Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenmede Üstlenenin Hukuki Konumu
Ömer Cemre KOÇ
Üçüncü kişinin fiilini üstlenme (TBK m. 128) düzenlemesini konu edinen eserimizin temelini üstlenenin hukuki konumu oluşturmaktadır. İlk olarak, üçüncü kişinin fiilini üstlenmenin hukuki niteliği, genel özellikleri ve diğer kişisel teminat sözleşmelerinden ayrılan yönleri üzerinde durulmak suretiyle genel yapısı tanıtılmaktadır. Akabinde ise üstlenenin borçları, ödeme talebi karşısındaki savunmaları ve üstlenenin ödemek yapmak zorunda kalması halinde hangi hal ve şartlarda üçüncü kişiye (asıl borçluya) rücu edebileceği incelenmektedir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME KURUMUNA GENEL BAKIŞ, HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖZELLİKLER VE GEÇERLİLİK ŞARTLARI
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME KURUMUNA GENEL BAKIŞ
A. KAVRAMSAL ÇERÇEVE
B. TARİHİ ARKA PLANI
II. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ
A. GENEL BAKIŞ
1. Garanti Sözleşmesi Görüşü
2. Kefalet Benzeri Garanti Sözleşmesi Görüşü
3. Genel Hüküm Görüşü
B. GÖRÜŞLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
III. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENMENİN ÖZELLİKLERİ VE GEÇERLİLİK ŞARTLARI
A. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENMENİN ÖZELLİKLERİ
1. Üçüncü Kişiye Ait Bir Riskin Üstlenilmesi
2. Tek Tarafa Borç Yükleyen (İvazsız) Bir Sözleşme Olması
3. Bağımsız Olması
4. İkincil (Tali) Özellik Taşıması
B. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN GEÇERLİLİK ŞARTLARI
1. Genel Bakış
2. Üstlenenin Ehliyeti
3. Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme Sözleşmesinin TBK m. 27 Çerçevesinde Geçerliliği
4. Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme Sözleşmesinin Şekli
İKİNCİ BÖLÜM
ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENMENİN YAKIN İLİŞKİDE OLDUĞU KURUMLAR VE BENZER KURUMLARDAN FARKI
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENMENİN YAKIN İLİŞKİDE OLDUĞU YAPILAR
A. BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI
B. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİ BAĞLAMINDA ÖNEMLİ BİR KOMŞU KAVRAM: GARANTİ SÖZLEŞMELERİ
II. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNİN BENZER KURUMLARDAN FARKI
A. KEFALET SÖZLEŞMESİ İLE FARKI
1. Genel Bakış
2. Sözleşmenin TBK m. 19 Çerçevesinde Yorumlanması
3. Her İki Sözleşmenin Ayrımı Bakımından Yararlanabilecek Ölçütler
B. BORCA KATILMA İLE FARKI
1. Borca Katılma Kurumu ve Temel Özellikleri
2. Her İki Sözleşmenin Ayrımı Noktasında Yararlanabilecek Ölçütler
C. BORCUN ÜSTLENİLMESİ İLE FARKI
D. CEZA KOŞULU İLE FARKI
E. AVAL İLE FARKI
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENMEDE ÜSTLENENİN HUKUKİ KONUMU
I. ÜSTLENENİN BORCUNUN DOĞUMU VE MUACCEL HALE GELMESİ, BORCUNUN KAPSAMI
A. BORCUN MUACCEL HALE GELMESİ
B. BORÇ MUACCEL OLMADAN ÖNCE TARAFLARIN DURUMU
C. ÜSTLENENİN ZARARI KARŞILAMA BORCU
1. Genel Olarak
2. Zararı Karşılama Borcunun Kapsamı
3. Zararı Karşılama Borcunun Türü
4. Zararı Karşılama Borcunun Miktarının Belirlenmesi
II. ÜSTLENENİN SAHİP OLDUĞU SAVUNMA İMKANLARI
A. TEMEL BORÇ İLİŞKİSİNDE MEYDANA GELEN DURUMLARIN ÜSTLENENİN BORCUNA ETKİSİ
1. Genel Bakış
2. Temel Borç İlişkisinde Özellik Arz Eden İki Durum: Alacağın Devri ve Borcun Üstlenilmesi
B. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN SAVUNMA İMKANLARI
1. Genel Bakış
2. Ödeme Talebine İlişkin Savunmalar
3. Alacaklının Haksız Ödeme Talebinde Bulunması Halinde
4. Mücbir Sebep ve Beklenmeyen Hale İlişkin Savunmalar
5. Süreye İlişkin Savunmalar
6. Üstlenenin Zararı Karşılama Borcunun İndirilmesi ya da Uyarlanması
7. Üstlenenin Borcunun Diğer Teminatlar Karşısındaki Durumu
8. Üstlenenin Takas Hakkını İleri Sürmesi
III. ÜSTLENENİN ÜÇÜNCÜ KİŞİYE (ASIL BORÇLUYA) RÜCU İMKANI
A. GENEL BAKIŞ
B. KARŞI TEMİNAT İLİŞKİLERİ KAPSAMINDA RÜCU
1. Karşı Teminatın Üçüncü Kişi (Lehtar, Asıl Borçlu) Tarafından Sağlanması
2. Karşı Teminatın Üçüncü Kişi (Asıl Borçlu) Dışındaki Bir Başka Kişi Tarafından Sağlanması
C. KARŞI TEMİNAT İLİŞKİSİNİN BULUNMADIĞI HALLER BAKIMINDAN
1. Genel Bakış
2. Vekaletsiz İş Görmeye Dayalı Rücu Talebi
3. Sebepsiz Zenginleşmeye Dayalı Rücu Talebi
4. TBK m. 62/2 Kapsamında Müteselsil Sorumluluk Hükümlerince Rücu Talebi
SONUÇ
KAYNAKÇA