İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ YERİNE5

İÇİNDEKİLER9

KAYNAKÇA75

KISALTMALAR79

 

BİRİNCİ KISIM
VELÂYETE GENEL BAKIŞ

& 1.VELÂYET KAVRAMI 81

I.VELÂYETİN TANIMI81

II. VELÂYETİN MEVZUAT KAYNAKLARI82

A-Anayasa82

B-Kanunlar83

1- Türk Medeni Kanunu83

2- Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun90

3- Nüfus Hizmetleri Kanunu90

4- Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun91

5- Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu91

6- Sosyal Hizmetler Kanunu91

7- Türk Borçlar Kanunu92

8- Türk Vatandaşlığı Kanunu92

9- Soyadı Kanunu92

10- Nüfus Planlaması Hakkında Kanun92

C-Tüzükler93

1- Türk Medenî Kanununun Velâyet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin  Uygulanmasına İlişkin Tüzük (VVMT)93

2- Soyadı Tüzüğü (ST)93

D- Yönetmelikler93

1-Nüfus Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği93

2-Türk Medenî Kanununun Velâyet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzük Kapsamında Tutulacak Defterler, Özel Kütük, Dosyalar, Tutanaklar ve Diğer Evrakın
Düzenlenmesine Dair Yönetmelik (VVMY)95

3-Evlendirme Yönetmeliği (Evl. Yön.)95

III. VELÂYETİN DİĞER KAYNAKLARI95

A-Öğreti (TMK m. 1 f. II)95

B-Yargı Kararları (TMK m. 1 f. II)95

C-Hâkimin Yarattığı Hukuk (TMK m. 1 f. I)96

IV. 1989 TARİHLİ ÇOCUK HAKLARINA DAİR BİRLEŞMİŞ
 MİLLETLER SÖZLEŞMESİ (ÇHS-1989)96

A-Tarihçe 96

1- 1924 Tarihli Cenevre Çocuk Hakları Bildirisi96

2-1948 Tarihli İnsan Hakları Evrensel Bildirisi97

3-1959 Tarihli Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirisi98

4-1963 Tarihli Türk Çocuk Hakları Bildirisi100

5-1989 Tarihli Çocuk Haklarına Dair Birleşmiş Milletler
Sözleşmesi100

B- Amaç101

C-Temel İlkeler103

1-Ayrımcılık Yapmama İlkesi (ÇHS m. 2)103

2-Çocuğun Üstün Yararı İlkesi (ÇHS m. 3)103

3-Yaşama ve Gelişme İlkesi (ÇHS m. 6)104

4-Çocuğun Görüşüne Değer Verme İlkesi (ÇHS m. 12)104

D-Haklar104

1-Kimlik Hakkı (ÇHS m. 7- 8)104

a.Nüfus Kütüğüne Kayıt Hakkı (ÇHS m. 7, f. I)104

b.İsim Hakkı (ÇHS m. 7, f. I)105

c.Vatandaşlık Kazanma Hakkı (ÇHS m. 7, f. I)105

d.Kimliğini Koruma Hakkı (ÇHS m. 8)105

2- Ana Babasıyla İlişkisine Saygı Hakkı105

a.Ana Babasıyla  Birlikte Yaşama Hakkı
(ÇHS m. 9, f. I-II, 10, 11)105

b.Ana Babasıyla Kişisel İlişki Kurma ve Doğrudan Görüşme Hakkı (ÇHS m. 9, f. III)106

c.Ana Babası Tarafından Yetiştirilme Hakkı (ÇHS m. 5, 18)106

d.Ana Babasını Bilme Hakkı (ÇHS m. 7, f. I)107

e.Ana Babası Tarafından Bakılma Hakkı (ÇHS m. 7, f. I)107

3-Düşüncesini Açıklama Hakkı (ÇHS m. 13)107

4-Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlükleri Hakkı (ÇHS m. 14)107

5-Dernek Kurma ve Barış İçinde Toplanma Hakkı (ÇHS m. 15)108

6-Özel Yaşamına Saygı Hakkı (ÇHS m. 16)108

7- Bilgi Kaynaklarına Erişim Hakkı (ÇHS m. 17)108

8- Korunma Hakkı109

a. Her Türlü Şiddet, İstismar ve Kötü Muameleye Karşı
Korunma Hakkı (ÇHS m. 19, 39)109

b. Aile Dışında Korunma Hakkı (ÇHS m. 20, 21)109

c. Sığınmacı Çocuğun Korunma Hakkı (ÇHS m. 22)110

d. Engelli Çocuğun Korunma Hakkı (ÇHS m. 23)110

e. Sömürüden Korunma Hakkı (ÇHS m. 36, 39)111

1. Ekonomik Sömürüden Korunma Hakkı (ÇHS m. 32)111

bb.Cinsel Sömürüden Korunma Hakkı (ÇHS m. 34)112

e. Uyuşturucudan Korunma Hakkı (ÇHS m. 33)112

f. Kaçırılma, Satılma ve Fuhuştan Korunma Hakkı
(ÇHS m. 35)112

g. İnsanlık Dışı, Aşağılayıcı Muamele ile Özgürlüğünden
Yoksun Bırakılmaya Karşı Korunma Hakkı
(ÇHS m. 37, 39)113

h. Silahlı Çatışma Halinde Korunma Hakkı (ÇHS m. 38, 39)113

ı. Suça Sürüklendiğinde Korunma Hakkı (ÇHS m. 40)114

9- Sağlık Hakkı (ÇHS m. 24, 25) 115

10- Sosyal Güvenlikten Yararlanma Hakkı (ÇHS m. 26)116

11- Yeterli Hayat Seviyesine Sahip Olma Hakkı (ÇHS m. 27)116

12- Eğitim Hakkı (ÇHS m. 28, 29)117

13-Azınlığa Mensup Çocuğun Kültür, Din ve Dil Hakkı
(ÇHS m. 30)117

14-Dinlenme, Boş Zaman Değerlendirme ve Oyun Hakkı
(ÇHS m. 31)118

E- Uygulama, Öğretme ve Denetleme 118

1- Uygulama (ÇHS m. 4, 41)118

2- Öğretme (ÇHS m. 42)118

3- Denetleme (ÇHS m. 43-45)119

V. 1961 TARİHLİ KÜÇÜKLERİN KORUNMASI KONUSUNDA
 MAKAMLARIN YETKİSİNE VE UYGULANACAK KANUNA
 İLİŞKİN LA HAYE SÖZLEŞMESİ (1961 TARİHLİ LA HAYE
 ÇOCUK KORUMA SÖZLEŞMESİ/ÇKS-1961)119

A- Sözleşmenin Uygulanabilirliği119

B-Sözleşmenin Uygulanacağı Ülke120

VI. 1996 TARİHLİ VELAYET SORUMLULUĞU VE ÇOCUKLARIN  
 KORUNMASI HAKKINDATEDBİRLER YÖNÜNDEN YETKİ,
 UYGULANACAK HUKUK, TANIMA, TENFİZ VE İŞBİRLİĞİNE
 DAİR LA HAYE SÖZLEŞMESİ (1996 TARİHLİ LA HAYE ÇOCUK
 KORUMA SÖZLEŞMESİ/ÇKS-1996)120

A- Genel Olarak120

B- Sözleşmeye Taraf Devletler121

C- Sözleşmenin Etkisi121

1- 1980 Tarihli La Haye Uluslararası Çocuk Kaçırmaya Dair Sözleşmeye Etkisi (ÇKS-1996, m. 50)121

2-1961 Tarihli La Haye Çocuk Koruma Sözleşmesine Etkisi
(ÇKS-1996, m. 51)122

D-Sözleşmenin Amacı122

E-Sözleşmenin Konusu122

1-Sözleşmenin Kapsamında Kalan Konular122

a. Velayet Sorumluluğu122

b. Çocuğun Korunmasına Yönelik Tedbirler123

2- Sözleşmenin Kapsamında Kalmayan Konular123

F- Sözleşmenin Uygulanacağı Kişiler (ÇKS-1996, m.2)123

G- Sözleşmenin Uygulama Zamanı 124

1- Makamların Yetkisi ve Uygulanacak Hukuka İlişkin Hükümlerde (ÇKS-1996, m. 53, f. I)124

2- Koruma Tedbirlerinin Tanınması ve Tenfizine İlişkin Hükümlerde (ÇKS-1996, m. 53, f. II)124

H- Sözleşme Gereği Alınabilecek Koruma Tedbirleri124

I- Koruma Tedbiri Almaya Yetkili Olan Devlet Makamları
(ÇKS-1996, m. 5-14) 125

1- Ana Yetkili Taraf Devlet Makamları (ÇKS-1996, m. 5-7)125

a. Kural Olarak (ÇKS-1996, m. 5, f. I)125

b. Mutad Meskenin Değişmesi Halinde 125

1. Hukuka Uygun Değişmesi (ÇKS-1996, m.5, f. II)126
2. Hukuka Aykırı Değişmesi (ÇKS-1996, m.7, f. I)126

c. Mutad Meskenin Belirlenememesi Halinde
(ÇKS-1996, m. 6, f. II)126

d. Çocuğun Alıkonulması Halinde (ÇKS-1996, m. 7, f. I)126

e. Göç Edilmesi Halinde (ÇKS-1996, m. 6, f. I)127

2- Devir Sebebiyle Yetkili Taraf Devlet Makamları
(ÇKS-1996, m. 8-9)127

a. Devir Şartları127

1. Çocuğun Üstün Yararı Daha İyi Korunacak Olmalıdır (ÇKS-1996, m.8, f. I)127
2. Yetkili Taraf Devletin Talebi(ÇKS-1996, m. 8) veya
   İzni (ÇKS-1996, m. 9) Bulunmalıdır127

b. Devirle Yetki Kazanabilecek Devletler
(ÇKS-1996, m. 8, f. II)128

3- Paralel Yetkili Taraf Devlet Makamları128

a. Boşanma, Ayrılık ve Evliliğin İptalinde Paralel Yetki
(ÇKS-1996, m. 10) 129

b. Çocuğun Kendisinin Bulunduğu Yerde Paralel Yetki
(ÇKS-1996, m. 11-12)130

c. Çocuğun Mallarının Bulunduğu Yerde Paralel Yetki130

1. Taraf Devlette Mallarının Bulunması130

aaa. Acil Koruma Tedbiri Alma Paralel Yetkisi
(ÇKS-1996, m. 11)130

bbb. Geçici Koruma Tedbiri Alma Paralel Yetkisi
(ÇKS-1996, m. 12)131

1. Türkiye'de Mallarının Bulunması131

aaa. Mülkiyetin Korunmasına Yönelik Çekince
(ÇKS-1996, m. 55, f. I/a)131

bbb. Velayet Sorumluluğunu veya Tedbiri Tanımama Çekincesi (ÇKS-1996, m. 55, f. I/b)131

İ- Uygulanacak Hukuk131

1- Koruma Tedbirlerine İlişkin Olarak Uygulanacak Hukuk
(ÇKS-1996, m. 15)132

2- Velayet Sorumluluğuna İlişkin Olarak Uygulanacak Hukuk
(ÇKS-1996, m. 16-18)132

3- Üçüncü Kişilerin Korunmasına İlişkin Uygulanacak Hukuk
(ÇKS-1996, m. 19)133

J- Koruma Tedbiri Kararlarının Tanınması ve Tenfizi
(ÇKS-1996, m. 23-28)133

1- Koruma Tedbiri Kararının Tanıma ve Tenfizini Ret Sebepleri133

2- İcrayı Gerektirmeyen Koruma Tedbiri Kararları
(ÇKS-1996, m. 23-24)134

3- İcrayı Gerektiren Koruma Tedbiri Kararları (ÇKS-1996, m. 26)135

4- Esasa İlişkin İnceleme Yapılamaz (ÇKS-1996, m. 27)135

5- Tenfizine Karar Verilen Koruma Tedbiri Kararının İcrası
(ÇKS-1996, m. 28)135

K-Taraf Devletlerin Makamları Arasında İşbirliği
(ÇKS-1996, m. 29-39)135

VII. 1980 TARİHLİ ÇOCUKLARIN VELAYETİNE İLİŞKİN KARARLARIN
  TANINMASI VE TENFİZİ İLE ÇOCUKLARIN VELAYETİNİN
 YENİDEN TESİSİNE DAİR AVRUPA SÖZLEŞMESİ (1980 TARİHLİ
 LÜKSEMBURG SÖZLEŞMESİ/ÇVKTS-1980)136

A- Sözleşmeye Taraf Devletler137

B- Sözleşmenin Amacı137

C- Sözleşmenin Konusu139

1- Çocuklar139

2- Makamlar140

D- Sözleşmeyi Uygulayıcı Makamlar140

E- Sözleşmenin İşleyişi140

VIII. 1996 TARİHLİ ÇOCUK HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN
 AVRUPA SÖZLEŞMESİ (ÇHKAS-1996)142

A- Sözleşmeye Taraf Devletler142

B- Sözleşmenin Amacı143

C- Sözleşmenin Konusu143

D- Sözleşmenin İşleyişi143

1- Davalarda Bilgilendirilme Hakkı143

2- Dava Sırasında Görüşünü İfade Etme Hakkı143

3- Özel Bir Temsilci Atanmasını İsteme Hakkı144

4- Usule İlişkin Diğer Haklar144

IX. 2003 TARİHLİ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINA DAİR
 AVRUPA SÖZLEŞMESİ (ÇKİKS-2003)144

A-Sözleşmeye Taraf Devletler144

B- Sözleşmenin Amacı144

C- Sözleşmenin Konusu145

D- Sözleşmenin İşleyişi145

X. MEDENİ VE SİYASİ HAKLARA İLİŞKİN ULUSLARARASI
 SÖZLEŞME (MSHİS)146

A- Sözleşmenin Yürürlüğü146

B- Sözleşmenin Kapsamı147

& 2.ÇOCUĞUN VELÂYETİNE İLİŞKİN GENEL İLKELER148

I. VELÂYETTE KAMU DÜZENİ İLKESİ148

A-Velâyet Düzenlemesi 148

1- Arabuluculuğa Elverişli Değildir 148

a. Kavram148

b. Velayete Etkisi149

2- Avukatlık Kanunu m. 35/A Uygulamasına Elverişli Değildir150

a. Kavram150

b. Velayete Etkisi151

3- Sulhe Elverişli Değildir (HMK m. 313-315)151

a. Kavram151

b. Velayete Etkisi152

4- Velâyetin Düzenlenmesi Zorunludur153

5- Velâyette Kendiliğinden Düzenleme Yapılır154

6- Velâyet Askıda Bırakılamaz155

7- Velâyette Kendiliğinden Araştırma Yapılır155

8- Velâyet Yargılamanın Her Aşamasında Dikkate Alınır156

9- Velâyet Düzenlenmesi Talep Edilmesi Taraf Sıfatı Kazandırmaz157

10- Velâyete İlişkin Kararlar Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez157

11- Velâyet Kararın İnfazını Engelleyici Nitelikte Hüküm
Kurulamaz157

12- Velâyete İlişkin Her Aşamada Delil Sunulabilir158

13- Velâyet Ek Karar İle Düzenlenemez158

14- Velâyet Hakkına Sahip Olanın Kabul Açıklaması Sonuç
Doğurmaz159

15- Velâyeti  Talep Vesayetin Kaldırılmasını Kapsar160

16- Velâyet Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Bir Haktır160

17- Velâyet Hakkından Feragat Edilemez161

B- Velâyetin İhbarı161

C- Velâyetin Verilmesi161

1- Velâyet Ana ve Baba Dışında Kimseye Tevdi Olunamaz161

2- Velâyetin Verilmesi Kural Değildir164

3- Velâyet Vesayet Kaldırılmadan İstenilemez165

Ç- Velâyette Çocuğun Üstün Yararı165

1- Sağlık Bakımından Üstün Yararı165

2- Eğitim Bakımından Üstün Yararı166

3- Ahlak Bakımından Üstün Yararı167

4- Yaşı Bakımından Üstün Yararı169

5- Güvenlik Bakımından Üstün Yararı170

D- Velâyetin Hükmü170

1- Velâyet Kesin Hüküm Oluşturmaz170

2- Velâyet İçin Resmi Siciller Kanıt Oluşturur171

3- Velâyeti Koruma Kararı Kaldırmaz171

4- Velâyet Kullanılması Sınırlanamaz172

II. VELÂYETTE BÜTÜNCÜLLÜK İLKESİ 172

A- Kademeli Verilemez173

B- Parçalı Verilemez173

C- Koşullu Verilemez173

Ç- Başkasına Verilemez173

III. VELÂYETTE GÜVENLİK İLKESİ174

A- Çocuğun Bedenî Güvenliği174

B- Çocuğun Fikrî Güvenliği175

C- Çocuğun Ahlakî Güvenliği175

Ç- Çocuğun Sosyal Güvenliği175

IV. VELÂYETTE UYGULANACAK HUKUK İLKESİ175

V. VELÂYETTE İLGİLİLERİN DİNLENMESİ İLKESİ176

A- Olanak Buldukça Ana ve Baba Dinlenmelidir176

B- Yeterli İdrak Gücüne Sahip Çocuk Dinlenmelidir177

1- Çocuğun Görüşü Alınmalıdır178

2- Çocuğun İsteğine Öncelik Verilmelidir182

3- Çocuğun İsteği Çıkarına Uygun Olmalıdır185

C- Uzman Bilirkişilerden Görüş Alınmalıdır186

Ç- Vasinin ve Vesayet Makamının Düşüncesi Alınmalıdır189

VI. VELÂYETTE ONAY İLE ANLAŞMA İLKESİ190

VII.VELÂYETTE ÜVEY ÇOCUĞA DESTEK İLKESİ190

A- Üvey Çocuğa Özen ve İlgi Gösterme Yükümlülüğü
(TMK. m. 338 f. I)190

B- Üvey Çocuğa Uygun Bir Şekilde Yardımcı Olma Yükümlülüğü
(TMK. m. 338 f. II)191

C- Üvey Çocuğa İhtiyaçları İçin Onu Temsil (TMK. m. 338 f. II)191

VIII. VELÂYETTE SOSYALLİK  İLKESİ191

A- Din veya Mezhep 191

B- Değer Yargıları 193

IX. VELÂYETTE ÇEVRESELLİK  İLKESİ193

A- Alıştığı Ortamı Değiştirmeme 193

B- Kardeşlerin Ayrılmaması196

C- Fiziki Çevrenin Etkisi200

X. VELÂYETTE POZİTİF HUKUKA DAYANMA İLKESİ200

A- Boşanmadaki Kusur 200

B- Soybağı İlişkisi 201

1- Çocukla Soybağı İlişkisi Yoksa202

2- Çocukla Soybağı Sorunu Varsa203

a. Çocukla Ana ve Baba Yönünden Soybağı Sorunu Varsa203

b. Çocukla Ana Yönünden Soybağı Sorunu Varsa203

c. Çocukla  Baba Yönünden Soybağı Sorunu Varsa204

C- Boşanma Protokolü Varsa205

Ç- Çocuk İçin Koruma Kararı Varsa 205

D- Evlâtlık Olarak Verilme208

& 3.VELÂYETİN DÜZENLENMESİNDE ÇOCUĞA İLİŞKİN
İLKELER210

I. ÇOCUĞUN CİNSİYETİ210

II. ÇOCUĞUN DOĞUM TARİHİ210

A- Çocuk Dava Öncesinde Doğdu İse211

B- Çocuk Dava Sırasında ve Karar Verilmeden Önce Doğdu İse211

C- Çocuk Dava Sırasında ve Karar Verildikten Sonra Doğdu İse212

Ç- Çocuk Kararın Kesinleşmesinden Sonra Doğdu İse212

1- Çocuk Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğmuşsa 212

2- Çocuk Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Sonrasında Doğmuşsa 214

D- Çocuğun Soybağı Çekişmeli İse214

III. ÇOCUĞUN EĞİTİM DURUMU215

IV. ÇOCUĞUN NÜFUS KAYDI 216

A- Çocuğun Nüfus Kayıtlarında Çelişki Varsa217

B- Çocuğun Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Varsa217

C-Çocuğun Nüfus Kaydı Yoksa218

Ç-Çocuk Ölü Olduğu Halde Kayden Sağ İse219

V. ÇOCUĞUN SAĞLIK DURUMU219

VI. ÇOCUĞUN YAŞI220

A- Çocuğun 0-3 Yaş Grubunda Olması221

1- Hemen Meydana Gelebilecek Bir Tehlike Yoksa Anaya Verilmelidir222

2- Annenin Yaşantısının Hiçbir Önemi Yoktur222

3- Annenin Yaşantısını İdrak Edebilecek Çağ Sayılmamaktadır222

4- Annenin Olumsuz Davranışlarını İdrak Edebilecek Çağ Sayılmamaktadır223

B- Çocuğun 3-6 Yaş Grubunda Olması223

C- Çocuğun 6-13 Yaş Grubunda Olması224

Ç- Çocuğun 13-17 Yaş Grubunda Olması225

D- Çocuğun Ergin Olması225

VII. ÇOCUĞUN GÖRÜŞÜ226

VIII. ÇOCUĞUN ORTAMI227

IX. ÇOCUĞUN GÜVENLİĞİ227

X. ÇOCUĞUN ÖLMESİ228

& 4. VELÂYETİN  DÜZENLENMESİNDE ANA BABAYA İLİŞKİN İLKELER229

I. ANA BABANIN ÇOCUĞA YÖNELİK ÖZELLİKLERİ229

A- Çocuğun Başkasına Bırakılması 229

B- Çocuğun İhmal Edilmesi229

C- Çocuğun Kaçırılması230

Ç- Çocuğun Terk Edilmesi 231

D- Çocuğun Yönlendirilmesi 231

E- Çocuğun Dilendirilmesi232

II. ANA BABANIN KENDİ ÖZELLİKLERİ232

A- Ana Babanın Sağlığı232

1- Ana Babanın Alkol Bağımlısı Olması232

2- Ana Babanın Akıl Hastası Olması233

3- Ana Babanın Ruhsal Sorunları Olması233

4- Ana Babanın Dengesiz Olması 234

5- Ana Babanın Ölmesi234

B- Ana Babanın Davranışları235

1- Ana Babanın Sadakatsiz Olması 235

2- Ana Babanın Şiddet Uygulaması 236

3- Ana Babanın İstemiyor Olması236

4- Ana Babanın Kötü Davranması237

5- Ana Babanın Tehdit Etmesi237

6- Ana Babanın İnsan Öldürmesi238

C- Ana Babanın Statüsü238

1- Ana Babanın Tutuklu Olması 238

2- Ana Babanın Meslekleri239

3- Ana Babanın Ekonomik Durumları240

4- Ana Babanın Yaşadıkları Ortam240

5- Ana Babanın Adli Sicil Kaydının Olması241

Ç- Ana Babanın Yaşı241

1- Ana Babanın Sayısal Yaşı241

2- Ana Babanın Hissedilen Yaşı 241

3- Ana Babanın Etkileme Yaşı242

İKİNCİ KISIM
ÇOCUĞUN VELÂYET ALTINDA OLMASI HALLERİ

BİRİNCİ BÖLÜM
ERGİN OLMAYAN ÇOCUKLARDA VELÂYET
(TMK M. 335 F. I)

& 5.ERGİN OLMAYAN ÇOCUKLARDA  VELÂYET (TMK M. 335 F. I)243

I. ASIL OLAN ERGİN OLMAYAN ÇOCUĞUN ANA VE BABASININ
 VELÂYETİ ALTINDA OLMASIDIR243

A- Aile Mahkemesi Velayet Konusunda Karar Vermeden Vesayet İstemi İncelenemez244

1- Çocuk Vesayet Altında İken Velâyet İstemi244

a. Vesayetin Kaldırılması Davası Varsa244

b. Vesayetin Kaldırılması Davası Yoksa246

c. İstem Vesayetin Kaldırılmasını İçeriyorsa246

2- Çocuk Velâyet Altında İken Vesayet İstemi248

a. Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun
Kalınıyorsa248

b. Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun Kalınmıyorsa249

B- Vesayet Makamı Velâyetin Verilmesi Karara Bağlanmadan Vesayet Kararı Veremez249

1- Velâyetin Düzenlenmesi Davası Varsa 249

2- Velâyetin Kaldırılması Davası Varsa250

3- Velâyetin Düzenlenmesi ve Kaldırılması Davası Yoksa250

II. YASAL SEBEP OLMADIKÇA VELÂYET ANA VE BABADAN
 ALINAMAZ252

İKİNCİ BÖLÜM
KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLARDA VELÂYET
(TMK M. 335 F. II, 419 F. III)

& 6.KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLARDA VELÂYET
(TMK M. 335 F. II, 419 F. III)255

I. KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLAR KURAL OLARAK VELÂYET
 ALTINDA BIRAKILIR255

A- Daha Önce Alınmış Kısıtlama Kararı Bulunmamalıdır255

B- Kısıtlama Kararı Verilmelidir256

C- Kısıtlanan Ergin Çocuklar Kural Olarak Ana ve Babanın Velâyet Altında Bırakılır257

II. KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLARA UYGULANACAK
 HÜKÜMLER257

A- Yargıtay’a Göre Velayet Hükümleri Uygulanır257

B- Düşüncemize Göre Vesayet Hükümleri Uygulanır265

ÜÇÜNCÜ KISIM
ÇOCUĞUN ANA BABASININ STATÜSÜNE GÖRE VELÂYET

BİRİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN ANA BABASI EVLİ DEĞİL İSE VELÂYET

& 7.ANA VE BABA EVLİ DEĞİLSE VELAYET (TMK. M. 337)

I. KURAL: VELÂYET ANAYA AİTTİR (TMK. m. 337 f. I)

A- Doğumla Kendiliğinden Kazanılır

1- Velayetin Anadan Alınma İsteği Yoksa

2- Velayetin Anadan Alınma İsteği Varsa

a. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Yoksa

b. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Varsa

c. Velayet Düzenlemesi İstenen Çocuk Ortak Çocuk Değilse

B- Çocuğun Teslimini İsteyebilir

II. İSTİSNA: VASİ ATANMASI VEYA VELÂYETİN BABAYA
 VERİLMESİ (TMK. m. 337 f. II)

A- Ana Küçükse

B- Ana Kısıtlı İse

C- Ana Ölmüşse

Ç- Anadan Velâyet Alınmışsa

İKİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN ANA BABASI EVLİ İSE VELÂYET

& 8.VELÂYETİN BİRLİKTE KULLANILMASI (TMK M. 336 F. I)

I. VELÂYET EVLENMEYLE KENDİLİĞİNDEN KAZANILIR

II. VELÂYET RIZAYA DAYANILARAK KULLANILABİLİR

& 9.VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ/ VELÂYETİN
TEVDİİ

I. VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ SEBEPLERİ

A- Ortak Hayata Son Verilmesi (TMK m. 336 f. II)

1- Ayrı Yaşama İzne Bağlı Değildir (TMK m. 197 f. I)

2- Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz  (TMK m. 336 f. I)

3- Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II)

4- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir

B- Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi (TMK m. 336 f. II)

1- Ayrılık Hâli İçin Karar Gereklidir (TMK m. 170)

2- Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz  (TMK m. 336 f. I)

3- Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II)

4- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir

II. VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ USULÜ

A- Genel Olarak

B- Usul Hükümleri

1- Görevli Mahkeme

2- Yetkili Mahkeme

3- Davacı

4- Davalı

5- Uzman Görüşü Alınması

6- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir

7- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır

8- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır

9- Dava Adli Tatilde Görülebilir

10- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması

11- Alıştığı Ortam Dikkate Alınmalıdır

12- Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Beklenmelidir

13- Davanın Konusuz Kalması

a. Konusuz Kalma Halleri

1. Çocuğun Ergin Olması
2. Çocuğun Ölmesi
3. Çocuğun Evlatlık Verilmesi

b. Konusuz Kalmanın Sonuçları

1. Esas Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına
   Karar Verilir
2. Yargılama Giderlerine Karar Verilir

aaa. Haklılıkta Davanın Açıldığı Tarihteki Durum
Esas Alınır

bbb. Yargılamaya Devam Edilerek Haklılık Durumu Belirlenir

14- Ceza Davasının Etkisi

15- Hüküm Fıkrası

a. Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır

b. Duraksama Yaratmamalıdır

c. Çelişkili Olmamalıdır

ç. Müfredat Defteri Düzenlenmelidir

16- Tüzük Hükümleri

17- Vekalet Ücreti

18- Yabancılık Unsuru

19- Harç

a. Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç

b. Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç

20- Tavzih

21- Delillerin Toplanması

22- Feragat

a. Karardan Önce Feragat Edilebilir

b. Temyiz Aşamasında Feragat Edilebilir

c. Karar Düzeltme Aşamasında Feragat Edilebilir

23- Re’sen İnceleme

24- Bekletici Sorun

& 10.VELÂYETİN GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİ
(TMK M. 197 F. IV, 336 F. II)

I. GENEL OLARAK297

A- Taraf Teşkili Yapılarak Karar Verilebilir298

B- Deliller Her Aşamada Dikkate Alınır299

C- Teslim Koşulları Gerçekleşmelidir299

II. VELÂYETİN GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİNDE
 USUL HÜKÜMLERİ301

A- Görevli Mahkeme301

B- Yetkili Mahkeme302

C- Taraf Teşkili302

Ç- Yargılama Usulü302

D- Kişisel İlişki Kurulması303

E- Boşanma Davasının Etkisi304

1- Boşanma Davası Açılmışsa304

2- Boşanma Kararı Kesinleşmemişse304

F- Tedbir Nafakası Verilmesi304

G- Kişisel İlişki Kurulması305

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇOCUĞUN ANA VE BABASININ EVLİLİĞİ
SONLANDIĞINDA VELÂYET

& 11.ÇOCUĞUN ANA VE BABASININ EVLİLİĞİ SONLANDIĞINDA VELÂYET (TMK. M. )307

I. ANA VE BABADAN BİRİNİN ÖLÜMÜ (TMK m. 336 f. III)307

II. ANA VE BABADAN BİRİNİN GAİPLİĞİNE KARAR VERİLMESİ308

III. BOŞANMA (TMK m. 336 f. III)308

A- Velâyet Ortak Olarak Verilebilir309

1- Ortak Velâyet Normatif Olarak Türk Hukukuna Girmiştir309

2- Ortak Velâyet Asıl Olandır316

3- Ortak Velâyet Zorunluluk Değildir316

4- Ortak Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Uygun Olmalıdır317

5- Ortak Velâyet Tercihi Hakimi Bağlamaz317

6- Ortak Velâyet Hakkında İdrak Çağındaki Çocuğun Görüşü Alınmalıdır317

7- Ortak Velâyet Hakkında Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır317

8- Ortak Velâyet Kesin Hüküm Oluşturmaz318

B- Velâyet Eşlerden Birine Verilebilir318

C- Velâyet Hakkı Verilenin Ölümünde Velâyet Açık Kalır318

1- Velâyet Kendiliğinden Sağ Eşe Geçmez319

2- Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Çocuğun Menfaatine İse319

3- Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Sakıncalı İse320

D- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir320

E- Velâyet Kısıtlanan Ana Babaya Verilemez321

IV. EVLİLİĞİN BUTLANINA KARAR VERİLMESİ (TMK m. 157 f. II)321

A- Velâyet İçin Boşanmaya İlişkin Hükümler Uygulanır321

B- Velâyet Hakkı Sahibinin Ölümünde Velâyet Açık Kalır322

DÖRDÜNCÜ KISIM
VELAYETİN HÜKÜMLERİ

BİRİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN KİŞİVARLIĞINA YÖNELİK HÜKÜMLER

BİRİNCİ AYIRIM
ÇOCUĞUN ADI

& 12. ÇOCUĞUN ADI324

I. AD KAVRAMI324

A- Taşınması Zorunlu Adlar325

1- Özad325

2- Soyadı325

B- Taşınması Zorunlu Olmayan Adlar325

1- Takma Ad325

2- Lakap325

II. ÖZADIN KAZANILMASI 326

A- Soybağı Kurulmamış Çocuğun Özadını Kazanması326

1- Baba İle Soybağı Kurulmamış Çocuğun Özadı326

2- Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamış Çocuğun Özadı 326

3- Soybağı Reddedilen Çocuğun Özadı326

4- Bulunmuş Kişilerin Adı (NHK m. 19)327

a. Bulunmuş Çocukların Adı (NHK m. 19 f. I)327

b. Bulunmuş Zihinsel Engelli Kişilerin Adı (NHK m. 19 f. I)327

B- Soybağı Kurulmuş Çocuğun Özadını Kazanması327

1- Ana ve Baba Evli İse Çocuğun Özadı (TMK m. 339 f. V)328

a. Evlilik Devam Ederken Doğan Çocuğun Özadı
(TMK m. 285 f. I)328

b. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Çocuğun Özadı (TMK m. 285 f. I)329

c. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Geçtikten Sonra Doğan Çocuğun Özadı (TMK m. 285 f. II)329

d. Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Çocuğun Özadı
(TMK m. 292)329

e. Ana ve Babadan Biri Ölen Çocuğun Özadı329

f. Ana ve Babadan Birinin Gaipliğine Karar Verilen Çocuğun Özadı (TMK m. 285 f. III)330

g. Ana ve Babasından Birinin Ayırt Etme Gücünü Yitirdiği Çocuğun Özadı330

2- Ana ve Baba Evli Değilse Çocuğun Özadı330

a. Tanınan Çocuğun Özadı331

b. Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuğun Özadı331

c. Özel Kanuna Göre Kurulumda Çocuğun Özadı331

3- Evlâtlığın Özadı (TMK m. 314 f. III)331

III. ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ331

A- Haklı Sebepler Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I)331

1- Başka Adla Tanınıyor Olmak332

2- Kötü Şöhreti Çağrıştırıyor Olmak332

3- Küçültücü Olmak333

4- Ekonomik Zorunluluk Olmak333

5- Dini Değiştirmiş Olmak333

6- Uyruğu Değiştirmiş Olmak334

7- Diğer Sebepler334

B- Mahkeme Kararı Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I)334

C- Adın Değiştirilmesi Usulü334

1- Görevli Mahkeme334

a. Çocuğun Adının Değiştirilmesinde Görevli Mahkeme334

b. Ergin Kişinin Adının Değiştirilmesinde Görevli Mahkeme337

2- Yetkili Mahkeme338

3- Davacı338

a. Hak Sahibi Kişi338

1. Tam Ehliyetli Olması338
2. Sınırlı Ehliyetli Olması338
3. Sınırlı Ehliyetsiz Olması339

çç. Tam Ehliyetsiz Olması339

b. Cumhuriyet Savcısı339

4- Davalı339

5- Dava Süresi341

Ç- Adın Değiştirilmesinin Sonuçları341

1- Adın Değiştirildiği İlân Olunur (TMK m. 27 f. II)341

2- Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur
(TMK m. 27 f. II)341

3- Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez (TMK m. 27 f. III)341

IV. ADIN DEĞİŞTİRİLMESİNE İTİRAZ (TMK m. 27 f. IV)342

A- Adın Değiştirilmesinden Zarar Görülmüş Olmalıdır342

B- Mahkeme Kararı Bulunmalıdır342

C- Adın Değiştirilmesine İtiraz Usulü342

1- Görevli Mahkeme342

2- Yetkili Mahkeme342

3- Davacı342

4- Davalı343

5- Dava Süresi343

Ç- İtirazın Kabulünün Sonuçları343

1- Adın Değiştirildiği İlân Olunur343

2- Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur 343

3- Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez343

İKİNCİ AYIRIM
ÇOCUĞUN YERLEŞİM YERİ

& 13. ÇOCUĞUN YERLEŞİM YERİ344

I. GENEL OLARAK344

II. KISITLANMAMIŞ ÇOCUĞUN YERLEŞİM YERİ 345

A- Evlilik İçi Doğan Çocuğun Yerleşim Yeri345

1- Evlilik Sürerken Çocuğun Yerleşim Yeri345

a. Ana Babanın Ortak Yerleşim Yeri Varsa (TMK. m. 21 f. I)345

b. Ana Babanın Ortak Yerleşim Yeri Yoksa (TMK. m. 21 f. I)346

c. Diğer Hallerde (TMK. m. 21 f. I)348

2- Evlilik Sonlandığında Çocuğun Yerleşim Yeri348

B-  Evlilik Dışı Doğan Çocuğun Yerleşim Yeri349

III. KISITLANMIŞ ÇOCUĞUN YERLEŞİM YERİ349

A- Ergin İken Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri (TMK. m. 335 f. II)349

B- Ergin Değil İken Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri349

ÜÇÜNCÜ AYIRIM
ÇOCUĞUN CİNSİYETİ

& 14. ÇOCUĞUN CİNSİYETİ350

I. CİNSEL KİMLİK350

A- Genel Olarak 350

B- Cinsel Kimlikler350

1- Heteroseksüel Cinsel Kimlik350

2- Heteroseksüel Olmayan Cinsel Kimlik351

a. Eş Cinsel/Homoseksüel Cinsel Kimlik351

1. Gey Cinsel Kimlik351
2. Lezbiyen Cinsel Kimlik351
3. Biseksüel Cinsel Kimlik351

b. Transgender Cinsel Kimlik351

1. Transseksüel Cinsel Kimlik352
2. Travesti Cinsel Kimlik352

3- İnterseksüel/Hermafrodit Cinsel Kimlik352

II. CİNSİYET DEĞİŞTİRME352

III. CİNSİYET DEĞİŞTİRMEDE AÇILACAK DAVALAR367

A- Cinsiyet Değişikliğine İzin Verilmesi Davası368

1- İstem Bulunmalıdır368

2- İstem Sahibi Onsekiz Yaşını Doldurmuş Bulunmalıdır369

3- İstem Sahibi Evli Olmamalıdır369

4- İstem Sahibi Transseksüel Yapıda Olmalıdır369

5- İstem Sahibi Cinsiyet Değişikliği Ruh Sağlığı Açısından Zorunlu Olmalıdır370

6- İstem Sahibi Hakkında Resmî Sağlık Kurulu Raporu
Bulunmalıdır370

a. Cinsiyet Değişikliği Zorunluluğu Belgelenmelidir370

b. Üreme  Yeteneğinden Sürekli Yoksunluk Belgelenmeli İdi370

B- Nüfus Kütüğünde Düzeltme Davası370

IV. CİNSİYET DEĞİŞTİRME DAVALARINDA YARGILAMA USULÜ371

A- Görevli Mahkeme371

B- Yetkili Mahkeme371

C- Davanın Tarafları 371

Ç- Yabancı Mahkeme Kararının Koşulları Varsa Tanınması372

DÖRDÜNCÜ AYIRIM
ÇOCUĞUN BAKIMI VE EĞİTİMİ

& 15.ÇOCUĞUN BAKIMI VE EĞİTİMİ374

I.ÇOCUĞUN EĞİTİMİ (TMK m. 340-341)374

A- Çocuğun Genel ve Mesleki Eğitimi (TMK. m. 340)375

B- Çocuğun Dini Eğitimi (TMK. m. 341)376

1- Çocuğun Dinî Eğitimini Belirleme Hakkı376

2- Ana ve Babanın Haklarını Sınırlayacak Sözleşme377

3- Din Seçme Özgürlüğü377

İKİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN MALLARINA YÖNELİK HÜKÜMLER

& 16.ÇOCUK MALLARI  (TMK M. 352-363)379

I.ÇOCUK MALLARINDA YÖNETİM379

A- Genel Olarak (TMK m. 352)379

1- Ana ve Baba Çocuğun Mallarını Yönetme Hakkına Sahiptir379

2- Ana ve Baba Çocuğun Mallarını Yönetme İle Yükümlüdür 379

3- Yönetme Yükümlülüğü Yerine Getirilmezse Hâkim
Müdahale Eder380

4- Ana ve Baba Çocuğun Malları İçin Kural Olarak Hesap ve Güvence Vermezler  381

5- Yargılama Usulü381

B- Evlilik Sona Erince (TMK m. 353)382

1- Müfredat Defteri Verme Zorunluluğu382

2- Değişiklikleri Bildirme Zorunluluğu384

a. Malvarlığında Gerçekleşen Önemli Değişiklikleri Bildirme385

b. Yatırımlarda Gerçekleşen Önemli Değişiklikleri Bildirme385

II. ÇOCUK MALLARINDA KULLANMA HAKKI (TMK m. 354)385

A- Genel Olarak Kullanma Hakkı385

B- Velayet Kaldırıldığında Kullanma Hakkı386

C- Velayet Verilen Ölürse Kullanma Hakkı386

III. ÇOCUK MALLARINDA GELİRLERİN SARFI (TMK m. 355)387

A- Çocuk Mallarının Gelirlerini Sarf Şekli387

1- Öncelikle Çocuğun Bakımı, Yetiştirilmesi ve Eğitimi İçin
Sarfedilir387

2- Hakkaniyete Uyduğu Ölçüde Aile İhtiyaçları İçin Sarfedilir387

B- Çocuk Mallarında Gelir Fazlası Bulunması387

IV. ÇOCUK MALLARININ KISMEN SARFI (TMK m. 356)388

A- Genel Olarak388

1- Olağan İhtiyaçlar Gerektirdiği Ölçüde Kullanılabilir388

2- Belirli Edimlerde Kullanılabilir389

a. Sermaye Biçiminde Ödemeler389

b. Tazminatlar390

c. Benzeri Edimler390

3- Çocuk Mallarının Sarfının Kapsamı390

B- Çocuğun Diğer Mallarına Başvurma Yetkisi Tanıma390

1- Zorunluluk Bulunmalıdır390

2- Miktarı Hâkim Belirlemelidir391

C- Yargılama Usulü393

V. ÇOCUĞUN SERBEST MALLARI (TMK. m. 357-359)395

A- Kazandırmalar (TMK m. 357)395

1- Çocuğa Yapılan Kazandırmaların Konusu395

2- Kazandırmaların Gelirlerini Ana ve Babanın Kendi Menfaatlerine Sarfedememesi Kuralı395

3- Kazandırma Üzerinde Ana ve Babanın Yönetim Hakkı395

a. Kural Olarak395

b. Kazandırma Sırasında Aksi Düzenlenebilir396

B- Saklı Pay (TMK m. 358)396

1- Saklı Pay, Ana ve Babanın Yönetimi Dışında Bırakılabilir396

2- Saklı Payın Yönetimi Üçüncü Kişiye Bırakılabilir396

a. Ölüme Bağlı Tasarruf Yoluyla Yapılabilir396

b. Üçüncü Kişinin Hesap Vermesi Öngörülebilir 396

C- Meslek veya Sanat İçin Verilen Mal ve Kişisel Kazanç
(TMK m. 359)396

1- Çocuğun Yönetim ve Yararlanma Hakkının Konusu397

a. Meslek veya Sanat İle Uğraşması İçin Kendi Malından
Verilen Kısım397

b. Kendi Kişisel Kazancı397

2- Çocuktan Katkıda Bulunması İstenebilir397

VI. ÇOCUK MALLARININ KORUNMASI (TMK m. 360-361)397

A- Önlemler (TMK m. 360)397

1- Çocuğun Mallarının  Korunması İçin Önlem Koşulu398

2- Çocuğun Mallarının  Korunması İçin Önlem Konusu399

a. Malların Yönetimi Konusunda Talimat Verilebilir399

b. Malların Tevdi Edilmesine Karar Verilebilir399

c. Güvence Gösterilmesine Karar Verilebilir399

ç. Diğer Uygun Önlemler Alınabilir400

B- Yönetimin Ana ve Babadan Alınması (TMK m. 361)400

1- Yönetimi Ana ve Babaya Ait Olan Çocuk Mallarının
Tehlikeye Düşmesi400

2- Yönetimi Ana ve Babaya Ait Olmayan Çocuk Mallarının
Tehlikeye Düşmesi400

3- Çocuk Mallarının Gelirlerinin veya Ayrılmış Miktarların Uygun Sarfedilemeyeceği Kuşkusu401

4- Yargılama Usulü401

C- Çocuk Mallarının Korunmasında Usul Hükümleri402

1- Görevli Mahkeme402

2- Yetkili Mahkeme403

3- Davacı404

4- Davalı404

5- Yargılama Usulü405

VII. ÇOCUK MALLARINDA YÖNETİMİN SONA ERMESİ
 (TMK m. 362-363)405

A- Ana ve Babanın Velâyetleri Sona Erince Malların Devri
(TMK m. 362)405

1- Malların Ergin Çocuğa Devri406

2- Malların Vasisine Devri406

B- Ana ve Babanın Yönetim Hakları Sona Erince Malların Devri406

C- Ana ve Babanın Sorumluluğu (TMK m. 363)406

1- Vekil Gibi Sorumludurlar407

2- Sorumluluğun Kapsamı408

a. Dürüstlük Kuralına Uygun Olarak Yapılan Devirlerde Sorumluluk408

b. Kanuna Uygun Olarak Yapılan Harcamalarda Sorumluluk408

3- Yargılama Usulü408

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇOCUĞUN EHLİYETİ

& 17. ÇOCUĞUN EHLİYETİ411

I. ÇOCUĞUN HAK EHLİYETİ (TMK m. 8 f. I)411

II. ÇOCUĞUN FİİL EHLİYETİ (TMK. m. 343)412

A- Vesayet Altındaki Kişinin Ehliyeti Gibidir412

B- Borçlarından Kendi Malvarlığı İle Sorumludur413

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TEMSİL YETKİSİ

& 18. TEMSİL YETKİSİ415

I. ÇOCUĞUN TEMSİL EDİLMESİ (TMK. m. 342)415

A- Ana ve Baba Çocuklarının Yasal Temsilcisidir415

B- Eşlerden Her Birinin Diğerinin Rızasıyla İşlem Yaptığı Varsayımı417

C- Kısıtlıların Temsiline İlişkin Hükümlerin Velâyetteki Temsilde Uygulanması418

II. ÇOCUĞUN AİLEYİ TEMSİL ETMESİ (TMK. m. 344)418

A- Ana ve Babanın Rızasıyla Aile Adına Hukukî İşlemler
Yapabilme418

B- Aile Adına Hukukî İşlemlerden Dolayı Ana Ve Babanın Borç Altına Girmesi419

BEŞİNCİ KISIM
SOYBAĞININ VELAYETE BAĞLI OLMAYAN HÜKÜMLERİ

BİRİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN SOYADI

& 19.ÇOCUĞUN SOYADI (TMK M. 321)421

I. GENEL OLARAK421

A- Soyadı Kavramı422

B- Soyadı Tanımı422

C- Soyadının Kullanılması422

1- Kullanma Şekli422

2- Kullanma Zorunluluğu422

3- Kullanılamayan Soyadları423

D- Soyadının İlk Kez Seçimi423

E- Soyadı Olmayanlar (Tüzük m. 1)424

F- Soyadının Etkisi424

II. SOYBAĞI KURULMUŞ ÇOCUĞUN SOYADI424

A- Ana ve Baba Evli İse Soyadı425

1- Kural: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşır
(TMK m. 321 c. 1)425

a. Evlilik Devam Ederken Doğan Çocuğun Soyadı
(TMK m. 285 f. I)425

b. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. I)427

c. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Geçtikten Sonra Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. II)427

d. Kocanın Gaipliğine Karar Verilmesi Hâlinde Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. III)428

e. Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Çocuğun Soyadı (TMK m. 292)428

2- İstisna: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşıyamamak428

a. Evlât Edinilme Sebebiyle 428

b. Babasının Soyadının Değişmesi Sebebiyle 429

1. Babanın Soyadının Evlât Edinilmesi Sebebiyle Değişmesi (TMK m.314 f. III)429
2. Babanın Soyadının Haklı Sebeple Değişmesi
   (TMK m.27 f. I)429

c. Kadının Evlenmesi Sebebiyle (TMK m. 187 c. 1)429

B- Ana ve Baba Evli Değilse Soyadı429

1- Tanınan Çocuklar (5490 SK m. 28 f. IV)432

a. 29.4.2006 Öncesi Tanınan Çocuklar (5490 SK m. Geçici Madde. 5) 432

b. 29.4.2006 Sonrası Tanınan Çocuklar (NHKUİY m. 109)432

2- Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuk433

a. 29.4.2006 Öncesi Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuklar (5490 SK m. Geçici Madde. 5) 433

b. 29.4.2006 Sonrası Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuklar (NHKUİY m. 103)437

C- Ana ve Baba Boşanmış İse437

1- Kural Olarak437

2- Çocuğun Anne Soyadını Kullanabilmesi438

D- Evlâtlığın Soyadı438

1- Evlâtlık Küçük İse (TMK m. 314 f. III)438

a. Tek Başına Evlât Edinilmişse439

1. Evli Olmayan Tek Başına Evlât Edinmişse439
2. Evli Olan Tek Başına Evlât Edinmişse440

b. Birlikte Evlât Edinilmişse440

2- Evlâtlık Ergin İse (TMK m. 314 f. III)441

3- Evlât Edinenin Statüsündeki Değişikliğin Soyadına Etkisi441

a. Evlât Edinenin Ölümü441

b. Evlât Edinenin Sonradan Evlenmesi442

c. Evlât Edinenin Sonradan Boşanması442

d. Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılması442

III. SOYBAĞI KURULMAMIŞ ÇOCUĞUN SOYADI442

A- Baba İle Soybağı Kurulmamışsa442

B- Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamışsa
(5490 SK m. 19 f. III)443

C- Soybağı Reddedilen Çocuk443

D- Bulunmuş Kişilerin Soyadı (NHK m. 19)443

1- Bulunmuş Çocukların Soyadı (NHK m. 19 f. I)443

2- Bulunmuş Zihinsel Engelli Kişilerin Soyadı (NHK m. 19 f. I)444

IV. ÇOCUĞUN SOYADININ DEĞİŞTİRİLMESİ444

A- Ergin Çocuğun Haklı Sebeplerle Soyadını Değiştirmesi444

B- Boşanma Sebebiyle Velayet Hakkının Anneye Verilen Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi444

1- Genel Olarak444

2- Koşulları448

3- Usulü452

C- Çocuğun, Babanın Tanımasıyla Kazandığı Soyadının Anne Soyadı ile Değiştirilmesi452

D- Çocuğun, Babalık Hükmü Sebebiyle Kazandığı Soyadının
Anne Soyadı ile Değiştirilmesi456

E- Nüfus Hizmetleri Kanuna Dayalı Sebeplerle Soyadının Değiştirilmesi (5490 s. NHK.Geçici madde 11)457 

1- Yazım Hatası457

2- İmla Hatası457

3- Düzeltme İşareti Kullanılmaması457

4- Genel Ahlaka Uygun Olmayan458

5- Toplum Tarafında Gülünç Olarak Değerlendirilen458

6- 2525 sayılı Soyadı Kanununun m. 3 Hükmüne Aykırı458

F- Tanık Koruma Kanununa Göre Soyadının Değiştirilmesi
(5726 SK m. 5 f. I/d)458

G- Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair
Kanun (6284 SK m. 4/ç)458

İKİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN ANA VE BABA ADI

& 20. ÇOCUĞUN ANA VE BABA ADI459

I. GENEL OLARAK459

II. ÇOCUĞUN ANA VE BABA ADI459

A- Bulunmuş Kişilerin Ana Baba Adı (NHK m. 19)459

1- Bulunmuş Çocukların Ana ve Baba Adı (NHK m. 19 f. I)459

2- Bulunmuş Zihinsel Engelli Kişilerin Ana ve Baba Adı
(NHK m. 19 f. I)459

B- Tanıma İle Soybağı Kurulan Çocukların Ana Baba Adı
(NHK m. 28 f. IV)460

C- Babalığa Hüküm Kararı İle Soybağı Kurulan Çocukların
Ana Baba Adı (NHK m. 28 f. IV)460

D- Evlat Edinilenlerin Ana Baba Adı (TMK m. 314 f. IV)460

1- Kural Olarak460

2- Nüfus Kaydına Ana ve Baba Adı Olarak Evlât Edinen Eşlerin Adlarının Yazılması461

a. Koşulları 461

1. Birlikte Evlât Edinilen Küçük Olmalıdır461
2. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmayan Küçük Olmalıdır462

b. İşlevi 462

1. Genetik Ana Baba İlişkisine Benzetme İşlevi462
2. Üçüncü Kişilere Karşı Gizleme İşlevi462

3- Geçici Madde 10 Düzenlemesi 463

E- Evlilik Dışında Doğan Çocukların Ana Baba Adı463

F- Evlilikle Soybağı Kurulan Çocukların Ana Baba Adı463

G- Evlilik İçinde Doğan Çocukların Ana Baba Adı463

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇOCUĞUN VATANDAŞLIĞI

& 21. ÇOCUĞUN VATANDAŞLIĞI465

I. GENEL OLARAK465

II. VATANDAŞLIĞIN KAZANILMASI466

A- Kazanma Yolları466

1- Doğumla Kazanılması  (TVK m. 7)466

a. Soybağı Esasına Göre Kazanılması467

b. Doğum Yeri Esasına Göre Kazanılması (TVK m. 8)467

2- Evlat Edinilme Yoluyla Kazanılması (TVK m. 17)467

a. Ergin Olmayan Evlâtlık467

1. Engel Durumu Bulunmama468
2. Komisyonun Belirlemesi468
3. İçişleri Bakanlığının Uygun Görmesi468
4. Türk Vatandaşlığının Kazanılmasının Geçerliliği ve Sonuçları468

b. Ergin Evlâtlık468

3- K.K.T.C. Vatandaşlarınca Kazanılması (TVK m. 42)469

4- Seçme Hakkı İle Kazanılması  (TVK m. 21)469

B- Başvuru Usulü470

III.VATANDAŞLIĞIN KAYBEDİLMESİ470

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇOCUK İLE İLGİLİ KARŞILIKLI YÜKÜMLÜLÜKLER

& 22. ÇOCUK İLE KARŞILIKLI YÜKÜMLÜLÜKLER (TMK M. 322)471

I. YARDIM ETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ471

A- Maddî Yardım Yükümlülüğü471

B- Manevî Yardım Yükümlülüğü472

II.SAYGI GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ472

III. ANLAYIŞ GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ472

IV. AİLENİN ONURUNU GÖZETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ472

& 23.ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLER (TMK. M. 339)473

I. GENEL OLARAK473

II. ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİN KONUSU473

A- Ana Babanın Bakım ve Eğitim İçin Karar Alıp Uygulama
Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. I)473

B- Ana Babanın Sözünü Dinleme Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. II)474

C- Ana Babanın Çocuğa Hayatını Düzenleme Olanağı Tanıma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III)475

Ç- Ana Babanın Çocuğun Düşüncesini Göz Önünde Tutma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III)475

D- Ana Babanın Rızası Dışında Evi Terk Etmeme Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. IV)475

E- Ana Babadan Yasal Sebep Olmaksızın Almama Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. IV)475

F- Ana Babanın Çocuğun Adını Koyma Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. V)476

BEŞİNCİ BÖLÜM
ÇOCUK İLE ANA VE BABA ARASINDAKİ HUKUKİ İŞLEMLER (TMK. M. 345)

& 24. ÇOCUK İLE ANA VE BABA ARASINDAKİ HUKUKİ İŞLEMLER (TMK. M. 345)477

I.KATILIM VE ONAYA BAĞLI İŞLEMLER477

A- Çocuk İle Ana veya Baba Arasında Yapılacak  Hukukî İşlem477

B- Ana ve Babanın Menfaatine Olarak Çocuk İle Üçüncü Kişi Arasında Yapılacak Hukukî İşlem477

II. KATILIM VE ONAY ŞEKLİ478

A- Bir Kayyım Katılmalıdır478

B- Hâkimin Onayı Bulunmalıdır478

ALTINCI BÖLÜM
ÇOCUĞUN MİRASÇILIĞI

& 25. ÇOCUĞUN MİRASÇILIĞI479

I.ÇOCUĞUN YASAL MİRASÇILIĞININ TESPİTİ479

A- Kavram479

B- Belirleme Sistemleri479

1- Birey Sistemi480

2- Sınıf Sistemi480

3- Derece Sistemi480

a. Yakın Derece Önceliği481

b. Yakın Sıra Önceliği481

c. Derece İçerisinde Halefiyet482

d. Aynı Derecede Eşitlik482

C- Çocuğun Yasal Mirasçılığının Dayanakları483

1- Hısımlık Bağına Dayanan Yasal Mirasçılık483

a. Kan Bağı Hısımlığına Dayanan Yasal Mirasçılık
(TMK m. 495-498)483

b. Yapıntı Hısımlığa Dayanan Yasal Mirasçılık (TMK m. 500)483

2- Evlilik Bağına Dayanan Yasal Mirasçılık (TMK m. 499)484

3- Vatandaşlık Bağına Dayanan Yasal Mirasçılık (TMK m. 501)484

II. ÇOCUĞUN KAN BAĞINA DAYANAN YASAL MİRASÇILIĞI
 (TMK m. 495-498)484

A- Çocuğun Birinci Derece Mirasçılığı (TMK m. 495)485

1- Evlilik İçi Hısımlar (TMK m. 495)486

a. Kural: Birinci Derece Mirasçılar Mirasbırakanın Altsoyudur486

b. Altsoyun Mirasçılığı Ölüm Tarihinde Yürürlükte Olan Hükümlere Göre Belirlenir487

c. Mirasbırakandan Önce Ölmüş Olan Altsoyun Statüsü487

d. Mirasbırakandan Önce Ölmüş Olan Altsoyun Eşinin Statüsü487

e. Hangisinin Önce veya Sonra Öldüğü İspat Edilemeyen Altsoyun Statüsü487

f. Baba Bir Ana Ayrı Kardeş Olanların Statüsü487

g. Altsoy Kaydı İptal Edilenin Statüsü487

h. Soybağı Reddedilen Altsoyun Statüsü487

2- Evlilik Dışı Hısımlar (TMK m. 498)488

a. Tanıma İle Oluşan Altsoy İlişkisi488

b. Babalık Hükmü İle Oluşan Altsoy İlişkisi488

c. Yönetsel Kurulma İle Oluşan Altsoy İlişkisi488

B- Çocuğun İkinci Derece Mirasçılığı (TMK m. 496)488

C- Çocuğun Üçüncü Derece Mirasçılığı (TMK m.  497)490

III. ÇOCUĞUN YAPINTI HISIMLIĞA DAYANAN YASAL MİRASÇILIĞI
 (TMK m. 500)492

A- Genel Olarak492

B- Özellikleri493

1- Evlâtlık ve Altsoyu, Evlât Edinene Kan Hısımı Gibi Mirasçı Olurlar493

2- Evlâtlığın Kendi Ailesindeki Mirasçılığı Devam Eder493

3- Evlât Edinen ve Hısımları, Evlâtlığa Mirasçı Olmazlar493

4- Evlâtlık İlişkisi Sürüyor Olmalıdır493

a. Geçersizliği Dava Konusu Değil İse494

b. Geçersizliği Dava Konusu İse494

5- Evlat Edinmenin Şekli İşlemin Yapıldığı Yer Hukukuna Tabidir494

6- Evlatlığı Şeklinde 4.10.1926’dan Önce Kayıtlara Yazılmasının Sonuca Etkisi Yoktur494

YEDİNCİ BÖLÜM
ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİ (TMK M. 323-326)

& 26. ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KAVRAMI495

I. ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN KAPSAMI495

A- Ana ve Baba İle Kişisel İlişki (TMK m. 323-324)495

B- Üçüncü Kişiler İle Kişisel İlişki (TMK m. 325)495

II. ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN NİTELİĞİ496

A- Genel Olarak496

B- Niteliği496

1- Arabuluculuğa Elverişli Değildir 496

2- Avukatlık Kanunu m. 35/A Uygulamasına Elverişli Değildir498

3- Sulhe Elverişli Değildir (HMK m. 313-315)499

4- Karşılıklı Haktır499

5- Önceden Feragat Edilemez500

6- Aksine Anlaşma Yapılamaz500

7- Devredilemez501

8- Kesin Hüküm Oluşturmaz501

9- Kendiliğinden Düzenlenir502

10-Kurulmamasına Karar Verilebilir502

a. Çocuk İle Kişisel İlişkinin Zedelenmesi503

b. Çocuğun Eğitilmesi ve Yetiştirilmesinin Engellenmesi503

c. Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 503

d. Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi503

e. Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması503

11- Külfet Faydalanacak Olana Aittir504

12- Çekişme Varsa Mahkeme Kararı Gereklidir504

13- Düzenleme Yapılıncaya Kadar Rıza Gereklidir
(TMK m. 326 f. III)505

a. Velâyet Hakkına Sahip Kişinin Rızası 505

b. Çocuk Kendisine Bırakılmış Kişinin Rızası 505

14- Görüş Alınmalıdır505

a. Vasinin ve Vesayet Makamının Düşüncesi Alınmalıdır505

b. Uzman Bilirkişilerden Gerek Varsa Görüş Alınmalıdır505

c. Yeterli İdrak Gücüne Sahip Çocuğun Görüşü Alınmalıdır506

15- Kişisel İlişkinin Özel Kanunlarda Yeri Vardır508

a. Çocuk Koruma Kanuna Göre 508

b. İİK Hükümlerine Göre509

16- Kamu Düzenine İlişkindir510

17- İstek Velâyet Düzenlemesini İçerir511

III. ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN İLKELERİ511

A- Çocuğun Sağlık Bakımından Yararı Önceliklidir511

1- Çocuğun Sağlık Sorunları Belirlenmelidir511

2- Çocuk İçin Gerekirse Rapor Alınmalıdır512

3- Çocuk Külfetli Seyahatlere Zorlanmamalıdır513

B- Çocuğun Eğitim Bakımından Yararı Önceliklidir514

1- Çocuğun Okul Dönemleri514

2- Çocuğun Okul Tatilleri516

3- Çocuğun Kurs Dönemleri518

C- Çocuğun Ahlak Bakımından Yararı Önceliklidir518

Ç- Çocuğun Yaşı Bakımından Yararı Önceliklidir519

1- Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç İse520

a. Süt Çocuğu Gece Annesi Yanında Kalmalıdır520

b. Her Hafta Sonu Bir Gün Annesinden Ayrılmamalıdır522

c. Senede Bir Ay Annesinden Ayrılmamalıdır523

ç. Uzun Süre Annesinden Ayrılmamalıdır524

2- Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç Değil İse525

a. Gece Ana ya da Babası Yanında Kalabilmelidir525

b. Her Hafta Sonu Kişisel İlişki Çoktur527

1. Her Hafta Sonu Bir Gün Bile Kişisel İlişki Çoktur528
2. Her Hafta Sonu İki Gün Kişisel İlişki Çoktur530
3. Velayet Görevinin Yerine Getirilmesini Engeller532

çç. Diğer Eşi Sürekli Eve Bağlar533

1. Çocukla İlgilenmesini Engeller533
2. Çocuğun Gelişmesini Olumsuz Etkiler534
3. Taraflara Külfet Yükler535

c. Hafta İçi Kişisel İlişki Düzenlenmemelidir535

3- Çocuk Ergin İse535

D- Çocuğun Güvenlik Bakımından Yararı Önceliklidir535

IV. ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN KURULMA ŞEKLİ536

A- Süresi Açıklanmalıdır536

1- Özel Günler Gözetilmelidir536

a. Bayramlar537

1. Ulusal Bayramlar537
2. Dini Bayramlar538

b. Yılbaşı Tatilleri539

c. Anneler Günü540

ç. Babalar Günü540

d. Doğum Günleri540

e. Sünnet Günü540

f. Yabancı Özel Günler541

1. Almanya541
2. Fransa541
3. Belçika541
4. Azerbaycan542

2- Belirsiz Olmamalıdır542

a. Gün Belirli Olmalıdır543

b. Görüşme Saatleri Belirli Olmalıdır544

3- Makul Olmalıdır545

a. Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır546

b. Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır546

c. Kişisel İlişki Süresi Makul Olmalıdır547

4- Sıralı Olmamalıdır547

5- Aynı Anda Olmamalıdır547

B- Yeri Açıklanmalıdır547

1- Aynı Şehirde Oturulduğunun Dikkate Alınması İstenilmişse548

2- Ayrı Şehirlerde Oturulduğunun Dikkate Alınması İstenilmişse551

a. Okul Tatilinde Senede Bir Defa Uzun Süreli552

b. Yaz Tatilinde Amacına Uygun Daha Uzun Süreli552

c. Senenin Belli Ayında552

ç. Senenin Belli Aylarında553

d. Tatil Aylarından Birinde553

e. Sık ve Kısa Süreli Olmayan Şekilde554

f. Her Yılın Bir Ayı, Temmuz veya Ağustos Ayında554

3- Aynı veya Ayrı Şehirde Oturulduğunun Dikkate Alınması İstenilmemişse555

4- Ayrı Ülkelerde Oturuluyorsa556

a. Senenin Belli Ayında Verilmelidir556

b. Sömestr Tatillerinde ve Dini Bayramlarda Verilmelidir557

c. Haftalık Görüşme Kural Olarak Amaca Uygun Değildir558

ç. Üçüncü Kişilerin Kişisel İlişki Hakkı Saklıdır558

d. Çocuğun Dönmeme Olasılığı Varsa Somut ve Uygulanması Mümkün Tedbirler Alınmalıdır558

5- Yeri Sınırlandırılmamalıdır559

a. İl Sınırlandırması Yapılmamalıdır559

b. İl İçinde Yer Sınırlandırması Yapılmamalıdır559

c. İl İçinde Konut Sınırlandırması Yapılmamalıdır560

ç. Bölge Sınırlandırması Yapılmamalıdır561

& 27. KİŞİSEL İLİŞKİNİN  ANA VE BABA İLE KURULMASI DAVASI (TMK M. 323-324)562

I. ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİ HALLERİ (TMK m. 323)562

A- Velâyeti Altında Bulunmayan Çocuk İle Kişisel İlişki562

1- Çocuk Başkasının Velâyeti Altında Bulunuyorsa562

2- Çocuk Vesayet Altında Bulunuyorsa564

B- Velâyeti Kendisine Bırakılmayan Çocuk İle Kişisel İlişki564

1- Boşanma Sebebiyle (TMK m. 336 f. III)564

2- Ayrılık Kararı Sebebiyle (TMK m. 182)566

3- Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi Sebebiyle
(TMK m. 157 f. II)566

4- Velâyetin Geçici Olarak/Tedbiren Verilmesi Sebebiyle
(TMK m. 336 f. II)567

5- Velâyetin Kaldırılması Sebebiyle (TMK m. 348)567

6- Velayetin Değiştirilmesi Sebebiyle (TMK. m. 349)568

7- Aile Yanına Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I)568

8- Bir Kuruma Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I)568

9- Ortak Hayata Son Verilmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II)569

10- Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II)569

II. ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN SINIRLARI (TMK m. 324)569

A- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi570

1- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmeyeceğinin Anlaşılması570

2- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Gireceğinin Anlaşılması570

B- Hakların Yükümlülüklere Aykırı Olarak Kullanılması571

1- Diğerinin Çocuk İle Kişisel İlişkisini Zedelemesi571

2- Çocuğun Eğitilmesini Engellemekten Kaçınmaması571

3- Çocuğun Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınmaması572

C- Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi572

Ç- Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması573

III. ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİDE ANA BABANIN
 ÖZELLİKLLERİ573

A- Ana Babanın Yaşam Biçimleri573

B- Ana Babanın Çalışma Süreleri574

1- Ana Babanın Çalışma Saatleri Gözetilmelidir574

2- Ana Babanın Çalışma Günleri Gözetilmelidir574

3- Ana Babanın İzin Günleri Gözetilmelidir576

C- Ana Babanın Çocuğa Davranışları576

Ç- Ana Babanın Yaşadıkları Ortam577

1- Coğrafi Ortam577

2- Cezaevi Ortamı578

D- Ana Babanın Görüşü580

IV.ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN YAPTIRIMLARI580

A- Kişisel İlişki Kurma Hakkının Reddedilmesi581

B- Kişisel İlişki Kurma Hakkının Sona Erdirilmesi581

V.ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN ŞEKLİ582

A- Kademeli Olmamalıdır582

B- Seçimlik Olmamalıdır583

C- Şekli Çocuğa ve Taraflara Bırakılmamalıdır583

1- Şekli Çocuğa Bırakılmamalıdır583

2- Şekli Taraflara Bırakılmamalıdır584

Ç- Aynı Anda Olmamalıdır585

D- Başkası Gözetiminde Olmamalıdır 586

1- Diğer Eşin Gözetiminde Olmamalıdır586

2- Üçüncü Kişi Gözetiminde Olmamalıdır587

a. Öğretmen Gözetiminde587

b. Memur Gözetiminde588

c. Uzman Gözetiminde588

ç. Diğer Kişiler Gözetiminde589

3- Kişisel İlişki Gözetim Altında Yapılacaksa Gerekçesi
Bulunmalıdır589

E- Makul Olmalıdır590

1- Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır590

2- Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır591

F- Teslim Yeri Sınırlandırılmamalıdır591

G- Hazır Etme Dışında Başka Bir Yükümlülük Altına Sokulmamalıdır592

VI.ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI DAVASINDA
 USUL HÜKÜMLERİ593

A- Görevli Mahkeme593

B- Yetkili Mahkeme594

1- Çocuğun Oturduğu Yer Mahkemesi (TMK m. 326 f. I)594

2- Boşanmaya İlişkin Yetkili Mahkemeler (TMK m. 326 f. II)595

3- Evlilik Birliğinin Korunmasına İlişkin Yetkili Mahkemeler
(TMK m. 326 f. II)595

C- Davacı595

Ç- Davalı595

D- İnceleme Usulü595

1- Harç595

a.Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç595

b.Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç596

2- Hüküm Fıkrası596

a. Kişisel İlişki Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır596

b. Kişisel İlişki Duraksama Yaratılmamalıdır597

c. Kişisel İlişki Çelişkili Olmamalıdır597

3-Islah598

4-Tavzih598

5-Vekalet Ücreti598

a. Ek Niteliğindeki İstemler598

b. Bağımsız İstemler599

6- Yabancılık Unsuru600

7- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir600

8- Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır601

9-  İlgili Dosyalar Birleştirilmelidir602

10-Ceza Davasının Etkisi Dikkate Alınmalıdır603

11-Eksik İnceleme Yapılmamalıdır604

12-Yargıtay’da Murafaa İstenemez604

13-Yargılama Giderleri604

14-Delil Bildirme Hakkı Tanınmalıdır604

15-Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır605

16-Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz605

17-Çekişmesiz Yargı İşi Değildir605

18-Taraf Teşkili Yapılmalıdır605

19-Adli Tatilde Görülemez606

& 28. KİŞİSEL İLİŞKİNİN  ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KURULMASI DAVASI (TMK M. 325)607

I.ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN KOŞULLARI
 (TMK m. 325 f. I)607

A- Olağanüstü Hâllerin Bulunması607

1- Ana Babanın Ölmüş Olması608

2- Ana Baba İle Husumet Bulunması608

3- Diğer Hâller609

B- Çocuğun Menfaatine Uygun Düşmesi609

C- Velayet Görevini Gereği Gibi Yerine Getirmeye Engel Olmaması610

II. KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEME HAKKI OLAN KİŞİLER
 (TMK m. 325 f. I)611

A-Hısımlar İle Kişisel İlişki611

1- Büyük Ana, Büyük Baba İle Kişisel İlişki611

2- Amca, Dayı, Hala, Teyze İle Kişisel İlişki614

a. Amca İle Kişisel İlişki614

b. Dayı İle Kişisel İlişki615

c. Hala İle Kişisel İlişki615

ç. Teyze İle Kişisel İlişki615

3- Diğer Hısımlar İle Kişisel İlişki616

B- Diğer Kişiler İle Kişisel İlişki616

III. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN SINIRLARI
 (TMK m. 325 f. II)616

A- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi616

B- Hakların Yükümlülüklere Aykırı Olarak Kullanılması617

1- Diğerinin Çocuk İle Kişisel İlişkisini Zedelemesi617

2- Çocuğun Eğitilmesini Engellemekten Kaçınmaması617

3- Çocuğun Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınmaması618

C- Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi618

Ç- Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması618

IV.ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN ŞEKLİ618

A-Kademeli Olmamalıdır618

B-Seçimlik Olmamalıdır619

C-Şekli Çocuğa ve Taraflara Bırakılmamalıdır619

1- Şekli Çocuğa Bırakılmamalıdır619

2- Şekli Taraflara Bırakılmamalıdır619

Ç- Aynı Anda Olmamalıdır620

D- Başkası Gözetiminde Olmamalıdır 620

1- Ana Baba Gözetiminde Olmamalıdır621

2- Üçüncü Kişi Gözetiminde Olmamalıdır622

a. Öğretmen Gözetiminde623

b. Memur Gözetiminde623

c. Uzman Gözetiminde623

ç. Diğer Kişiler Gözetiminde623

E- Makul Olmalıdır624

1- Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır624

2- Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır625

3- Ana ve Babaya Tanınan Genişlikte Olmamalıdır626

V. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİDE ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN
 ÖZELLİKLERİ627

A- Yaşam Biçimleri627

B- Çalışma Süreleri627

1- Çalışma Saatleri Gözetilmelidir627

2- Çalışma Günleri Gözetilmelidir627

3- İzin Günleri Gözetilmelidir628

C- Çocuğa Davranışları628

Ç- Yaşadıkları Ortam628

VI. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI DAVASINDA
 USUL HÜKÜMLERİ628

A- Görevli Mahkeme628

B- Yetkili Mahkeme629

1- Çocuğun Oturduğu Yer Mahkemesi (TMK m. 326 f. I)629

2- Boşanmaya İlişkin Yetkili Mahkemeler (TMK m. 326 f. II)629

3- Evlilik Birliğinin Korunmasına İlişkin Yetkili Mahkemeler
(TMK m. 326 f. II)629

C- Davacı630

Ç- Davalı630

1- Velayet Birlikte Kullanılıyorsa631

2- Velayet Ana ya da Baba Tarafından Kullanılıyorsa631

3- Çocuk Vesayet Altında İse632

D- İnceleme Usulü632

1- Harç632

2- Hüküm Fıkrası632

a. Kişisel İlişki Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır632

b. Kişisel İlişki Duraksama Yaratılmamalıdır633

c. Kişisel İlişki Çelişkili Olmamalıdır633

3- Islah633

4- Tavzih633

5- Vekalet Ücreti633

6- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir635

7- Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır635

8-İlgili Dosyalar Birleştirilmelidir637

9-Yargıtay’da Murafaa İstenemez637

10-Yargılama Giderleri638

11-Ceza Davasının Etkisi Dikkate Alınmalıdır638

12-Eksik İnceleme Yapılmamalıdır638

13-Delil Bildirme Hakkı Tanınmalıdır638

14-Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır639

15-Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz639

16-Çekişmesiz Yargı İşi Değildir639

17-Taraf Teşkili Yapılmalıdır639

18-Adli Tatilde Görülemez639

& 29. KİŞİSEL İLİŞKİNİN TEDBİREN/GEÇİCİ KURULMASI640

I. KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR640

II. KİŞİSEL İLİŞKİNİN TEDBİREN/GEÇİCİ KURULMASI USULÜ640

A- Görevli Mahkeme 640

B- Yetkili Mahkeme641

C- İncelenme Şekli641

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır641

a. Bağımsız Dava İle İstenilebilir642

b. Başka Dava İçinde İstenilebilir642

1. Dava Süresince Geçerlidir642
2. Esas Hükümle Birlikte Temyiz Edilebilir643

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır644

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir644

4- Her Zaman İstenebilir644

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez644

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz644

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez645

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir645

9 - Uzman Görüşü Alınmalıdır645

a. Taraflarla Görüşülmelidir645

b. Çocukla Görüşülmelidir645

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir645

a. Çocuğun Tercihi 645

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları645

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir645

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir646

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir646

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır646

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır646

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması646

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir646

18- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir646

& 30. KİŞİSEL İLİŞKİNİN  DEĞİŞTİRİLMESİ647

I. KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR647

II. DEĞİŞTİRİLME ŞEKLİ649

A- Kişisel İlişki Daraltılabilir649

B- Kişisel İlişki Genişletilebilir649

III. KİŞİSEL İLİŞKİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ USULÜ650

A- Görevli Mahkeme 650

B- Yetkili Mahkeme650

C- İncelenme Şekli651

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır651

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır652

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir653

4- Her Zaman İstenebilir653

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez654

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz654

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez654

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir655

9- Uzman Görüşü Alınmalıdır655

a. Taraflarla Görüşülmelidir655

b. Çocukla Görüşülmelidir655

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir655

a. Çocuğun Tercihi 655

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları655

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir655

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir655

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir656

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır656

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır656

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması656

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir656

18- Yargılama Giderine Hükmedilmelidir656

19- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir657

20- Temyiz İncelemesinin Duruşmalı Yapılacağına Dair Hüküm Yoktur657

& 31.KİŞİSEL İLİŞKİNİN  KALDIRILMASI658

I. KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR658

A- Çocuk İle Kişisel İlişkinin Zedelenmesi658

B- Çocuğun Eğitilmesi ve Yetiştirilmesinin Engellenmesi658

C- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 659

Ç- Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi659

D- Çocuğun Sağlığının Tehlikeye Girmesi660

E- Çocuğun Güvenliğinin Tehlikeye Girmesi660

F- Çocuğun Ahlakının Tehlikeye Girmesi660

G- Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması661

II.KİŞİSEL İLİŞKİNİN KALDIRILMASI USULÜ662

A- Görevli Mahkeme 662

B- Yetkili Mahkeme662

C- İncelenme Şekli662

1-Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır662

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır663

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir663

4- Her Zaman İstenebilir663

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez663

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz664

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez664

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir664

9 - Uzman Görüşü Alınmalıdır664

a. Taraflarla Görüşülmelidir664

b. Çocukla Görüşülmelidir665

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir665

a. Çocuğun Tercihi665

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları665

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir665

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir665

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir665

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır666

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır666

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması666

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir666

18- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir667

19- Gerek Bulunmadıkça İstek Aşılmamalıdır667

SEKİZİNCİ BÖLÜM
İŞTİRAK NAFAKASI

& 32.İŞTİRAK NAFAKASI (TMK M. 182 F. II)668

I.İŞTİRAK NAFAKASININ NİTELİĞİ668

A- Uygulama Bağlamında670

1- Arabuluculuğa Elverişli Değildir 670

2- Avukatlık Kanunu m. 35/A Uygulamasına Elverişli Değildir671

3- Sulhe Elverişli Değildir (HMK m. 313-315)672

B- İçerik Bağlamında672

1- Yiyecek Giderleri672

2- Giyecek Giderleri673

3- Barınma Giderleri673

4- Sağlık Giderleri673

5- Dinlenme Giderleri674

6- Eğitim, Öğretim Giderleri674

7- Harçlık Giderleri 676

8- Ulaşım Giderleri676

II. İŞTİRAK NAFAKASI VERİLMESİNDE İSTEK676

A- İştirak Nafakasında İstek Aşılabilmelidir676

B- İştirak Nafakası İstenilmediği Açıklanmışsa Verilmemelidir679

1- İştirak Nafakası İstenilmediği Açıklanmışsa Verilmemelidir680

2- İştirak Nafakası İstenilmediği Açıklanmışsa Yeniden İstenebilir681

3- İştirak Nafakası İstenilmediği Açıklanmamışsa Verilebilir682

C-İştirak Nafakasında Kabul Edilen Miktar Verilmelidir682

Ç- İştirak Nafakası Kendiliğinden Verilmelidir682

D- İştirak Nafakası Her Zaman İstenebilir685

E- İştirak Nafakasında Anlaşma Onaylanmalıdır685

F- İştirak Nafakası Boşanma Davası Reddedilmişse Verilemez685

G- İştirak Nafakasında İstek Belirsiz İse Açıklattırılmalıdır686

Ğ- İştirak Nafakası Ahlaki Görevle Yapılanda İstenilemez686

H- İştirak Nafakasında İstek Ayrı Dava İle Gerçekleşebilir687

1- Karşı Dava İle İstek Gerçekleşebilir687

2- Bağımsız Dava İle İstek Gerçekleşebilir687

III. İŞTİRAK NAFAKASINDA SÜRE687

A- İştirak Nafakasının Başlangıcı688

1- Boşanma Kararının Kesinleşmesi İle Başlaması688

2- Boşanma Kararından Sonra Başlaması688

3- Değiştirme Kararının Kesinleşmesi İle Başlaması688

4- Soybağının Kurulması İle Başlaması689

5- Doğum İle Başlaması690

6- Eylemli Teslim Alma İle Başlaması691

7- Velayetin Değiştirilmesi İle Başlaması691

B- İştirak Nafakasının Sona Ermesi692

1- Ölüm İle İştirak Nafakasının Sona Ermesi693

2- Erginliğe Ulaşma İle İştirak Nafakasının Sona Ermesi694

a. Doğal Erginlik İle İştirak Nafakasının Sona Ermesi695

b. Evlilik Erginliği İle İştirak Nafakasının Sona Ermesi695

c. Yargısal Erginlik İle İştirak Nafakasının Sona Ermesi695

3- Evlâtlık Verilme İle İştirak Nafakasının Sona Ermesi695

4- Feragat İle İştirak Nafakasının Sona Ermesi696

IV. İŞTİRAK NAFAKASINA İLİŞKİN İLKELER696

A- İştirak Nafakasında Ana Babaya İlişkin İlkeler696

1- İştirak Nafakasında Ana Babanın Geliri Araştırılmalıdır696

2- İştirak Nafakasını Yeterli Geliri Olan Ana Baba Vermelidir697

3- İştirak Nafakasını Yoksul Olan Ana Baba Vermemelidir697

4- İştirak Nafakasını Ana Baba Gücü Oranında Vermelidir699

B- İştirak Nafakasında Çocuğun İlişkin İlkeler700

1- İştirak Nafakasında Çocuğun Görüşü Alınmalıdır700

2- İştirak Nafakası Ergin Olan Çocuğa Verilemez701

3- İştirak Nafakası Ölü Olan Çocuğa Verilemez702

4- İştirak Nafakasında Çocuğun Soybağı Sorunu Bulunmamalıdır702

5- İştirak Nafakasında Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderleri Belirlenmiş Olmalıdır703

6- İştirak Nafakasında Çocuğun Alıştığı Yaşama Şekli Dikkate
Alınır705

7- İştirak Nafakasına Konu Çocuk Çalışmaya Zorlanamaz705

8- İştirak Nafakasında Yabancı Devlet Makamı Tarafından Yapılan Yardımlar Dikkate Alınamaz706

V. İŞTİRAK NAFAKASI KARARININ KAPSAMI706

A-İştirak Nafakasında Hükmün Değiştirilmesi706

1- İştirak Nafakasını Değiştirme Şekli707

a. İştirak Nafakasını Arttırma707

b. İştirak Nafakasını Azaltma710

2- İştirak Nafakasını Değiştirmede Taraflar711

a. İştirak Nafakasını Değiştirmede Davacı711

b. İştirak Nafakasını Değiştirmede Davalı712

3- İştirak Nafakasını Değiştirmede Usul 712

a. İştirak Nafakasını Değiştirmede Görevli Mahkeme712

b. İştirak Nafakasını Değiştirmede Yetkili Mahkeme712

c. İştirak Nafakasını Değiştirmede Süre714

B- Gelecek Yıllardaki Miktarının Kararlaştırılması714

1- İstem Olmalıdır714

2- İstem Hakkında Karar Verilmelidir715

3- Ödenecek Miktar Gösterilmelidir716

C- İştirak Nafakasının Ödenmesi 716

1- İştirak Nafakası Türk Parası ile Ödenir716

2- İştirak Nafakası İrat Şeklinde Ödenir718

3- İştirak Nafakası Toptan Ödenmez718

4- İştirak Nafakası Her Ay Tahsil Edilir719

Ç- İştirak Nafakasında Faiz719

VI. İŞTİRAK NAFAKASINDA USUL719

A- İştirak Nafakasında Görevli Mahkeme720

B-İştirak Nafakasında Yetkili  Mahkeme720

1- İştirak Nafakası Boşanma Davası İle İstenilmişse720

2- İştirak Nafakası Boşanmadan sonra Bağımsız Dava İle
İstenilmişse720

C- İştirak Nafakasında Davacı722

1- İştirak Nafakasında Davacı Ana veya Baba723

a. Küçüğe Fiilen Bakıyor Olmalıdır723

b. Çocuk Ergin Olmamalıdır723

c. Çocuk, Kısıtlanıp Velayet Altına Konulan Ergin Çocuk Olmamalıdır 723

ç. Ana ya da Baba Yararına Kurum İsteyemez724

2- İştirak Nafakasında Davacı Kayyım veya Vasi724

3- İştirak Nafakasında Davacı Ayırt Etme Gücüne
Sahip Olan Küçük724

Ç- İştirak Nafakasında Davalı724

1- Velâyetin Kullanılması Kendisine Verilmeyen Eş724

2- Küçüğe Fiilen Bakmayan Ana veya Baba724

3- Küçüğün Ana ve Babası724

4- İflâs İdaresi725

D- İştirak Nafakasında Diğer Usul Hükümleri725

1- İştirak Nafakasında Harç725

a. Boşanma Davası İle İstenilmişse Harç725

b. Boşanmadan sonra Bağımsız Dava İle İstenilmişse Harç725

2- İştirak Nafakasında Hüküm Fıkrası726

a. Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır726

b. Hüküm Duraksama Yaratmamalıdır726

c. Hüküm Çelişkili Olmamalıdır728

ç. Hükümde Çocuk Yardımından Yararlanacak
Eş Açıklanmalıdır728

d. Hükümde Güvence Verilmesi Kararlaştırılabilir728

e. Hüküm Edaya İlişkin Olmalıdır729

3- İştirak Nafakasında Feragat729

a. Karardan Önce Feragat Edilebilir729

b. Temyiz Aşamasında Feragat Edilebilir729

c. Karar Düzeltme Aşamasında Feragat Edilebilir729

4- İştirak Nafakasında Tavzih730

5- İştirak Nafakasında Vekalet Ücreti730

a. Boşanma Davasında İstenmişse Vekalet Ücreti730

b. Bağımsız Davada İstenmişse Vekalet Ücreti730

6- İştirak Nafakasında Yabancılık Unsuru731

7- İştirak Nafakasında Zamanaşımı732

8- İştirak Nafakasında Kesin Hüküm733

9- İştirak Nafakasında İade733

10- İştirak Nafakasında Temyiz733

11- İştirak Nafakasında Karar Düzeltme735

12- İştirak Nafakası Davası Adli Tatilde Görülebilir735

VII.ÇOCUK KORUMA KANUNA GÖRE İŞTİRAK NAFAKASI736

DOKUZUNCU BÖLÜM
YARDIM NAFAKASI (TMK M. 364-365)

& 33. YARDIM NAFAKASI 737

I. YARDIM NAFAKASI KAVRAMI737

A- Genel Olarak737

B- Uygulama Şekli739

1- Arabuluculuğa Elverişlidir739

2- Avukatlık Kanunu m. 35/A Uygulamasına Elverişlidir740

3- Sulhe Elverişlidir (HMK m. 313-315)740

II. YARDIM NAFAKASI KOŞULLARI741

A- Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır741

1- Mirasçılıktaki Sıra Göz Önünde Tutulmalıdır742

2- Nafaka Alacaklısına Bakmakta Olan Kurum Dava Açılabilir742

3- Kurum, Masraflarını Nafaka Yükümlüsü Hısımlardan İsteyebilir742

B- Yardım Edilmediği Takdirde Yoksulluğa Düşülecek Olmalıdır743

1- Eğitimine Devam Eden Ergin Çocuk İsteyebilir743

a. Öğrencinin Yeterli Geliri Bulunmamalıdır743

b. Bakım Borcu Beklenilebilecek Süre Geçerlidir744

c. Öğrenim Durumu Tespit Edilmelidir744

ç. Devam Mecburiyetinin Yokluğu Engel Değildir744

2- Yüksek Lisans Yapan Ergin Çocuk İsteyebilir745

3- Üniversite Sınavına Hazırlanan Ergin Çocuk İsteyebilir745

C- Hısımlık İlişkisi Bulunmalıdır (TMK m. 364 f. I)746

1- Üstsoy Yardım Nafakası Alabilir746

2- Altsoy Yardım Nafakası Alabilir747

3- Kardeşler Yardım Nafakası Alabilir747

Ç- Refah İçinde Olan Kardeş Nafaka Yükümlüsüdür (TMK m. 364 f. II)747

D- İstek Doğru Olarak Nitelendirilmelidir747

III. YARDIM NAFAKASI KARARININ KAPSAMI749

A- Dava Tarihinden İtibaren Verilmelidir749

B- Ucu Açık Olarak Verilmelidir749

IV. YARDIM NAFAKASI MİKTARI749

A- Miktarın Belirlenmesi 749

1- Gelirin Araştırılması749

2- Gelirin Değerlendirilmesi750

3- Bilirkişi İncelemesi750

4-  Çocuğun Özel Durumu751

B- Miktarının Değiştirilmesi751

1- İndirilmesi751

2- Artırılması751

3- Kaldırılması752

C- Miktarının Ödenmesi 752

1- Biçimi752

a.İrat Biçiminde Ödenmesi752

b. Toptan Ödenmesi752

2- Türü752

a. Türk Parası Olarak752

b. Ayın Olarak753

Ç- Miktarın Gelecek Yıllara Yönelik Kararlaştırılması753

V. YARDIM NAFAKASI DAVASINDA YARGILAMA USULÜ753

A- Genel Olarak753

B- Usul Hükümleri753

1- Görevli Mahkeme753

2- Yetkili Mahkeme754

3- Taraflar754

4- Harç754

5- Hüküm Fıkrası755

a. Kime Verildiği Belli Olmalıdır755

b. Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır755

c. Kısa Kararda Verildi Gerekçeli kararda Yazılmadı İse755

ç. Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır755

6- Feragat755

7- Tavzih756

8- Vekalet Ücreti756

9- Zamanaşımı756

10- Kesin Hüküm756

11- Islah757

12- Temyiz757

13- Karar Düzeltme757

15- İcrası Geri Bırakılamaz757

16- Yargılama Giderleri758

17- Adli Tatilde Görülebilir758

ALTINCI KISIM
ÇOCUĞUN KORUNMASI

BİRİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN 4721 SAYILI
TÜRK MEDENÎ KANUNUNA GÖRE KORUNMASI

& 34.ÇOCUĞU KORUMA İLKE VE SEBEPLERİ (TMK. M. 346-351)759

I. ÇOCUĞU KORUMA İLKELERİ759

A- Çocuğun Yararının Üstünlüğü İlkesi759

B-Eksikliği Giderme İlkesi760

C- Denklik İlkesi760

Ç- Zorunlu Kalma İlkesi761

D- Gelişimini Engellememe İlkesi761

1- Bedeni Gelişimini Engellememe İlkesi761

2- Fikri Gelişimini Engellememe İlkesi762

3- Ahlaki Gelişimini Engellememe İlkesi764

II. ÇOCUĞU KORUMA SEBEPLERİ764

& 35. ÇOCUĞU KORUMA ÖNLEMLERİ 765

I. GENEL OLARAK765

II.BASİT KORUMA ÖNLEMİ (TMK. m. 346)765

A- Koşulları765

1- Çocuğun Menfaati ve Gelişmesi Tehlikeye Düşmüş Olmalıdır766

2- Ana ve Baba Tehlikeye  Çare Bulamamış Olmalıdır766

3- Ana ve Babanın Tehlikeye  Güçleri Yetmemiş Olmalıdır767

B- Konusu767

III. NİTELİKLİ KORUMA ÖNLEMİ (TMK. m. 347-348)767

& 36. ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ (TMK. M. 347)769

I. GENEL OLARAK769

II. ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ 770

A-Aile Yanına Yerleştirme (TMK m. 347 f. I)770

B-Kuruma Yerleştirme (TMK m. 347 f. I)771

III. GİDERLERİN KARŞILANMASI (TMK m. 347 f. III)772

& 37. VELAYETİN KALDIRILMASI (TMK. M. 348)773

I. GENEL OLARAK773

II. VELAYETİN KALDIRILMASI SEBEPLERİ774

A- Ana ve Babanın Deneyimsizliği774

B- Ana ve Babanın Hastalığı774

C- Ana ve Babanın Başka Bir Yerde Bulunması774

Ç- Ana ve Babanın Çocuğa Yeterli İlgiyi Göstermemesi776

D- Ana ve Babanın Çocuğa Karşı Yükümlülüklerini Ağır Biçimde Savsaklaması777

E- Gereklilik Varsa Velâyete Sahip Ana veya Babanın Yeniden Evlenmesinde (TMK. m. 349)780

F- Ana ve Babanın Benzeri Sebeple Velâyet Görevini Gereği Gibi
Yerine Getirememesi780

1- Tutukluluk Sebebiyle780

2- Gözaltında Bulunma Sebebiyle781

3- Savaş Esirliği Sebebiyle781

4- Uyuşturucu Kullanma Sebebiyle781

5- Akıl Hastalığı Sebebiyle782

6- Diğer Sebeplerle782

III. VELAYETİN KALDIRILMASI USULÜ782

A- Görevli Mahkeme782

B- Yetkili Mahkeme783

C- Davacı785

Ç- Davalı785

D- İncelenme Şekli788

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır788

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır789

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir789

4- Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir790

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez790

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanır (HMK m. 316 f. I/ç)790

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez792

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir792

9- Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez793

10-Uzman Görüşü Alınmalıdır793

a. Taraflarla Görüşülmelidir794

b. Çocukla Görüşülmelidir794

11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir794

a. Çocuğun Tercihi 795

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları795

12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir795

13-Kendiliğinden Delil Toplanabilir795

14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir795

15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır796

16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır796

17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması796

18- Velayetin Değiştirilmesi Koşullarının Gerçekleşmesi796

19- Öncelikle İncelenmelidir797

20- Vasi Atanması İstemi Görevli Mahkemede İncelenir797

21-Davanın Konusuz Kalması798

a. Konusuz Kalma Halleri798

1. Çocuğun Ergin Olması798
2. Çocuğun Ölmesi799
3. Çocuğun Evlatlık Verilmesi799

b. Konusuz Kalmanın Sonuçları799

1. Esas Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına
   Karar Verilir799
2. Yargılama Giderlerine Karar Verilir800

aaa. Haklılıkta Davanın Açıldığı Tarihteki Durum
Esas Alınır800

bbb. Yargılamaya Devam Edilerek Haklılık Durumu Belirlenir800

E- Yargılamanın İadesi800

F- Yargılama Gideri800

G- Yabancı Unsurlu Davalar800

IV. VELAYETİN KALDIRILMASININ SONUÇLARI801

A- Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülükleri Devam Eder (TMK. m. 350)801

B- Çocuğa Bir Vasi Atanır802

C- Kural Olarak Mevcut ve Doğacak Bütün Çocukları Kapsar803

D- Engel Yoksa Kişisel İlişki Kurulur803

& 38.VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ (TMK. M. 349)804

I. GENEL OLARAK804

A- Gelişen Koşullar Değişimi Gerektirmelidir 804

B- Çocuğun Üstün Yararı Öncelikli Olmalıdır806

II. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ SEBEPLERİ807

A- Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasının Engellenmesi Sebebiyle
Değişiklik807

B- Çocuğun Fiilen Velayet Hakkı Olmayan Ana ya da Babada
Bırakılması Sebebiyle Değişiklik809

1- Anada Bırakılması809

2- Babada Bırakılması810

C- Çocuğun Fiilen Üçüncü Kişi Yanında Bırakılması Sebebiyle
Değişiklik813

Ç- Çocuğun Menfaatinin Gerektirdiği Diğer Hâller Sebebiyle
Değişiklik816

1- Sağlık Sebebiyle Değişiklik816

2- Eğitim Sebebiyle Değişiklik816

3- Ahlak Sebebiyle Değişiklik817

4- Güvenlik Sebebiyle Değişiklik817

D- Çocuğun Velayetinde Yeniden Evlenme Sebebiyle Değişiklik818

E- Çocuğun Velayetinde Başka Yere Gitme Sebebiyle Değişiklik820

F- Çocuğun Velayetinde Ölüm Sebebiyle Değişiklik821

G- Çocukla İlgili Velayet Görevinin Kullanılmasının Engellenmesi Sebebiyle Değişiklik821

III. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİ GEREKTİRMEYEN HALLER822

A- Ekonomik Durumun Kötülüğü Sebep Değildir823

B- Sosyal Statü Eksikliği Sebep Değildir823

C- Ara Sıra İçki Alınması Sebep Değildir823

D- Yaşam Ortamına Uyum Sağlamış Olma Sebep Değildir824

IV. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ USULÜ824

A- Görevli Mahkeme824

B- Yetkili Mahkeme826

C- Davacı829

Ç- Davalı830

D- İncelenme Şekli830

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır830

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır830

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir831

4- Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir832

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez832

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanır (HMK m. 316 f. I/ç)833

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez836

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir837

9- Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez838

10-Uzman Görüşü Alınmalıdır839

a. Taraflarla Görüşülmelidir840

b. Çocukla Görüşülmelidir841

11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir843

a. Çocuğun Tercihi 844

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları846

12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir846

13- Kendiliğinden Delil Toplanabilir847

14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir848

15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır849

16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır849

17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması850

18- Davanın Konusuz Kalması850

a. Konusuz Kalma Halleri851

1. Çocuğun Ergin Olması851
2. Çocuğun Ölmesi851
3. Çocuğun Evlatlık Verilmesi851

b. Konusuz Kalmanın Sonuçları852

1. Esas Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına
   Karar Verilir852
2. Yargılama Giderlerine Karar Verilir852

aaa. Haklılıkta Davanın Açıldığı Tarihteki Durum
Esas Alınır852

bbb. Yargılamaya Devam Edilerek Haklılık Durumu Belirlenir852

19- Bağlantı Olan Dosyalar Birleştirilmelidir853

E- Yargılamanın İadesi853

F- Yargılama Gideri854

 V. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİN SONUÇLARI856

A- Kişisel İlişki Düzenlenir856

B- İştirak Nafakası Verilir856

& 39.DURUMUN DEĞİŞMESİ (TMK. M. 351)858

I. DURUMUN DEĞİŞMESİ ÖNLEMİN UYARLANMASINI
 GEREKTİRİR858

II. SEBEP ORTADAN KALKMIŞSA VELÂYET GERİ VERİLİR860

A- Hâkim Velâyeti İstem Üzerine Geri Verebilir860

B- Hâkim Velâyeti Re’sen Geri Verebilir860

& 40.ÇOCUKLARA UZMAN YARDIMI861

I. GENEL OLARAK 861

II. AİLE MAHKEMELERİNDE BULUNAN UZMANLAR861

 III. UZMANLARIN ATANMASI862

IV. UZMANLARIN GÖREV ÇERÇEVESİ863

A- Velâyet Konusunda Görüşleri Alınmalıdır863

1- Velâyetin Verilmesi Konusunda863

2- Velâyetin Kaldırılması Konusunda868

B- Kişisel İlişki Konusunda Görüşleri Alınmalıdır868

1- Kişisel İlişki Kurulup Kurulmayacağı Konusunda869

a. Ana İle Kişisel İlişkide Duraksama Varsa869

b. Baba İle Kişisel İlişkide Duraksama Varsa870

c. Büyük Ana ve Büyük Baba İle Kişisel İlişkide Duraksama Varsa871

2- Kişisel İlişkinin Süresi Konusunda871

C- Ayrılık Kararı Konusunda Görüşleri Alınmalıdır872

Ç- Evlilik Birliğinin Devamında Korunmaya Değer Yarar Konusunda Görüşleri Alınmalıdır873

D- Diğer Konularda Görüşleri Alınmalıdır874

V. UZMAN GÖRÜŞÜ ALINMASI ZORUNLU DEĞİLDİR874

VI. UZMANLARIN GÖRÜŞÜ TAKDİRİ DELİLDİR875

A- Uzman Raporuna Uyulabilir875

B- Uzman Raporuna Uyulmayabilir876

VII. UZMAN RAPORUNUN KAPSAMI876

VIII. UZMANLARIN ÜCRETİ878

IX. UZMANLARIN ÖZELLİKLERİ878

A- Psikolog878

B- Pedagog879

C- Sosyal Çalışmacı879

X. UZMANLARIN REDDİ880

XI. UZMANLARIN SORUNLARI881

A- Mesai Odası Sorunu881

B- Görüşme Odası Sorunu881

C- İletişim Sorunu882

Ç- Bilgilendirme Sorunu882

D- Statü Sorunu882

E- Malzeme Sorunu883

F- Harcırah Sorunu883

G- Araç Sorunu883

XII. UZMANLAR HAKKINDAKİ DÜŞÜNCEMİZ883

& 41.ÇOCUĞUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI885

I. DENKLEŞTİRME ALACAĞININ KOŞULLARI885

A- Alacaklı Altsoy Olmalıdır885

B- Alacaklı Ergin Olmalıdır885

C- Alacaklı Birlikte Yaşamalıdır885

Ç- Alacaklı Özgülemede Bulunmalıdır886

D- Alacaklı Karşılıksız Özgülemede Bulunmamalıdır886

II. DENKLEŞTİRME ALACAĞININ BELİRLENMESİ886

A- Kural Olarak: Tarafların Anlaşması İle Belirlenir886

B- Uyuşmazlık Hâlinde Hâkim Tarafından Belirlenir886

1- Bedelin Miktarını Belirleme887

2- Bedelin Güvence Altına Alınmasını Belirleme887

3- Bedelin Ödeme Şeklini Belirleme887

III. YARGILAMA USULÜ887

& 42.VESAYET ALTINA ALINABİLECEK KÜÇÜKLER889

I. GENEL OLARAK889

A- Aile Mahkemesi Velayet Konusunda Karar Vermeden Vesayet İstemi İncelenemez893

1- Çocuk Vesayet Altında İken Velâyet İstemi893

a. Vesayetin Kaldırılması Davası Varsa894

b. Vesayetin Kaldırılması Davası Yoksa895

c. İstem Vesayetin Kaldırılmasını İçeriyorsa895

2- Çocuk Velâyet Altında İken Vesayet İstemi897

a. Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun
Kalınıyorsa897

b. Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun Kalınmıyorsa898

B- Vesayet Makamı Velâyetin Verilmesi Karara Bağlanmadan
Vesayet Kararı Veremez898

1- Velâyetin Düzenlenmesi Davası Varsa 899

2- Velâyetin Kaldırılması Davası Varsa900

3- Velâyetin Düzenlenmesi ve Kaldırılması Davası Yoksa900

II. ANA VE BABASININ KORUYAMADIĞI KÜÇÜK903

A- Ana ve Babası Ölen Küçük (TMK m. 404 f. I)903

B- Ana ve Babası Hakkında Gaiplik Kararı Verilen Küçük
(TMK m. 32 f. I, 35)904

C- Ana ve Babası Hakkında Kısıtlama Kararı Verilen Küçük 
(TMK m. 405-408)904

Ç- Ana ve Babası Belirlenemeyen Küçük905

D- Ana ve Babasının Engeli Olan Küçük905

III. VELÂYET HAKKI VERİLENİN KORUYAMADIĞI KÜÇÜK905

A- Kural: Velâyet Hakkı Kaldırılmadan Vesayet Konusunda Karar Verilemez906

1- Aile Mahkemesi Öncelikle Karar Vermelidir907

2- Vesayet Makamı Daha Sonra Karar Verebilir909

a. Velâyet Hakkı Kaldırılırsa909

b. Velâyet Hakkı Kaldırılmazsa909

B- Boşanmayla Velâyet Hakkı Verilen Ana ya da Babası Ölen Küçük (TMK m. 183)909

C- Ana ve Babasından Velâyet Hakkı Kaldırılan Küçük 
(TMK m. 348 f. II)913

Ç- Boşanmayla Velâyet Hakkı Verilen Ana ya da Babası Yeniden
Evlenen Küçük  (TMK m. 183, 349)916

D- Boşanmayla Velâyet Hakkı Verilen Ana ya da Babasıyla İlgili Yeni Olguların Zorunlu Bıraktığı Küçük (TMK m. 183, 349)916

E- Boşanmayla Velâyet Hakkı Verilen Ana ya da Babası Başka Yere Giden Küçük  (TMK m. 183, 349)917

F- Ana ve Babasından Birisi Ölen ve Sağ Kalandan Velâyet Hakkı Kaldırılan Küçük918 

IV. VELÂYET HAKKI VERİLEMEYEN KÜÇÜK918

A- Evlilik Birliğinin Butlanı Sebebiyle Velâyeti Ana ve Babaya
Verilmesi Sakıncalı Olan Küçük (TMK m.  157 f.  II)918

B- Boşanma Kararında Ana ve Babasına Velâyet Hakkı Verilemeyen Küçük  (TMK m. 336 f . III, TMK m. 182 f. I)919

V. EVLAT EDİNİLEN VE KORUNAMAYAN KÜÇÜK920

A- Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasıyla Velâyetten Yoksun Kalan
Evlat Edinilen Küçük (TMK m. 317-318)920

B- Evlat Edinenin Ölümüyle Velâyetten Yoksun Kalan Evlat Edinilen Küçük (TMK m. 317-318)921

C- Evlat Edinenden Velâyet Hakkının Kaldırılmasıyla Velâyetten
Yoksun Kalan Evlat Edinilen Küçük (TMK m. 348)922

VI. EVLİLİK DIŞI DOĞAN VE ANASININ KORUYAMADIĞI ÇOCUK923

A- Evlilik Dışı Doğan ve Anası Küçük Olan Küçük (TMK m. 337 f.  II)923

B- Evlilik Dışı Doğan ve Anası Kısıtlı Olan Küçük (TMK m. 337 f. II)925

C- Evlilik Dışı Doğan ve Anası Ölmüş Olan Küçük (TMK m. 337 f. II)925

Ç- Evlilik Dışı Doğan ve Anasından Velâyet Hakkı Alınmış Olan
Küçük  (TMK m.  337 f. II)927

& 43.VESAYET ALTINA ALINAMAYACAK KÜÇÜKLER929

I. ANA VE BABADAN BİRİNİN ÖLÜMÜNDE VELÂYET SAĞ KALAN
 EŞE AİTTİR (TMK m.336 f. III)929

II. BOŞANMADA VELÂYET ÇOCUK KENDİSİNE BIRAKILAN
 TARAFA AİTTİR (TMK m.  336 f. III)931

III. ORTAK HAYATA SON VERİLMİŞSE VELÂYET EŞLERDEN
 BİRİNE VERİLEBİLİR (TMK m. 336 f. II)933

IV. AYRILIK HÂLİ GERÇEKLEŞMİŞSE VELÂYET EŞLERDEN BİRİNE
 VERİLEBİLİR (TMK m.  336 f. II)933

V. EVLİLİK DEVAM ETTİĞİ SÜRECE VELÂYETİ ANA VE BABA
 BİRLİKTE KULLANIRLAR (TMK m. 336 f. I)933

VI.ANA VE BABA EVLİ DEĞİLSE VELÂYET ANAYA AİTTİR
 (TMK m. 337 f. I)934

VII. HAKKINDA VESAYET ALTINA ALINMA KARARI BULUNAN
 KÜÇÜKLER935

& 44. VESAYETİ GEREKTİREN HÂLİ BİLDİRME ZORUNLULUĞU (TMK M. 404 F. II)936

I. GENEL OLARAK936

II. BİLDİRME YÜKÜMLÜSÜ OLANLAR936

A- Nüfus Memurları936

B- İdari Makamlar937

C- Noterler946

Ç- Mahkemeler946

III. BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI947

& 45. ÇOCUKLARIN KISITLANMASI950

I. GENEL OLARAK950

II. ERGİN OLMAYAN  ÇOCUKLARIN KISITLANMASI 968
 (TMK m. 419 f. II)950

A- Genel Olarak951

B- Kısıtlanma Koşulları Gerçekleşmelidir951

1- Kısıtlama Sebepleri Araştırılmalıdır951

2- Kısıtlama Sebepleri Belirlenmelidir 955

3- Kısıtlama Gereği Bulunmalıdır 958

C- Kısıtlama Kararı Ergin Olduktan Sonra Sonuç Doğurur960

III. ERGİN ÇOCUKLARIN KISITLANMASI (TMK m. 335, 419 f. III)960

A- Kısıtlanan Ergin Çocuklar Kural Olarak Velâyet Altında Bırakılır960

1- Daha Önce Alınmış Kısıtlama Kararı Bulunmamalıdır961

2- Kısıtlama Kararı Verilmelidir961

3- Kısıtlanan Ergin Çocuklar Kural Olarak Ana ve Babanın Velâyet Altında Bırakılır962

B- Kısıtlanıp Velayet Altında Bırakılan Ergin Çocuklara Uygulanacak Hükümler963

1- Yargıtay’a Göre Velayet Hükümleri Uygulanır963

a. Veli, Kaçınma Talebinde Bulunulamaz970

b. Velinin Şahsına İtiraz Edilemez971

c. Velayetin Kaldırılması İstenebilir971

2- Düşüncemize Göre Vesayet Hükümleri Uygulanır973

V. GECİKMEKSİZİN ATAMA YAPILMALIDIR (TMK. m. 419 f. I)974

VI. KISITLAMA SEBEPLERİ975

A- Kanun Gereği Kısıtlama (TMK m. 405-407)975

B- İstek Üzerine Kısıtlanma (TMK m. 408)976

İKİNCİ BÖLÜM
ÇOCUĞUN ÖZEL KANUNLARA GÖRE KORUNMASI

& 46.ÇOCUĞUN 2828 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI977

I. GENEL OLARAK977

II. KORUMA KAPSAMINDA BULUNANLAR978

A- Korunmaya İhtiyacı Olan Çocuk978

1- Ana veya Babasız Çocuk978

2- Ana ve Babasız Çocuk979

3- Ana veya Babası Belli Olmayan Çocuk979

4- Ana ve Babası Belli Olmayan Çocuk980

5- Ana veya Babası Tarafından Terkedilen Çocuk980

6- Ana ve Babası Tarafından Terk Edilen Çocuk981

7- Ana veya Babası Tarafından İhmal Edilen Çocuk982

B- Engelli982

C- Bakıma İhtiyacı Olan Engelli 983

Ç- İhtiyacı Olan Yaşlı 983

III. KORUNACAKLARI TESPİT VE İNCELEME İLE GÖREVLİ
 KURUM984

IV. KORUMANIN KURULUŞLARDA YERİNE GETİRİLMESİ 984

A- Kuruluş Modelleri984

1- Koğuş Tipi Bakım Modeli984

2- Ev Tipi Bakım Modeli985

a. Çocuk Evleri985

b. Sevgi Evleri985

B- Sosyal Hizmet Kuruluşları985

1- Çocuk Yuvaları985

2- Yetiştirme Yurtları986

3- Kreş ve Gündüz Bakımevleri990

4- Huzurevleri990

5- Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri991

6- Çocuk Destek Merkezleri 991

7- Kadın veya Erkek Konukevleri991

8- Toplum veya Aile Danışma Merkezleri992

9- Aktif Yaşam Merkezi 992

10- Çok Amaçlı Sosyal Hizmet Kuruluşları992

11- Çocuk Evleri992

C- Korunma Kararı Verilmesi Davası993

1- Görevli Mahkeme993

2- Yetkili Mahkeme994

3- Taraflar995

a. Davacı995

b. Davalı995

1. Kuruma Yöneltilmelidir995
2. Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir996

4- Yargılama Usulü997

Ç- Korunma Kararı Acil Hallerde Beklenmeyebilir998

1- Zorunluluk Bulunmalıdır999

2- Mahalli Mülki Amirin Onayı Alınmalıdır999

3- Korunma Altına Alınmalıdır999

a. Kuruluşlarda999

b. Aile Yanında999

4- Daha Sonra Korunma Kararı Alınmalıdır999

D- Korunma Kararının Sonuçları1000

1- Ayrıcalık Hakkı1000

a. Devir Ayrıcalığı1000

b. Temlik Ayrıcalığı1000

c. Haciz Ayrıcalığı1000

2- Dava Açma Hakkı1000

3- Evlenme Yardımı Hakkı1001

4- Mirasın Kuruma Geçmesi Hakkı1001

5- Çocuğu Temsil Hakkı1001

6- Tespit Hakkı1004

E- Korunmanın Süresi1007

1- Ergin Oluncaya Kadar Uygulanır 1007

2- Ergin Olmadan Kaldırılabilir1007

3- Ergin Olduktan Sonra Sürdürülebilir1008

a. Çocuğun Statüsü Uygun Olmalıdır1008

1. Öğrenime Devam Eden Çocuklar1008
2. Öğrenime Devam Etmeyen Çocuklar1008
3. Bedensel, Zihinsel ve Ruhsal Özürlü Çocuklar1009

b. Çocuğun Rızası Olmalıdır1009

c. Mahkeme Kararı Bulunmalıdır1009

F- Korunma Kararının Kaldırılması Davası1010

1- Korunma Kararının Kaldırılmasında Görevli Mahkeme1010

a. 2828 Sayılı Kanuna Göre Alınan Korunma Kararının Kaldırılması1011

b. 6972 Sayılı Kanuna Göre Alınan Korunma Kararının Kaldırılması1012

2- Korunma Kararının Kaldırılmasında Yetkili Mahkeme1014

3- Korunma Kararının Kaldırılmasında Taraflar1014

a. Davacı1014

b. Davalı1014

1. Kuruma Yöneltilmelidir1014
2. Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir1015

aaa. Ergin Olmayan Çocuk1015

bbb. Ergin Olan Çocuk1016

4- Korunma Kararının Kaldırılmasında Yargılama Usulü1016

5- Korunma Kararının Kaldırılmasının Sonuçları1018

V. KORUNMANIN KORUYUCU AİLEDE YERİNE GETİRİLMESİ 1018

A- Koruyucu Aile Kurumu1019

1- Koruyucu Ailenin Yükümlülükleri1020

2- Koruyucu Ailenin Denetimi1022

3- Koruyucu Aileye Yapılacak Ödemeler1022

a. Genel Olarak 1022

b. Geçici koruyucu ailelere yapılacak ödemeler1023

c. Eğitim, kurs, servis, harçlık ve diğer giderler1024

ç. Sağlık giderleri1025

4- Koruyucu Aile Görevinin Süresi1025

5- Koruyucu Ana-Baba Veli Sıfatını Taşımaz1025

B- Sorumlu Birim1026

C- Çocuğun Statüsü1027

1- Mahkeme Kararı Şekli1027

a. Korunma Kararı1027

b. Acil Korunma Kararı1027

c. Bakım Tedbiri Kararı1027

2- Mülki Amir İşlem Şekli1028

a. Acil Korunma Kararı Alınan Çocuk1028

b. Bakım Onayı Verilen Çocuk1028

3- Mahkeme Kararına Konu Çocuklar1028

a. SHK m. 3, f. I/b bendinde Yer Alan Çocuklar1028

b. SHK m. 22 hükmünde Yer Alan Çocuklar1028

c. SHK m. 24 hükmünde Yer Alan Çocuklar1029

ç. ÇKK m. 3, f. I/a bendinde Yer Alan Çocuklar1029

d. ÇKK m. 5, f. I/c bendinde Yer Alan Çocuklar1030

e. ÇKK m. 9 hükmünde Yer Alan Çocuklar1030

4- Seçim Şekli1030

5- Uygun Koruyucu Aile İle Eşleştirme1031

6- Öz Ailesine İzinli Verilme1031

Ç- Koruyucu Ailenin Statüsü1032

1- Koruyucu Ailenin Seçimi1032

2- Koruyucu Ailenin Eğitimi1034

3- Koruyucu Ailenin Çocukla Birlikte Seyahat Etmesi1034

4- Koruyucu Ailenin Yerleşim Yeri Değişikliği1035

D- Komisyon ve Koruyucu Aile Biriminin Statüsü1035

1- Komisyonun Statüsü1035

a. Komisyon Kuruluş ve İşleyiş Esasları1035

b. Komisyonun Görevleri1036

2- Koruyucu Aile Biriminin Statüsü1036

E- Çocuğun Yerleştirilmesi Usulü1037

1- Araştırma ve İnceleme1037

2- İşlemlere İtiraz1037

3- Çocuğun Yerleştirilme Şekli1038

a. Uyum Süreci Beklenir1038

b. Sözleşme İmzalanır1038

c. Uygun Sayıda Yerleştirme Yapılır1038

ç. Koruyucu Aile Kimlik Kartı Verilir1039

4- İzleme İşlemi1039

a. İzleme Esasları1040

b. Koruyucu Aile ve Çocuğun İzlenmesi Süreci1040

c. Çocuğun Öz Ailesinin İzlenmesi Süreci1041

ç. Çocuğun Geçmiş Yaşantısından Diğer Kişilerle Görüşmelerinin İzlenmesi Süreci1041

F- Hizmetin Sonlandırılması1042

1- Çocuğun Geri Alınması1042

2- Geri Alınan Çocuğun Yararlanacağı Hizmet1043

3- Koruyucu Aile Statüsünün İptali1043

4- Suç Duyurusunda Bulunma1044

VI. BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRMA1044

A- Evlat Edinme Kurumu1044

1- Yararları1046

a. Sosyal Devletin Zaafiyetini Giderme1046

1. Tarihçe1047

aaa. Darüşşafaka (Şefkat Evi)1047

bbb. Darülaceze (Düşkünler Evi)1047

ccc. Darüleytam (Yetimhane)1047

ççç. Himaye-i Etfal Cemiyeti
(Çocuk Esirgeme Kurumu)1047

1. Günümüzde Sosyal Yardım1047

b. Evlat Özlemini Giderme 1048

c. Bakıma Gereksinimi Olanların Güvenliğini Sağlama1049

2- Sakıncaları1049

a. Miras Payının Azalması1049

b. Miras Kaçırma Olanağının Verilmesi1049

c. Mirasın Ele Geçirilmesine Olanak Sağlaması1050

ç. Evlatlığın Emeğinin Kullanılması1050

B- Benzeri Kavramlar/Kurumlar1050

1- Manevi Evlat1050

a. İslam’dan Önce1050

b. İslamdan Sonra1051

2- Besleme (Yanaşma/Ahretlik)1051

& 47.ÇOCUĞUN 5395 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI1052

I. GENEL OLARAK1052

II. KORUMA KAPSAMINDA BULUNANLAR1054

A- Korunma İhtiyacı Olan Çocuk1055

B- Suça Sürüklenen Çocuk1055

III. KORUMADA YER ALAN KİŞİ VE KURUMLAR1056

A- Mahkemeler1056

1- Çocuk Mahkemeleri1056

2-Çocuk Ağır Ceza Mahkemeleri1057

B- Resmî veya Özel Kurumlar1057

C- Sosyal Çalışma Görevlisi1058

IV. KORUYUCU VE DESTEKLEYİCİ TEDBİRLER1058

A- Tedbirin Türü1058

1- Olağan Tedbir Kararları1058

a. Danışmanlık Tedbiri1058

b. Eğitim Tedbiri1059

c. Bakım Tedbiri1059

ç. Sağlık Tedbiri1061

d. Barınma Tedbiri1063

e. Diğer Tedbirler1064

2- Acil Korunma Tedbiri1064

a. Acil Bir Durum Bulunmalıdır1065

b. Acil Korunma Kararı Süresi1065

c. Sosyal İnceleme Yapılmalıdır1065

1. Tedbir Kararı Alınması Gerektiği Anlaşılırsa1065
2. Tedbir Kararı Alınmaması Gerektiği Anlaşılırsa1065

ç. Çocuk Hâkimine Müracaat Edilmelidir1065

B- Tedbirin Süresi1066

C- Tedbirin Şekli1066

Ç- Tedbirin Değiştirilmesi1067

D- Tedbirin Kaldırılması1067

E- Tedbir Giderleri1069

V. YARGILAMA USULÜ1069

A- Görevli Mahkeme1069

B- Yetkili Mahkeme1075

C- Davacı1075

1- İstem Üzerine1076

2- Re'sen1076

Ç- Davalı1076

1- Kuruma Yöneltilmelidir1076

2- Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir1077

D- Kuruma Başvuru1080

1- Bildirim Yükümlülüğü1080

2- Araştırma Yükümlülüğü1080

3- Başvuru Hakkı1080

E- Kural Olarak Duruşma Yapılmaksızın Tedbir Kararı Verilemez1081

F- Görüş Alınmalıdır1082

G- Yargılama Giderleri1082

H- Kanun Yolu1083

1- Çocuk Mahkemesinden Verilen Kararlar1083

2- Aile Mahkemesinden Verilen Kararlar1084

3- Aile Mahkemesi Sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesinden Verilen Kararlar1084

& 48. ÇOCUĞUN 6284 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI1085

I. GENEL OLARAK1085

A- Amaç (6284 SK m. 1, f. I)1086

B- Temel İlkeler1087

1- Pozitif Hukuk Esas Alınır (6284 SK m. 1, f. II/a)1087

2- Adil, Etkili ve Süratli Bir Usul İzlenir (6284 SK m. 1, f. II/b)1087

3- İnsan Onuruna Yaraşır Davranılır  (6284 SK m. 1, f. II/c)1087

4- Tedbirler Ayrımcılık Olarak Yorumlanamaz
(6284 SK m. 1, f. II/ç)1087

5- Herkes İhbar Edebilir (6284 SK m. 7)1087

C- Kavramlar1088

1- Şiddet (6284 SK m. 2/d)1088

2- Ev İçi Şiddet (6284 SK m. 2/b)1088

3- Kadına Yönelik Şiddet (6284 SK m. 2/ç)1088

4- Şiddet Uygulayan (6284 SK m. 2/g, ŞÖNİMY m. 3/p)1088

5- Şiddet Mağduru (6284 SK m. 2/e)1089

6- Tedbir Kararı (6284 SK m. 2/ğ)1089

a. Koruyucu Tedbir Kararı1089

b. Önleyici Tedbir Kararı1089

7- Makamlar1090

a. İdare1090

1. Mülki Amir1090
2. Kolluk Amiri (6284 SK m. 11)1090
3. Kolluk(6284 SKUY m. 3/h)1091

b. Hakimlik (6284 SK m. 2/c)1091

8- Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hal (6284 SKUY m. 3/c)1091

9- Geçici Koruma (6284 SKUY m. 3/ç)1091

10- Hayati Tehlike (6284 SKUY m. 3/f)1092

11- İhbar (6284 SKUY m. 3/g)1092

12- Şikayet (6284 SKUY m. 3/g)1092

13- Konukevi (6284 SKUY m. 3/i)1092

II. İDARE TARAFINDAN VERİLECEK KORUYUCU TEDBİR
 KARARLARI1092

A- Mülkî Amir Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları1093

1- Uygun Barınma Yeri Sağlanması (6284 SK m. 3, f. I/a)1093

2- Geçici Maddi Yardım Yapılması (6284 SK m. 3, f. I/b, 17)1093

a.Ödeme Miktarı (6284 SK m. 17, f. I)1093

b. Ödemenin Kaynağı (6284 SK m. 17, f. II)1093

c. Ödemenin Tahsili1093

1. Şiddet Uygulayandan Tahsil (6284 SK m.17, f. II)1094
2. Korunan Kişiden Tahsil (6284 SK m.17, f. III)1094

3- Rehberlik ve Danışmanlık Hizmeti Verilmesi
(6284 SK m. 3, f. I/c)1094

4- Geçici Koruma Altına Alınması (6284 SK m. 3, f. I/ç)1094

a. İlgilinin Talebi Üzerine Geçici Koruma1094

b. Resen Geçici Koruma1094

5- Kreş İmkânının Sağlanması (6284 SK m. 3, f. I/d)1095

6- Uygun Görülecek Benzer Tedbirler1095

B- Kolluk Amirlerince Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları
(6284 SK m. 3, f. II)1095

1- Koruyucu Tedbir Kararlarının Konusu 1095

a. Uygun Barınma Yeri Sağlanması1095

b. Geçici Koruma Altına Alınması1095

2- Koruyucu Tedbir Kararlarının Sonuçları1096

III. HÂKİM TARAFINDAN VERİLECEK TEDBİR KARARLARI1096

A- Hâkim Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları
(6284 SK m. 4)1096

1-İşyerinin değiştirilmesi (6284 SK m. 4/a)1096

2- Ayrı Yerleşim Yeri Belirlenmesi (6284 SK m. 4/b)1096

3- Aile Konutu Şerhi Konulması (6284 SK m. 4/c)1097

4- Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belgelerinin Değiştirilmesi
(6284 SK m. 4/ç)1098

a. Hayatî Tehlike Bulunmalıdır1098

b. Diğer Tedbirler Yetersiz Kalmalıdır1098

c. Gerekirse Araştırma Yapılmalıdır1099

d. İlgilinin Aydınlatılmış Rızası Bulunmalıdır
(6284 SKUY m. 3/a)1099

1. Aydınlatılmış Rıza Kavramı1099
2. Aydınlatılmış Rızanın Alınması1099

aaa. Açıklama Yapılmalıdır1099

bbb. Yazılı Beyan Alınmalıdır1100

5- Diğer Koruyucu Tedbir Kararları (6284 SK m. 4)1100

B- Hâkim Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları1100

1- Söz ve Davranışlarda Bulunmaması (6284 SK m. 5, f. I/a)1100

2- Uzaklaştırılması (6284 SK m. 5, f. I/b)1100

3- Müşterek Konutun Tahsis Edilmesi (6284 SK m. 5, f. I/b)1101

4- Kişisel İlişkisinin Düzenlenmesi (6284 SK m. 5, f. I/ç)1101

a. Refakatçi Eşliğinde Yapılması 1101

b. Sınırlanması1101

c. Kaldırılması1101

5- Yaklaşmaması1101

a. Mekana Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. I/c)1101

1. Konuta Yaklaşmama1102
2. Okula Yaklaşmama1103
3. İşyerine Yaklaşmama1103

b. İlgili Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. I/d)1103

1. Yakınlarına Yaklaşmama1103
2. Tanıklarına Yaklaşmama1104
3. Çocuklarına Yaklaşmama1104

c. Korunan Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. I/c)1104

6- Eşyalarına Zarar Vermemesi (6284 SK m. 5, f. I/e)1105

a. Şahsi Eşyalarına Zarar Vermemesi1105

b. Ev Eşyalarına Zarar Vermemesi1105

7- Rahatsız Etmemesi (6284 SK m. 5, f. I/f)1105

a. İletişim Araçlarıyla Rahatsız Etmemesi1106

b. Sair Surette Rahatsız Etmemesi1106

8- Silahları Teslim Etmesi1106

a. Silahı Kolluğa Teslim Etmesi (6284 SK m. 5, f. I/g, 6)1106

b. Silahı Kurumuna Teslim Etmesi (6284 SK m. 5, f. I/ğ)1106

9- Alkol ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Engellenmesi
(6284 SK m. 5, f. I/h)1106

a. Kullanmaması1107

b. Yaklaşmaması1107

c. Muayene ve Tedavisinin Sağlanması1107

10- Sağlık Kuruluşuna Başvurunun ve Giderlerin Karşılanması 1107

a. Sağlık Kuruluşuna Başvurunun ve Giderlerin Karşılanması (6284 SK m. 5, f. I/ı)1108

b. Sağlık Giderlerin Karşılanması (6284 SK m. 19)1108

11- Diğer Önleyici Tedbir Kararları (6284 SK m. 5, f. I)1109

C- Ek Tedbirlerin Alınması (6284 SK m. 3)1109

1- Çocuk Koruma Kanununda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler (6284 SK m. 5, f. III)1109

2- 4721 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici
Tedbirler1109

a. Velayet (6284 SK m. 5, f. III)1109

b. Kayyım (6284 SK m. 5, f. III)1110

c. Nafaka1110

1. Nafakaya Karar Verme Yetkisi (6284 SK m.5, f. III)1110
2. Nafakanın Re'sen Verilmesi (6284 SK m.5, f. IV)1110
3. Nafakanın Tahsili(6284 SK m. 18)1111

ç.Kişisel İlişki Kurulması (6284 SK m. 5, f. III)1111

D- Kolluk Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları
(6284 SK m. 5, f. II)1111

1- Söz ve Davranışlarda Bulunmaması (6284 SK m. 5, f. II)1112

2- Uzaklaştırılması (6284 SK m. 5, f. II)1112

3- Müşterek Konutun Tahsis Edilmesi (6284 SK m. 5, f. II)1112

4- Yaklaşmaması1112

a. Mekana Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. II)1112

1. Konuta Yaklaşmama1113
2. Okula Yaklaşmama1113

cc.İşyerine Yaklaşmama1113

b. İlgili Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. II)1114

1. Yakınlarına Yaklaşmama1114
2. Tanıklarına Yaklaşmama1114
3. Çocuklarına Yaklaşmama1114

c. Korunan Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. II)1115

IV.MERKEZLERİN KURULMASI, DESTEK HİZMETLERİ VE
 KURUMLARARASI KOORDİNASYON1115

A- Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinin (ŞÖNİM) Kuruluşu
(6284 SK m. 2/f, 14)1115

B- ŞÖNİM Destek Hizmetleri (6284 SK m. 15)1116

1- Genel Olarak (6284 SK m. 15, f. I)1116

a. Bilgi Bankası Oluşturmak1116

b. Tedbir Kararları Sicili Tutmak1116

c. Hizmetleri Koordine Etmek1117

d. Başvurularda Bulunmak1117

e. Programlar Hazırlamak ve Uygulamak1117

f. Çağrı Merkezini Yaygınlaştırmak1117

g. İşbirliği Yapmak1117

2- Korunan Kişilerle İlgili Destek Hizmetleri
(6284 SK m. 15, f. II)1117

a. Rapor İle Destek1117

1. Hâkimin isteği üzerine1118
2. İlgili Makam veya Merciin İsteği Üzerine1118

b. Hakları ve İşi Konusunda Destek 1118

c. Öneri ve Yardım Konusunda Destek1118

d. Etki ve Sonuçları Konusunda Destek1118

e. Sorunların Çözümü Konusunda Destek1118

f. Maddi Konularda Destek1118

3- Şiddet Uygulayan Kişilerle İlgili Destek Hizmetleri
(6284 SK m. 15, f. III)1119

a. Rapor İle Destek1119 

1. Hâkimin isteği üzerine1119
2. İlgili Makam veya Merciin İsteği Üzerine1119

b. Rehabilitasyon İle Destek1119 

1. Eğitim ve Rehabilitasyon Programları1119
2. Muayene ve Tedavi1119
3. Meslek Edindirme Kursları1120

4- Kural Olarak Farklı Birimlerde Hizmet Sunulacaktır1120

C- Kurumlararası Koordinasyon (6284 SK m. 16)1120

1- Yükümlülük1120

2- Bakanlığa Yardımcı Olma1120

3- Bilgilendirme1121

a. Televizyon ve Radyo Yayını1121

b. Eğitim 1121

1. Programlar1121
2. Müfredat1122

V. YARGILAMA USULÜ1122

A- Görevli Mahkeme1122

B- Yetkili Mahkeme (6284 SK m. 8, f. I)1122

C- Harç ve Masraflar (6284 SK m. 20, f. I)1123

D- Davaya ve Çekişmesiz Yargıya Katılma (6284 SK m. 20 f. II)1123

E- Tedbir Kararı Usulüne Uygun Olmalıdır1124

1- Tedbir Kararının Verilmesi1124

a. Talep ya da Başvuru Bulunmalıdır (6284 SK m. 8, f. I)1124

1. İlgilinin Talebi1124
2. Bakanlığın Başvurusu1124
3. Kolluk Görevlilerinin Başvurusu1124
4. Cumhuriyet Savcısının Başvurusu1124

b. Duruşma Yapmadan Verilebilir1125

c. En Çok Altı Ay İçin Verilebilir (6284 SK m. 8, f. II)1125

d. Süre ve Şekli Yeniden Düzenlenebilir1125

1. Değiştirilebilir1125
2. Kaldırılabilir1125
3. Aynen Devam Ettirilebilir1125

e. Delil veya Belge Aranmaz (6284 SK m. 8, f. III)1125

f. Kusur Araştırması Yapılmaz1126

g. Geciktirilmeksizin Verilir (6284 SK m. 8, f. III)1126

h. Kişisel Eşya ve Belgelerin Teslimi Sağlanabilir
(6284 SK m. 8 f. VII)1127

ı.Adli Tatilde Verilebilir1127

2- Kararın Tebliği1127

a. Tedbir Kararının Tebliği1127

1. İlgilisine Yapılır1127

aaa. Korunan Kişiye Tebliğ (6284 SK m. 8 f. IV)1127

bbb. Şiddet Uygulayana Tebliğ (6284 SK m. 8 f. IV)1127

bb.Zorlama Hapsinin Uygulanacağı İhtarı Yapılır
(6284 SK m. 8 f. V)1128

b. Tedbir Talebinin Reddi Kararının Tebliği
(6284 SK m. 8 f. IV)1128

3- Tedbir Kararlarında Gizlilik (6284 SK m. 8 f. VI)1128

4- Tedbir Kararına İtiraz1128

a. İtiraz Edebilenler (6284 SK m. 9 f. I)1129

b. İtiraz Süresi (6284 SK m. 9 f. I)1129

c. İtiraz Yeri (6284 SK m. 9 f. I-II)1129

ç. İtirazı Karara Bağlama Süresi (6284 SK m. 9 f. III)1129

d. İtiraz Üzerine Verilen Kararın Niteliği
(6284 SK m. 9 f. III)1129

5- Tedbir Kararlarının Bildirimi1130

a. Kararın Bildirimi (6284 SK m. 10 f. I)1130

1. Bakanlığın İlgili İl ve İlçe Müdürlüklerine Bildirim1130
2. Cumhuriyet Başsavcılığına Bildirim1130
3. Kolluğa Bildirim1130

b. Başvurunun Bildirimi (6284 SK m. 10 f. II)1130

6- Tedbir Kararlarının Uygulanması1131

a. Görevli ve Yetkili Birim (6284 SK m. 10 f. III)1131

1. Korunan Kişinin Yerleşim Yeri Kolluk Birimi1131
2. Korunan Kişinin Bulunduğu Yer Kolluk Birimi1131
3. Tedbirin Uygulanacağı Yer Kolluk Birimi1131

b. Kollukta Barınma İmkânı Sağlanması (6284 SK m. 10)1131

1. Bakanlığın Yerlerinde Barınma (6284 SK m. 10 f. IV)1132
2. Kamu Yerlerinde Barınma (6284 SK m.10 f. VI)1132

c. Tefhim veya Tebliğ Edilmeme Uygulanmaya Engel Teşkil Etmez (6284 SK m. 10 f. V)1132

ç. İşyerinin Değiştirilmesi Yönündeki Tedbir Kararının Uygulanması (6284 SK m. 10 f. VII)1132

d. Teknik Yöntemlerle Takip Yapılması (6284 SK m. 12)1132

7- Tedbir Kararlarına Aykırılık (6284 SK m. 13)1132

a. Zorlama Hapsi 1132

1. Görevli Mahkeme1133
2. Süresi (6284 SK m.13, f. I-II)1133
3. Yerine Getirilmesi (6284 SK m.13, f. III)1133

b. Bildirimi (6284 SK m. 13, f. III)1134

8- Tedbir Kararlarının Etkisi 1134

& 49.ÇOCUĞUN 4787 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI1135

I. GENEL OLARAK 1135

II. USUL HÜKÜMLERİ 1135

A- Hüküm Bulunan Haller1135

1- Eşlerin Sorunlarını Belirlemek1136

2- Çocukların Sorunlarını Belirlemek1136

3- Sorunların Sulh Yoluyla Çözümünü Teşvik Etmek1136

4- Gerektiğinde Uzmanlardan Yararlanmak1136

B- Hüküm Bulunmayan Haller1136

III. ÖNLEMLER1136

A- Yetişkinler Hakkında1137

1- Eşleri Uyarma1137

2- Eşleri Uzlaştırma 1137

3- Ailenin Ekonomik Varlığına İlişkin Önlemleri Alma1137

4- Akçalı Yükümlülüklere İlişkin Önlemleri Alma1137

5- Yerleştirme1137

a. Resmî Sağlık Kurumlarına Yerleştirme1137

b. Özel Sağlık Kurumlarına Yerleştirme1137

c. Sosyal Hizmet Kurumlarına Yerleştirme1138

ç. Huzur Evlerine Yerleştirme1138

d. Benzeri Yerlere Yerleştirme1138

6- Meslek Edinme Kursuna Verme1138

7- Eğitim Kurumuna Verme1138

B- Küçükler Hakkında1138

1- Nafaka Yükümlülüğü Konusunda Önlem Alma1139

2- Çocuk Mallarının Yönetimi ve Korunmasına İlişkin Önlemleri Alma  1139

3- Yerleştirme1139

a. Bedensel ve Zihinsel Gelişmesi Tehlikede Olan Küçüğü Yerleştirme1139

1. Aile Yanına Yerleştirme1139
2. Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme1139
3. Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme1139

çç. Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme1140

b. Manen Terk Edilmiş Halde Kalan Küçüğü Yerleştirme1140

1. Aile Yanına Yerleştirme1140
2. Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme1140
3. Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme1140

çç. Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme1140

c. İşyerlerine Yerleştirme1140

ç. Meslek Sahibi Birinin Yanına Yerleştirme1140

& 50.ÇOCUĞUN 5717 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI1141

I. GENEL OLARAK1141

II. KANUNUN KAPSAMI1142

A- Amaç1142

B- Konusu ve Şahsî Uygulama Alanı1142

C- Tedbir Niteliği1143

Ç- Uygulama Alanında Yer Alan Kavramlar1144

1- Merkezî Makam1144

2- Başvuru sahibi1144

3- Çocuk1144

4- Velâyet hakkı1145

5- Şahsî ilişki kurma hakkı1145

6- Sözleşme 1145

7- Genel Müdürlük1145

8- Uzmanlar1146

9- Mahkeme1146

III. MERKEZÎ MAKAMIN ALACAĞI TEDBİRLER1146

A- Mahallî Cumhuriyet Başsavcılıklarının Aracılığı1146

B- Merkezî Makamın Görevleri1146

1- Çocuğun Bulunduğu Yeri Tespit Etmek1147

2- Yeni Tehlikeleri veya Zararları Önlemek1147

3- Rıza İle İade veya Sulh Yoluyla Bir Çözümü Araştırmak1147

4- Çözüm Sağlanamamışsa Dava Açmak1147

5- Uygulamada Kolaylık Sağlamak1147

IV. USÛL  HÜKÜMLERİ1148

A- Görevli Mahkeme1148

B- Yetkili Mahkeme1148

1- Çocuğun Halen Oturduğu Yer Mahkemesi1148

2- Koruma Altına Alındığı Yer Mahkemesi1148

C- Başvuru Usûlü1149

Ç- Dava Açma Usûlü1149

D- Davalı1150

E- Sulh Yoluyla Çözüm1150

F- Yargılama Usûlü1150

1- Davaname Taraflara Tebliğ Olunur1151

2- Dava Mahalli Cumhuriyet Başsavcılığı Huzuru İle Görülür1152

3- Basit Yargılama Usulü Uygulanır1155

4- Adlî Tatilde Görülür1155

5- Diğer Davalar Ayrılmalıdır1156

6- Velayet Davası Bekletilir1156

7- Geçici Koruma Tedbirleri Alınır1159

8- Davadan Feragat Edilebilir1160

9- Gerekirse Uzman Raporu Alınır1161

G- Kanun Yolu1162

V. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN OLUŞMASI1163

A- Taraf Devletler Arasında Uygulanır1163

B- Yürürlük Sonrası Olaylarda Uygulanır1165

C- Mutat Meskeni Taraf Devletlerden Birinde Bulunan Çocuklara Uygulanır1165

Ç- İade Yükümlülüğü Çocuk 16 Yaşına Geldiğinde Sona Erer1166

D- İade Davası Bir Yıl İçinde Açılmalıdır1166

E- Velâyet Hakkı İhlâl Edilmiş Olmalıdır1167

1- Velâyet Hakkı Bulunmayan Taraf İstekte Bulunamaz1167

2- Alıkoyma Kanuna Aykırı Olmalıdır1168

3- Mutad Meskeninin Bulunduğu Ülkeden Alınmış Velayet veya Kişisel İlişki Kurma Kararı Gerekmez1170

4- Ceza Hükümleri Saklıdır1170

VI. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SONLANMASI1170

A- Çocuğun Yeni Çevresine Uyum Sağlaması1171

B- Velayet Hakkının Fiilen Kullanılmaması1172

C- Velayet Hakkı Sahibinin İzni1172

Ç- Velayet Hakkı Sahibinin Sonradan Kabul Etmesi1172

D- Çocuk İçin Ciddi Riskin Bulunması1173

1- Fiziki Risk1174

2- Psikolojik Risk1174

3- Katlanılamayacak Risk1178

a. Davacının Aile İçi Şiddeti1179

b. Davacının Cinsel İstismarı1180

c. Davacının Sakıncalı İşte Çalıştıracak Olması1180

ç. Davacının Sağlığının Bozulması1180

d. Davacının Mutat Meskenden Ayrılması1180

e. Diğer Katlanılamayacak Riskler1181

E-Çocuğun İsteği1182

F- İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklere Yönelik İlkelerimiz1182

VII. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ ENGELLEMEYEN HALLER1183

A- Çocuğun Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç Olması1183

B- Boşanma Davasının Reddedilmiş Olması1184

C- Korumaya İlişkin Karar Verilmiş Olması1184

Ç- Korumaya İlişkin Dava Açılmış Olması1185

VIII. KARARLARIN YERİNE GETİRİLMESİ1185

A- İcra Emri Tebliğ Etmeksizin Yerine Getirilir1186

B- İcra Müdürlüğünün Yetkisi1186

C- Kolluk Kuvvetlerinin Görevleri1186

Ç- Koruma Tedbirlerinin Yerine Getirilmesi1186

D- İcranın Ertelenmesi1187

E- Çocuğun Teslimi1187

F- Çocuğun Yerinin Değiştirilmemesi1187

G- Yaptırım1188

Ğ- Çocuğun Giderleri1189

H- Yargılama Masrafları1189

I- Adlî Yardım1190

EKLER

KAVRAM DİZİNİ1209

ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ1281

ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN ÇALIŞMALARINDAN “BİR KISMI”1283