KDV ve ÖTV Kanunu Tekniği
KDV VE ÖTV KANUNU TEKNİĞİ
Uğur UĞURLU ( Vergi Müfettişi ), Volkan AKSOYOĞLU ( Vergi Müfettişi )
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ KISIM: KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU TEKNİĞİ
I-BİRİNCİ BÖLÜM: VERGİNİN KONUSU, MÜKELLEFİ VE VERGİ SORUMLUSU, VERGİYİ DOĞURAN OLAY
MADDE 1: VERGİNİN KONUSUNU TEŞKİL EDEN İŞLEMLER…………..…………..47
1.1. GENEL AÇIKLAMA…………………………………………………………………..…48
1.2. TİCARİ, SINAİ, ZİRAİ FAALİYET VE SERBEST MESLEK FAALİYETİ ÇERÇEVESİNDE YAPILAN MAL TESLİMLERİ VE HİZMET İFALARI………….....49
1.2.1. İşlemlerin Türkiye'de Yapılmış Olması……………………………………..…….......49
1.2.1.1. Mal Teslimlerinin Türkiye'de Yapılması………………………...…………..…......49
1.2.1.2. Hizmetin Türkiye'de Yapılması…………..…………………………………..…......50
1.2.2. Katma Değer Vergisi Kanun’un 1/1’inci Maddesinde Sayılan Mal Teslimleri Ve Hizmet İfaları……………………………………………….…………………………..….......51
1.2.2.1. Ticarî ve Sınaî Faaliyet……………………..…………………………………...…….52
a) Sürekli Olarak Yapılan Ticarî Faaliyetler………………………….……………….........52
b) Arizi Olarak Yapılan Ticarî Faaliyetler…………………………………………….........53
1.2.2.2. Zirai Faaliyet…………………………………………………………………..….......55
a) Ticari Ve Zirai Faaliyet Ayrımı……………………………………………………..……..56
b) Zirai Faaliyet-Sınai Faaliyet Ayrımı………………...……………………………..……..57
1.2.2.3. Serbest Meslek Faaliyeti…………………………………………..…………..…......58
a) Serbest Meslek Erbabının Müşterisinden Tahsil Ettiği Paralar…………………………59
b) Serbest Meslek Faaliyeti – Ücret Ayrımı…………………………………………..…......59
c) Serbest Meslek Faaliyetinin Arizi Olarak Yapılması………………………………........60
1.2.2.4. Ticari, Zirai Ve Serbest Meslek Faaliyeti İle İlgili Bazı Özellikli Durumlar……..61
a) Ticari-Arizi Kazanç Ayrımında Gayrimenkul Satışları……...…………………..….......61
b) Basit Usule Tabi Mükelleflerin Amortismana Tabi İktisadi Kıymet Satışı…………….63
c) Fuar ve Sergilerde Yapılan Satışlar………………………………………………..……....63
d) İşin Bırakılmasından Sonra Yapılan Satışlar………………………………………….....64
e) Yardım Toplama Kanununa Göre Toplanan Yardımlar……………………………...…65
f) Kamulaştırma İşlemleri………………………………………………………………....…..66
g) Çiftçilerin Kendi Ürünlerini Pazarda Satması………………………..…………………..66
h) Mahkemelerce Hükmolunan Avukatlık Ücretleri…….…………………………….…....67
ı) Telif Kazançları………………………………………………….…………………….…....69
ıa) Telif Kazançları İle İlgili Gelir Vergisi İstisnası………..………………………….……..69
ıb) Telif Kazançlarının KDV Karşısındaki Durumu………………….……………………..70
ıc) Telif Kazançlarındaki Sorumluluk Uygulaması…………………………..………….....71
i) Adi Ortaklıklarda Vergileme…………………………………………………………...…..72
ia) Adi Ortaklıkta Mükellefiyet…………………………………….………………………....72
ib) Adi Ortaklıkta KDV Beyanı………………………………………………………….........72
ic) Adi Ortaklığın Şahıs İşletmesine Dönüşmesi Veya Fesh Olması…………….……….…73
id) Adi Ortaklığın Son Dönem KDV Beyannamesinde Yer Alan ‘Sonraki Döneme Devreden KDV’nin Şahıs İşletmesi Tarafından İndirim Konusu Yapılamaması………....74
ie) Şahıs İşletmesinden Adi Ortaklığa Geçiş……………………………………..……..…....74
j) Kollektif Şirketlerde Vergileme……………………………………………………………75
1.3. HER TÜRLÜ MAL VE HİZMET İTHALATI……………………………………..…...76
1.3.1. Mal İthalatı………………………………………………………………………………76
1.3.2. Hizmet İthalatı………………………………………………………………………......77
1.4. DİĞER FAALİYETLERDEN DOĞAN TESLİM VE HİZMETLER……………..…..79
1.4.1. Posta, Telefon, Telgraf, Teleks Ve Bunlara Benzer Hizmetler İle Radyo Ve Televizyon Hizmetleri……………………………………………………………………..…...80
1.4.1.1. Yabancı Radyo Ve Televizyonlara Reklam Verilmesi…………………….……......80
1.4.2. Her Türlü Şans Ve Talih Oyunlarının Tertiplenmesi Ve Oynanmas………..…..…..81
1.4.3. Profesyonel Sanatçıların Yer Aldığı Gösteriler Ve Konserler İle Profesyonel Sporcuların Katıldığı Sportif Faaliyetler, Maçlar, Yarışlar Ve Yarışmalar Tertiplenmesi, Gösterilmesi………………………………………………………………………………….....82
1.4.4. Müzayede Mahallerinde Ve Gümrük Depolarında Yapılan Satışlar İle 5300 Sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa Göre Düzenlenen Ürün Senetlerinin, Senedin Temsil Ettiği Ürünü Depodan Çekecek Olanlara Teslimi………………………....83
1.4.4.1. Müzayede Mahallerinde Ve Gümrük Depolarında Yapılan Satışlar……………...83
a) İcra Dairelerince Yapılan Satış………………………………………………………….…84
b) Devlet İhale Kanununa Göre Yapılan Satışlar…………………………….………….......84
c) İzale-İ Şuyu Suretiyle Yapılan Satışlarda Alıcının Hissedarlardan Birisi Olması Halinde KDV Matrahı……………………………………………………………………………….…..85
d) Mahkemelerce Yapılan Pazarlık Usulu Satışlar……….…………………………..…......85
e) İnternet Üzerinden Yapılan Açık Arttırma Yönemiyle Yapılan Satışlar …………….....86
f) KDV Kanunu’nda Öngörülen İstisnalar Ve KDV Oranları, Müzayede Mahallinde Yapılan Satışlar İçinde Geçerli Olduğu……………………………….……………………...86
1.4.4.2. 5300 Sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa Göre Düzenlenen Ürün Senetlerinin, Senedin Temsil Ettiği Ürünü Depodan Çekecek Olanlara Teslimi………….87
1.4.5. Boru Hattı İle Ham Petrol, Gaz Ve Bunların Ürünlerinin Taşınmaları …………....89
1.4.6. Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci Maddesinde Belirtilen Mal Ve Hakların Kiralanması İşlemleri……………………………………………………………………….....89
1.4.6.1. Gayrimenkul Dışındaki Mal ve Hakların Kiralanması………………………….....91
1.4.6.2. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Gayrimenkullerin Kiralanması…………......92
1.4.6.3. Hazinece Yapılan Kiralamalar……………………………………………………….93
1.4.6.4. Kiralama İşlemlerinde Yer Alan Sorumluluk Uygulaması…………………...…….94
1.4.6.5. Dernek Ve Vakıflara Ait Gayrimenkullerin Kiralanması……………………..…...94
1.4.6.6. Ferdi Teşebbüslerde Kullanılan Gayrimenkullerin Envantere Alınması………....95
1.4.6.7. Basit Usule Tabi Mükelleflerin Kiralama İşlemleri………………….…………......97
1.4.6.8. Mükellefin Şahsına Ait Taşıtı Şahsi İşletmesine, Ortağı Olduğu Adi Ortaklık İşletmesine veya Ortağı Olduğu Şirkete Kiralaması ……………………………………......98
1.4.6.9. Binaların Ortak Alanlarının Kiralanması……………………………...………......100
1.4.6.10. Ticari Taksi Veya Otobüslerin Üzerine Reklam Alınması……………………….100
a) Basit Usulde Vergilendirilen Ticari Taksi Veya Otobüs İşleten Mükelleflerin Araçları Üzerine Reklam Alması………………………………...………………………………….....101
b) Gerçek Usulde Vergilendirilen Ticari Taksi Veya Otobüs İşleten Mükelleflerin Araçları Üzerine Reklam Alması………………………………………………….…………………...103
1.4.6.11. MEB’e Bağlı Okul Ve Kurumlardaki Kantin Açık Alan, Salon Ve Benzeri Yerlerin Kiralanması………………………………………………………………….….…..104
1.4.6.12. Taşıt Araçlarının Kiralanmasına İlişkin Çeşitli Örnekler………………….……104
1.4.7. Genel Ve Katma Bütçeli İdarelere, İl Özel İdarelerine, Belediyeler Ve Köyler İle Bunların Teşkil Ettikleri Birliklere, Üniversitelere, Dernek Ve Vakıflara, Her Türlü Mesleki Kuruluşlara Ait Veya Tabi Olan Veyahut Bunlar Tarafından Kurulan Veya İşletilen Müesseseler İle Döner Sermayeli Kuruluşların Veya Bunlara Ait Veya Tabi Diğer Müesseselerin Ticarî, Sınaî, Ziraî Ve Meslekî Nitelikteki Teslim Ve Hizmetleri…….…..106
1.4.7.1. Orduevleri, Askeri Gazinolar, Askeri Kantinler, Kışla Gazinoları ………….…..107
1.4.7.2. Kamu Kurumlarına Ait Misafirhane, Kreş, Yemekhane, Eğitim Ve Dinlenme Tesislerinin İşletilmesi………………………………………………………………………..108
1.4.7.3. Üniversitelerin Sosyal Tesisleri Ve Otel İşletmeciliği Faaliyeti..……………….....109
1.4.7.4. Dernek Ve Vakıfların İktisadi İşletmeleri……………………………………….…110
a) Dernek Ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmelerde Devamlılık…………………………..…110
b) Dernek Ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmelerde ‘Bağlılık’ İfadesi………………………111
c) Dernek Ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmelerin Faaliyetlerinin Ticari, Sınai ve Zirai Nitelik Arz Etmesi……………………………………………………...……………………..111
d) Dernek Ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmelerin Ekonomik Faaliyetin Ticari Organizasyonu Gerektirmesi……………………………..…………..……………………..111
e) Dernek Ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmelerin Vergilendirilmesi ……………………..112
1.4.7.5. Siyasi Partilerin KDV Karşındaki Durumu………………………………………..115
1.4.8. Rekabet Eşitsizliğini Gidermek Maksadıyla İsteğe Bağlı Mükellefiyetler Suretiyle Vergilendirilecek Teslim Ve Hizmetler……………………………………………………...115
MADDE 2: TESLİM……………………………..…………………………………………...116
2.1. GENEL AÇIKLAMA……………………………………..……………………………..116
2.2. MAL TESLİMİ…………………………………………………………………………..116
2.2.1. Tasarruf Hakkının Devri………………………………….…………………………...117
2.2.1.1. Malın Maliki Tarafından Alıcıya Teslimi…………………………………………..117
2.2.1.2. Malın Maliki Tarafından Alıcı Adına Hareket Edenlere Teslimi………………..117
2.2.1.3. Malın Malik Adına Hareket Edenlerce Alıcıya Teslimi…………………………..117
2.2.1.4. Malın Malik Adına Hareket Edenlerce Alıcı Adına Hareket Edenlere Teslimi...117
2.2.1.5. Malın Alıcı Veya Onun Adına Hareket Edenlerin Gösterdiği Yere Bırakılması..118
2.2.1.6. Malın Alıcı Veya Onun Adına Hareket Edenlere Gönderilmesi……………….....118
2.2.2. Teslim Fiilinin Belgelenmesi……………………………….….……………………....118
2.2.2.1. Sevk İrsaliyesi…………………………………………………………………..…....118
2.2.2.2. Fatura…………………………………………………………………………….......119
2.2.3. Teslim Fiilinin Gerçekleşmesini Etkilemeyecek Hususlar…………..……..…….....120
2.2.3.1. Bedelsiz Teslimler……………………………….…………………………..…….....120
2.2.3.2. Malın Alıcıya Ulaşmaması………………………………………………….…….....120
2.2.3.3. Bedelin Alıcı Tarafından Ödenmemesi…………………………………….……....121
2.3. ZİNCİRLEME AKİTLERDE TESLİM………………………………………………..121
2.4. SU, ELEKTRİK, GAZ, ISITMA, SOĞUTMA VE BENZERİ ŞEKİLLERDEKİ DAĞITIMI……………………………………………………………………...………..…...122
2.5. KAP VE AMBALAJLAR İLE DÖKÜNTÜ VE TALİ MADDELER………………..122
2.5.1. Kap Ve Ambalaj Maddeleri………………………………………….…………..…....122
2.5.2. Döküntü Ve Tali Maddeler………………………………………………..……..…....124
2.6. TRAMPA İKİ AYRI TESLİM HÜKMÜNDEDİR……………..…………….…….....124
2.6.1. Arsa Karlığı Konut/İşyeri Teslimi…………………………………………………….125
2.6.1.1. Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Teslimi……………………….…….....125
2.6.1.2. Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine Konut veya İşyeri Teslimi………………...125
2.6.1.3. Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine Teslimlerin Fatura İle Belgelendirilmesi...125
2.6.1.4. Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine Teslimlerinde Matrah..............…….…......125
2.6.1.5. Konut/İşyeri Teslimleri Karşılığı İnşaat İşlerinde Vergiyi Doğuran Olay……....126
2.7. TESLİM İLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ BAZI DURUMLAR…………...………….…....127
2.7.1. Karz Akdine Dayalı Mal Tesliminin KDV Karşısındaki Durumu…………….…...127
2.7.2. Ariyet Akdine Dayalı Mal Tesliminin KDV Karşısındaki Durumu……………......127
2.7.3. Tazminatların KDV Karşısındaki Durumu…………………………………….…....128
2.7.3.1. Mal Teslimi ve Hizmet İfalarının Yapılmaması veya Geç Yapılması Nedeniyle Ödenen Tazminatlar …………………………………………………………………………128
2.7.3.2. Cayma Tazminatı………………………………………………………..……..…....129
2.7.3.3. İhbar Tazminatı, Kıdem Tazminatı Ve İşe Başlatmama Tazminatı……………...130
2.7.3.4. İptal Edilen Hotel Rezarvasyonu Nedeniyle İade Edilmeyen Ücretler….………..130
2.7.3.5. Sigorta Tazminatları…………………………………………………………..…..…130
2.7.3.6. Sözleşmenin Feshedilmesi Nedeniyle Ödenen Tazminatlar…………………..…...131
2.7.3.7. Nefaset Farkları………………………………………………………………………132
2.7.3.8. Malın veya Hizmetin Verilmesindeki Gecikme Nedeniyle Alıcının Uyguladığı Tazminat……………………………………….……………………………………………...132
2.7.4. Cezaların KDV Karşısındaki Durumu………………………………………….…....132
2.7.4.1. Rezervasyon İptali Nedeniyle İade Edilmeyen Avanslar Ve Alınan Cezalar…....133
2.7.4.2. Elektrik, Su, Doğalgaz Ve Telefon Faturalarındaki Gecikme Cezalar.……….…..134
2.7.5. Depozito Ve Teminatların KDV Karşısındaki Durumu……………………………..134
2.7.6. Avansların KDV Karşısındaki Durumu………….…………………………….….....135
2.7.7. Aynî Sermaye Koyma İşleminin KDV Karşısındaki Durumu…..……………….....135
2.7.7.1. Şirket Aktifinde Kayıtlı Taşınmazların KDV Kanunu’nun 17/4-c Maddesi Kapsamında Başka Şirketlere Ayni Sermaye Olarak Konulması ………………….….....135
2.7.7.2. Şirketlerin Aktifinde En Az İki Tam Yıl Süreyle Bulunan Taşınmazların Mevcut veya Yeni Kurulacak Başka Şirketlere Ayni Sermaye Olarak Konulması ...........................136
2.7.7.3. Şirket Aktifinde Kayıtlı Taşınmazların Yukarıda Belirtilenler Dışında Başka Şirketlere Ayni Sermaye Olarak Konulması İşlemi……………………………………………………...136
2.7.8. Aidatların KDV Karşısındaki Durumu………………………………..………...…...137
2.7.9. Mükellefin Muhtelif İşyerleri Arasındaki Mal Hareketinin KDV Karşısındaki Durumu…………………………………………………………………………………..…....138
2.7.10. Devre Mülk İşlemlerinin KDV Karşısındaki Durumu……………………..……....138
2.7.11. Ortağın Şirketteki Payını Mal Almak Suretiyle Ayrılmasının KDV Karşısındaki Durumu………………………………………………………………………………………..138
2.7.12. Masraf Yansıtma Faturaları……………………………………………….………...138
2.7.13. SMS Yoluyla Toplanan Bağış Ve Yardımlar……………………………………….141
2.7.13.1. Faturalı Hatlar Aracılığıyla Toplanan Bağış Ve Yardımlar……………………...141
2.7.13.2. Kontörlü Hatlar Aracılığıyla Toplanan Bağış Ve Yardımlar………………….…141
2.7.14. Şirket Tarafından Alınan Malın Tekrar Aynı Kişiye Satılması…….……………..143
2.7.15. Hediye Çeki Uygulamaları……………………………………….……………….....143
2.7.16. KOSGEB'in Geri Dönüşümsüz Olarak Sağladığı Destekler………………………145
2.7.17. Kat İrtifakı Kurularak Yapılan Konut Satışları………………………………...…145
2.7.18. Proje Üzerinden Döviz Cinsinden Yapılan Konut Satışlarında KDV Uygulama...147
MADDE 3: TESLİM SAYILAN HALLER………………………………………..……..…148
3.1. GENEL AÇIKLAMA………………………………………………………………...... 148
3.2. VERGİYE TABİ MALLARIN HER NE SURETLE OLURSA OLSUN, VERGİYE TABİ İŞLEMLER DIŞINDAKİ AMAÇLARLA İŞLETMEDEN ÇEKİLMESİ, VERGİYE TABİ MALLARIN İŞLETME PERSONELİNE ÜCRET, PRİM, İKRAMİYE, HEDİYE, TEBERRU GİBİ NAMLARLA VERİLMESİ………………………………..………….....148
3.2.1. Vergiye Tabi Malın Özel Tüketime Konu Edilmesi…………………………..….....149
3.2.2. Vergiye Tabi Malın Başka Kişi Ve Kuruluşlara Bağışlanması………….………....150
3.2.3.Vergiye Tabi Malların Personele Verilmesi…………………………………………..152
3.3. VERGİYE TABİ MALLARIN, ÜRETİLİP TESLİMİ VERGİDEN İSTİSNA EDİLMİŞ OLAN MALLAR İÇİN HER NE SURETLE OLURSA OLSUN KULLANILMASI VEYA SARFI……………………………………………..……….…....153
3.4. MÜLKİYETİ MUHAFAZA KAYDIYLA YAPILAN SATIŞLARDA ZİLYEDLİĞİN DEVRİ………………………………………………………………………………………....154
3.5. TESLİM SAYILAN HALLER İLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ BAZI DURUMLAR…....154
3.5.1.Personele Bedelsiz Olarak Mal Verilmesinin KDV Karşısındaki Durumu………...154
3.5.2. Personele Bedelsiz Yemek Verilmesinin KDV Karşısındaki Durumu………..........157
3.5.2.1. Personele İşyerinde Ve İşyeri Müştemilatında Yemek Verilmes.……….………..157
3.5.2.2. Personele İşyerinde Ve İşyeri Müştemilatı Dışında Yemek Verilmesi………...…158
3.5.3. Promosyon Ürünlerinin KDV Karşısındaki Durumu……………………….……...158
3.5.4. Eşantiyon Veya Numune Mallar Verilmesinin KDV Karşısındaki Durumu………162
3.5.5. Çekiliş Yoluyla Tüketicilere Hediye Verilmesi Durumunun KDV Karşısındaki Durumu…………………………………………………………..……………………………164
3.5.6. Mükellefin İşi Bırakması Halinde KDV Uygulaması………………………………..164
3.5.7. Garanti Kapsamında Yapılan Bedelsiz Teslimlerin KDV Karşısındaki Durumu...165
3.5.8. Ana Firmaların Bayilerine Bedelsiz Donanım Vermesinin KDV Karşısındaki Durumu………………………………………………………………………………..….…...166
3.5.8.1. Donanımın Bayilere Bedelsiz Kiralanması….……………………………….…......166
3.5.8.2. Donanımın Bedelsiz Olarak Verilmesi………………………….……………..…....167
3.5.9. Özel Maliyet Konusu Malların Bedelsiz Mal Sahibine Devrinin KDV Karşısındaki Durumu…………………………………………………….…………………………….…....167
3.5.10. Doğrudan Bedelsiz Mal Verilmesi Şeklindeki Ayni İskontolar……………..……..168
MADDE 4: HİZMET…………………………………………………………..…….…….....170
4.1. GENEL AÇIKLAMA………………………………………………………….…..….....170
4.2. HİZMETİN KDV’YE TABİ OLMASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR………..……....170
4.3. HİZMETİN KARŞILIĞININ BİR MAL TESLİMİ VEYA HİZMET İFASI OLMASI…………………………………………………………………………..…………..170
MADDE 5: HİZMET SAYILAN HALLER…………………………………………….......172
5.1. GENEL AÇIKLAMA………………………………………………………………....…172
5.2. VERGİYE TABİ HİZMETTEN İŞLETME SAHİBİNİN KARŞILIKSIZ YARARLANMASI……………………………………………………………………….…..172
5.3. VERGİYE TABİ HİZMETTEN PERSONELİN KARŞILIKSIZ YARARLANMASI………………………………………………………………………...…172
5.4. VERGİYE TABİ HİZMETTEN DİĞER ŞAHISLARIN KARŞILIKSIZ YARARLANMASI…………………………………………………………………………...173
5.5. HİZMET SAYILAN HALLER İLE İLGİLİ ÖZELLİK TAŞIYAN BAZI DURUMLAR………………………………………………………………….………………174
5.5.1. Kanunların Gösterdiği Gerek Üzerine Yapılan Bedelsiz Hizmetler ……..………...174
5.5.2. Bazı Kurumlara Yapılan Bedelsiz Hizmetler……………………………………..….174
5.5.3. Bedelsiz Verilen Eğitim Ve Öğretim İstisnası………………………………………..175
5.5.4. Garanti Kapsamında Yapılan Bedelsiz Hizmetlerin Katma Değer Vergisi Karşısındaki Durumu………………………………………………………………..……….176
MADDE 6: İŞLEMLERİN TÜRKİYE’DE YAPILMASI…………………………...….....177
6.1. GENEL AÇIKLAMA………………………………………………………………........177
6.2. MALLARIN TESLİM ANINDA TÜRKİYE’DE BULUNMASI……………..……....177
6.3. HİZMETİN TÜRKİYE’DE YAPILMASI VEYA HİZMETTEN TÜRKİYE’DE FAYDALANILMASI……………………………………………………………………........177
6.4. HİZMETİN TÜRKİYE’DE YAPILMASI VEYA HİZMETTEN TÜRKİYE’DE FAYDALANILMASI İLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR……………..……….......179
6.4.1.Türkiye'de Yerleşik Seyahat Acentalarınca Organize Edilerek Yurt Dışına Düzenlenen Turlar………………………………………………………….………………...179
6.4.2.Yurt Dışına Makine Ve Teçhizat Kiralaması……………………….………………...180
6.4.3. Yurt Dışına Hasta Gönderilmesi…………….……………………..…………............180
6.4.3.1. Komisyonun Yurt Dışına Gönderilen Hastadan Alınması……………………...…180
6.4.3.2. Komisyon Yurt Dışındaki Hastaneden Alınması…….………………………..…...180
6.4.4. İthalat Komisyonları………………………………….………………..….…………...181
6.4.4.1. Komisyoncunun Türkiye’de Olması…………….……………………..……...........181
6.4.4.2. Komisyoncunun Yurt Dışında Olması………….…………………………..……....181
6.4.5. İhracat Komisyonları……………………………….………………………….........…181
6.4.5.1. Komisyoncunun Türkiye’de Olması…………….……………………………….…182
6.4.5.2. Komisyoncunun Yabancı Olması……….…………………………………………..182
6.4.6. Yurt Dışında Verilen Avukatlık Hizmetleri…………………………………….........182
6.4.6.1. Yabancı Avukatın Yurt Dışında Hizmet Vermesi……………………...…….........183
6.4.6.2. Yabancı Avukatın Türkiye’ye Gelerek Hizmet Vermesi…………………..……...183
6.4.7. Yurt Dışında Verilen Eğitim Hizmetleri………………………………….…..……....184
6.4.8. Yurt Dışından İnternet Üzerinden Verilen Eğitim……………………………..........184
6.4.9. Google, Facebook Gibi Yurtdışı Kuruluşlardan İnternet Reklam Alanı Satın Alınması…………………………………………………………………………………….....185
6.4.10. Yurt Dışında Bulunan Sigorta Şirketlerine Verilen Sağlık Hizmetleri…………...186
6.4.11. Yurt Dışı Reklam Ve Komisyon Giderleri…………………………………………..187
6.4.12. Yurt Dışı Roaming Hizmetleri…………………………………..……………..….....187
6.4.12.1. Türkiye’de Faaliyet Gösteren GSM Operatörlerinin Yurt Dışındaki GSM Operatörlerinin Abonelerine Türkiye’de Verdikleri Roaming Hizmetleri………....…….187
6.4.12.2. Yurt Dışındaki GSM Operatörlerinin Türkiye’deki GSM Operatörlerine Yurt Dışında Verdikleri Roaming Hizmetleri…………………………….………………..……..188
6.4.13. Yurt Dışı Firmalardan Alınan Menajerlik Hizmetleri…………………..…………188
6.4.14. Yurt Dışı Firmalara İnternet Üzerinden Verilen Danışmanlık Ve Tanıtım Hizmetleri…………………………………………………………………………….……….188
6.4.15. Türkiye'de Anket Yoluyla Yapılan Araştırma Projelerinin İnternet Aracılığı İle Yurtdışındaki Müşteriye Satışı………………………………………………………..……..189
6.4.16. Yurt Dışındaki Dil Okullarına Ve Üniversitelere Öğrenci Gönderilmesi…..….....190
6.4.16.1. Temsilciliklerin Komisyonu Yurt Dışındaki Okuldan Alması…………………..191
6.4.16.2. Temsilciliklerin Komisyonu Yurt İçindeki Öğrenciden Alması…………………192
6.4.17. Yurt Dışından Satın Alınan Domain Name Tescili Hizmeti İle Hosting Hizmeti...193
MADDE 7: ULUSLAR ARASI TAŞIMA İŞLERİ……………………..…………….…….196
7.1. GENEL AÇIKLAMA…………………………………………………………..………..196
MADDE 8: MÜKELLEF……………………………………………………………….…....197
8.1. GENEL AÇIKLAMA…………………………………………………………….…..….197
8.2. KATMA DEĞER VERGİSİNDE MÜKELLEF………………………………….…....198
8.2.1. Mal Teslimi Ve Hizmet İfasında Mükellef…………………………………….……..198
8.2.2. Mal Ve Hizmet İthalatında Mükellef…………………………………………….…...199
8.2.3. Transit Taşımacılıkta Mükellef……………………………………………….….…...200
8.2.4. PTT Ve Radyo Ve Televizyon Hizmetlerde Mükellef……………………….……....200
8.2.5. Her Türlü Şans Ve Talih Oyunlarında Mükellef…………………………….………200
8.2.5.1. Sayısal Loto, Şans Topu, On Numara Ve Ganyan Bayileri…………………….…201
8.2.6. Profeyonel Sanatçı Ve Sporcuların Katıldığı Gösterilerde Mükellef…………....... 202
8.2.7. Kiralama İşlemlerinde Mükellef…………………………………….………………...202
8.2.8. İsteğe Bağlı Mükellefiyet………………………………………………..……...……...203
8.3. MÜKELLEFİYET İLE İLGİLİ ÖZEL DURUMLAR………………………….….....204
8.3.1. Spor Kulüplerinin Durumu…………………………………………………….…..…204
8.3.1.1. Türkiye Futbol Federasyonu……………………………………………..………...205
8.3.1.2. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü……………………………………………..….205
8.4. FAZLA VEYA YERSİZ OLARAK HESAPLANAN KDV HAKKINDA YAPILACAK İŞLEM……………………………………………………………………………………..…..206
8.4.1. Genel Açıklama……………………………………………………………………......206
8.4.2. Fazla Veya Yersiz Olarak Hesaplanan KDV nin İadesi………………………..…..207
8.4.3. Fazla Veya Yersiz Olarak Hesaplanan KDV nin İadesi İle İlgili Örnekler………..208
MADDE 9: VERGİ SORUMLUSU……………………………………………………..…...211
9.1. GENEL AÇIKLAMA………………………………………………………………..…..211
9.2. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA TEVKİFAT UYGULAMASI………...212
9.2.1. Katma Değer Vergisinde TAM SORUMLULUK (Tevkifat) Gerektiren İşlemler...214
9.2.1.1. Yurt Dışında Temin Edilen Hizmetlerde (Hizmet İthalatında) Tevkifat Uygulaması………………………………………………………………….…………….…..214
9.2.1.2. Kiralama İşlemlerinde Tevkifat Uygulaması……………………..………………..217
a) 30 nolu KDV Tebliğindeki Sorumluluk……………………………….……………..….. 217
b) 117 nolu KDV Tebliğindeki Ek Sorumluluk……………………………………….…….219
c) MEB’e Bağlı Okul Ve Kurumlardaki Kantin Açık Alan, Salon Ve Benzeri Yerlerin Kiralanması…………………………………………………………………………………...220
d) Hazinece Yapılan Kiralamalar…………………………………………………..………..220
9.2.1.3. Amatör Spor Klüplerince İfa Edilen Reklam İşlemlerinde Tevkifat Uygulaması.220
9.2.1.4. Kitap, Dergi Gibi Eserler Yayımlanması İşlemlerinde Tevkifat Uygulaması…....221
a) Reklam Alabilmek İçin Dergi Çıkaran Derneğin Mükellefiyet Tesisi……….…..……..222
b) Meslek Odalarının Kitap, Dergi, Broşür Ve Bülten Gibi Yayınlar ……….…………...223
9.2.1.5. Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim Ve Hizmetlerde Tevkifat Uygulaması…………………………………………………………………………………....224
9.2.2. Katma Değer Vergisinde KISMİ SORUMLULUK (Tevkifat) Gerektiren İşlemler226
9.2.2.1 Gerçek Usulde KDV Mükellefi Olanların Tevkifat Yapmak Zorunda Olduğu İşlemler……………………………………………………………………….…………...…...227
9.2.2.2 Belirlenmiş İdare, Kurum ve Kuruluşların Tevkifat Yapmak Zorunda Oldukları İşlemler…………………………………………………..………………………………..…...229
9.2.2.3. Kısmı Tevkifat Uygulanacak Hizmetler İle İlgili Açıklamalar…………………...231
a) Yapım İşleri İle Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık Ve Etüt-Proje Hizmetleri……………………………………………………………………………..……....232
b) Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim Ve Benzeri Hizmetler……………….……....233
c) Makine, Teçhizat, Demirbaş Ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım Ve Onarım Hizmetler….235
d) Yemek Servis Ve Organizasyon Hizmetleri……………………………….……………..236
e) İşgücü Temin Hizmetleri…………………………………………………………………..237
f) Yapı Denetim Hizmetleri………………………………………………………………......240
g) Fason Olarak Yaptırılan Tekstil Ve Konfeksiyon İşleri, Çanta Ve Ayakkabı Dikim İşleri Ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri………………………………………………………....….240
h) Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma/Götürme Hizmetleri……..……………..241
ı) Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm Ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri……......242
i) Temizlik, Çevre Ve Bahçe Bakım Hizmetleri…………………..…………………….......243
j) Servis Taşımacılığı Hizmeti…………………………………………………..…………....244
k) Her Türlü Baskı Ve Basım Hizmetleri…………………………………………………...245
l) Yukarıda Belirlenenler Dışındaki Hizmetler………………………………………….....246
9.2.2.4. Kısmı Tevkifat Uygulanacak Teslimler………………………………………...…..247
a) Külçe Metal Teslimleri……………………………………………………………….…....247
b) Bakır, Çinko,Alüminyum ve Kurşun Ürünlerinin Teslimi……………………….…....248
c) Hurda Ve Atık Teslimi………………………………………………………………...…..248
d) Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kâğıt Ve Cam Hurda Ve Atıklardan Elde Edilen Hammadde Teslimi………………………………………………………………….…..…....249
e) Pamuk, Tiftik, Yün Ve Yapağı İle Ham Post Ve Deri Teslimleri……………………...250
f) Ağaç Ve Orman Ürünleri Teslimi……………………………………….………….….....250
9.2.2.5. Tevkifat Uygulamasında Sınır……………………………………………..…….…251
9.2.2.6. Belge Düzeni…………………………………………………………………..……...252
9.2.2.7. Düzeltme İşlemleri…………………………………………………………….……..253
a) Mal İadeleri…………………………………………………………….…………………..253
b) Matrahta Değişiklik………………………………………………………………………..254
9.2.2.8. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslim Ve Hizmetlere İlişkin Örnekler….……......255
9.2.2.9. Kısmi Tevkifata Tabi İşlemlerde KDV İadesi Usul Ve Esasları…………….…....265
9.3. LİSANSLI DEPOCULUK FAALİYETİNDE TEVKİFAT UYGULAMASI………..270
9.4. BELGESİZ MAL VEYA HİZMET HİZMET ALANLARIN SORUMLULUĞU…..271
9.4.1. Fiili Ve Kaydi Envanter Kavramları……………………..………………..……..…..271
9.4.2. Sorumluluk Uygulamasının Genel Esasları……………………………………….…272
9.4.3. Sorumluluk Uygulamasında Tespit Tarihi…………………………………..……….273
9.4.4. Fiili Veya Kaydi Envanter Dışındaki Tespitlerde Sorumluluk Uygulaması………..274
MADDE 10: VERGİYİ DOĞURAN OLAY…………………………………………..…....275
10.1.GENEL AÇIKLAMA……………………………………………………………..….....275
10.2. MAL TESLİM VE HİZMET İFALARINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY…......276
10.2.1. Mal Tesliminde Vergiyi Doğuran Olay……………………………………………...278
10.2.1.1. Sevk İrsaliyesi Ve Vergiyi Doğuran Olaya Etkisi…………………………….…..279
10.2.2. Hizmet İfasında Vergiyi Doğuran Olay…………………………………….…...…..280
10.3. MALIN TESLİMİ VE HİZMET YAPILMASINDAN ÖNCE FATURA VEYA BENZERİ BELGELER DÜZENLENMESİ HALLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY……………………………………………………………………………...…………..281
10.4. KISIM KISIM MAL TESLİMİ VEYA HİZMET YAPILMASI MUTAD OLAN VEYA BU HUSUSLARDA MUTABIK KALINAN HALLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY……………………………………………………………………………..…….……..282
10.5. KOMİSYONCULAR VASITASIYLA VEYA KONSİNYASYON SURETİYLE YAPILAN SATIŞLARDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY…………………………….......283
10.5.1. Sebze-Meyve Komisyoncuğunda Belge Düzeni………………………………….….284
10.6. MALIN ALICIYA VEYA ONUN ADINA HAREKET EDENLERE GÖNDERİLMESİ HALİNDE MALIN NAKLİYESİNE BAŞLANMASI VEYA NAKLİYECİ VEYA SÜRÜCÜYE TEVDİİ HALİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY..285
10.7. SU, ELEKTRİK, GAZ, ISITMA, SOĞUTMA VE BENZERİ ENERJİ DAĞITIM VEYA KULLANIMLARINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY……..…………………....286
10.8. İTHALATTA VERGİYİ DOĞURAN OLAY………………………………...….…...287
10.9. TRANSİT TAŞIMACILIKTA VERGİYİ DOĞURAN OLAY……………..…..…...287
10.10. TARIM ÜRÜNLERİ LİSANSLI DEPOCULUK KANUNUNA GÖRE DÜZENLENEN ÜRÜN SENETLERİNİN TEMSİL ETTİĞİ ÜRÜNLERİN DEPODAN ÇEKİLMESİ DURUMUNDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY…………………….…..…..287
10.11. VERGİYİ DOĞURAN OLAY İLE İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR………...289
10.11.1. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Yapılan Satışlar……………………………..……289
10.11.2. Gayrimenkul Satışları…………………………………………………..……..……289
10.11.3. Montaja Tabi Mallar…………………………………………………………..……290
10.11.4. Müşteri Kabul Şartına Bağlı Satışlar…………………………………………..…..290
10.11.5. Kapıdan Yapılan Satışlar………………………………………………………..….291
10.11.6. İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlar………………………………………..….292
10.11.7. Arsa Karşılığı İnşaat İşleri……………………………………………………….…293
10.11.8. Hasılat Payı Karşılığı Arsa Satışlar…………………………………………….…..293
10.11.9. Müzayede Mahallinde Yapılan Satışlar…………………………………….……..296
10.11.10. Avanslar……………………………………..……………………….……………..297
10.11.11. Kiraya Verme İşlemleri……………………………………..………………….….297
10.11.12. Eğitim Hizmetleri…………………………………………………………………..298
10.11.13. Serbest Meslek Hizmetleri…………………………………………..………….….299
10.11.14. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Yapılan İnşaat Taahhüt İşleri………………..299
10.11.15. Otelcilik Hizmetleri………………………………………………….……………..300
10.11.16. Muhasebecilik Hizmetleri……………………………………………………..…..300
10.11.17. Özel Sürücü Kursları………………………………………………………………300
10.11.18. Nakliye İşleri………………………………………………………………………..301
10.11.19. Avukatlık Hizmetleri………………………………………………………..……..301
10.11.20. Devre Tatil Sözleşmeleri……………………………………………………….…..302
II-İKİNCİ BÖLÜM: İSTİSNALAR
MADDE 11: MAL VE HİZMET İHRACATI……………………………………………...305
MADDE 12: İHRACAT TESLİMİ VE YURT DIŞINDAKİ MÜŞTERİLER İÇİN YAPILAN HİZMETLER………………………………………………………………...…..306
11.1.GENEL AÇIKLAMA……………………………………………………………….….307
11.2. MAL İHRACATI……………………………………………………………………….308
11.2.1. Mal İhracatı İle İlgili Bazı Açıklamalar………………………………………….….309
11.2.1.1. Teslimin, Yurtdışındaki Bir Müşteriye Veya Serbest Bölgedeki Alıcıya Yapılması……………………………………………………………………………………...309
11.2.1.2. Teslim Konusu Malın Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden Çıkarak Bir Dış Ülkeye Veya Bir Serbest Bölgeye Vasıl Olması…………………………..…..….……. 310
11.2.1.3. İhracat Faturası veya Benzeri Belgenin Yurt Dışındaki Müşteri Adına Düzenlenme Zorunluluğu……………………………………………….……………..……..310
11.2.1.4. KDV İhracat İstisnası için İhracattan Önce Vergi Dairesine Başvurulmasına Gerek Bulunmadığı………………………………………………………..…………...……..310
11.2.1.5. İhracat İstisnası Beyan Edilen KDV Beyannamelerine Gümrük Beyannamesinin Eklenme Zorunluluğu……………….………………………………………………………..311
11.2.1.6. İhracat İstisnasının Beyan Edileceği Dönemin ve Bedelin Tespiti …………......311
11.2.1.7. İntaç Tarihinin Malın Fiilen İhraç Edildiği Tarih Olarak Kabul Edilemeyeceği…………………………………………………………………………..…......311
11.2.1.8. İhracat Faturasındaki Dövizin TL’ye Çevrileceği Tarih ve Beyanı…..….……..311
11.2.1.9. İhracat Faturasının Düzenlendiği Dönem İle İhracatın Fiilen Yapıldığı Dönemin Farklı Olması Halinde Beyan…………………………………………………….……….…312
11.2.1.10. Önceki Yıl Açılan Gümrük Beyannamesine Konu Olan Malın Sonraki Yılda Fiilen İhraç Edilmesi Halinde KDV istisnasının Uygulanacağı ve Beyan Edileceği Dönem…………………………………………………………………….…………………...312
11.2.1.11. GVK ve KVK Yönünden Gelirin Beyan Edileceği Yıl İhracat Gelirlerinin Malların Fiilen İhraç Edildiği Yılın Geliri (Kazancı) Olarak Kabul Edilmesi Gerektiği………………………………………………………………….…………………...312
11.2.1.12. İç Gümrüklerden Yapılan İhracatlarda İhracat İstisnasının Beyan Edileceği Dönem………………………………………………………………………………………………….....313
11.2.1.13. İhraç Edilen Mallara İlişkin Alış Faturasının, İhraç Faturasından Daha Sonraki Bir Tarihte Düzenlenmesi…………………………………………….………………..…….313
11.2.1.14. İhracat İstisnasının, Malların Fiilen Yurt Dışı Edildiği Dönemden Önceki Dönemlerde Beyan Edilmesi…………………………………………………………………313
11.2.2.Özellik Arz Eden Mal İhracı Şekilleri………………………………………………..313
11.2.2.1. Konsinye İhracat…………………………………………..……………………….313
11.2.2.2. Fuar Ve Sergilere Mal Gönderilmesi………………………….…………………..314
11.2.2.3. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Kapsamında Yapılan İhracat……………......314
11.2.2.4. Yurtdışındaki Şube Ve Bürolara Gönderilen Mallar…………………………….314
11.2.2.5. Sınır Ve Kıyı Ticareti Yoluyla Yapılan İhracat………………………………......314
11.2.2.6. Ticari Kiralama Yoluyla İhracat………………………………………………......315
11.2.2.7. Serbest Bölgelere Yapılan İhracat ………………………….………………..…....315
a) Serbest Bölgelere Yapılan Teslimlerde KDV Uygulaması………….……………..…....315
b) Serbest Bölgelerde Verilen Hizmetlerde KDV Uygulaması………………………........316
11.2.2.8. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine Yapılan İhracat……………….………..…...317
11.2.2.9. Türk Lirası Karşılığında Yapılan İhracat………………………………………...317
11.2.2.10. Posta İle Yurt Dışına Ticari Eşya Gönderilmesi………………………………...317
11.2.2.11. Free-Shop’lara Mal Gönderilmesi………………………………..……………...318
11.2.2.12. Yetkili Gümrük Antrepolarına Mal Teslimi…………………..………………...318
11.2.2.13. Uluslararası Deniz Ve Hava Taşımacılığına İlişkin Olarak Araçlara Yapılan Mal Teslimleri……………………………………………………………………….……………..318
11.2.3. Mal İhracında Beyan………………………………………………………..……..…319
11.2.4. Mal İhracının Tevsiki…………………………………………………………...……319
11.2.5. Mal İhracında İade Uygulaması……………………………………………..……..320
11.2.5.1. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde İade Uygulaması………………..…....322
11.2.5.2. Mal İhracında İade Uygulaması İçin Gerekli Şartlar………..……………..…...322
a) İhracat Fiilen Gerçekleştirilmiş Olmalıdır………………………………………….…...323
b) İhracat Nedeniyle Yüklenilen Vergilerin İndirilmemiş Olması…………………….…..323
c) İhracatın Gerçekleştirilmiş Olduğunun Belgelenmesi ve İade İçin Aranılan Belgelerin Eksiksiz (Tam) Olarak İbraz Edilmesi………………………………………………….…..323
d) İade Edilecek Verginin Mükelleflerce Doğru Olarak Hesaplanması ve Muhasebe Kayıtlarının Buna Elverecek Şekilde Tutulmuş Olması…………………..…...……..…...323
e) İade Edilecek Verginin, İade Hakkı Doğuran İşlemler Nedeniyle Yüklenilen Vergi İle Sınırlı Olması……………………………………………………………………………….....324
11.2.6 Komisyonlar Dolayısıyla Yüklenilen KDV Tutarlarının İhracat İstisnası Kapsamında İadesi…………………………………………………….……………..……....325
11.2.7. Mal İhracı İle İlgili Örnekler………………………………….……………………. 326
11.2.8. İhraç edilen Malın Geri Gelmesi Halinde Yapılacak İşlem……………………….328
11.2.8.1. Genel Açıklama………………………………………………………….………...328
11.2.8.2. İhraç edilen Malın Geri Gelmesi…………………..……………………………...329
11.3. İHRAÇ KAYITLI TESLİM…………………………………………………………...330
11.3.1. Genel Açıklama……………………………………………………..……………......330
11.3.2. İhraç Kayıtlı Teslim Sistemin İşleyişi……………………………………………….331
11.3.3. İhraç Kaydıyla Tecil-Terkin Uygulamasından Faydalanacak Olan Satıcılar……333
11.3.3.1. İmalatçı Olma Şartı………………………………………………………..…….....333
11.3.3.2. İmalatçı Olma Şartının Aranmadığı Durumlar……………………………..…....333
a) Dış Ticaret Sermaye Şirketi ve Sektörel Dış Ticaret Şirketinin Durumu……………...333
b) Katılım Bankalarının Durumu………………………………………………………..….334
11.3.3.3. İmalatçı Niteliğine Haiz Olan Mükelleflerin Bizzat Ürettiği Mallar Yanında Üretmediği Malların da Satılması Durumu …………………………………….…….…….334
11.3.3.4. Fason Olarak İmalat Yapanların Tecil Ve Terkinden Yararlanma Durumları………………………………………………………………………………..…....334
a) İmalatçılar, İşletme Organizasyonunu ve İşin Riskini Üstlenerek, İhraç Edilecek Nihai Ürünün İmalat Safhalarının Bir Bölümünü Fason ücreti Ödeyerek Başka Firmalara Yaptırabilirler ……………..………………………………………………………….……...335
b) Kapasite Yetersizliği Nedeniyle Üretim Konusu Olan ve Olmayan Malların Bir Bölümünü, kendi Üretimine İlave Olarak İşletme Organizasyonunu ve İşin Riskini Üstlenip, Fason Ücreti Ödeyerek Başka Firmalara Yaptırabilirler…………………….....335
11.3.3.5. Tecil-Terkin İşleminin Uygulanabilmesi İçin İhraç Kaydıyla Teslim Edilen Mal İle İhraç Edilen Malın Aynı Olması Gerektiği…………………………………..……….....336
11.3.3.6. İhraç Edilecek Malın Eklenti veya Ayrılmaz Parçaları ile Ambalaj Maddesi veya Malzemelerinin Durumu……………………………………..…………………………..…..337
11.3.4. İhraç Kaydıyla Teslimin Yapılması………………………………………..………...339
11.3.4.1. İhraç Kaydıyla Teslime Ait Faturanın Düzenlenmesi………………………........339
11.3.4.2. İhraç Kaydıyla Teslim Edilen Malların 3 Ay İçinde İhraç Edilme Zorunluluğu Ve Ek Süre……………….………………………………………………………………………..339
11.3.4.3. Gecikme Zammı Uygulaması……………………………………….……….……..340
11.3.4.4.Tecil Faizi Uygulaması………………………………………………………..….....341
11.3.4.5.İhracatın Gerçekleştirilememesi Veya Zamanında Yapılmaması Hallerinde Tecil Edilen Vergiye Vergi Ziyaı Cezalarının Uygulanamaması…………..…………….……...341
11.3.4.6. İhraç Kaydıyla Teslim Edilen Malın İhracatının Gerçekleşmemesi Üzerine İmalatçının Ödediği Vergi İçin İhracatçıya Rücu Etmesi……………………….………....341
11.3.4.7. İhraç Kaydıyla Teslimde Bulunan İmalatçının, İmalatçı Vasfını Taşımadığının Anlaşılması……………………………………………………..……………………………...342
11.3.5. İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil Edilecek Ve İade Edilecek KDV'nin Hesabı….343
11.3.5.1. Genel Oranda (% 18) KDV'ye Tabi Malların İhraç Kaydıyla Tesliminde İade Edilecek KDV'nin Hesabı……………………………………………………………..……..344
11.3.5.2. İndirimli Orana (% 1, % 8) Tabi Malların İhraç Kaydıyla Tesliminde İade Edilecek KDV'nin Hesabı……………………………………………………………..….….348
11.3.5.3. İmalatçı Aleyhine Ve Lehine Matrahta Meydana Gelen Değişikliğe Yönelik Uygulama………………………………………………………………………………….…..349
a) İmalatçı Lehine Matrahta Meydana Gelen Değişiklik………………….……………....349
b) İmalatçı Aleyhine Matrahta Meydana Gelen Değişikliğe İlişkin Uygulama…………..349
11.3.6. İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil-Terkin Uygulaması Yönünden Özellik Taşıyan Durumlar………………………………………………………………………………….……………..350
11.3.6.1. İhraç Kaydıyla Teslim Edilen Malların Başka İhracatçılar Tarafından İhraç Edilmesi Halinde Tecil-Terkin Uygulaması …………………………………..…………....350
11.3.6.2. Tecil-Terkin Sistemi Kapsamında İhraç Kaydıyla Mal Teslim Etmeye Hakkı Olmadığı Halde Haksız Olarak Tecil-Terkin Uygulamasından Yararlanılması………....350
11.3.6.3. Tecil-Terkin Sistemi Kapsamında Satın Alınarak İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi Halinde Yapılacak İşlemler………………………………….……………………..351
11.3.6.4. Süresinde İhraç Edilemeyen Malların İmalatçısına İade Edilmesi…………......351
11.4. YOLCU BERABERİNDE VEYA BAVUL TİCARETİ KAPSAMINDA TESLİM…………………………………………………………………………………….....352
11.4.1. Genel Açıklama……………………………………………...………………….…....352
11.4.2. Türkiye’de İkamet Etmeyen Yolculara KDV Tahsil Edilip Gümrük Çıkışını Müteakip İade Edilmesi Şeklinde Yapılan Satışlarda KDV İstisnası…………...……...... 352
11.4.2.1.Türkiye'de İkamet Etmeyen Yolculara Tanınan İstisnadan Yararlanacaklar….352
11.4.2.2.İstisna Kapsamında Satış Yapabilecek Satıcılar…………………….…………....353
11.4.2.3.İstisna Kapsamına Giren Mallar…………………………………………………...353
11.4.2.4. İstisna Kapsamında Satış Yapılabilecek Asgari Tutar …………..……………...353
11.4.2.5. Satıcıların Uyacakları Esaslar………………………………………..…………...354
11.4.2.6. Alıcıların Uyacakları Esaslar……………………………………………………...354
11.4.2.7. KDV’nin Alıcıya Satıcı Tarafından Hangi Yöntem İle İade Edileceği ………...354
a) İadenin Gümrükten Çıkarken Alınması………………………………….……………...355
b) İadenin Gümrük Çıkışından Sonra Alınması…………………………………………...355
c) Verginin Elden İadesi……………………………………………………..……………….355
d) İadenin Avans Olarak Ödenmesi……………………………..……………………….....355
e) İadenin Yetki Belgesine Sahip Aracı Firmalardan Alınması……………….……….....356
f) Fatura-Çek Uygulaması…………………………………………..……………………….356
11.4.2.8. İade Edilecek Vergilerin Hesabı……………….……………………………….... 357
11.4.3. Türkiye’de İkamet Etmeyen Yolcuların Yurt Dışına Götürmek Üzere Satın Aldıkları Malların Satışı Aşamasında İstisna Uygulanmak Suretiyle KDV Tahsil Edilmemesi…………………………………………………….……………………………...359
11.4.3.1. İstisna Kapsamında Satış Yapabilecek Satıcılarda Aranan Şartlar…………...360
11.4.3.2. İstisnanın Uygulanma Şartları…………………………………………….……...360
11.5. TÜRKİYE’DE İKAMET ETMEYEN TAŞIMACILAR İLE FUAR, SERGİ, PANAYIR KATILIMCILARINA YAPILAN TESLİM VE HİZMETLERDE İSTİSNA………………………………………………………………………………..….….361
11.5.1. Genel Açıklama……………………………………………………………………....361
11.5.2. İstisnanın Kapsamı…………………………….……………………………..……....361
11.5.3. İade Uygulaması……………………………………….……………………..……....362
11.6. YABANCI SİNEMA YAPIMCILARINA TANINAN İSTİSNA…………………….362
11.6.1. Genel Açıklama……………………………………………………………………....362
11.6.2. Kapsam Ve Asgari Tutar…………………………………………..………….........363
11.6.3. İade Uygulaması………………………………………..…………………..……......363
12. HİZMET İHRACI………………………………………………………………………..363
12.1. GENEL AÇIKLAMA……………………………………………………………..…...363
12.2. HİZMET İHRACATI İSTİSNASININ ŞARTLARI………………………….……...367
12.2.1. Hizmetin Yurtdışındaki Bir Müşteri İçin Yapılması………………………………367
12.2.2. Fatura Veya Benzeri Nitelikteki Belgenin Yurtdışındaki Müşteri Adına Düzenlenmesi…………………………………………………………..………….………..…367
12.2.3. Hizmet Bedelinin Döviz Olarak Türkiye’ye Getirilmesi……………………......…368
12.2.4. Hizmetten Yurtdışında Faydalanılması………………………………………..…..368
12.3. İSTİSNA KAPSAMINA GİRECEK HİZMET TÜRLERİNE ÖRNEKLER…...….369
12.3.1. İhraç Edilen Mallara İlişkin Olarak Verilen Hizmetler ….…………………….…369
12.3.2. Bakım-Onarım Hizmetleri……………………………………………..………...….369
12.3.3.Gösterim Amacıyla Yurt Dışına Film Gönderilmesi………………………..………369
12.3.4.Yurtdışında Yayınlanacak Olan Dergilerin Türkiye’de Basılması……….…….…369
12.3.5. Sınır Ötesi Finansal Kiralama…………………………………………………….…370
12.3.6. Yurt Dışına Yapılan Fason İşçilik…………………………………………..…….…370
12.3.7. Serbest Bölgelerdeki Müşterilere Yönelik Fason Hizmetleri …………..…………370
12.4. HİZMET İHRACATI İSTİSNASININ TEVSİKİ……………………..……………..370
12.5. İSTİSNA KAPSAMINA GİRMEYEN HİZMET TÜRLERİNE ÖRNEKLER……371
12.5.1. İthalat Komisyonculuğu………………………………………….………………..…371
12.5.2. Yabancı Sigorta Şirketlerine Verilen Hizmetler……………………………………371
12.5.3. Türkiye’de Açılan Davalarla İlgili Olarak Verilen Avukatlık Hizmetleri……..…371
12.5.4. Yurt dışında Vefat Eden Vatandaşların Cenazelerinin Türkiye’ye Nakledilmesi.372
12.5.5. Türkiye’deki İşlerle İlgili Mümessillik Ve Danışmanlık Hizmetleri…………..…..372
12.5.6. Yurt Dışına Hasta ve Öğrenci Gönderilmesine Aracılık Edilmesi ………………..372
12.5.7. Yurt Dışında Mukim Kişilere Türkiye’de Sağlık Hizmeti Verilmesi ………….…372
12.6. HİZMET İHRACATINDA KDV İADESİ…………………………………….…...…372
12.7. ROAMİNG HİZMETLERİNDE İHRACAT İSTİSNASI ……………….…….…....373
12.7.1.Genel Açıklama……………………………………………………………………..…373
12.7.2. İstisnanın Beyanı Ve Tevsiki………………………………………………………...374
12.8. SERBEST BÖLGELERDEKİ MÜŞTERİLER İÇİN YAPILAN FASON HİZMETLER……………………………………………………………………………...….375
12.8.1. Genel Açıklama…………………………………………….…………………………375
12.8.2. Beyan…………………………………………………………………………………..376
12.8.3. İstisnanın Tevsiki…………………………………………………………………..…376
MADDE 13: ARAÇLAR, KIYMETLİ MADEN VE PETROL ARAMALARI İLE ULUSAL GÜVENLİK HARCAMALARI VE YATIRIMLARDA İSTİSNA……………377
13.1. DENİZ, HAVA VE DEMİRYOLU TAŞIMA ARAÇLARININ, YÜZER TESİS VE ARAÇLARIN TESLİMİ, İNŞA ETTİRİLMESİ, BU ARAÇLARIN İMAL VEYA İNŞAASINA YÖNELİK TESLİM VE HİZMETLER İLE SÖZ KONUSU ARAÇLARIN TADİL, ONARIM VE BAKIM HİZMETLERİ……………………………………………378
13.1.1. Genel Açıklama……………………………………………..……..…………..….….378
13.1.2. Araçların Teslimi ………………………………………..…………..……..……..…379
13.1.3. Araçların Tadil, Bakım Ve
