Türkiye'de Siyasi Partilerin Milletvekili Adaylarını Belirleme Yöntemleri ve Parti İçi Demokrasi İlişkisi
Eftal Gürel
Siyasi partiler yaklaşık 200 yıllık bir geçmişe sahip olmasına rağmen demokratik sistemin baş aktörü haline gelmiştir. Edindiği bu rol, partilerle ilgili tüm meselelere ayrı bir değer atfedilmesine neden olmuştur. Siyasi partilerin iç işleyişinde demokratik esaslara uygun davranması şeklinde tanımlanabilecek parti içi demokrasi kavramı da bu anlayıştan dolayı önem kazanmıştır. Parti içi demokrasinin sorunları, yalnızca siyasi partilerin değil, demokratik sistemin ve ülkelerin en önemli sorunları olarak görülmektedir. Siyasi partilerin milletvekili adaylarını belirleme yöntemleri de parti içi demokrasinin güncelliğini koruyan ve çözüm aranan bir problemidir. Bu problem geçmişten bugüne dek ülkemizin gündeminde sıklıkla yer etmiştir. Özellikle Siyasi Partiler Kanunu'nun değiştirilmesi tartışmaları gündeme taşındığında bahsedilen ilk konu aday belirleme yöntemleriyle ilgili olmaktadır. Türk siyasi partilerinin aday belirleme yöntemlerinin demokratik olmadığı ve bu duruma özellikle Siyasi Partiler Kanunu'nun yol açtığı belirtilmektedir. Bu sorundan hareketle çalışmada, Türkiye'de geçmişten bugüne döneminde etkili olan siyasi partilerin tüzüklerinde yer alan yöntemler ve pratikteki uygulamaları ele alınmıştır. Demokrasiye aykırı olarak tanımlanan ve şikayet edilen mevcut durumun nedenleri ortaya konularak, sorunun çözümü için fayda sağlayabilecek yöntem önerileri sunulmuştur.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
SİYASİ PARTİLER VE PARTİ İÇİ DEMOKRASİ
I. DEMOKRASİ VE SİYASİ PARTİLER
1.1. Demokrasi Kavramı
1.2. Temsili Demokrasi
1.3. Modern Demokrasi Anlayışı
1.4. Siyasi Parti Kavramı
1.5. Siyasi Partilerin Ortaya Çıkışı
1.6. Siyasi Partilerin Fonksiyonları
1.7. Siyasi Parti Türleri
1.8. Siyasi Partilerin Hukuki Mahiyeti
1.9. Siyasi Parti Olmanın Hukuki Sonuçları
1.10. Demokrasinin Vazgeçilmez Unsurundan Demokrasiden Vazgeçen Unsura: Siyasi Partiler
1.11. Siyasi Parti Özgürlüğü
II. PARTİ İÇİ DEMOKRASİ
1.12. Genel Olarak
1.13. Parti İçi Demokrasi Kavramı
1.14. Parti İçi Demokrasinin Önemi
1.15. Parti İçi Demokrasiyi Etkileyen Unsurlar
1.16. Türkiye'de Parti İçi Demokrasinin Güncel Sorunları
İKİNCİ BÖLÜM
ADAY BELİRLEME KAVRAMI
2.1. Adaylık Kavramı
2.2. Adaylık Şartları
2.3. Aday Belirlemenin Hukuki Niteliği
2.4. Aday Belirlemenin Önemi
2.5. Aday Belirleme Süreci
2.6. Bazı Ülkelerde Aday Belirleme Süreci
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE'DE SİYASİ PARTİLERİN MİLLETVEKİLİ ADAYLARINI BELİRLEME YÖNTEMLERİ
3.1. Osmanlı Devleti Dönemindeki Durum
3.2. Cumhuriyetin İlanı Sonrası Durum ( 1923-1946 )
3.3. 1946-1960 Arası Dönem
3.4. 1960-1980 Arası Dönem
3.5. 1980 Sonrası Dönem
3.6. Günümüzdeki Durum
I. TBMM'de Temsil Edilen Siyasi Partiler
II. TBMM Dışındaki Bazı Partiler
3.7. Öneriler
SONUÇ
KAYNAKÇA