İş Hukuku ( Ferdi İş İlişkileri I )
"İŞ HUKUKU ( FERDİ İŞ İLİŞKİLERİ I )
Prof. Dr. Ünal NARMANOĞLU
BİRİNCİ KISIM
GENEL BİLGİLER
1. B ö l ü m
İŞ HUKUKUNA GİRİŞ
§ 1. İŞ HUKUKUNUN TANIMI VE KONUSU.3
§ 2. İŞ HUKUKUNUN DOĞUŞU VE KAPSAMI 5
I. İŞ HUKUKUNU DOĞURAN SEBEPLER VE TARİHİ GELİŞİM.5
II. İŞ HUKUKUNUN KAPSAMI. 8
III. İŞ HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ İÇİNDEKİ YERİ. 10
§ 3. İŞ HUKUKUNUN GENEL NİTELİKLERİ 11
I. İŞ HUKUKU GENELLİKLE KAMU DÜZENİ İLE İLGİLİ
HÜKÜMLER İHTİVA EDEN BİR HUKUKTUR. 12
II. İŞ HUKUKU KENDİSİNE HAS UYGULAMA ALANI,
KAYNAKLARI VE TEKNİĞİ OLAN BAĞIMSIZ BİR
HUKUK DALIDIR. 14
III. İŞ HUKUKU DEĞİŞKEN VE SOMUT NİTELİKLİ BİR
HUKUK DALIDIR. 16
IV. İŞ HUKUKU ULUSLARARASI BİR KONUMA
YÖNELMİŞTİR 17
§ 4. TÜRK İŞ HUKUKU MEVZUATININ GELİŞİMİNE GENEL
BAKIŞ 18
§ 5. İŞ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 22
I. ULUSAL MENŞELİ KAYNAKLAR. 23
1. Anayasa 23
2. Kanunlar. 26
VIII
3. Tüzükler. 30
4. Yönetmelikler 31
5. Bakanlar Kurulu Kararları. 34
6. Sözleşmeler 34
7. İşyeri İç Yönetmelikleri. 35
8. Örf ve Adetler (Teamüli Kurallar). 37
9. İşyeri Uygulamaları. 39
10. İçtihatlar. 42
II. ULUSLARARASI MENŞELİ KAYNAKLAR 43
1. Genel Olarak 43
2. Uluslararası Sözleşmelerin Bağlayıcılığı. 45
3. Uluslararası Çalışma Teşkilatı Sözleşmeleri. 46
4. İkili Andlaşmalar. 47
5. Ülkemizce Onaylanan Avrupa Sözleşmeleri. 47
a. Avrupa Sosyal Şartı 47
b. Göçmen İşçilere İlişkin Avrupa Sözleşmesi 48
III. ÇEŞİTLİ KAYNAKLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ 49
§ 6. İŞ HUKUKUYLA İLGİLİ İDARİ VE ADLİ KURULUŞLAR.51
I. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI.51
1. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilatı 52
2. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Görevleri 53
II. TÜRKİYE İŞ KURUMU (İŞKUR). 55
III. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU 56
IV. YÜKSEK HAKEM KURULU 57
V. RESMİ ARABULUCULUK TEŞKİLATI. 59
VI. YARGI KURULUŞLARI 61
1. İş Mahkemeleri 61
a. Kuruluşu 62
b. Görevleri 63
c. Yetkili Mahkeme 66
d. Yargılama Usulü 69
2. Temyiz Mahkemesi (Yargıtay) 71
IX
2. B ö l ü m
İŞ HUKUKUNUN UYGULANACAĞI İŞLER,
KİŞİLER VE YERLER
§ 7. İŞ HUKUKUNUN UYGULANACAĞI İŞLER 75
I. İŞ KAVRAMI VE GENEL OLARAK İŞ’İN ÖZELLİKLERİ. 75
II. İŞ KANUNUNUN KAPSAMI 77
1. Genel Olarak Kanunun Konuyu Düzenleme Biçimi. 77
2. İş Kanununun Kapsamına Girmeyen Faaliyetler ya da İşler. 78
a- Kıyılarda veya liman iskelelerde gemilerden karaya
ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma
işleri ayrık olmak üzere deniz taşıma işleri. 79
b- Havacılığın yer tesislerinde yürütülen işler ayrık
olmak üzere hava taşıma işleri. 81
c- Tarım sanatları ile tarım aletleri makine ve parçalarının
yapıldığı atelye ve fabrikalarda görülen işler ile tarım
işletmelerinde yapılan yapı işleri ve halkın faydalanmasına
açık veya işyerlerinin müştemilatı durumunda olan park
ve bahçe işleri ayrık olmak üzere, elli veya daha az işçi
çalıştıran tarım ve orman işlerinin yapıldığı iş yerleri
veya işletmelerinde 81
d- Bir ailenin üyeleri ve üçüncü dereceye kadar (3.derece
dahil) hısımları arasında dışardan başka biri,
katılmayarak evlerde yapılan ve el sanatlarına giren işler. 84
e- Evlerde yapılan işler (Ev hizmetleri). 85
f- 507 Sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununun
2. maddesinin tanımına uygun üç kişinin çalıştığı
işyerlerinde görülen işler. 86
g- Sporcuların faaliyetleri (yaptıkları işler) 88
h- Rehabilite edilen kimselerin yaptıkları işler 89
i- Çırakların gördükleri işler. 90
III. BASIN-İŞ KANUNUNUN KAPSAMI 90
IV. DENİZ İŞ KANUNUNUN KAPSAMI 92
1. Türk Bayrağını Taşımalı 92
2. Kanunda Belirlenen Tonajda Olmalı. 93
3. Harp Gemisi Olmamalı 93
X
§ 8. İŞ HUKUKUNUN UYGULANACAĞI KİŞİLER. 94
I. İŞÇİ KAVRAMI 94
1. 4857 Sayılı Kanun Anlamında İşçi 95
2. Basın İş Kanunu Bakımından İşçi (Gazeteci) 101
3. Deniz İş Kanunu Anlamında İşçi (Gemi Adamı) 104
4. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Bakımından İşçi. 105
5. İşçi Benzeri Kişiler- Çıraklar ve Staj Yapan Öğrenciler 106
II. İŞVEREN KAVRAMI. 107
1. İş Kanunu Bakımından İşveren 108
2. Deniz İş Kanunu Bakımından İşveren. 110
3. Basın İş Kanunu Bakımından İşveren. 111
4. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa Göre İşveren. 111
III. İŞVEREN VEKİLİ KAVRAMI 112
1. İş Kanununa Göre İşveren Vekili. 112
2. Deniz İş Kanununa Göre İşveren Vekili 114
3. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa Göre
İşveren Vekili. 114
IV. ALT İŞVEREN (ARACI - TAŞERON - ALT MÜTEAHHİT). 115
1. Tanımı ve Unsurları. 117
a. Tanım. 117
b. Unsurları 118
aa. Faal Bir İşyeri İşleten İşverenden Diğer Bir
İşverenin İş Alması 119
bb. İşyerinin Bir Bölümünde ya da Yardımcı
İşlerinde İş Alınması. 121
cc. Alt İşverenin İşçilerini Münhasıran Bu İşte
Çalıştırması 126
dd. Alt İşverenlik Sözleşmesinin Yazılı Olarak
Yapılması. 129
2. İlişkisinin Kurulmasını Engelleyen Durumlar. 129
3. Asıl İşverenin Alt İşveren İşçilerine karşı Sorumluluğu 131
a. Sorumluluk Şartları 131
aa. İş Kanunu Anlamında Geçerli Bir Asıl-Alt
İlişkisinin Kurulmuş ve Sürdürülmüş Olması. 131
XI
bb. Alt İşverenden Kaynaklanan ve Onun Yükümlü
Olduğu İşçilik Haklarının Doğmuş Fakat
Ödenmemiş Olması. 132
b. Genel Olarak Sorumluluğun Kapsamı. 132
aa. Sorumluluğa Yol Açan Yükümlülüklerin
Dayanaklarının Sınırlı Oluşu. 133
bb. Asıl İşverenin Sorumluluğunun, Alt İşverenin
O İşyeri ve İlişkisinin Süresi ile Sınırlı Oluşu. 134
§ 9. İŞ HUKUKUNUN UYGULANACAĞI YERLER. 135
I. İŞYERİ KAVRAMI. 136
1. İşyerinin Tanımı. 136
2. İşyerinin Unsurları ve Özellikleri 138
3. İşyerinin Kapsamı (Sınırları). 140
a. Araçlar 141
b. Eklentiler 142
c. İşyerine Bağlı Yerler 143
II. İŞYERİNİN AÇILMASI. 147
III. İŞYERİNİN DEVREDİLMESİ 148
1. Devir Kavramı ve Kapsamı. 148
2. İşyeri Devrinin Hukuki Sonuçları 153
IV. İŞYERİNİN KAPATILMASI. 155
V. İŞLETME KAVRAMI. 158
İKİNCİ KISIM
FERDİ İŞ İLİŞKİLERİ
1. B ö l ü m
HİZMET (İŞ) SÖZLEŞMESİ
§ 10. İŞ SÖZLEŞMESİ KAVRAMI. 163
I. DEYİM 163
II. TANIM 164
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI. 165
1. Çalışma (İş) Unsuru. 166
2. Tabiiyet (Bağımlılık) Unsuru. 167
3. Ücret Unsuru 173
XII
§ 11. İŞ SÖZLEŞMESİNİN KONUSU EMEK (İŞ) OLAN
DİĞER SÖZLEŞMELERDEN AYIRDEDİLMESİ 174
I. GENEL OLARAK 174
1. Vekâlet Sözleşmesi-İş Sözleşmesi. 175
2. İstisna (eser) Sözleşmesi-İş Sözleşmesi. 178
3. Şirket Sözleşmesi-İş Sözleşmesi 180
§ 12. İŞ SÖZLEŞMESİNİN AKDEDİLMESİ 182
I. AKİD TARAFLAR. 182
1. Ehliyet 182
2. Tarafların Rızası. 185
a. Sözleşmenin Doğrudan Doğruya Taraflarca
Akdedilmesi. 185
b. Takım sözleşmesine Dayalı Olarak Akdedilmesi 186
3. Yabancı Uyrukluların İş Sözleşmesi Ehliyetleri 187
II. İŞ SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ. 189
III. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ VE SINIRLARI. 193
1. Genel Olarak 193
2. Sözleşme Yapıp Yapmama, Akdin Diğer Yanını Seçme
Özgürlüğünün Sınırları 193
a. İş Sözleşmesi Yapılmasının Yasaklandığı Haller. 194
b. Öncelikle İşe Alma Zorunluluğu (Sözleşme Yapma
Zorunluluğu) 195
aa. Belirli Oranda Sakat (Engelli) ve Eski Hükümlü
Çalıştırma Zorunluluğu. 198
bb. İşyerinde Malûlen (Sakatlanarak) Ayrılmak
Zorunda Kalıp da Malûliyeti Sonradan Ortadan
Kalkan İşçilerin Tercihan İşe Alınması
(İşK. m.30/VIII) 200
cc. Toplu İşçi Çıkarma İşlemine Muhatap Olan
İşçilerin Yeniden İşe Alınması 201
dd. Askerlik veya Kanuni Bir Ödev Dolayısiyle
İşten Ayrılan İşçileri İşe Almak Zorunluluğu. 202
ee. İşçi Kuruluşu Yöneticilerini İşe Alma Zorunluluğu. 203
ff. Hastalığı Nedeniyle İşten Çıkarılan İşçi
(Gazeteci) nin Yeniden İşe Alınması Zorunluluğu 206
XIII
3. Sözleşmenin Kapsamını Belirleme Özgürlüğünün Sınırları 207
§ 13. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SÜRESİ 208
I. GENEL OLARAK 208
II. İŞ SÖZLEŞMESİNİN TÜRÜNÜ BELİRLEME SERBESTİSİ
VE SINIRLARI. 209
III. SÜREKLİ-SÜREKSİZ İŞ AYIRIMI 210
IV. BELİRLİ SÜRELİ- BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİ. 211
1. Genel Olarak 211
2. Belirsiz Süreli İş Sözleşmeleri 212
3. Belirli Süreli İş Sözleşmesi 213
a. Tanımı ve Özellikleri 214
b. Unsurları 216
aa. Sözleşmenin Zaman ve Tarih Olarak Belirlenen
veya Belirlenebilir Bir Süreyi Öngörmesi. 216
bb. Objektif Esaslı Bir Nedenin Bulunması - Belirli
Süreli İş Sözleşmesi Yapılabilmesini Sağlayan
Esaslı (Objektif) Sebepler. 217
cc. Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Yazılı Olarak
Yapılması. 221
4. Asgari - Azami Süreli İş Sözleşmeleri. 223
a. Asgari Süreli İş Sözleşmesi. 223
b. Azami Süreli İş Sözleşmesi. 224
V. BELİRLİ-BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ AYIRIMININ
FONKSİYONU VE UYGULAMADA DOĞURDUĞU
SONUÇLAR. 225
1. Belirli Süreli İş Sözleşmesi ile Çalışan İşçileri Koruyucu
Hükümler. 225
2. Üst Üste- Zincirleme Yapılan Belirli Süreli Sözleşmeler 229
VI. KISMİ SÜRELİ-TAM SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ 230
1. Genel Olarak 230
2. İş Kanununa Göre Kısmi Süreli İş Sözleşmesi . 232
VII. ÇAĞRI ÜZERİNE ÇALIŞMAYI ÖNGÖREN SÖZLEŞMELER 236
VIII. DENEME SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİ 237
§ 14. İŞ SÖZLEŞMESİNİN GEÇERSİZLİĞİ (HÜKÜMSÜZLÜĞÜ). 242
XIV
2. B ö l ü m
İŞ SÖZLEŞMESİNE TARAF OLANLARIN BORÇLARI
§ 15. İŞÇİNİN BORÇLARI 249
I. İŞ’İN İFASI (İCRASI, YAPILMASI) BORCU 250
1. İşin Bizzat Yapılması. 250
2. İş’in Kararlaştırılan ya da Kararlaştırılmış Sayılan
Çerçevede ve Yerde İşverenin Talimatları Doğrultusunda
Yapılması. 251
a. Yapılan İş’in Çerçevesi 251
b. İş’in Yapılacağı Yer. 252
c. İş’in İşverenin Talimatları Doğrultusunda Yapılması 253
d. İşverenin Emir ve Talimat Verme Yetkisinin İradi Olarak
Başkasıyla Paylaşılması veya Geçici Süreyle
Devredilmesi 256
aa. Dolaylı İş İlişkisi. 256
bb. Ödünç İş İlişkisi 257
aaa. Genel Olarak. 257
bbb. 4857 Sayılı İş Kanununa Göre Geçici
(Ödünç) İş İlişkisi 258
1) Geçici (Ödünç) İş İlişkisinin Konusu
Olacak Yerler 260
2) İşçinin Rızasının Alınması. 260
3) İlişkinin Belirli Süreye Hasredilmesi ve
Yazılı Şekilde Yapılması Zorunluluğu. 261
4) Tarafların Hakları ve Yükümlülükleri 262
i. Ödünç Alan İşveren Açısından 262
ii. Ödünç Verilen İşçi Açısından . 263
5) Ödünç Alan İşverenin Sorumluluğunun
Çerçevesi 264
6) Ödünç İşçinin Ücretinden Sorumluluk 265
7) Ödünç İş İlişkisinin Sona Ermesi. 266
cc. İş Sözleşmesinin Devri 267
3. İş’in Özenle Yapılması. 269
II. SADAKAT BORCU 270
XV
1. Dürüstlük (Doğruluk) Borcu 272
2. Sır Saklama Borcu. 272
3. Rekabet Etmeme Borcu. 273
a. İş Sözleşmesinin Yürürlüğü Sırasında Rekabet
Etmeme 273
b. İş Sözleşmesi Sona Erdikten Sonra Rekabet Etmeme. 274
c. Sadakat Borcuna İlişkin Özel Bir Durum 276
§ 16. İŞVERENİN BORÇLARI. 277
I. İŞÇİYE MALZEME VE İŞ SAĞLAMA BORCU. 277
II. ÜCRET ÖDEME BORCU 279
1. Genel Olarak 279
2. Ücret Kavramı. 281
a. Tanımı ve Kapsamı 281
b. Dar Anlamda-Geniş Anlamda Ücret. 282
3. Ücret Miktarı ve Miktarın Belirlenmesi Yöntemleri. 283
a. Ücretin Miktarı 283
aa. Genel Olarak. 283
bb. Asgari Ücret 286
b. Ücretin Belirlenmesi Yöntemleri. 290
aa. Zaman Esasına Göre Ücret 290
bb. Çıkarılan (Yapılan) İş’in Miktarına Göre
Ücret (Parça Başına Ücret) 290
cc. Yüzde Usulüne Göre Ücret. 292
4. Ücret Ekleri ya da Ücretin Tamamlayıcıları 293
a. İkramiyeler. 293
b. Primler 296
c. Bahşişler. 297
d. Kâr’dan Alınan Hisse . 298
e. Komisyon. 299
f. Aynî Ödemeler. 299
5. Ücretin Ödenmesi 301
a. Ücreti Ödeyecek ve Ücret Ödenecek Kişi. 301
b. Ödenme Biçimi 302
XVI
c. Ödeme Zamanı. 303
d. Ödenme Yeri 304
e. Ödenen Ücretin Belgelendirilmesi 306
f. Ücret Alacağının Zamanaşımı. 307
6. Ücretin Teminatı 308
a. Ücreti Kanuni Sürede Ödenmeyen İşçinin Çalışmaktan
Kaçınabilme Hakkı 308
b. Ücretin Takas Edilememesi (Takas Yasağı) 312
c. Ücretin Belirli Bölümünün Haczedilebilmesi
(haciz yasağı). 313
d. Ücret Miktarında İndirim Yapılamaması. 315
e. Ücretin Temlik Edilememesi (Devir ve Temlik Yasağı) 315
f. Ücret Kesme Cezasının Sınırlandırılması 316
g. Ücret Alacağının İstihkaktan Öncelikle Ödenmesi. 317
h. Ücret Alacağının Öncelikle Ödenmesi (Rüçhanlı
Alacak Olması) 318
ı. Bazı Hallerle Sınırlı Olarak İşçinin Ücret Garanti
Fonundan Yararlanması. 319
III. İŞÇİYİ KORUMA BORCU 320
IV. EŞİT İŞLEM YAPMA BORCU 323
1. 4857 Sayılı Kanunun Konuya İlişkin Düzenlemesi. 324
2. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunundaki
Düzenlemeler. 328
3. Eşit Davranma Borcuna Aykırılığın Müeyyidesi 329
3. B ö l ü m
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ VE
SONA ERMENİN SONUÇLARI
§ 17. FESİH DIŞINDA İŞ SÖZLEŞMESİNİ SONA ERDİREN
SEBEPLER. 334
I. ÖLÜM. 334
II. TARAFLARIN ANLAŞMASI (İKALE) 336
III. SÖZLEŞME SÜRESİNİN BİTİMİ. 338
1. Genel Kural: Sözleşmenin İnfisahı ve İstisnaları 339
XVII
a. 818 Sayılı Borçlar Kanunu Açısından. 339
b. 6098 Sayılı Borçlar Kanununa Göre 342
c. 4857 Sayılı İş Kanunu Açısından 343
2. Belirli Süreli Sözleşmenin Fesihle Sona Ermesi. 343
3. İş Sözleşmesinin Süresinin Bitiminden Önce Haklı
Sebebe Dayalı Olmaksızın Feshi. 344
a. Önceki Borçlar Kanunu Dönemindeki Durum 344
b. Türk Borçlar Kanunu’nun Düzenlemesi 346
aa. İşveren Tarafından Yapılan Haksız Fesih ve
Sonucu. 347
bb. İşçi Tarafından Yapılan Haksız Fesih ve Sonucu 348
§ 18. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESİHLE SONA ERMESİ. 349
I. GENEL OLARAK 349
II. FESİH BİLDİRİMİ (FESHİ İHBAR). 350
1. Tanımı ve Niteliği 351
2. Fesih Bildirimi Hakkının Kullanılması Şartları. 352
3. Fesih Beyanının Hükmü ve Fesih Bildiriminin Sonuçları. 358
a. Bildirim Süreleri (İhbar Önelleri) 360
b. Bildirim Süresinin İşlediği Sürede İş İlişkisinin
Durumu 364
aa. Yeni İş Arama İzni Verilmesi Yükümlülüğü. 366
bb. Bildirim Sürelerine İlişkin Ücretin Peşin
Ödenerek İşçinin İşten Derhal Uzaklaştırılması 369
4. Bildirim Süresine Uyulmaması ve Hukuki Sonuçları . 375
a. Genel Olarak 375
b. Usulsüz Fesih Bildirimi. 376
aa. İhbar Tazminatı. 377
1- Genel Olarak. 377
2- İhbar Tazminatı Talep Edilebilmesi Şartları. 377
3- İhbar Tazminatının Miktarı. 383
4- İhbar Tazminatının Borçlusu ve Alacaklısı. 385
5- İhbar Tazminatı Faizi 386
6- İhbar Tazminatının Niteliği 388
XVIII
bb. Usulsüz Fesih Dolayısiyle Maddi ve Manevi
Tazminat . 389
5. Fesih Bildirimi Hakkının Kötüye Kullanılması. 392
a. Genel Olarak 392
b. 4857 Sayılı İş kanununun Konuyu Düzenleme Biçimi. 394
c. Fesih Hakkının Kötüye Kullanılmasına İlişkin
Yargıtay Kararları 397
d. Fesih Hakkının Kötüye Kullanılması Halinde
Müeyyide (Kötüniyet Tazminatı). 400
6. İhbar ve Kötüniyet Tazminatlarının Karşılıklı Durumları. 401
7. Toplu İşçi Çıkarma 403
III. BİLDİRİMSİZ (HAKLI SEBEPLE) FESİH. 405
1. Genel Olarak 405
2. Tanımı ve Özellikleri. 406
3. Bildirimsiz Fesih Hakkının Kullanılma Şartları 407
a. Sürekli Bir İşe İlişkin Yürürlükte Olan Bir İş
Sözleşmesinin Bulunması 407
b. Lehine Bir Haklı Sebep Ortaya Çıkan Tarafın -Kanuni
Süresi İçinde- Fesih Beyanında Bulunması. 408
4. Bildirimsiz Fesih Beyanının Şekli ve Muhtevası. 409
5. Fesih Beyanın Yapılabileceği Süre . 411
6. Bildirimsiz Fesih Hakkından Vazgeçme (Feragat) 416
7. Genel Olarak “Haklı Sebep” Kavramı. 417
§ 19. İŞ KANUNUNA GÖRE BİLDİRİMSİZ FESİH SEBEPLERİ 419
I. İŞÇİ TARAFINDAN “SAĞLIK SEBEPLERİ” İLE
SÖZLEŞMENİN BİLDİRİMSİZ FESHİ 419
1. Sözleşmenin Konusu Olan İşin Yapılmasının İşin
Niteliğinden Doğan Bir Nedenle İşçinin Sağlığı veya
Yaşayışı Yönünden Tehlikeli Olması 419
a. İşin Yapılması, İşçinin Sağlığı ve Yaşayışı İçin
Tehlikeli Olmalıdır 420
b. Bu Tehlikenin, İşçi Tarafından Sözleşme Yapıldığı
Sırada Bilinip Bilinmemesi Önemli Değildir 421
c. Bu Tehlike İşin Niteliğinden Doğmuş Olmalıdır 421
XIX
2. İşverenin veya İşyerinde Çalışan Bir İşçinin Bulaşıcı
Olan Yahut İşle Bağdaşmayan Bir Hastalığa Tutulması 422
a. Hastalık Bulaşıcı veya İşçinin İşi ile Bağdaşmayacak
Nitelikte Olmalıdır. 422
b. İşçinin Sürekli Olarak Yakından ve Doğrudan
Doğruya Buluşup Görüştüğü İşveren Yahut Başka
Bir İşçi Bu Nitelikte Bir Hastalığa Yakalanmış
Olmalıdır 423
II. İŞÇİNİN, İŞVERENİN “AHLÂK VE İYİNİYET
KURALLARINA UYMAYAN HALLERİ VE BENZER
SEBEPLERLE” SÖZLEŞMEYİ BİLDİRİMSİZ FESHİ. 424
1. İşverenin İşçiyi Yanıltması 424
2. İşverenin, İşçinin veya Ailesine Mensup Birinin Şeref ve
Namusuna Dokunacak Söz ve Davranışlarda Bulunması 425
3. İşverenin İşçiye Cinsel Tacizde Bulunması 426
4. İşverenin İşçiye veya Ailesinden Birisine Sataşması,
Gözdağı Vermesi, Kanuna Karşı Davranışa Özendirmesi,
Kışkırtması, Sürüklemesi veya Hapsi Gerektiren Bir Suç
İşlemesi Şeref ve Haysiyet Kırıcı Asılsız İsnat veya
İthamlarda Bulunması (İşK. md.24/II-c.) 428
a. Sataşma ve Gözdağı Verme. 428
b. İşverenin İşçi veya Ailesi Üyelerinden Birini Kanuna
Karşı Davranışa Özendirmesi, Kışkırtması ya da
Sürüklemesi. 428
c. İşverenin İşçiye veya Ailesine Mensup Birisine Karşı
Hapsi Gerektiren Bir Suç İşlemesi 429
5. İşverenin İşçi Hakkında Şeref ve Haysiyet Kırıcı Ağır
İsnat ve İthamlarda Bulunması 430
6. İşçinin Cinsel Tacize Uğraması (Maruz Kalması). 430
7. İşverenin İşçinin Ücretini Ödememesi 431
8. İşverenin Eksik İş Vermesi, İş Şartlarının Uygulanmaması 432
a. Az (Eksik, Noksan) İş Vermesi 433
b. Çalışma (İş) Şartlarının Uygulanmaması. 433
III. İŞÇİNİN “ZORLAYICI SEBEPLER”LE SÖZLEŞMEYE
BİLDİRİMSİZ FESHİ. 434
XX
IV. İŞVEREN TARAFINDAN “SAĞLIK SEBEPLERİ” İLE
SÖZLEŞMENİN BİLDİRİMSİZ FESHİ . 436
1. İşçinin Kusuru ile Hastalık veya Sakatlığa Uğraması 436
2. İşçinin Kusuru Dışında Hastalık veya Sakatlığa Uğraması. 438
3. İşçinin Tedavi Edilemeyecek Bir Hastalığa Tutulması. 439
V. AHLÂK VE İYİNİYET KURALLARINA UYMAYAN
HALLER VE BENZERLERİ SEBEPLERİ İLE
SÖZLEŞMENİN İŞVEREN TARAFINDAN BİLDİRİMSİZ
FESHİ 439
1. İşçinin İşvereni Yanıltmış Olması 439
2. İşçinin, İşverenin veya Ailesine Mensup Birinin Şeref ve
Namusuna Dokunacak Söz ve Davranışları ya da Şeref ve
Haysiyet Kırıcı Aslı Olmayan İhbar veya İsnatları 441
3. İşçinin, İşverenin Başka Bir İşçisine Cinsel Tacizde
Bulunması 442
4. İşçinin İşverene veya Onun Ailesinden Birine ya da
Bir İşçisine Sataşması; İşyerine Sarhoş Gelmesi veya
İşyerinde İçki Kullanması 443
a. İşçinin İşverenine, İşverenin Ailesi Üyelerinden
Birine ya da Başka Bir İşçisine Sataşması (tecavüzü). 443
b. İşçinin İşyerine Sarhoş veya Uyuşturucu Madde
Alarak Gelmesi veya İşyerinde Alkollü İçki ya da
Uyuşturucu Madde Kullanması. 444
5. İşçinin, İşverenin Güvenini Kötüye Kullanmak, Hırsızlık
Yapmak, İşverenin Mesleki Sırlarını Ortaya Atmak Gibi
Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranışları 446
6. İşçinin, İşyerinde Yedi Günden Fazla Hapisle
Cezalandırılan ve Cezası Ertelenmeyen Bir Suç İşlemesi. 450
7. İşçinin İşe Devamsızlığı. 451
a. Devamsızlık Kanunda Belirlenen Bir Süre Kadar
Olmalıdır 452
b. Devamsızlık Meşru (haklı) Bir Sebebe
Dayanmamalıdır 454
8. İşçinin Yapmakla Yükümlü Bulunduğu Görevleri
Hatırlatıldığı Halde Yapmamakta Israr Etmesi
İşK. m.25/II-h). 457
XXI
9. İşçinin, İşin Güvenliğini Tehlikeye Düşürmesi, İşverenin
Mallarını Kaybetmesi veya Hasara Uğratması 460
a. İş Güvenliğini Tehlikeye Düşürmek 460
b. İşverene Ait Bulunan veya Başkasına Ait Olmakla
Beraber İşverenin Eli Altında Bulunan Mallara
Zarar Vermek. 462
VI. İŞVERENİN “ZORLAYICI SEBEPLER”LE SÖZLEŞMEYİ
FESHETMESİ. 464
VII. İŞÇİNİN GÖZALTINA ALINMASI VEYA TUTUKLANMASI
HALİNDE DEVAMSIZLIĞIN 17 NCİ MADDEDEKİ
BİLDİRİM SÜRESİNİN ÖTESİNE GEÇMESİ. 465
1. 1475 Sayılı Kanun Dönemi. 465
2. 4857 Sayılı Kanunun Getirdiği Düzenleme. 467
VIII. BİLDİRİMSİZ FESİHTE İSPAT YÜKÜ 468
IX. USÜLSÜZ, FESİH VE SONUÇLARI 469
X. İŞ ŞARTLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ VE DEĞİŞİKLİK FESHİ. 471
1. 1475 sayılı İş Kanununun Konuya İlişkin Düzenlemesine
Kısa Bir Bakış 472
2. 4857 Sayılı İş Kanununun Konuyla İlgili Düzenlemesi 473
3. İşverenin Çalışma Koşullarını Esaslı Bir Şekilde
Değiştirebilmesinin Kanuni Gerekleri. 474
a. Değişikliğin Esaslı Olması . 474
b. Değişiklik Önerisinin Yazılı Olarak Yapılması 475
c. Önerinin Kanuni Süresi İçinde İşçi Tarafından
Yazılı Olarak Kabul Edilmesi (Edilmiş Olması). 475
4. İşK. m.22/1 Hükmünün Amacı ve Niteliği 476
a. Amacı. 476
b. İşK. m.22/1 Hükmünün Niteliği 477
5. 4857 Sayılı Kanun Bakımından “Saklı Kayıtlar”ın Durumu 478
6. Değişiklik Feshi. 482
§ 20. FESİH YETKİSİNİN İŞVEREN BAKIMINDAN
SINIRLANDIRILMASI VE İŞ SÖZLEŞMESİNİN ZORUNLU
OLARAK ASKIDA KALDIĞI BAZI DURUMLAR 483
I. GENEL OLARAK 483
XXII
II. FESİH YETKİSİNİN SÖZLEŞMEYLE SINIRLANDIRILMASI
(SINIRLANMASI) 486
III. İŞVERENİN FESİH YETKİSİNİN KANUNEN
SINIRLANMASI 489
1. Sözleşmesi “Toplu İşçi Çıkarma” Hükümleri Çerçevesinde
Feshedilip İşten Çıkarılan İşçilerin Fesih İşlemlerinin
Hükmünü Derhal İcra Etmemesi. 489
2. İş Sözleşmesinin Feshinin Askı Süresince Yasaklanması. 490
a. Muvazzaf Askerlik Görevi Dışında Askeri veya
Kanuni Bir Görev Dolayısıyla İşten Ayrılan İşçinin
İş Sözleşmesi Askı Süresi Geçmeden Feshedilemez. 490
b. İşçinin Kusuru Dışında, Yakalandığı Hastalık,
Kaza ve Gebelik Gibi Hallerde İş Sözleşmesi Askı
Süresi İçinde Feshedilemez. 492
c. İşçinin Kanuni Grevle İlgili Bulunması ya da
Kanuni Lokavta Maruz Kalması Hallerinde 494
3. Bazı İşçilere İş Güvencesi Sağlanması 494
a. İş Güvencesinin Genel Çerçevesi 495
b. İş Güvencesi Hükümlerinden Yararlanabilecek İşçiler 496
aa. İşçinin İş Güvencesini Düzenleyen Kanunların
Kapsamında Bulunmak. 497
bb. Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi ile Çalışmak 497
cc. Otuz İşçinin Çalıştığı Bir İşyerinin İşçisi Olmak 498
dd. Asgari Altı Aylık Kıdeme Sahip Bulunmak. 500
ee. İş Kanununda Belirlenen (Belirtilen) İşveren
Vekili Sıfatına Sahip Bulunmamak. 503
c. İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmiş
Olması . 504
aa. Genel Olarak. 504
bb. İş Sözleşmesini Kendisi Fesheden İşçinin İş
Güvencesinden Yararlanamaması . 506
cc. Sözleşmenin Fesih Dışında Sona Ermesi Hallerinde
Güvence Hükümlerinin Uygulanamaması 506
d. İş Güvencesi Hükümleri Çerçevesinde Fesih Usulü 508
aa. Fesih Bildiriminin Yazılı Şekilde Yapılması Gereği. 508
XXIII
bb. Feshin İş Kanununun 25. Maddesine Dayanması
Halinde 19. Maddede Yazılı Koşulların Varlığının
Aranmayacağı 510
e. Feshin Geçerli Nedene Dayandırılması. 511
aa. Geçerli Neden Kavramı 512
aaa. İşçinin Davranışlarından ve Yetersizliğinden
Doğan Geçerli Sebepler . 513
bbb. İşyeri, İşletme ve İşle İlgili Geçerli Sebepler 515
ccc. Feshin Geçersiz Sayılmasına Yol Açan
Sebeplerin Kapsamı 517
ddd. Feshin Son Çare Olma İlkesine Uyulması 517
bb. Fesih İçin Geçerli Sebep Oluşturmayan Haller. 518
f. İşçinin Kanuni Süresinde Dava Açması 518
aa. Davanın Tarafları. 518
bb. Davanın Açılabileceği Süre. 520
g. Mahkemece Feshin Geçersizliğinin Tespitine Karar
Verilmiş Olması ve İşçinin Süresinde İşverene
Başvurması Gereği. 521
aa. Mahkemece Verilecek Kararların Kapsamı 521
bb. Geçersizliği Tespit Ettiren İşçinin İşe Başlamak
İçin İşverene Başvurması 524
aaa. Süresinde Başvuruda Bulunmasına Rağmen
İşe Başlamayan İşçinin Durumu. 524
bbb. Usulünce İşe Başlatılma Talebinin (İsteğinin)
İşverence Kabul Edilmemesi (İşverenin
Usulünce Başvuran İşçiyi İşe Başlatmaması). 527
h. İşe Başlatmamanın Hukuki Sonuçları. 528
aa. İşçinin Çalıştırılmadığı Dört Aya Kadar Ücret ve
Diğer İşçilik Haklarını Ödemek Zorunluluğu. 528
bb. İşe Başlatmama Tazminatını Ödemek Zorunluluğu 528
cc. Tazminata İlişkin Faiz. 533
§ 21. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI. 533
I. ÇALIŞMA BELGESİ. 534
II. KIDEM TAZMİNATI. 535
XXIV
1. Genel Olarak 535
2. Tanımı 540
3. Talep Edilebilme Şartları. 541
a. İş Kanunu Kapsamına Giren Bir İşçi Olmak. 541
b. Asgari Bir Süre Çalışmış Olmak (Kıdemli İşçi Olmak) 543
aa. İlke Olarak Bir İşverene, Bazı Hallerde Bir
İşyerine Bağlı Olarak Çalışmak Lazımdır. 543
bb. Çalışmanın Fasılasız Olması Da Gerekli Değildir 545
cc. Asgari Bir Yıl Çalışmış Olmak Gereklidir 550
1- Genel Olarak. 550
2- Kıdem Süresinin Niteliği. 551
3- Kıdem Süresinin Başlangıcı 553
aaa) Genel Olarak. 553
bbb) Kanun Kapsamına Sonradan Alınanların
Kıdem Sürelerinin Başlangıcı 554
4- Kıdem Süresinin Sonu. 555
5- Kıdem Süresinin Kapsamı. 556
6- Yargıtayın Görüşü. 557
7- Mevsimlik İşlerde Çalışan İşçiler ile Kısmi
Süreli Çalışan İşçilerin Kıdem Süresinin Hesabı 559
c. İş Sözleşmesinin Kanunda Öngörülen Bir Şekilde
Sona Ermesi 562
aa. Genel Olarak. 562
bb. Kıdem Tazminatına Hak Kazandıran Fesih Halleri 567
1- İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından İş
Kanununun I7 nci maddesinin II (şimdi 25/II)nci
Bendi Dışında Bir Sebeple Feshedilmiş Olması. 567
2- İşçi Tarafından Sözleşmenin Belirli Hallerde
Fesih Bildirimi İle Feshedilmiş Olması 569
aaa) Muvazzaf Askerlik Sebebiyle İş
Sözleşmesinin Feshi. 572
bbb) Yaşlılık, Emeklilik veya Malûlluk Aylığı
Yahut Toptan Ödeme Almak Amacıyla,
İşçi Tarafından Sözleşmenin Feshedilmesi
(İşK. m.l4/4). 574
XXV
ccc) Kadın İşçinin Evlenmesi Sebebiyle
Sözleşmeyi Feshetmesi. 577
ddd) Yaşlılık Aylığı Alma Şartlarını -Yaş
Dışında- Doldurmakla Birlikte Emekliliğe
Hak Kazanmadan İşyerinden Ayrılan
İşçilerin Sözleşmeyi Feshetmeleri 580
3- İşçinin Sözleşmeyi İş Kanununun 16 ncı
(Şimdi 24 üncü) Maddesi Çerçevesinde
Bildirimsiz Feshetmesi 582
4- İşçinin Ölümü 583
4. Kıdem Tazminatının Miktarı. 584
a. Hizmet (Çalışma) Süresi 585
b. Ücret 585
c. Kıdem Tazminatı Miktarına İlişkin Bazı Özel
Durumlar 592
aa. Değişik Kamu Kuruluşlarında Çalışanların Kıdem
Tazminatı Miktarı 592
bb. Aralıklarla Çalışan İşçinin Kıdem Tazminatı
Miktarının Hesabı 593
cc. Kıdem Tazminatının Tavanı (Üst Sınırı). 596
5. Kıdem Tazminatının Alacaklısı, Borçlusu ve Zamanaşımı. 598
6. Kıdem Tazminatının Geç Ödenmesi Halinde Faiz 601
a. Genel Olarak 601
b. Faizin Başlangıç Tarihi 602
c. Gecikme Faizinin Hesaplanması Yöntemi 605
d. Gecikme Faizine Faiz Yürütülemeyeceği 605
e. Faiz Oranında İndirim Yapılmaması 606
f. Kıdem Tazminatının Taksitle Ödenmesi Halinde
Faiz Alacağının Bağlı Bulunduğu Esaslar. 606
III. İBRANAME DÜZENLENMESİ 607
4. Bölüm
İŞİN DÜZENLENMESİ
§ 22. ÇALIŞMA SÜRELERİ 611
I. ÇALIŞMA SÜRESİNİN SINIRLANDIRILMASI SEBEPLERİ. 611
XXVI
II. KLASİK (NORMAL, TİPİK) ÇALIŞMADAN UZAKLAŞMA
TEMAYYÜLLERİ VE YENİ ÇALIŞMA BİÇİMLERİ
KARŞISINDA ÇALIŞMA SÜRELERİ 612
1. Çalışma Konusunda Yeni Temayüller 612
2. Katı Çalışma-Esnek Çalışma Ayırımı 614
3. Tipik-Atipik Çalışma Ayırımı. 615
a. Tipik Çalışma (Tam gün çalışına) 615
b. Atipik Çalışma. 616
c. Atipik Çalışma Türleri 617
1- Çağrı Üzerine Çalışma 617
2- İşin Paylaşılması (Job-Sharing). 617
III. GENEL OLARAK ÇALIŞMA SÜRESİ 618
IV. 4857 SAYILI İŞ KANUNUNA GÖRE ÇALIŞMA SÜRELERİ 619
1. Kanuni Düzenlemeye Genel Bakış 619
2. Haftalık ve Günlük Çalışma Süresi. 619
a. Çalışma (İş) Süresinin Haftanın Günlerine Dağılımı 622
b. Denkleştirme Yöntemine Göre Çalışma Sürelerinin
Belirlenmesi. 624
aa. Denkleştirmede İşçinin Onayının Alınması Gereği 624
bb. Kanunen Öngörülen veya Toplu İş Sözleşmesi ile
Uzatılan Denkleştirme Süreleri İçinde Kalmak
Gereği 625
3. Çalışılmadığı Halde Çalışılmış Sayılan Süreler 626
4. Normal Günlük Çalışma Süresinden Daha Az Çalışma
Süresi. 631
5. Nitelikleri Bakımından Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen
İşlerde Çalışma Süresi. 632
6. Çalışma Süresine İlişkin Kanuni Düzenlemenin
Yetersizliği - Bazı Özel Çalışma Biçimleri 633
a. Genel Olarak . 633
b. Özellik Gösteren Bazı Çalışmalar 634
aa. Aralı Çalışmalar 634
bb. Mevsimlik Çalışmalar. 635
V. KLASİK (TAM GÜN) ÇALIŞMA SÜRESİNDEN SAPAN
ESNEK ÇALIŞMA BİÇİMLERİ 638
XXVII
1. Kısa Çalışma 638
2. Telafi Çalışması. 641
§ 23. FAZLA ÇALIŞMALAR. 642
I. GENEL OLARAK 642
II. FAZLA ÇALIŞMA VEYA FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA
KAVRAMI. 643
1. Benzer Durumlardan Ayrılması. 643
2. Tanım ve Deyim. 644
III. FAZLA ÇALIŞMA VEYA FAZLA SÜRELERLE
ÇALIŞMA/ÇALIŞTIRMANIN GERÇEKLEŞMESİ İÇİN
GEREKEN ŞARTLAR. 644
1. İşçinin Yükümlü Olduğu Çalışma Süresinin Ötesinde
(Üstünde) Çalışma İhtiyacı ya da Gereğinin Ortaya Çıkması. 645
a. Normal Fazla Çalışma. 646
b. Zorunlu Fazla Çalışma 647
c. Olağanüstü Fazla Çalışma. 648
2. İşyerinde Uygulanan Çalışma Süresinin Dışında Çalışmayı
Engelleyen Kanuni Bir Yasağın Bulunmaması . 649
3. İşverenin Bu Tür Bir Çalışma İçin Talepte Bulunması ve
İşçinin Onayının Alınması. 650
a. İlave Çalışmanın İşverenin Bilgisi Dahilinde Yapılması. 650
b. İlave Çalışma Yapacak İşçinin Onayının Alınması. 651
4. Kanunla veya Sözleşmeyle Belirlenen Çalışma Süresinin
Ötesine Taşan (Üstünde) Bir Çalışmanın Yapılmış ve
İspat Edilmiş Olması 653
a. Genel Olarak 653
b. Fazla Çalışmada Haftalık Ölçütün Uygulanması. 655
c. Kanunen Öngörülen veya Toplu İş Sözleşmesi ile
Uzatılan Denkleştirme Süreleri İçinde Kalmak Gereği. 656
5. Fazla Çalışılan Sürenin Belirlenmesi ve Fazla Çalışıldığının
İspatı 657
6. Kanuna Aykırı Olarak Gerçekleştirilen Fazla Çalışmalar. 660
7. Fazla Çalışma Süresinden Hakkaniyet İndirimi . 660
IV. FAZLA ÇALIŞMA VEYA FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMANIN
KARŞILIĞI. 662
XXVIII
1. Genel Olarak 662
2. Artırımlı (Zamlı) Ücret Ödenmesi. 662
a. Hesaplanması. 662
b. Ödenme Zamanı, Şekli, Hesaba Esas Alınacak Ücret. 665
c. Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma
Karşılığının Borçlusu - Alacaklısı, Zamanaşımı. 667
d. Karşılığın Geç Ödenmesi Halinde Faiz. 667
3. İşçiye İstemesi Halinde Serbest Zaman Verilmesi. 668
§ 24. ÖZELLİK ARZEDEN ÇALIŞMALAR VE DİNLENMELER. 670
I. GECE ÇALIŞMALARI (GECE ÇALIŞMA SÜRELERİ). 670
II. HAZIRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİ 673
III. ARA DİNLENMELERİ 675
§ 25. DİNLENME HAKLARI 678
I. ÜCRETLİ TATİLLER 679
1. Tatil Kavramı ve Ücretli Tatillerin Niteliği. 679
2. Ücretli Tatil Türleri 680
a. Dini Bayram Günü Tatilleri. 680
b. Medeni Bayram Günü Tatilleri 681
c. Milli (ulusal) Bayram Günleri. 681
d. Genel Tatil Günleri 681
e. Köprü Günler. 682
f. Hafta Tatili. 683
aa. Genel olarak 683
bb. Hafta Tatiline Yön Veren Esaslar 685
1- İşçinin Haftada Altı Günden Fazla
Çalıştırılamaması. 685
2- Her İşçiye Haftada Asgari 24 Saat (Bir Gün)
Dinlenme Verilmesi. 686
3- Hafta Tatili Kural Olarak Pazar Günü
Verilmelidir. 688
3. Tatil Günlerinde Çalışma ve Hukuki Sonuçlar 690
a. Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalışma 690
b. Hafta Tatilinde Çalışma ve Sonuçları 693
XXIX
4. Tatil Ücreti. 695
a. Bayram ve Genel Tatillerde Ücret. 695
b. Hafta Tatilinde Ücret. 695
5. Tatil Ücretinin Hesaplanması 697
a. Tatil Ücretinin Kapsamı. 697
b. Ücret Ödeme Şekillerine Göre Tatil Ücreti Miktarı 698
c. Maktu Aylıkla Çalışan İşçilerin Tatil Ücreti. 699
d. Geçici İş Göremezlik Halinde Tatil Ücreti 700
6. Tatil Günlerinin Çakışması Halinde Tatil Ücreti. 701
7. Tatil Ücretlerinin Ödenme Zamanı 702
II. YILLIK ÜCRETLİ İZİN. 702
1. Genel Olarak 702
2. Yıllık Ücretli İzne Hak Kazanma Şartları. 703
a. Asgari Bir Yıl Çalışmak 704
b. Niteliği Bakımından Bir Yıldan Daha Az Süren
Mevsim veya Kampanya İşi Dışında Bir İş’te Çalışmak. 708
3. Kanunen Öngörülen Yıllık Ücretli İzin Süreleri. 710
4. Yıllık İznin Kullanılması. 714
a. Yıllık İznin Tarihinin Belirlenmesi 715
b. Yıllık İzin Ücreti 715
5. İş Sözleşmesinin Herhangi Bir Şekilde Sona Ermesi
Halinde Yıllık Ücretli İzin. 717
§ 26. BAZI İŞÇİ GRUPLARI İÇİN ÖZEL ÇALIŞMA ŞARTLARI 722
I. ÇOCUK-GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞMA ŞARTLARI. 723
1. Hukuki Anlamda Çocuk Kavramı. 723
2. Çocukları Çalışma Hayatında Koruyan Hükümlerin Amacı. 724
3. Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Esasları. 724
4. Küçüklerin Çalışmalarının Yasaklanmış Bulunduğu İşler. 725
a. Yer Altında veya Su Altında Yapılan İşler. 725
b. Ağır ve Tehlikeli İşler 725
c. Genel Yerlerde Özellikle Eğlence Yerlerinde Yapılan
İşler 726
d. Denizde Yapılan İşler. 726
XXX
4. Küçüklere İlişkin Çalışma Şartları. 726
a. Küçüklerin Çalışma Süresi . 727
b. Fazla Çalışmadan Muafiyet. 727
c. Gece Çalışmalarının Engellenmesi 727
d. Asgari Süreli Bir Yıllık İzin Hakkı-Ara Dinlenmesi-
Hafta Tatili Verilmesi. 728
II. KADIN İŞÇİLERİN ÇALIŞMA ŞARTLARI 728
1. Kadın İşçiler Yararına Kanundaki Tedbirler 729
2. Gebe ve Çocuklu Kadın İşçiler İçin Özel Düzenlemeler. 730
a. Gebe Kadınlar İçin Tedbirler. 730
aa. Muayane İzni Verilmesi 730
bb. Belirli Bir Süre Çalıştırılamaması. 730
cc. Hafif İşlerde Çalışabilme 731
b. Doğum Yapmış Kadın İşçiler İçin Tedbirler . 731
aa. Belirli Bir Süre Çalışmadan Muafiyet. 731
bb. Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları 732
cc. Bazı Kayıtlara Tabi Olarak Çalışabilmeleri 732
dd. Emzirme İzni Verilmesi. 732
ee. Ücretsiz İzin Talebedilme Hakkı. 732
BİBLİYOGRAFYA. 735