Jale TAŞOĞLU
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 5
İÇİNDEKİLER 7
TABLOLAR DİZİNİ 11
ŞEKİLLER DİZİNİ . 15
KISALTMALAR . 17
BİRİNCİ BÖLÜM
GİRİŞ . 21
İKİNCİ BÖLÜM
GÖÇ VE ULUSLARARASI GÖÇ KAVRAMLARI
2.1. Göç. 39
2.2. Göçün Nedenleri ve Türleri . 46
2.2.1. İç Göç 47
2.2.2. Dış/Uluslararası Göç . 48
2.3. Tarihsel Perspektifte Uluslararası Göç . 49
2.3.1. Düzenli/Düzensiz Göç. 51
2.3.2. Bireysel/Kitlesel (Toplu) Göç 55
2.3.3. Gönüllü/Zorunlu Göç 57
2.4. Uluslararası Koruma ve Uluslararası Göçe İlişkin Kavramlar. 58
2.4.1. Göçmen 61
2.4.2. Mülteci . 63
2.4.3. Sığınmacı 66
2.4.4. Geçici Korunan . 67
2.5. Uluslararası Hukuk Açısından Göçmen, Mülteci, Sığınmacıya İlişkin
Evrensel ve Bölgesel Düzenlemeler . 70
2.5.1. Milletler Cemiyeti Dönemi Mülteci Kavramına Bakış. 71
2.5.2. Birleşmiş Milletler Döneminde Mültecilere İlişkin Düzenlemeler 73
1951 Cenevre Sözleşmesi (Mültecilerin Hukuki Durumuna İlişkin) 75
1967 New York Protokolü (Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin) 79
8 İçindekiler
1954 Tarihli Vatansız Kişilerin Hukuki Durumuna Ait Birleşmiş
Milletler Sözleşmesi 81
2.5.3. 1969 Tarihli Afrika Birliği Örgütü (ABÖ) Sözleşmesi 83
2.5.4. 1984 Cartegana Deklerasyonu (Mülteciler Bildirgesi) 84
2.5.5. 1994 Arap Devletlerinde Mültecilerin Durumunu Düzenleyen
Sözleşme. 85
2.5.6. 1977 Avrupa Konseyi Ülkesel Sığınma Bildirisi ve 2001 Sığınma
Talebi Direktifi. 86
2.6. Avrupa Birliği (AB) Mevzuatında Göç Problemi 88
2.6.1. Tarihsel Süreç 88
2.6.2. 1997 Amsterdam Anlaşması . 97
2.6.3. 1999 Tampere Programı . 100
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK HUKUKU’NDA MÜLTECİ VE SIĞINMACI
KAVRAMLARI VE GÖÇ POLİTİKASI
3.1. Tarihsel Süreç .108
3.2. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Öncesi Göç Mevzuatı.115
3.3. Yabancılar Ve Uluslararası Koruma Kanunu Sonrası Göç Mevzuatı Ve
Uluslararası Koruma Modelleri122
3.3.1. Yabancı 126
3.3.2. Bireysel Sığınma Modelleri . 129
Mülteci 129
Şartlı Mülteci. 131
İkincil Koruma Statüsü 131
3.3.3. Kitlesel Sığınma ve Geçici Koruma Yönetmeliği 133
Sığınmacı ve Kitlesel Sığınma 133
Geçici Koruma Kavramı. 137
3.4. Türkiye’de Geçici Koruma ve Suriyelilerin Hukuki Statüsü150
3.4.1. Geçici Koruma Statüsü 150
3.4.2. Geçici Koruma Yönetmeliği. 156
3.4.3. Geçici Korumanın Sona Erdirilmesi. 161
Geri Göndermeme İlkesi. 162
Gönüllü Geri Dönüş. 166
Geri Kabul Anlaşması 168
İçindekiler 9
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE'DE SIĞINMACILARIN ÇALIŞMA HAYATINDAKİ DÜZENLEMELER,
UYGULAMALAR VE SORUNLAR
4.1. Çalışma Hakkı ve Niteliği. 174
4.2. Uluslararası Hukuk Düzenlemeleri Ve Çalışma Hakkı . 177
4.2.1. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde Çalışma Hakkı . 177
4.2.2. 1951 Tarihli Cenevre Sözleşmesi’nde Çalışma Hakkı 177
4.2.3. Birleşmiş Milletler Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar
Sözleşmesi’nde Çalışma Hakkı 179
4.2.4. Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunmasına
Dair Uluslararası Sözleşme . 181
4.2.5. ILO Normlarında Çalışma Hakkı (Uluslararası 29, 97, 105, 143, 158
Sayılı Çalışma Sözleşmeleri) 183
4.3. Avrupa Konsey Mevzuatında Çalışma Hakkı 189
4.3.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde Çalışma Hakkına İlişkin
Hükümler 191
4.3.2. Avrupa Sosyal Şartında Çalışma Hakkı 193
4.3.3. Göçmen İşçilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Avrupa Sözleşmesi. 196
4.3.4. Avrupa İkamet Sözleşmesi . 198
4.3.5. Avrupa Birliği Konsey Yönergesi. 200
4.4. Türkiye’de Yabancıların Çalışma Hakkına İlişkin Hukuki Düzenlemeler. 201
4.4.1. 1982 Anayasası’nda Çalışma Hakkı 202
4.4.2. 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nda Çalışma Hakkı (UİK) . 205
Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği (UİKY) 208
Turkuaz Kart Yönetmeliği (TKY) 210
4.4.3. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nda Çalışma Hakkı (DYYK) 213
Doğrudan Yabancı Yatırımcılar Kanunu Uygulama Yönetmeliği
(DYYKUY) 216
Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel
İstihdamı Hakkında Yönetmelik (İstihdam Hakkı Yönetmeliği) 218
4.4.4. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda Çalışma Hakkı (YUKK). 220
Genel Olarak. 220
Uluslararası Korunanların Çalışma Hakkı/Uluslararası Koruma
Başvuru Sahibi ve Uluslararası Koruma Statü Sahibi Kişilerin
Çalışmasına Dair Yönetmelik (UKÇY) 227
Geçici Korunanların Çalışma Hakkı/Geçici Koruma Sağlanan
Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik 230
4.5. İşgücü Piyasası’nda Suriyelilerin Karşılaştıkları Sorunlar 247
10 İçindekiler
BEŞİNCİ BÖLÜM
SURİYELİLERİN İŞ PİYASASINA ERİŞİMLERİ VE İZMİR UYGULAMASI
5.1. Araştırmanın Konusu ve Amacı256
5.2. Araştırmanın Yöntemi ve Kapsamı.257
5.2.1. Araştırmanın Ana Kitlesi ve Örneklemi . 261
5.2.2. Verilerin Analizi. 262
5.2.3. Araştırmanın Kısıtlaması . 263
5.3. Araştırma Bulguları .263
5.3.1. Güvenirlik Analizi Bulguları . 264
5.3.2. Katılımcıların Demografik, Sosyo-Kültürel ve Sosyo-Ekonomik
Özelliklerine İlişkin Bulgular 264
5.3.3. Hipotez Testlerine İlişkin Bulgular 281
SONUÇ VE ÖNERİLER309
KAYNAKÇA.331
