Uluslararası Hukukta Düzensiz Göçle Mücadelede İşbirliği
Maide POLAT
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR LİSTESİ.15
GİRİŞ17
BİRİNCİ BÖLÜM
GÖÇ HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
Göç Kavramı19
Genel Olarak19
Tanım.24
Göç Türleri.27
İç Göç-Dış Göç27
İstekli Göç-İsteksiz Göç .28
Düzenli Göç-Düzensiz Göç .29
Bireysel Göç-Kitlesel Göç .30
Uluslararası Göç Hukuku ve Süjeleri 30
Uluslararası Göç Hukuku Kavramı30
Uluslararası Göç Hukukunun Süjeleri .31
Devletler 32
Genel Olarak32
Devlet ve Göç İlişkisi .36
Devletlerin Göç Hareketlerine İlişkin Konumu .39
Bireyler 40
Genel Olarak40
10 İçindekiler
Bireyler ve Göç İlişkisi . 41
Bireylerin Göç Hukukunda Sahip Olabilecekleri Statüler 42
1) Yabancı. 42
a) Uluslararası Hukukta Yabancı 42
b) Türk Hukukunda Yabancı. 44
2) Göçmen 45
a) Uluslararası Hukukta Göçmen 45
b) Türk Hukukunda Göçmen 47
3) Mülteci . 51
a) Uluslararası Hukukta Mültecilik 52
b) Türk Hukukunda Mültecilik 63
4) Sığınmacı. 67
a) Uluslararası Hukukta Sığınmacı 68
b) Türk Hukukunda Sığınmacı. 69
c) Türk Hukukunda Şartlı Mülteci Kavramı. 70
5) İkincil Koruma 72
a) Uluslararası Hukukta İkincil Koruma 72
b) Türk Hukukunda İkincil Koruma 74
6) Geçici Koruma. 75
a) Uluslararası Hukukta Geçici Koruma 75
b) Türk Hukukunda Geçici Koruma. 79
7) Vatansız . 82
a) Uluslararası Hukukta Vatansız. 82
b) Türk Hukukunda Vatansız . 84
Uluslararası Örgütler. 84
Genel Olarak . 84
Uluslararası Örgütler ile Göç İlişkisi 88
III. Benzer Kavramlar.90
Göçebe Kavramı 90
Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler. 91
İçindekiler 11
İKİNCİ BÖLÜM
GÖÇ HUKUKUNA İLİŞKİN ULUSLARARASI VE
ULUSAL MEVZUAT
Genel Olarak95
Göç Hukukuna İlişkin Uluslararası Mevzuat 95
Uluslararası Andlaşmalar .96
Temel Uluslararası İnsan Hakları Andlaşmaları96
Birleşmiş Milletler Şartı.97
Diğer Bazı Uluslararası İnsan Hakları Andlaşmaları 98
Göç Hukukuna Yönelik Andlaşmalar . 101
1951 Tarihli Mültecilerin Hukuki Durumuna İlişkin Cenevre
Sözleşmesi ve 1967 Tarihli Mültecilerin Hukuki Durumuna
Dair Protokol . 101
Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının
Korunmasına Dair BM Sözleşmesi. 105
Göç Hukukuna İlişkin Bazı Uluslararası Andlaşmalar. 106
Uluslararası Teamül Hukuku Kuralları 108
Genel Olarak 108
Geri Göndermeme İlkesi 109
Hukukun Genel İlkeleri . 113
Yumuşak Hukuk Metinleri. 113
Genel Olarak 113
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi 113
Göç Hukukuna İlişkin Bazı Yumuşak Hukuk Metinleri 115
III. Göç Hukukuna İlişkin Ulusal Mevzuat. 116
Anayasa 116
Kanunlar 118
6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu 118
6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu. 120
12 İçindekiler
5543 Sayılı İskan Kanunu121
Diğer Kanunlar ve Kanun Hükmünde Sayılan Uluslararası
Andlaşmalar 122
Diğer Kanunlar 122
Kanun Hükmünde Sayılan Uluslararası Andlaşmalar122
Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri123
1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 123
4 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 124
Yönetmelikler 124
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DÜZENSİZ GÖÇÜN ÖNLENMESİNDE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ
Düzensiz Göçle Mücadele. 127
Uluslararası Andlaşmalar Çerçevesinde Geri Kabul Andlaşmaları . 130
Uluslararası Hukukta Geri Kabul Andlaşmaları .130
Türkiye’nin Yaptığı Geri Kabul Andlaşmaları135
Türkiye’nin Devletlerle Yaptığı Geri Kabul Andlaşmaları.135
Türkiye’nin Avrupa Birliği ile Yaptığı Geri Kabul Andlaşması ve
18 Mart Mutabakatı140
Türkiye’ye Yönelen Düzensiz Afgan Göçü ve Geri Kabul
Andlaşması Gerekliliği 145
Türkiye’nin Sınır Anlaşmaları’nda Göç ve Geri Kabule Benzer
Uygulamalara İlişkin Çeşitli Hükümler .146
Hudud Mıntıkasının Emniyetine ve Mezkûr Mıntıkada Çıkan
Hadise ve İhtilafların Tesviyesine Aid Mukavelename .146
Hudut Olaylarının Önlenmesi ve Halli ile Hudut İşaretlerinin
Bakımı Hakkında Anlaşma.148
III. Uluslararası Örgütlerin Çalışmaları. 149
Milletler Cemiyeti.151
Birleşmiş Milletler .155
İçindekiler 13
Birleşmiş Milletler Mülteci Yüksek Komiserliği Öncesi Kuruluşlar . 155
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 156
Birleşmiş Milletler Güvenli, Sistemli ve Düzenli Göç İçin Küresel
Mutabakat ile Birleşmiş Milletler Küresel Mülteciler Mutabakatı 158
Uluslararası Göç Örgütü . 161
Avrupa Konseyi 162
Avrupa Birliği 162
Hükümet-Dışı Uluslararası Kuruluşlar 166
Türkiye’nin Uluslararası Örgütlerle İşbirliği. 167
SONUÇ 169