Grev ve sendika hakları çalışma hayatının en önemli sosyal hakları arasında yer almaktadır. Türk hukuk sistemimizde, karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev veya lokavt genel sağlığı veya millî güvenliği bozucu nitelikte ise yürütme organı grev ve lokavtı altmış gün süre ile erteleyebilmektedir. Türkiye'de birçok grev milli güvenlik ve/veya genel sağlık nedeniyle ertelenmiştir. Söz konusu ertelemeler bazen yargıya intikal etmiş olup Anayasa Mahkemesi de bu konuda önemli kararlar vermiştir. Nitekim 2020 yılında yayınlanan son Anayasa Mahkemesi kararı ile grev erteleme nedenlerindeki genişletme iptal edilmiştir. Bununla birlikte ekonomik gerekçelerle grev ertelemenin Anayasa'ya aykırılığı ortaya konulmuştur. Çalışmamızda 2000 sonrasında Türkiye'deki grev ertelemeleri kronolojik olarak ele alınmış ve ayrıca Danıştay ve Anayasa Mahkemesi kararları incelenerek değerlendirmelerde bulunulmuştur.(ÖNSÖZDEN) İÇİNDEKİLER GİRİŞ GREV HAKKI, SINIRLARI VE GREV ERTELEME GREV HAKKI VE SINIRLARI GREV ERTELEME TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE GREV ERTELEMENİN KOŞULLARI 1. Kanuni Bir Greve Karar Verilmiş veya Başlanmış Olması 2. Yürütme Organı (Cumhurbaşkanı, Eski Düzenlemede Bakanlar Kurulu) Kararı ve Süreç 3. Gerekli Sebebin Bulunması TÜRKİYE'DE 2000 SONRASI GREV ERTELEME UYGULAMALARI VE YAŞANANLAR 1. 2000 Yılı: Lastik-İş Sendikası ve Belediye-İş Sendikası Grev Ertelemeleri 2. 2001 Yılı: Kristal-İş Sendikası Grev Ertelemesi 3. 2002 Yılı: Lastik-İş Sendikası Grev Ertelemesi 4. 2003 yılı: Petrol-İş Sendikası ve Kristal-İş Sendikası Grev Ertelemeleri 5. 2004 Yılı: Lastik-İş Sendikası Grev Ertelemesi 6. 2005 Yılı: Erdemir Madencilik Grev Ertelemesi 7. 2014 Yılı: Kristal-İş Sendikası Grev Ertelemesi 8. 2014 Yılı: Türkiye Maden-İş Sendikası Grev Ertelemesi 9. 2014 Yılı: Anayasa Mahkemesi Tarafından 6356 Sayılı Kanun'un 63 üncü Maddesinin İptali Talebine Red Kararı Verilmesi 10. 2015 Yılı: Birleşik Metal İş Sendikası Grev Ertelemesi 11. 2016 Yılı: Grev Erteleme Nedenlerinin KHK İle Genişletilmesi 12. 2017 ve 2018 Yılları: OHAL Dönemi Grev Ertelemeleri 13. 2019 Yılı: İzban Grev Ertelemesi 14. 2020 Yılı: Grev Erteleme Nedenlerine AYM İptali SONUÇ KAYNAKÇA EK 1: Anayasa Mahkemesi Kararı (Başvuru No: 2014/12166) EK 2: Anayasa Mahkemesi Kararı (Başvuru No: 2015/14862) EK 3: Anayasa Mahkemesi Kararı (2018/90 E., 2019/85 K.)
