İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 5 İÇİNDEKİLER 7 KISALTMALAR LİSTESİ 11 GİRİŞ 13 BİRİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI HUKUKUN TARİHSEL GELİŞİMİ I. ULUSLARARASI HUKUK KAVRAMININ ORTAYA ÇIKIŞI 17 II. WESTPHALIA BARIŞINDAN SONRAKİ SÜREÇTE ULUSLARARASI HUKUK 21 III. ULUSLARARASI TOPLULUK KAVRAMI 23 IV. ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI 25 A. Kaynak Terimine İlişkin Terminoloji Sorunu 25 B. Uluslararası Örf ve Âdet Hukuku 27 C. Uluslararası Andlaşmalar 29 D. Hukukun Genel İlkeleri 32 E. Yargı Kararları ve Öğreti 33 İKİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI ANDLAŞMALARIN YAPILIŞ USULÜ VE YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ SÜRECİ I. ULUSLARARASI ANDLAŞMALARIN HAZIRLANIŞI 35 A. Andlaşma Metninin Kabul ve Kesinleştirilmesinde Yetki 37 B. Andlaşma Metninin Kabulü ve Kesinleştirilmesi 38 C. Bir Uluslararası Andlaşmanın Bağlayıcılık Kazanmasında Kullanılan Yöntemler (Methods of consent to be bound) 40 1. Basit Usul 41
8 İçindekiler 2. Onaylama (Ratification), Kabul (Acceptance) veya Uygun Bulma 43 3. Katılma (Accession) 45 D. Andlaşmaların Yürürlüğe Girmesi (Entry Into Force) 47 II. ULUSLARARARASI ANDLAŞMALARIN GEÇERSİZLİK NEDENLERİ 48 A. İç hukuktaki andlaşma yapma yetkisine aykırılık halleri 50 B. Temsilcinin andlaşma yapma yetkisine getirilmiş özel sınırlamalara uyulmaması 52 C. İradeyi Sakatlayan Haller 55 1. Hata 55 2. Hile 56 3. Temsilcinin Ayartılması 57 4. Temsilci üzerinde baskı kurulması 58 5. Tehdit veya Kuvvet Kullanılması Yoluyla Bir Devletin İcbar Edilmesi 59 D. Uluslararası hukukun emredici (Jus Cogens) kurallarına aykırılık 62 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ULUSLARARASI ANDLAŞMALARIN SONA ERMESİ I. SONA ERME NEDENLERİ VE VAHS’DE YER ALAN SONA ERMEYE İLİŞKİN HÜKÜMLER 65 A. Sona Erme, Askıya Alma, Fesih ve Çekilme 69 1. Andlaşma Hükümlerine Uygun Olarak veya Rıza İle Andlaşmanın Sona Erdirilmesi 73 2. Bir Uluslararası Andlaşmanın Yürürlükte Kalacağı Süreye veya Sona Ermeye Yönelik Herhangi Bir Hüküm İçermediği Durumlarda Fesih veya Çekilme 78 B. Brexit: Birleşik Krallık’ın Lizbon Antlaşması Çerçevesinde Avrupa Birliği Üyeliğinden Çekilmesi 81 C. Güncel Bir Mesele: İstanbul Sözleşmesi’nden Çekilmek Mümkün müdür? 89 D. ABD’nin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler (Intermediate Nuclear Forces / INF) Andlaşmasından Çekilmesi 95 E. Esaslı İhlal Nedeniyle Bir Uluslararası Andlaşmanın Sona Ermesi 98 F. Sonraki İmkânsızlık 105
İçindekiler 9 G. Andlaşma Şartlarında Esaslı Değişikler 108 H. Milletlerarası Genel Hukukun Emredici Bir Normunun Ortaya Çıkması 116 II. ULUSLARARASI ANDLAŞMALARIN SONA ERMESİNDE İZLENECEK USUL VE SONA ERMENİN SONUÇLARI 119 SONUÇ 127 KAYNAKÇA 133
