^{Uygulamada ve Öğretide}Muvazaa İnançlı İşlem Nam-ı Müstear ve Kanuna Karşı Hile Davaları

BİRİNCİ BÖLÜM
MUVAZAA, İNANÇLI İŞLEMLER, NAM-I MÜSTEAR KAVRAMLARI VE BUNLARIN ARASINDAKİ İLİŞKİLER
1--MUVAZAANIN TANIMI, UNSURLARI, ÇEŞİTLERİ VE HÜKMÜ-1
A--Tanımı-1
B--Unsurları-2
a)-Tarafların İç İradeleri İle Beyanları Arasında Bilerek Yaratılan Uygunsuzluk-2
b)-Üçüncü Kişileri Aldatmak Niyeti-2
c)-Tarafların Aralarında Muvazaa Hususunda Anlaşmaları Gerekir-2
C--Muvazaanın Çeşitleri-3
a)-Mutlak Muvazaa-3
b)-Nisbi Muvazaa-3
aa)-Sözleşmenin Mahiyet ve Niteliğine İlişkin Muvazaa-3
bb)-Semende Muvazaa-4
cc)-Sözleşmenin Taraflarında Muvazaa-5
dd)-Sıra Cetvelinde Muvazaa-6
ee)-Muvazaa ve Mal Rejiminin Tasfiyesi İlişkisi-12
D--Muvazaanın Hükmü-14
a)-Genel Olarak-14
b)-Butlanın Sonuçları-15
c)-Muvazaalı İşlemler ve Buna Dayanılarak Verilen Kararların Niteliği ve de Sonuçları-16
E--Esas ve Şekil Şartlarına Uyulduğu Sürece Gizli Sözleşme Geçerlidir -16
F--Şekle Bağlı Sözleşmelerde Muvazaalı Sözleşme İle Gizli Sözleşme Arasındaki Karşılıklı İlişkiler-17
a)-Muvazaalı Sözleşmede Şekle Uyulması Hali Gizli Sözleşmenin Şekil Eksikliğini Giderir mi?-17
b)-Bu Görüşün İrdelenmesi-19
aa)-Bilimselöğretide Elden Bağışlamanın Kıyas Yoluyla Taşınmazlara Teşmil Edilmeyeceği Kabul Edilmektedir -19
bb)-Eleştirisi-19
c)-Fransız, Alman ve Türk Hukukunda Durum-20
2--İNANÇLI SÖZLEŞMELERİN TANIMI, HUKUKSAL NİTELİĞİ VE HÜKÜMLERİ-24
A--Tanımı-24
B--Hukuksal Niteliği-24
C--Hükümleri-25
D--İnançlı İşlemler İle Muvazaalı İşlemler Arasındaki Benzerlikler ve Ayrılıklar-25
E--Borcun Teminatı Olarak Yapılan Temlik Bir İnançlı İşlemdir-26
a)-Uyuşmazlığa Konu Olan Maddi Olay ve Hukuksal Değerlendirme-27
b)-Tanım-27
c)-İnançlı Sözleşmelerdeki Amaç-27
d)-Taşınmazlar Neden Teminat Amacıyla Devredilmektedir?-28
e)-İnançlı İşlemin Hukuksal Niteliği ve İnanılanın Yükümlülüğü ya da İnananın Hakları-28
f)-İnanan, İnanç Sözleşmesinden Doğan Kişisel Hakkını Ancak Akidine Karşı İleri Sürebilir. İnanç Konusunun Üçüncü Kişilere Devredilmesi Halinde Kural Olarak Onlardan İsteyebileceği Bir Hakkı Bulunmamaktadır-28
g)-Zamanaşımı Sorunu-29
h)-Kararlaştırılan Süre İçinde Borcun Ödenmemesi Halinde İnanç Konusunun İnanılana Geçeceği, İnananın (da) Dava Açamayacağı Yönünde İnananın Muzayakasından Yararlanılarak Sözleşmeye Konulan Böyle Bir Koşul, MK. 788 ve 863. (TMK. mad. 873 ve 949) Maddelerinin Buyurucu Hükümlerine Aykırı Düşeceğinden Ötürü Geçersiz Olup Bu Konuda Sözleşme Serbestisi Kuralına Dayanılamaz-29
ı)-Ödemezlik Def’i-29
i)-Sonuç-30
F--661 Parselin Satın Alınması İçin Yetki Verilmesine Rağmen 6 Parseli Kendi Adına Satın Alan Davalı Üzerindeki Tapu Kaydının İptali İstenebilir mi?-31
3--NAM-I MÜSTEAR’IN TANIMI VE HÜKÜMLERİ-31
A--Tanımı-31
B--Nam-ı Müstear’a Çeşitli Nedenlerle Başvurulabilmektedir-32
C--Hukuki Mahiyeti-32
D--Yargıtay Kararlarında Nam-ı Müstear-32
4--KANUNA KARŞI HİLE’NİN TANIMI VE HÜKÜMLERİ-36
A--Giriş-36
B--Tanımı-36
C--Koşulları-37
D--Muvazaa İle Kanuna Karşı Hile Arasındaki Karşılıklı İlişkiler-39
E--Kanuna Karşı Hile Kavramı İle İlgili Değerlendirmenin Sonuçları-39
a)-Tanım-39
b)-Kanuna Karşı Hile Mutlaka Yaptırıma Uğratılmalıdır-39
c)-Kanuna Karşı Hilenin Varlığını Kabul Etmek İçin, Dolanılan Hukuk Kuralının Koyduğu Amacın Gerçekleşmesine Ağır Zarar Verilmesi Gerekir -40
d)-Kanuna Karşı Hilenin Sonucu, Dolanılan Hükmün Müeyyidesinin Uygulanmasıdır-40
F--Esas Amaç Kriteri (Kahya Sözleşmeleri)-40
5--BÖLÜM İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI-41
A--Nam-ı Müstear-41
B--İnançlı İşlem-42
C--İnançlı İşlem / Kanuna Karşı Hile / Nedensiz Zenginleşme-43
İKİNCİ BÖLÜM
MUVAZAA VE ŞEKİL EKSİKLİĞİ NEDENİYLE MEYDANA GELEN MUTLAK BUTLAN’IN SONUÇLARI VE ZAMANAŞIMI
1--SONUÇLARI-47
2--MUVAZAA DAVALARINDA ZAMANAŞIMI-48
A--Genel Olarak-48
B--Muris Muvazaası İle İlgili Yargıtay Uygulamasından Örnekler-49
C--Konu İle İlgili Diğer İçtihatların Özeti-50
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
1. 4. 1974 GÜN VE 1/2 SAYILI İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARINDAKİ TEZ VE ANTİTEZLER İLE MURİS MUVAZAASINA KONU OLAYLARIN SINIFLANDIRILMASI
1--TEZ VE ANTİTEZLER-53
A--Sözleşmeye Taraf Olmayan Mirasçının Müstakil Dava Hakkı Yoktur-53
B--Özel Hüküm Varken Genel Hükme Gidilemez-54
C--BK. 18. (TBK. 19) Maddesine Göre Mirasçıya Tanınacak İptal Davası Hakkı, TMK. 565/4. Maddesinin Uygulanmasına Yer Bırakmaz-54
D--Ölenin Son Arzularına Saygı Gösterilmelidir-55
E--Murisin Eylemi TMK. 669/2 Gereğince O Taşınmazı Ayrık Tutmak İstediği Anlamına Gelir-55
F--Muvazaa Nedeniyle Satış Sözleşmesi Geçersiz Sayılsa Bile Gizli Hibe Sözleşmesi Şekle Tabi Olsa Dahi Geçerlidir-55
G--Sonuç-56
2--MİRAS BIRAKANLARIN MİRASÇILARDAN MAL KAÇIRMAK AMACIYLA YAPTIKLARI VE YÜKSEK BİRİNCİ HUKUK DAİRESİNCE -HÂBİL-KÂBİL- DAVASI OLARAK NİTELENDİRİLEN TASARRUFLARININ ZAMANI, NEDENLERİ VE SONUÇLARI-57
A--Ölümden Çok Kısa Bir Süre Önce Yapılması-57
B--Hastalıklı ve Yaşlı Kimselerin Yakınlarında Bulunanların Baskılarına Karşı Koyamamaları-57
C--Erkek Çocukların Kızlara Üstün Tutulması-57
D--İkinci ya da Son Eş Faktörü-58
E--Zayıf Durumdaki Mirasçının Güçlendirilmesi-58
F--Psikolojik Etkenler-58
3--FAKAT ŞU HUSUSLARDA DAVAYA KONU ŞEYİN SATIŞ GÜNÜNDEKİ DEĞERİ İLE ALINAN BEDEL ARASINDA AŞIRI FARK OLSA BİLE SAKLI PAYI GİDERMENİN OBJEKTİF DELİLİ OLARAK SAYILMAMAKTA VE İŞLEMİN İPTALİ ŞÖYLE DURSUN TENKİS DAVASINA DAHİ KONU EDİLEMEMEKTEDİR-58
A--Mirasbırakanın Mali Sıkıntı İçerisine Düşmesi Nedeniyle Durumunu Kurtarmak İçin Malını Değerinden Çok Az Bir Bedelle Satmak Zorunda Kalması-58
B--Mirasbırakanın Bir Kimseye Minnet Borcunu Ödemesi ya da Onu İyi Bir İşe Teşvik Gibi Amaçlarla Yaptığı Satışlardaki Değer Farkı -59
C--Bakıp Gözeten İçin Katlanılması Ondan İstenemeyecek Kadar Külfet Taşıdığı Takdirde Eşler Arasındaki Ölünceye Kadar Bakıp Gözetme Sözleşmesi-59
D--Eşi Tarafından Terk Edilen 80 Yaşındaki Bir Kimsenin (mallarının geliri buna yetmiyorsa) Kendisine Baktırmak İçin Başkasına Mal Temlik Etmiş Olması-59
E--Ahlâki Bir Görevin İfası İçin (örneğin kardeşin okumasını sağlamak amacıyla yapılan) Yardımlar Bağışlama Sayılamaz. -59
4--GENEL AHLÂKA AYKIRI BİR AMAÇ UĞRUNA EDİMDE BULUNAN KİMSE, VERDİĞİNİ GERİ ALAMAZ (İtalya Medeni Kanunu mad. 2035)-60
A--Genel Olarak-60
B--Koşulları-60
C--Sonuçları-61
D--Bir Sözleşme Hem Muvazaalı ve Hem de Haksız veya Ahlâka ve Âdaba Aykırı İse Hâkim Sözleşmeyi Muvazaa Nedeniyle Değil ve Fakat BK. 20. (TBK. 27) Maddesine Göre İptal Edece ve de BK. 65. (TBK. 81) Maddesini Uygulayarak Verilen Şeyin Geri Alınmasına İzin Vermeyecektir. Öte Yandan Gayrimeşru İlişkiyi Sürdürmek Amacı İle Bağışlanmak İstenilen Taşınmaz Aynı Zamanda Mirasçılardan Mal Kaçırmayı da Sağlamak İçin Tapuda Davalı Kadının da Bu Tertibe İştiraki Suretiyle Satış Gibi Gösterilmiş İse O Zaman Olaya BK. 65. (TBK. 81) Maddesi Uygulanamayacaktır. -62
E--YARGITAY UYGULAMASINDAN ÖRNEKLER-64
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KARMA BAĞIŞLAMALAR VE TAŞINMAZ SATIM SÖZLEŞMESİNDEKİ FİYATIN RESMİ SENETTE GERÇEKTE KARARLAŞTIRILDIĞINDAN DAHA DÜŞÜK VEYA YÜKSEK GÖSTERİLMESİ SORUNU
1--KARMA BAĞIŞLAMA-67
2--KARMA BAĞIŞLAMANIN NİTELİĞİNİ BELİRLEME-68
A--Belirlemenin Pratik Önemi-68
B--Karma Bağışlamanın Hukuksal Niteliği-69
C--Sonuç-70
3--RESMİ SENETTE GERÇEK SATIŞ BEDELİNDEN DAHA AZ VEYA DAHA FAZLA BİR MİKTARIN GÖSTERİLMESİ, SATIŞIN GEÇERSİZ OLMASINI GEREKTİRİR Mİ?-71
A--Şartlarda (Bedelde) Muvazaa-71
a)-Bedelde Muvazaa-71
b)-Senette Satış Bedelini Gerçekte Kararlaştırıldığından Daha Düşük Gösterme-72
c)-Bedelde Muvazaa Konusundaki Spiro ve Kramer’in Özgün Görüşleri-73
B--Türk Hukukunda Taşınmazın Değerinin Resmi Senette Düşük veya Yüksek Gösterilmesi Sözleşmenin Geçerliliğini Etkilemiyor -74
BEŞİNCİ BÖLÜM
1. 4. 1974 GÜN VE 1/2 SAYILI İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARINDA SÖZÜ EDİLEN -gerçekte bağışlanmak istenildiği halde iradelerin satış doğrultusunda açıklanmış olması halinde satış sözleşmesi muvazaa nedeniyle, gizli bağış sözleşmesi de şekil koşulundan yoksunluktan ötürü geçersiz bulunduğu- İLKESİ SADECE RESMEN TAPU MEMURU HUZURUNDA YAPILAN TAPULU TAŞINMAZLARIN TEMLİKİNE İLİŞKİN BULUNMAMAKTADIR
1--ÖRNEKLER-75
A--Miras Payının Devri Sözleşmeleri-75
a)-Genel İlke-75
b)-Şeklin Amacı-76
c)-Miras Payının Devri Sözleşmelerinde Şekil ve Muvazaa Sorunu-76
B--Bağış Vaadi Sözleşmeleri-77
C--Bağışlama Taahhüdünü Perdelemek Amacı İle Muvazaalı Olarak Yapılan Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmeleri-79
a)-Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmeleri Hakkında Genel Bilgiler-79
b)-Bağışlama Taahhüdü-79
aa)-Tanımı-79
bb)-Mahiyeti-79
cc)-Şekli-80
dd)-Noterce Düzenlenen Senede Dayanan Bağışlama Vaad ve Taahhütleri Geçerli Değildir-80
c)-Görünürdeki Gayrimenkul Satış Vaadi Muvazaa, (Gizli Sözleşme Olan) Bağışlama Taahhüdü İse Gerekli Şekle Uygun Olarak Yapılmadığından Ötürü Geçersizdir-81
D--Miras Sözleşmeleri ve Muvazaa-82
a)-Genel Olarak-82
b)-Özel Olarak-83
E--Mahkeme İlamına Göre Oluşturulan Tapuya Karşı Muris Muvazaası Davası Açılabilir mi?-84
2--BÖLÜM SONUCU-86
ALTINCI BÖLÜM
TASARRUF NİSABI, MAHFUZ HİSSE VE TENKİS DAVASI HAKKINDA KISA AÇIKLAMALAR
1--TASARRUF SERBESTİSİ VE MAHFUZ HİSSE-87
A--Genel Olarak-87
B--Özel Olarak-88
2--TENKİS KAVRAMI VE HUKUKSAL NİTELİĞİ-90
A--Kavram-90
B--Hukuksal Niteliği-90
C--Amacı-90
D--Süresi ve Mahfuz Hisse Kurallarını Ortadan Kaldırmak Amacı İle Yapıldığı Belli Olan Hibeler Hakkında Açıklamalar-91
a)-Süre-91
b)-Mahfuz Hissenin İhlâl Edilmek Amacı İle Yapılan Temlik ve Hibeler (TMK. 565/4)-91
3--GİZLİ HİBELER-92
A--Genel Olarak-92
B--Özel Olarak-92
a)-Minnet Borcu-93
b)-Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi-93
c)-Karı-Koca Arasındaki Bakıp Gözetme Sözleşmelerinde Durum-101
d)-Gelirle Geçinme-101
e)-Mal Varlığının Tamamının Temliki-101
f)-Makul Amaç-101
g)-İkinci Eş Faktörü-101
h)-Erkek Evlat Etkeni-102
i)-İstek Dışı Evlenme Faktörü-102
j)-Özel Amaç-102
k)-Üçüncü Kişilerden Alınan Malın Bedelinin Ödenmesi-102
m)-Üçüncü Kişiyi Araya Sokarak Yapılan Muvazaa-103
n)-Yargıtay Uygulamasından Diğer Örnekler-103
YEDİNCİ BÖLÜM
TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN AKTARILMASINDA ŞEKİL VE ŞEKLE AYKIRILIĞIN SONUÇLARI
1--GENEL OLARAK-107
2--ŞEKLİN AMACI-107
3--BU KONUDAKİ TEORİLER VE ŞEKLE AYKIRILIĞIN SONUCU-109
A--Teoriler-109
a)-Klâsik Teori-109
b)-Modern Teori-109
B--Şekle Aykırılığın Sonucu-109
a)-Mutlak Butlan Görüşü-109
b)-Kendisine Özgü Hükümsüzlük Görüşü-110
c)-Şekle Aykırılık ve Hakkın Kötüye Kullanılması-110
aa)-Genel Olarak-110
bb)-Özel Olarak-111
4--ŞUF’A HAKKI VE MUVAZAA-113
A--Sözleşmenin Niteliğinde Yapılan Muvazaa-113
B--Payın Satış Parasında Yapılan Muvazaa-113
C--Hakkın Kötüye Kullanılması Kuralının Uygulanması-114
5--ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMELERİ VE MUVAZAA-116
6--BAKIP GÖZETME SÖZLEŞMESİ VE VASİYETNAME YOLUYLA YAPILAN MURİS MUVAZAASI-118
A--Maddi Olay ve İddia-118
B--Bakıp Gözetme Sözleşmesi ve Muvazaa-118
C--Asıl Saptanması Gereken Husus Bu Temlikin Mirasçılardan Mal Kaçırmak Amacı İle Yapılmış Olup Olmadığı ve Temlikte Bakıp Gözetme Koşulunun Değil, Bağış Amacının Üstün Tutulmuş Bulunup Bulunmadığının Belirlenmesidir-119
D--Yapılacak İş-119
7--SONUÇ-119
SEKİZİNCİ BÖLÜM
ALACAKLILARDAN MAL KAÇIRMAYA YÖNELİK İŞLEMLERİN HUKUKEN NİTELENDİRİLMESİ SORUNU VE BU AMAÇLA YAPILAN MUVAZAALI İŞLEMLER HAKKINDAKİ YARGITAY UYGULAMASINDAN ÖRNEKLER
1--ALACAKLILARDAN MAL KAÇIRMAK AMACI İLE YAPILAN İŞLEMLERİN HUKUKSAL NİTELİĞİ-121
A--Bu Konuda Bilimsel Öğretideki Görüşler-121
B--Yargıtayın Görüşü-124
C--Üçüncü Kişilerin Muvazaa Davası İle İİK. 277 vd. Maddelerde Borçlunun Bazı Hileli Tasarruflarını İptal Ettirebilmelerini Temin İçin Bahşedilen İptal Davası Arasındaki Farklar-125
D--Sonuç-129
E--Görüşümüz-132
2--YARGITAY UYGULAMASINDA SAPTANAN İLKELER-134
A--Yargıtay 4. HD’nin Belirlediği İlkeler ve Eleştirisi-134
a)-Muvazaalı Bir Hukuksal İşlem İle Üçüncü Kişiye Zarar Verilmesi-134
b)-Alacağın Ödenmesini Önlemek Amacı İle Yapılan Muvazaalı İşlem-157
c)-Davacının Amacı Belirlenmelidir-157
d)-Davacının Hakkı Kişisel Mahiyettedir-158
e)-Dava Şartları-158
f)-Alacağın Kesinleşmesi Gerekir-158
g)-Muvazaalı İşlem İle Üçüncü Kişiye Karşı Haksız Eylem İşlenmiştir-159
h)-Örnek Kararlar-160
i)-Değerlendirme-167
aa)-Hukuksal Sorunların Çözümündeki Yöntemler-167
bb)-Muvazaalı İşlem Yoluyla Haksız Eylemde Bulunma Durumu-167
cc)-Sonuç-168
DOKUZUNCU BÖLÜM
MUVAZAANIN ÜÇÜNCÜ KİŞİLER TARAFINDANİLERİ SÜRÜLMESİ SORUNU
1--ÜÇÜNCÜ KİŞİ KİMDİR?-169
2--ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN YA DA HALEFLERİN (ARDILLARIN) MUVAZAALI İŞLEMİ İPTAL ETTİRMELERİNDE İSPAT SORUNU VE BU KONUDAKİ BİLİMSELÖĞRETİDEKİ GÖRÜŞLERİN DÖKÜMÜ-170
ONUNCU BÖLÜM
KONUNUN TAPU KAYDININ DÜZELTİLMESİ VE TÜRK BORÇLAR KANUNUNUN 18. MADDESİ AÇISINDAN İRDELENMESİ
1--GENEL OLARAK-181
A--Yolsuz Tescil-181
B--İktisabın Sebebi-181
C--Mücerret (Soyut) Borç Vaadinin İktisap Sebebi Teşkil Edip Etmeyeceği Tartışmalıdır -182
D--Kayıt Düzeltme Davasının Özellikleri-182
2--MUVAZAANIN TAPU KÜTÜĞÜ İŞLEMLERİNDEN OLAN TESCİL ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ-183
A--Hukuksal Nedenin Geçersizliğinden Ötürü Mülkiyet Hakkı Alıcıya Geçmez. Öyle İse Tenkisi Gereken Bir Tasarruftan Dahi Söz Edilemez -183
B--Karşıt Görüş ve Gerekçesi-186
a)-Uygulamanın İzlediği Yol-186
b)-Yargıtay Uygulamasının Dayandığı Gerekçe-186
aa)-Yasal Mirasçı ve Beklenen Hak Kavramı-186
bb)-Miras Bırakanın Muvazaalı İşlemi Mirasçıya Karşı İşlenmiş Bir Haksız Eylemdir-187
3--SONUÇ-187
4--KONUNUN BORÇLAR YASASI MADDE 17’DEKİ (TBK. 18) HÜKÜM YÖNÜNDEN İRDELENMESİ-188
ONBİRİNCİ BÖLÜM
KONUNUN ŞEKİLLE GÜDÜLEN AMAÇ - BORCUN NEDENİ GÖSTERİLMEKSİZİN YÜKLENİLEBİLMESİ VE TÜRK BORÇLAR KANUNUNUN 288. MADDESİ AÇISINDAN İNCELENMESİ VE DE ELEŞTİRİLMESİ
1--BİÇİM KURALININ BAĞIŞLAYANI KORUMAK AMACIYLA ÖNGÖRÜLMÜŞ BULUNMASI-191
A--Ön Bilgiler-191
a)-Bağışlama Taahhüdünde Taraflardan Yalnız Bağışlayan Borç Altına Girmektedir-191
b)-Eleştirisi-192
2--TBK. mad. 18’deki SEBEBİ GÖSTERİLMEYEN BORÇ AKİTLERİNİN DE GEÇERLİ OLACAĞI PRENSİBİ-193
A--Ön Bilgiler-193
B--Eleştirisi-193
a)-Yargıtay’a Göre Mücerret Borç Vaadi İktisap Sebebi Teşkil Etmez İse de Bu Konu Bilimselöğretide Son Derece Tartışmalıdır -193
b)-Muvazaadaki Hükümsüzlük Mutlak Olup İşlemin Tamamını Kapsar-194
3--BAĞIŞLAMA SÖZLEŞMESİNDE RESMİ SENETTE İRADELERİN BİRLEŞMESİ DİYE BİR ZORUNLULUK YOKTUR (TBK. 288)-194
A--Ön Bilgiler-194
B--Eleştirisi-195
ONİKİNCİ BÖLÜM
TÜRK MAHKEMELERİ YABANCI MAHKEME KARARLARIYLA BAĞLI MIDIR?
1--GENEL OLARAK-197
2--ÖZEL OLARAK-199
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HUKUKİ VECİZELER/KANUNUN VERMEDİĞİ BİR HAKKIN MAHKEMELERCE RE’SEN VERİLİP VERİLMEYECEĞİ SORUNU/MEDENİ KANUNUN 5. MADDESİNİN ANLAMI/HAKLARIN TELAHUKU/TAHVİL VE MUVAZAA
1--HUKUKİ VECİZELER-201
A--Genel Olarak-201
B--Özel Olarak-202
a)-Atasözleri Sağlıklı ve Doğru Düşünmeyi Sağlar-202
b)-Hukukçu Salt Biçimsel Yasa Uygulayıcısı ve Özellikle Yasa Papağanı Değildir-202
c)-Ölüm Hak, Miras Helal-202
d)-Muris Muvazaasının Nedenleri-203
e)-Muvazaa Tarihi Yapımıza Ters Düşmektedir-203
2--KANUNUN MİRASÇILARA VERMEDİĞİ BİR HAKKI MAHKEMELER RE’SEN (kendiliğinden) VEREBİLİR Mİ?-203
A--Genel Olarak-203
B--Özel Olarak-204
3--MEDENİ KANUNUN 5. MADDESİNİN ANLAMI-205
A--Medeni Kanunun 5. Maddesindeki Kuralın Anlam ve Amacı-205
B--Uygulama Biçimi-205
a)-Doğrudan Doğruya Uygulama-205
b)-Kıyas Yoluyla Uygulama-206
c)-Özel Kuralın Genel Kural Karşısında Öncelikle Uygulanması-206
d)-Muvazaa Hükmü Miras Hukukunda da Uygulanabilir-207
4--HAKLARIN VE KANUN HÜKÜMLERİNİN TELAHUKU-207
A--Tanımı-207
B--Esasları-208
5--TAHVİL (çevirme) VE MUVAZAA-208
A--Genel Olarak Tahvil-208
B--Tahvil İle Muvazaanın Karşılaştırılması-210
6--SÖZLEŞMELERİN YORUMUNDA, TARAFLARIN GERÇEK AMAÇLARINI GİZLEMEK İÇİN KULLANDIKLARI TABİRLERE VE İSİMLERE BAKILMAYARAK ONLARIN GERÇEK VE MÜŞTEREK AMAÇLARINI ARAMAK LAZIMDIR -210
A--Genel Olarak-210
B--Özel Olarak-211
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA KALDIRILMASI SORUNU
1--YARGITAY ÇARPIŞAN ÇIKARLARIN SOSYAL DEĞERİ HAKKINDA BİR SONUCA VARMIŞTIR-213
2--YARGITAY İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARLARININ MAHİYETİ-214
A--Anayasa Mahkemesine Göre-214
B--Yargıtay’a Göre-214
C--Yasaya Göre-214
3--İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA KALDIRILMASI İSTENEBİLİR (Yargıtay Kanunu m. 45/III)-214
4--İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA KALDIRILMASI İLE İLGİLİ ESASLAR-215
A--Genel Olarak-215
B--Fakat Şu Hallerde İçtihadın Değişmesi Gerekir-215
a)-Sosyal İlişkilerin, Örneğin Ahlaki ve İçtimai Görüşlerin Değişmiş Bulunması-215
b)-Bilimsel Gelişmeler Nedeniyle İçtihadın Artık Uygun Olmaktan Çıkması Hali-215
c)-İçtihatları Birleştirme Kararında Benimsenen Çözüm Tarzı, Ülkenin Hukuk Düzeninin Temel İlkelerinden Birisiyle Çatışması ya da Ülkenin Genel Hukuk Duygusunu Ağır Bir Şekilde Zedelemesi Halinin Bulunması-216
C--Özel Olarak-216
5--İNCELENMEKTE OLAN İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARINDA VARILAN SONUÇ, MANTIK KURALLARINA VE DE YURT GERÇEKLERİNE UYGUN DOĞRU BİR ÇÖZÜM MÜDÜR?-217
A--Mantık Kuralları Yönünden-217
B--Tarafların Asıl Amacı Üçüncü Kişileri Aldatmaktır. Bu Nedenle Kanun Koyucu Bulanık Suyu Güneş Işığına Koymak İstemiştir-219
C--Muvazaa Anlaşması ve Üçüncü Kişileri Aldatmak Niyeti-219
a)-Tanımı-219
b)-Kuruluşu-219
c)-Şekil-220
d)-Üçüncü Kişileri Aldatma Niyeti-220
D--1. 4. 1974 Gün ve 1/2 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına Göre Mahfuz Hisseli Olsun ya da Olmasın Kanuni Mirasçıların Beklenen Hakları Mirasbırakanla Alıcı Tarafından Birlikte Yapılan Muvazaalı İşlemle Çiğnenmiştir -221
E--Yalancı Tanık Anlatımı İle Muvazaa İddiasının İspatlanması Sorunu ve Bunun Yaratacağı Sosyal Huzursuzluk-222
ONBEŞİNCİ BÖLÜM
SONUÇ
1--SORUNUN DAYANDIĞI İLKELERİN KISA BİR ÖZETİ-225
2--GÖRÜŞÜMÜZ-226
3--1. 4. 1974 GÜN VE 1/2 SAYILI İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARININ DEĞİŞTİRİLMESİNE GEREK GÖRÜLMEMİŞTİR-227
ONALTINCI BÖLÜM
TAPU KAYDININ MUVAZAA HUKUKSAL NEDENİ İLE İPTALİ VE ECRİMİSİL
1--MUVAZAA, İNANÇLI İŞLEMLER, NAM-I MÜSTEAR KAVRAMLARI VE BUNLARIN ARASINDAKİ İLİŞKİLER-229
A--Muvazaa-229
a)-Unsurları-229
aa)-Tarafların İç İradeleri İle Beyanları Arasında Bilerek Yaratılan Uygunsuzluk-229
bb)-Üçüncü Kişileri Aldatmak Niyeti-229
cc)-Muvazaa Anlaşması-229
b)-Muvazaanın Çeşitleri-230
aa)-Mutlak Muvazaa-230
bb)-Nisbi Muvazaa-230
c)-Muvazaanın Hükmü-230
d)-Muvazaanın Geçersizliğinde Başlıca Üç Hal Tarzı Düşünülebilir-230
e)-Muvazaalı Satımın Bedeline Hükmedilemez-231
f)-Esas ve Şekil Şartlarına Uyulduğu Sürece Gizli Sözleşme Geçerlidir-231
g)-Şekle Bağlı Sözleşmelerde Muvazaalı Sözleşme İle Gizli Sözleşme Arasındaki Karşılıklı İlişkiler-231
B--İnançlı Sözleşmenin Tanımı, Hukuksal Niteliği ve Hükümleri-233
C--Nam-ı Müstear’ın Tanımı ve Hükümleri-234
D--Kanuna Karşı Hilenin Tanımı ve Hükümleri-235
E--Uygulamada İzlenen Yol-235
a)-Tapu kayıtları iptal edilinceye kadar geçerlidir. Mülkiyet iptal kararının kesinleştiği tarihte iptal davacılarına geçer. -235
b)-Muvazaa nedeniyle iptal edilen tapu kaydına dayalı davalının zilyedliği kötü niyetli zilyedlik sayılmaz. Zira muvazaa ancak üçüncü kişiyi zarara sokmak amacıyla yapıldığı takdirde kötü niyetten sözedilebilir. -236
c)-Muvazaa suretiyle tesis olunan ve bilahare iptal olunan tapu kaydına dayanılarak sürdürülen işgal iyi niyetli sayılamaz. -237
d)-Gabin nedeniyle iptal edilen sözleşmede davalı mahkeme kararının kesinleşmesinden itibaren değil ve fakat baştan beri kötü niyetli sayılır. Örnek: -240
e)-İyiniyet ve Haksızlık Yapma Bilinci-241
f)-Muris Muvazaası ve Ecrimisil İle İlgili Kararlar-243
2--KEFALET VEYA BORCA KATILMA SÖZLEŞMELERİNDE KANUNA KARŞI HİLE GÖRÜNÜMÜ-248
ONYEDİNCİ BÖLÜM
HUKUK MUHAKEMELERİ HUKUKU
1--MUHAKEME HUKUKU İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR-251
A--Taraf ve Dava Ehliyeti-251
a)-Genel Bilgiler-251
aa)-Taraf Ehliyeti-251
bb)-Dava Ehliyeti-251
B--Takas-261
C--Yemin-262
a)-Taraf Yemini - Tamamlayıcı Yemin Hakkında Genel Bilgiler-262
b)-Yargıtay Uygulaması-264
aa)-Taraflar Arasındaki Uyuşmazlık Konusu Saptanmadan Her İki Tarafa Birden Yemin Verilemez-264
bb)-Yemin Teklifi İspat Yükü Altında Olan Tarafa Düşer-264
D--Yargılama Giderleri-265
a)-Genel Olarak-265
b)-Yargıtay Uygulamasından Örnekler-265
aa)-Verilen eşyaların aynen iadesine karar verilmesi davanın kazanılması demektir. Davacının bunlar için biçtiği değerin mahkemece takdir edilen değerden az olması sonuca etkili olamaz. Yalnız bu nedenle davalıya vekâlet ücreti takdir edilemez. -265
bb)-Manevi tazminat davasının tümü red edildiği takdirde maktu vekâlet ücret verilmesi gerekir. -266
cc)-Davanın açılmasına neden olmama ve davanın ilk celsede kabulü halinde vekâlet ücreti-267
dd)-Nişan davalarının özelliği nedeniyle diğerleri hakkında husumet noktasından dava red edilse bile tek bir vekâlet ücreti takdir edilmesi gerekir-267
E--Feragat-Kabul-Sulh-268
a)-Davadan Feragat-268
b)-Davayı Kabul-269
c)-Sulh-270
F--Hakimin İstekle Bağlı Kalması ve Usuli Müktesep Hak-271
a)-Hakimin İstekle Bağlı Kalması Hakkında Genel Bilgiler-271
b)-Usuli Müktesep Hak-271
d)-Yargıtay Uygulaması-273
G--Görev-Yetki-276
a)-Görev Hakkında Genel Bilgiler-276
b)-Yetki Hakkında Genel Bilgiler-277
c)-Görev ve Yetki Yönünden Dava Dilekçesinin Reddedilmesinden Sonra Yapılması Gereken İşlemler-279
H--İspat-279
I--Tanık-284
a)-İşlevi-284
b)-Gösterilmesi-284
c)-Tanıklık Yapmak Zorunluğu-284
d)-Tanıkların Dinlenmesi-284
e)-Tanık Beyanının Takdiri-285
f)-Tanık Delili İle İlgili Diğer Sorunlar-285
İ--Bilirkişi İncelemesi-285
2--MURİS MUVAZAASI DAVALARINDA USÜL HÜKÜMLERİ-287
A--Davacı Taraf-287
a)-Davacıların Mirasçılık Belgesindeki Payı Oranında İptal ve Tescile Karar Vermek Gerekir-287
b)-Muvazaa Davalarında İstekten Fazlaya Hüküm Kurulamaz -288
c)-Tapunun Terekeye Döndürülmesi Davasını (İse) Tüm Mirasçıların Birlikte Açması Gerekir -288
d)-Mirasbırakanın Mirasından Mal Kaçırmak Amacıyla mı Yoksa Denkleştirme Amacıyla mı Hareket Ettiği Araştırılmalıdır -289
e)-Davacılar önceki davada muvazaa nedeniyle pay oranında iptal ve tescil kararı almışlardır. Bu kez önceki dava sırasında sağ olan ve dava açmayan (daha sonra ölen) annelerinden gelen pay hakkında iptal ve tescil isteyebilirler mi?-291
f)-Muvazaalı sözleşmenin yapıldığı tarihte mirasçı durumunda olmayan ve fakat bilahare mirasçılık hakkını kazanan kişi, muris muvazaası davası açabilir mi?-294
g)-Murisin (mirasbırakanın) parasını vererek çocukları (evlatları) üzerine oluşturduğu sicil (muvazaa nedeniyle) iptal edilemez-308
B--Davalı Taraf-309
a)-İçtihatları Birleştirme Kararına Göre Davalı-309
b)-Miras bırakanın parasını vererek üçüncü kişiden satın aldığı taşınmazların sicilini çocukları üzerine oluşturması durumunda (gizli bağış halinde), 1. 4. 1974 gün ve 1/2 sayılı muris muvazaasına ilişkin Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararının uygulanması mümkün müdür?-311
c)-İspat-312
d)-Murisin Amacının Araştırılması Gerekir-315
e)-Davalı taraf yapılan işlemin inançlı temlik niteliğinde olduğunu iddia ettiğine göre bu hususu yazılı delil ile isbat etmesi gerekir. -318
f)-Muvazaa Davasının Koşulları-318
C--Davanın Kabulü-319
D--Davanın Reddi-320
E--Tapusuz Taşınmazlarda Muris Muvazaası Söz Konusu Olamaz-320
a)-Konunun Açıklanması-320
b)-Yargıtay Uygulamasından Diğer Örnekler-321
F--Tapulama Teknisyeni Huzurunda Verilen Muvafakat Beyanı Suretiyle Yapılan Muvazaa-324
a)-Genel Olarak-324
b)-Yargıtay Uygulamasından Örnekler-325
G--Mirasbırakanın Mirasçıdan Vekil Aracılığı İle Mal Kaçırması Sorunu-328
a)-Genel Olarak-328
b)-Vekâlet Yetkisi Müvekkili Zararlandırmak Amacı İle Kullanılamaz-329
c)-Muvazaalı İşlem ve Vekâlet Hakkının Kötüye Kullanılması Arasındaki İlişkiler-329
d)-Vekâletin kötüye kullanılması ile muris muvazaası davasının birbirinden özenle ayrılması gerekir. -331
H--Kiraya Verilen Taşınmazın Bir Başkasına (Üçüncü Kişiye) Devir Edilmesi Halinde Kiracının Hakları-333
a)-Muvazaalı Devir Halinde-333
aa)-Genel Olarak-333
aaa)-Kiracı Kiralayana Karşı Butlan İleri Sürebilir-333
bbb)-Kiracı Muvazaa Yapanlara Karşı Tazminat Davası Açabilir-333
bb)-İtiraz Def’i-334
cc)-Hukuksal Yarar-335
dd)-Davanın Tarafları-335
ee)-Muvazaaya İlişkin Butlanın Hukuksal Mahiyeti-336
ff)-Tahliye Davalarında Kiracı Muvazaa İddiasında Bulunabilir mi?-337
aaa)-Bu Konudaki Görüşlerin Dökümü ve Eleştirisi-337
bbb)-Görüşümüz-339
b)-Muvazaasız Devir Halinde-345
aa)-Kiraya Verilen Taşınmazın Bir Başkasına Devir Edilmesi Sonucunda Kiracının Uğradığı Zararın Tazmini Sorunu-345
bb)-Bilimsel Dayanakların Özeti-347
I--Muris Muvazaası İle Tenkis Davası Arasındaki Mahiyet Farkları-351
İ--Muris Muvazaasına İlişkin Çeşitli Hükümler-362
J--Muvazaa Davaları İle İlgili Çeşitli Usul Hükümleri-363
ONSEKİZİNCİ BÖLÜM
DOĞRUDAN DOĞRUYA TEMSİL/ NAM-I MÜSTEAR/DOLAYISIYLA TEMSİL/İNANÇLI İŞLEM/TARAFTA MUVAZAA/NAM-I MÜSTEAR VE MUVAZAA/İSPAT REJİMİ (VE) KANUNA KARŞI HİLE KAVRAMLARI İLE BUNLARA İLİŞKİN YARGITAY UYGULAMASI
1--SORUN-373
A--İddia-373
B--Deliller-373
C--Yerel Mahkeme Kararı-374
2--UYUŞMAZLIK KONUSU MADDİ OLAYLA İLGİLİ BİLGİLER-385
A--Davalı Adına Tapulu Taşınmazı Aktaran Kişiler Yapı Kooperatifinin Yasal Yetkilileri İse Davacı İle Davalı Arasındaki Temel İlişki -hizmet, şirket vs. gibi başkaca bir akdi ilişki sözkonusu olmadıkça- Vekâlet İlişkisidir-385
a)-Doğrudan Doğruya Temsil-385
b)-Nam-ı Müstear-386
c)-Dolayısıyla Temsil-388
d)-İnançlı İşlem-390
e)-Tarafta Muvazaa-392
f)-Nam-ı Müstear ve Muvazaa-392
g)-İspat Rejimi-395
B--Kanuna Karşı Hile-398
a)-Kavram-398
b)-Kanuna Karşı Hilenin Hukuksal Mahiyeti-399
c)-Muvazaa İle Kanuna Karşı Hile Arasındaki Karşılıklı İlişkiler-400
d)-Yargıtay Uygulamasından Örnekler-401
C--Sonuç-403
a)-Davacı, Davalı ve Taşınmazı Devreden Arasında Bir Anlaşmanın Bulunduğu ya da Satıcının İç İlişkiyi Bilmesi Olasılığı veya Şahısta Muvazaa-403
b)-Davacı, Davalı ve Taşınmazı Devreden (Satan) Arasında Bir Anlaşmanın Bulunmadığı ya da Satıcının İç İlişkiyi Bilmemesi Olasılığı veya Dolaylı Temsil-404
İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARLARI-415
HUKUK GENEL KURULU KARARLARI-471
ÖZEL DAİRE KARARLARI-529
NAM-I MÜSTEAR İLE İLGİLİ KARARLAR-801
İNANÇLI İŞLEMLER (SÖZLEŞMELER) İLE İLGİLİ KARARLAR-835
KANUNA KARŞI HİLE İLE İLGİLİ KARARLAR-887
BORÇLAR KANUNUNUN 5, 17, 65 VE 238. (TBK. 5, 18, 81, 288) MADDELERİ İLE İLGİLİ KARARLAR-895
KAYNAKÇA-937
KAVRAM DİZİNİ-943