeli ve Tevkifat Uygulaması 
 
225
3.10.8. VUK Uygulamasında Amortismana Tabi Malların Satılması 
 
228
3.10.9. Amortismana Tabi Malların Sigorta Tazminatı 
 
232
3.10.10. Kıst ve Parça Amortisman 
 
233
3.10.11. Değer Artırıcı Harcamalar İçin Örnek Uygulamalar 
 
241
3.10.11.1. Fonksiyon Artıcı Harcamalar İçin Örnek Uygulama 
 
241
3.10.11.2. Faydalı Ömrü Uzatıcı Harcamalar İçin Örnek Uygulama 
 
242
3.10.12. Bina ve Arazide Amortisman 
 
242
3.10.13. Vergi Usul Kanunu'na Göre Maddi Olmayan Duran Varlıkların İtfası 
 
244
3.10.14. TMS ve Vergi Usul Kanunu Açısından Amortisman Uygulama Farklılıkları ve Benzerlikleri 
 
245
3.10.14.1. Amortisman Ayırma Koşulları Açısından Farklılıklar ve Benzerlikler 
 
245
3.10.14.2. Amortismana Tabi Tutarın Saptanmasında Farklılıklar ve Benzerlikler 
 
246
3.10.14.3. Faydalı Ömür Bakımından Farklılıklar ve Benzerlikler 
 
247
3.10.14.4. Amortisman Yöntemleri ve Yöntem Seçimi Açısından Farklılıklar ve Benzerlikler 
 
249
Dördüncü Bölüm
 
 
STOKLARIN DEĞERLEMESİ VE
 
 
MUHASEBE UYGULAMALARI
 
 
4.1. GİRİŞ 
 
253
4.1.1. Yasal Düzenlemeler 
 
254
4.1.2. Maliyet Bedeli İle Değerleme 
 
255
4.1.2.1. Satın Alınan Emtiada Maliyet Bedeli 
 
256
4.1.2.2. İmal Edilen Emtiada Maliyet Bedeli 
 
257
4.1.2.2.1. Mamulün Vücuda Getirilmesi İçin Sarf Edilen İptidai ve Hammadde Bedeli 
 
258
4.1.2.2.2. Mamule İsabet Eden İşçilik Bedeli 
 
260
4.1.2.2.3. Genel Üretim Giderlerinden Mamule Düşen Hisse 
 
261
4.1.2.2.4. Genel İdare Giderlerinden Mamule Düşen Hisse 
 
262
4.1.2.2.5. Ambalajlı Olarak Piyasaya Sürülmesi Zorunlu Olan Ürünlerde Ambalaj Malzemesinin Bedeli 
 
263
4.1.2.3. Manipülasyona Tabi Tutulan Mallarda Maliyet Bedeli 
 
264
4.1.4. Emtia Değerlemesinde Finansman Giderleri 
 
265
4.1.6. Stok Değerleme Yöntemleri 
 
270
4.2. EMTİADA DÜŞÜK BEDELLE DEĞERLEME VE KIYMETİ DÜŞEN MALLAR 
 
272
4.2.1. Genel Bilgi 
 
272
4.2.2. Emtiada Düşük Bedelle Değerleme 
 
273
4.2.2.1. Ortalama Fiyat Esası 
 
274
4.2.2.2. Maliyet Bedeli Esası 
 
277
4.2.2.3. Takdir Esası 
 
277
4.2.3. Kıymeti Düşen Mallar 
 
280
4.2.4. İmalat Artıklarının Değerlemesi 
 
281
4.2.5. Zayi Olan Mallar 
 
282
4.2.5.1. Zayi Olan Mallara Ait KDV 
 
285
4.2.5.2. Değer Düşüklüğü Halinde KDV 
 
287
4.2.5.3. Fire Sonucu Meydana Gelen Kayıplar 
 
287
4.2.6. Kıymeti Düşen Mallardan Sayılmayan Haller 
 
288
4.2.6.1. Çalınan Mallar 
 
288
4.2.6.2. Modası Geçen Emtianın Değerlemesi 
 
289
4.2.6.3. Alıcıya Geri Ödemeler ve İade Alınan Mallar 
 
290
4.2.6.4. İmalat Süreci Dışında Oluşan Fireler 
 
291
4.2.7. Zayi Olan Mallara Ait KDV'nin Beyannamede Gösterilme Şekli 
 
292
4.3. TMS VE BOBİ FRS UYARINCA STOKLARIN DEĞERLEMESİ 
 
294
4.3.1. Net Gerçekleşebilir Değer 
 
296
4.3.2. Net Gerçekleşebilir Değer Esasının Uygulanabileceği Durumlar 
 
297
4.3.3. Stokların Maliyeti 
 
298
4.3.3.1. Stokların Satın Alma Maliyeti 
 
299
4.3.3.2. Dönüştürme Maliyetleri 
 
300
4.3.3.2.1. Genel Üretim Maliyetlerinin Dönüştürme Maliyetlerine Dağıtımı 
 
302
4.3.3.2.2. Birlikte Üretilen Ürünler 
 
304
4.3.3.3. Diğer Maliyetler 
 
305
4.3.3.4. Stokların Maliyetine Alınmayan Giderler 
 
306
4.3.3.5. Stokların Borçlanma Maliyetleri 
 
307
4.3.4. Hizmet Sunan İşletmelerde Stok Maliyeti 
 
308
4.3.5. Tarımsal Ürünlerin Maliyeti 
 
309
4.3.6. Maliyetin Ölçümüyle İlgili Teknikler 
 
310
4.3.7. Stok Maliyetlerini Hesaplama Yöntemleri 
 
312
4.3.8. Muhasebe Uygulamaları 
 
314
4.4. VUK UYARINCA EMTİA DEĞERLEMESİNİN TMS BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
 
333
4.4.1. Genel Açıklamalar 
 
333
4.4.2. Borçlanma Maliyetlerinin Değerlemesinde Farklılıklar 
 
334
4.4.3. Genel Yönetim Giderlerinin Maliyete Yüklenmesinde Farklılık 
 
335
4.4.4. Sabit Genel Üretim Maliyetlerinin Dağıtımında Farklılıklar 
 
335
4.4.5. Stok Değerleme Yöntemleri Arasındaki Farklılıklar 
 
337
4.4.6. Hizmet Maliyetlerinin Stoklanmasında Farklılıklar 
 
338
4.4.7. Stoklarla İlgili Açıklanacak Hususlar 
 
341
4.4.8. Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Ayrılmasında VUK, TMS/TFRS Uygulama Farklılıkları 
 
342
Beşinci Bölüm
 
 
MENKUL KIYMETLERİN DEĞERLEMESİ VE
 
 
MUHASEBE UYGULAMALARI
 
 
5.1. MENKUL KIYMETLERİN TANIMI VE TÜRLERİ 
 
345
5.1.1 Türk Ticaret Kanunu'nda Yer Alan Düzenlemeler 
 
345
5.1.2. Sermaye Piyasası Mevzuatında Yer Alan Düzenlemeler 
 
347
5.2. VUK UYARINCA MENKUL KIYMETLERİN DEĞERLEMESİ 
 
351
5.3. ALIŞ BEDELİ İLE DEĞERLEMEYE TABİ MENKUL KIYMETLER 
 
352
5.4. VUK'A GÖRE HİSSE SENETLERİNİN DEĞERLEMESİ 
 
353
5.4.1. Hisse Senetlerinin İktisap Tarihi 
 
353
5.4.2. Döviz Cinsinden Borçla Edinilen Hisse Senetleri 
 
354
5.4.3. Yabancı Hisse Senetleri 
 
355
5.4.4. Bedelsiz Alınan İştirak Hisseleri ve Hisse Senetleri 
 
356
5.5. YATIRIM FONU KATILMA BELGELERİNİN DEĞERLEMESİ 
 
357
5.6. VUK'DA EUROBONDLAR, GELİR ORTAKLIĞI SENETLERİ, HİSSE SENEDİNE DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR TAHVİLLERİN DEĞERLEMESİ 
 
358
5.6.1. Eurobondlar 
 
358
5.6.2. Gelir Ortaklığı Senetleri 
 
358
5.6.3. Hisse Senedine Dönüştürülebilir Tahvil 
 
358
5.7. VUK'DA BORSA RAYİCİ VEYA KIST GETİRİ ESASINDA DEĞERLEME 
 
359
5.8. VERGİ MEVZUATI UYARINCA UYGULAMA ÖRNEKLERİ 
 
360
5.9. TMS/TFRS DEĞERLEME 
 
361
5.9.1. Finansal Varlıkların TMS/TFRS Değerlemesi 
 
362
5.9.2. Finansal Varlıkların Değerlemesi 
 
363
5.9.3. Hisse Senetlerinin TMS/TFRS Kapsamında Değerlemesi 
 
365
5.9.3.1. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 
 
366
5.9.3.2. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 
 
369
5.9.3.2.1. Gerçeğe Uygun Değeri Tespit Edilebilen Finansal Varlıklar 
 
369
5.9.3.2.2. Maliyet ile değerlemeye tabi finansal varlıklar: 
 
373
5.9.4. Tahvil Senet ve Bonolarının TMS/TFRS Kapsamında Değerlemesi 
 
374
5.9.5. TMS/TFRS İştiraklerdeki Yatırımların Değerlemesi ve Muhasebe Uygulamaları 
 
380
5.9.5.1. Genel bilgi 
 
380
5.9.5.2. İştiraklerdeki Yatırımların Değerlemesi 
 
381
5.9.5.3. İştiraklerdeki Yatırımların İlişkin Muhasebe Uygulamaları 
 
382
5.9.5.3.1. Öz kaynak Yöntemi Örnek Uygulama 
 
382
5.9.5.3.2. Maliyet Yöntemine İlişkin Örnek 
 
385
5.9.6. Türev Ürünlerin Değerlemesi ve Muhasebe Uygulamaları 
 
388
5.9.6.1. Tanımlar 
 
388
5.9.6.1.1. Futures 
 
388
5.9.6.1.2. Forward 
 
390
5.9.6.1.3. Options 
 
390
5.9.6.1.4. Swaps 
 
391
5.9.6.2. Türev Ürünlerin Değerlemesi 
 
395
5.9.6.3. Türev Sözleşmelerin TMS/TFRS Değerleme Düzenlemeleri 
 
396
5.9.6.3.1. Etkin Koruma Oranının Belirlenmesi 
 
398
5.9.6.3.2. Net Pozisyonun Finansal Riskten Korunma İşlemine Konu Edilmesi 
 
399
5.9.6.3.3. Finansal Riskten Korunma İşlemlerine Örnekler 
 
399
5.9.6.3.4. Finansal Riskten Korunma İşleminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi 
 
400
5.9.6.5. Türev Ürünlerin Vergi Mevzuatına Göre Değerlemesi 
 
403
5.9.6.5.1. Forward İşlemleri 
 
403
5.9.6.5.2. Swap İşlemleri 
 
404
5.9.6.5.3. Opsiyon Sözleşmeleri 
 
410
5.9.6.5.4. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası işlemleri 
 
413
5.9.6.5.5. Aracı Kuruluş Varantları 
 
413
5.9.6.6. Muhasebe Uygulamaları 
 
414
Altıncı Bölüm
 
 
ALACAKLAR VE BORÇLARIN DEĞERLEMESİ VE
 
 
MUHASEBE UYGULAMALARI
 
 
6.1. VERGİ USUL KANUNU DEĞERLEME HÜKÜMLERİ 
 
419
6.1.1. Alacaklar 
 
419
6.1.2. Borçlar 
 
419
6.1.3. Yabancı Para ile Olan Alacaklar ve Borçlar 
 
420
6.1.4. Çıkarılmış Tahviller 
 
420
6.1.5. Değersiz Alacaklar 
 
420
6.1.6. Şüpheli Alacaklar 
 
420
6.1.7. Vazgeçilen Alacaklar 
 
421
6.2. TMS/TFRS'YE GÖRE ALACAKLARIN VE BORÇLARIN DEĞERLEMESİ 
 
421
6.2.1. Sınıflandırma 
 
421
6.2.2. Finansal Varlıkların Sınıflandırılması ve Değerlemesi 
 
423
6.2.3. Finansal Borçların Sınıflandırılması ve Değerlemesi 
 
423
6.2.4. Etkin Faiz Yöntemi 
 
424
6.2.5. "TFRS 9 Finansal Araçlar" Standardı 
 
424
6.3. VUK'A GÖRE REESKONT UYGULAMASI 
 
426
6.3.1. Genel Açıklamalar 
 
426
6.3.2. Reeskont İşlemlerinde Yasal Düzenlemeler ve Şartlar 
 
428
6.3.2.1. Yasal Düzenlemeler 
 
428
6.3.2.2. Reeskont Uygulamasının Şartları 
 
429
6.3.3. Reeskont İşlemlerinde Özellikli Hususlar 
 
431
6.3.3.1. Alacak Senetlerinin Reeskonta Tabi Tutulması VUK'a Göre İhtiyaridir 
 
431
6.3.3.2. Vadeli Çekler İçin Reeskont Hesaplanmaz 
 
432
6.3.3.3. Teminata Verilmiş Senetler İçin Reeskont Uygulaması 
 
434
6.3.3.4. Tahsile Verilmiş Senetler Reeskont Konusu Yapılabilir 
 
435
6.3.3.5. Hatır Senetleri İçin Reeskont Hesaplanmaz 
 
435
6.3.3.6. Senet Tutarlarının KDV Kısmı İçin Reeskont Hesaplanmaz 
 
436
6.3.3.7. Avans Niteliğinde Alacaklar İçin Reeskont Hesaplanmaz 
 
436
6.3.3.8. Vadeli Satış Kampanyalarında Belge Düzenlenmeksizin Senede Bağlanan Alacaklara Reeskont Ayrılmaz 
 
437
6.3.3.9. Finansal Kiralama Kapsamında Alacak ve Borçlar İçin Reeskont Hesaplanmaz 
 
438
6.3.3.10. Faktoring Şirketlerine Devredilen Senede Bağlı Alacaklar İçin Faktoring Şirketi Reeskont Ayırır 
 
438
6.3.3.11. Müflisten Olan Alacaklar Reeskonta Tabi Tutulmaz 
 
438
6.3.3.12. Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşleriyle İlgili Alacak Senetleri İçin Reeskont 
 
438
6.3.3.13. Şüpheli Alacaklar İçin Reeskont Hesaplanmaz 
 
439
6.3.3.14. Senetli Alacak ya da Borca Faiz Yürütülmesi Halinde Reeskont Uygulaması 
 
439
6.3.3.15. Senette Faiz Nispeti Açıklanmamışsa T.C. Merkez Bankası Kısa Vadeli Avans Oranı Esas Alınır 
 
440
6.3.3.16. Yabancı Para Cinsinden Alacaklar ve Borçlar İçin LIBOR Esas Alınır 
 
441
6.3.3.17. Reeskont Geçici Vergi İçin Hesaplanabilir 
 
442
6.3.4. VUK'a göre Reeskont Hesaplama ve Muhasebe Kayıtları 
 
443
6.4. VUK'A GÖRE DEĞERSİZ ALACAKLAR 
 
449
6.4.1. Değersiz Alacaklar ve Şüpheli Alacaklar Arasındaki Farklılıklar 
 
450
6.4.1.1. Tahsil Kabiliyetine Bağlı Olarak Sınıflandırma Farklılığı 
 
450
6.4.1.2. Giderleştirmede Yöntem Farkı 
 
451
6.4.1.3. Ticari Kazancın Oluşumunda Hâsılat Kayıtlarına İntikal Şartı Farklılığı 
 
452
6.4.1.4. Tutulan Defterin Türüne Göre Oluşan Farklılık 
 
453
6.4.1.5. Belgelendirme Özellikleri Bakımından Farklılık 
 
454
6.4.2. Özellikli Hususlar 
 
456
6.4.2.1. Aciz Vesikasına Bağlanan Alacaklar 
 
456
6.4.2.2. Konkordato Sonucu Tahsilinden Vazgeçilen Alacaklar 
 
457
6.4.2.3. Değersiz Alacakların Gider Yazılacağı Dönem 
 
461
6.4.2.4. Sonradan Tahsil Edilen Değersiz Alacaklar 
 
462
6.4.2.5. Karşılık Ayrılmış Bir Alacağın Değersiz Hale Gelmesi 
 
462
6.4.3. Değersiz Alacakların Muhasebe İşlemleri 
 
462
6.5. ŞÜPHELİ ALACAKLAR 
 
465
6.5.1. Tekdüzen Hesap Çerçevesine Göre Şüpheli Alacaklar 
 
466
6.5.2. TMS/TFRS Yönünden Alacaklar İçin Karşılık Ayırma Şartları 
 
468
6.5.3. TMS/TFRS Yönünden Karşılık Tutarının Tespiti 
 
469
6.5.4. Şüpheli Alacak Karşılığı Hesaplama Yöntemleri 
 
471
6.5.4.1. Fiili Tespite Dayalı Karşılık Ayırma Yöntemi 
 
471
6.5.4.2. Tahmine Dayalı (Götürü) Karşılık Ayırma Yöntemi 
 
475
6.5.4.2.1. Satışların Yüzdesi (Gelir Tablosu) Yaklaşımı 
 
476
6.5.4.2.2. Alacakların Yüzdesi (Bilânço) Yaklaşımı 
 
478
6.5.4.2.2.1. Klasik Bilanço Yaklaşımı 
 
478
6.5.4.2.2.2. Yaşlandırma Tablosu Yaklaşımı 
 
479
6.5.5. Vergi Mevzuatında Şüpheli Alacaklar 
 
481
6.5.5.1. Alacağın Ticari Kazancın Elde Edilmesi ve İdame Ettirilmesi İle İlgili Olması Şartı 
 
482
6.5.5.2. Alacağın Dava veya İcra Safhasında Olması Şartı 
 
483
6.5.5.3. Dava ve İcra Takibine Değmeyecek Derecede Küçük Alacaklar 
 
484
6.5.5.4. Bilânço Esasına Göre Defter Tutma Şartı 
 
485
6.5.5.5. Alacağın Teminata Bağlanmamış Olması Şartı 
 
486
6.5.5.5.1. Alacağın Teminatlı Sayıldığı Durumlar 
 
486
6.5.5.5.2. Haciz Yoluyla Teminata Bağlanan Alacaklar 
 
487
6.5.5.5.3. Teminatın Ortadan Kalkması veya Değerini Yitirmesi 
 
488
6.5.5.6. Tasarruf Değerine Göre Karşılık Ayrılması Şartı 
 
488
6.5.5.6.1. Tasarruf Değerine Göre Karşılık Ayrılması 
 
488
6.5.5.6.2. Tasarruf Değerine Göre Karşılık Ayrılmasına Dair Görüşler 
 
493
6.5.6. Özellikli Hususlar 
 
494
6.5.6.1. Karşılık Ayrılması Gereken Dönem 
 
494
6.5.6.2. Borcun Yeniden Yapılandırılması Halinde Karşılık Ayrılması 
 
496
6.5.6.3. Kamu Kurumlardan Olan Alacaklar 
 
497
6.5.6.4. İflas ve Konkordato Halinde Karşılık Ayırma 
 
498
6.5.6.5. Dövize Bağlı Alacaklarda Karşılık Ayırma 
 
499
6.5.6.6. Yurt Dışından Olan Alacaklarda Karşılık Ayrılması 
 
501
6.5.6.7. Şahıs Şirketlerinden Olan Alacaklarda Karşılık Ayrılması 
 
501
6.5.6.8. KDV İçin Karşılık Ayrılması 
 
502
6.5.6.9. Avanslar İçin Karşılık Ayrılması 
 
503
6.5.6.10. İlişkili Taraflardan Alacaklarda Karşılık Ayrılması 
 
505
6.5.6.11. Karşılık Ayrılan Alacaklara Dair Mahkeme Dava Dosyalarının İncelenmesi 
 
506
6.6. VUK'DA VAZGEÇİLEN ALACAKLAR 
 
506
6.6.1. Vazgeçilen Alacakların Özellikleri 
 
507
6.6.1.1. Vazgeçilen Alacaklar Borçluya Dair Düzenlemeleri İçermektedir 
 
507
6.6.1.2. Vazgeçilen Alacaklarda Vergi Erteleme Avantajı Bilanço Esasına Göre Defter Tutan Mükelleflere Tanınmıştır 
 
507
6.6.1.3. Konkordato Halinde Vazgeçilen Alacak, Alacaklı Bakımından Değersiz Alacak Mahiyetindedir 
 
508
6.6.1.4. Sulh Yoluyla Vazgeçilen Alacaklar Kanaat Verici Bir Vesika İle Tevsik Edilmelidir 
 
508
6.6.1.5. Yurtdışından Tahsil Edilemeyen Alacaklar Götürü Gider Kapsamında Değerlendirilemez 
 
509
6.6.1.6. Vazgeçilen Alacaklar Geçmiş Yıl Zararlarıyla veya Diğer Karlardan Mahsup Edilemez 
 
510
6.6.2. Vazgeçilen Alacakların Muhasebeleştirilmesi 
 
511
6.6.3. Üç Yıllık Sürenin Hesaplanması 
 
513
6.7. ALACAKLARDA KUR DEĞERLEMESİ 
 
514
6.8. VUK VE TMS/TFRS'DE ALACAK VE BORÇ HESAPLARI 
 
516
6.9. ALINAN VE VERİLEN ÇEKLERİN VUK VE TMS/TFRS DEĞERLEMESİ 
 
519
6.9.1. Genel Açıklamalar 
 
519
6.9.2. VUK Uyarınca Çeklerin Değerlemesi 
 
520
6.9.3. TMS/TFRS Uyarınca Çeklerin Değerlemesi 
 
520
6.9.4. Yabancı Paraya Dayalı Vadeli Çeklerin TMS/TFRS Değerlemesi 
 
521
6.9.5. Çeklerde Reeskont 
 
522
6.9.5.1. VUK 64 No.lu Sirküler Öncesi Uygulama 
 
522
6.9.5.2. VUK 64 No.lu Sirküler Sonrası Uygulama 
 
523
6.10. BANKA HESAPLARININ DEĞERLEMESİ 
 
528
6.10.1. VUK'a Göre Banka Hesaplarının Değerlemesi 
 
528
6.10.1.1. Repo İşlemlerinin Değerlemesi 
 
529
6.10.1.2. Tevkif Edilen Vergilerin Mahsubu 
 
530
6.10.2. TMS/TFRS'ye Göre Bankalar Hesabının Değerlemesi 
 
530
6.10.3. VUK ve TMS/TFRS Örnek Uygulama 
 
532
6.11. ALACAKLAR VE BORÇLARIN DEĞERLEMESİ 
 
534
6.11.1. Genel Açıklamalar 
 
534
6.11.2. Senetsiz Alacaklar Uygulama Örneği 
 
536
6.11.3. Banka Kredilerinin Değerlemesi ve Uygulamalar 
 
537
6.11.3.1. Banka Kredilerinin VUK ve TMS/TFRS İçin Uygulama Örneği 
 
537
6.13. ÇIKARILMIŞ TAHVİLLERİN DEĞERLEMESİ 
 
543
6.13.1. Genel Açıklamalar 
 
543
6.13.2. Tekdüzen Hesap Planında Çıkarılmış Tahviller, Bonolar ve Senetler 
 
544
6.13.3. Çıkarılmış Tahvillerin VUK Değerlemesi 
 
545
6.13.4. VUK'a Göre İtibari Değerle Değerleme Mecburiyeti 
 
547
6.13.5. Değerlemeye İlişkin Çeşitli Yaklaşımlar 
 
548
6.13.6. Tevkifat Uygulaması 
 
550
6.13.7. Çıkarılmış Tahvillerin Değerlemesi ve Muhasebe Kayıtları 
 
550
Yedinci Bölüm
 
 
KASA MEVCUTLARININ DEĞERLEMESİ VE
 
 
MUHASEBE UYGULAMALARI
 
 
7.1. GİRİŞ 
 
557
7.2. KASANIN ENVANTERİ VE DEĞERLEMESİ 
 
557
7.2.1. Türk Lirası Kasa Mevcutlarının Değerlemesi 
 
558
7.2.2. Yabancı Paraların Kur Değerlemesi 
 
558
7.2.2.1. VUK'a Göre Kur Değerlemesi 
 
558
7.2.2.3. TMS/TFRS'ye Göre Kur Değerlemesi 
 
560
7.2.2.4. Yabancı Paraların Değerlemesinde Kesin Mizanın Çıkarılması 
 
561
7.2.2.5. Geçici Verginin Hesaplanmasında Kur Değerlemesi 
 
562
7.2.3. Sayım ve Tesellüm Noksanlıkları 
 
563
7.2.3.1. Kasa Noksanı 
 
563
7.2.3.1.1. Kasa Noksanlığının Nedenleri 
 
563
7.2.3.1.2. Sayım Noksanlıklarında Cezalı Vergi Tarhiyatına Konu Olabilecek Hususlar 
 
564
7.2.3.1.3. Kasadan Sorumlu Personelin Zimmetine Para Geçirmesi 
 
565
7.2.3.1.4. Kasa Noksanlığının Hırsızlık Dolayısıyla Meydana Gelmesi 
 
566
7.2.3.1.5. Kasa Noksanlıklarına Dair Örnekler ve Muhasebe Kayıtları 
 
566
7.2.3.2. Kasa Fazlası 
 
568
7.2.3.2.1. Kasa Fazlalığının Nedenleri 
 
568
7.2.3.2.2. Sayım Fazlalıklarında Cezalı Vergi Tarhiyatına Konu Olabilecek Hususlar 
 
569
7.2.3.2.3. Kasa Fazlalıklarına Dair Örnekler ve Muhasebe Kayıtları 
 
569
7.2.3.3. Kasa Hesabının Alacak Bakiyesi Vermesi 
 
570
Sekizinci Bölüm
 
 
FİNANSAL KİRALAMALAR DEĞERLEME VE
 
 
MUHASEBE UYGULAMALARI
 
 
8.1. VERGİ MEVZUATINDA YER ALAN DÜZENLEMELER 
 
573
8.1.1. Vergi Usul Kanunu'nda Yapılan Düzenlemeler 
 
573
8.1.2. Vergi Mevzuatında Finansal Kiralamalara İlişkin Tanımlar 
 
575
8.1.3. Vergi Mevzuatında Finansal Kiralamalara İlişkin Değerleme ve Amortisman Uygulamaları 
 
578
8.2. TFRS 16 KİRALAMA İŞLEMLERİ STANDARDI KAPSAMINDA KİRALAMALAR 
 
580
8.2.1. Tanımlar 
 
580
8.2.2. Finansal Kiralamaların Kiracının Finansal Tablolarında Gösterilmesi 
 
585
8.2.2.1. İlk Muhasebeleştirme 
 
585
8.2.2.2. Sonraki Ölçümler 
 
586
8.2.3. Finansal Kiralamaların Kiraya Verenin Finansal Tablolarında Gösterilmesi 
 
588
8.2.3.1. İlk Muhasebeleştirme 
 
588
8.2.3.2. Sonraki Ölçümler 
 
588
8.3. FİNANSAL KİRALAMA ÖRNEK MUHASEBE UYGULAMASI 
 
588
8.4. TMS VE VUK FARKLILIKLARI 
 
600
8.4.1. Gerçeğe Uygun Değer ve Rayiç Bedel Farkı 
 
600
8.4.2. Başlangıç Maliyetlerinin Tabi Olduğu İşlem Farkı 
 
600
8.4.3. Faydalı Ömür Farkı 
 
601
8.4.4. Arsa ve Bina Değerlerinin Ayrıştırılması Farkı 
 
601
8.4.5. Satış ve Kiralama İşlemleri 
 
601
8.4.6. Maliyet Bedeli Unsurları Bakımından Farklar 
 
602
EKLER
 
 
EK 1: Yürürlükteki TMS/TFRS Setinin Listesi 
 
605
EK 2: Büyük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler İçin Türkiye Finansal Raporlama Standardı Ölçümleme (Değerleme) Hükümleri 
 
608
EK 3: Vergi Usul Kanunu Değerleme Hükümleri 
 
674
EK 4: TMS/TFRS Uyumlu Hesap Planı 
 
689
EK 5: Finansal Tablolarda Asgari Olarak Yer Alması Gereken Diğer Kalemler 
 
722
EK 6: Vergi Mizanından Bobi FRS’ye Dönüşüm Kayıtlarının Yapılması ve Finansal Tablolar Çıkarılmasına Dair Bütünsel Bir Uygulama 
 
743
EK 7: TFRS Kar/Zararından Vergi Matrahına Ulaşma Yöntemi 
 
767
Ek 8: Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı 
 
787
Kaynakça 
 
791
Kitaplar 
 
791
Makaleler 
 
793
Kanunlar, Genel Tebliğler, Sirküler 
 
796
Yargı Kararları 
 
797
Özelgeler 
 
798
Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları 
 
799
Raporlar, Tezler, Komisyon Kararları 
 
800
Web Siteleri 
 
800
Kavram Dizini 
 
801
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Bonus Card ( Garanti - Teb - Denizbank - Şekerbank vb. )
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
800,25   
800,25   
Cardfinans ( Finansbank )
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
800,25   
800,25   
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
800,25   
800,25   
Worldcard ( YKB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
800,25   
800,25   
Diğer Kartlar
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
800,25   
800,25   
Kapat