Vergi Cennetlerinin Transfer Fiyatlandırmasında Kullanımı

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
GİRİŞ 15
BİRİNCİ BÖLÜM VERGİ CENNETLERİ
I. “Vergi Cenneti” Kavramı 19
A. Kavram 19
B. Terim 24
II. Vergi Cennetlerinin Benzer Kavramlardan Ayırt Edilmesi 25
A. Tercihli Vergi Rejimlerinden Ayırt Edilmesi 25
1. Tercihli Vergi Rejimi Kavramı 26
2. Tercihli Vergi Rejimlerinin Karakteristik Özellikleri 27
B. “Offshore Finans Merkezlerinden” Ayırt Edilmesi 31
III. Vergi Cennetlerinin Karakteristik Özellikleri 33
A. Genel Olarak 33
B. OECD Yaklaşımı 36
1. Düşük veya Sıfır Oranlı Vergi Uygulamaları 37
2. Etkin Bilgi Değişiminden Yoksunluk 44
a. Vergi Cennetleri ve Gizlilik 47
b. Bilgi Değişimi ve Vergi Cennetleri Arasındaki İlişki 49
c. OECD ve Bilgi Değişimi Çabaları 53
aa. İlk Model 53
bb. Haksız Vergi Rekabeti ve Vergiden Kaçınma ile Mücadele Sürecinde Bilgi Değişimi 55
3. Şeffaflıktan yoksunluk 58
a. Şeffaflık Kavramı 58
b. OECD ve Şeffaflığın Geliştirilmesi Süreci. 61
4. Ekonomik Özden Yoksun Faaliyet. 63
a. “Ekonomik Öz” Kavramı 63

b. OECD 1998 Tarihli Zararlı Vergi Rekabeti Raporu Temelinde. 64
c. BEPS 5 Nolu Eylem Planı Temelinde 66
C. Türk KVK Yaklaşımı 69
1. Genel Olarak 69
2. KVK md. 30/7 70
a. Türk Vergi Sisteminden Düşük Seviyede Vergilendirme
Kapasitesi 70
b. Bilgi Değişiminin Kapsamı 73
c. Cumhurbaşkanlığı Kararı 74
d. KVK md. 13/2. 74
IV. Vergi Cennetlerinin Kullanım Amaçları 75
V. Vergi Cennetlerinin Zararlı Ekonomik Etkileri 79
A. Genel Olarak 79
B. Vergi Cennetlerine Akan Yatırımların Büyüklüğü Bakımından 84
VI. Vergi Cennetlerinin Sınıflandırılması 86
VII. Vergi Cennetlerinin Kullanımına Yönelik Başlıca Araç ve Yöntemler 89
A. Vergi Cennetlerinde Kullanılan Yasal Formlar 89
1. Uluslararası Ticaret Şirketleri 93
2. Sınırlı Sorumlu Şirketler 96
3. Muaf Şirketler 97
B. Çok Uluslu İşletmelerin Vergi Cennetlerini Kullanmak Amacıyla
Geliştirdikleri Transfer Fiyatlandırması Dışındaki Stratejiler. 99
1. Çifte İndirim 99
2. Şirket dönüşümü 102
3. Yeniden Yerleşme 104
4. Vergi Anlaşmaları Alışverişi ve Kolay Bayraklar 105
5. Çifte İrlandalı Hollanda Tostu 108
İKİNCİ BÖLÜM
VERGİ CENNETLERİNDE MUKİM İLİŞKİLİ KİŞİLERLE EMSALE AYKIRI BİÇİMDE YAPILAN TRANSFER FİYATLANDIRMASI
I. GENEL AÇIKLAMALAR 113
A. Transfer Fiyatlandırması Kavramı 115
B. Transfer Fiyatlandırması ve Vergi Cennetleri Arasındaki Ilişkinin Tanımlanması 118

II. Vergi Cennetlerinin Transfer Fiyatlandırmasında Kullanımının Anayasal
İlkeler Çerçevesinde Değerlendirilmesi 125
A. Vergilendirme İlkeleri Açısından 125
1. Vergide Eşitlik İlkesi Açısından 125
a. KVK md.13 125
b. KVK md.30/7 130
2. Verginin Yasallığı İlkesi Açısından 132
a. KVK md.13 132
b. KVK md.30/7 138
B. Sözleşme Hürriyeti Açısından 139
III. Transfer Fiyatlandırması Düzenlemelerinin Amacı: Vergi Hukukunda
Hakkın Kötüye Kullanımının Önlenmesi 147
A. Hakkın Kötüye Kullanımı Yasağının Anayasa ve Özel Hukuk
Dayanakları 147
1. Anayasa md. 14 147
2. MK md.2 149
B. Hakkın Kötüye Kullanımı Yasağının Vergi Hukukundaki Görünümü:
Vergiyi Dolanmaya Yönelik Özel hukuk İşlemleri (Peçeleme) 153
1. Genel Olarak 153
2. Peçeleme’nin Varlık Şartları 160
3. VUK md.3/B’nin Uygulanabilirliği 162
IV. Transfer fiyatlandırmasının Unsurları. 166
A. Özneye İlişkin Unsur: İlişkili Kişi 166
1. OECD Yaklaşımı. 167
2. Türk Yaklaşımı 169
a. Kurumların Ortakları 173
b. Kurumların veya Ortaklarının İlgili Bulunduğu Gerçek Kişi
Veya Kurumlar 176
c. Kurumların veya Ortaklarının İdaresi, Denetimi veya Sermayesi Bakımından Bağlı Bulunduğu ya da Nüfuzu Altında
Bulundurduğu Gerçek Kişi veya Kurumlar 177
d. Diğer İlişkili Kişiler 180
B. Nesneye İlişkin Unsur: Emsallere Uygunluk İlkesi 181
1. OECD Yaklaşımı. 181
a. İlkenin Tanımlanması 181
aa. Genel Olarak 181

bb. Model Vergi Anlaşması md.9 183
b. İlkenin Uygulanması 186
aa. İşlem Niteliğinin Kesin Olarak Belirlenmesi 188
bb. Karşılaştırılabilirlik Koşulları 190
aaa. Sözleşme Şartları 195
bbb. İşlevsel Analiz. 198
ccc. Malın veya Hizmetin Özellikleri 205
ddd. Ekonomik Koşullar 208
eee. İş Stratejileri. 210
c. Transfer Fiyatlandırması Yöntemleri 212
aa. Geleneksel İşlem Yöntemleri 213
aaa. Karşılaştırılabilir (Kontrolsüz) Fiyat Yöntemi. 213
bbb. Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi 218
ccc. Maliyet Artı Yöntemi 223
bb. İşleme Dayalı Kâr Yöntemleri. 226
aaa. İşleme Dayalı Net Kâr Marjı Yöntemi 226
bbb. Kâr Bölüşüm Yöntemi 228
cc. Yöntem Seçimi 230
2. Türk KVK Yaklaşımı 232
a. Transfer Fiyatlandırmasının Konusu Olarak “Alım-Satım” 232
b. Emsallere Uygunluk İlkesinin Tanımlanması 235
aa. “Emsal” Kavramı 237
bb. Emsallere Uygun Fiyat 240
cc. Emsallere Uygun Fiyatın Tespitinde Yöntem Sıralaması 241
dd. Karşılaştırılabilirlik 243
ee. Emsal Fiyat Aralığı 246
c. Hazine Zararı 247
d. Düzeltme 248
aa. Birincil Düzeltme 248
bb. Ek Düzeltmeler 250
aaa. Karşı Düzeltme 250
bbb. İkincil Düzeltme 252

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ CENNETLERİNİN TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA KULLANIMININ ÖNLENMESİNDE ARAÇ OLARAK:
BİLGİ DEĞİŞİMİ -TÜRLERİ VE ETKİNLİKLERİ-
I. BİLGİ DEĞİŞİMİ 257
A. MVA md.26 259
B. Talep Üzerine Bilgi Değişimi 262
1. Talebin Hazırlanması ve Kabulü 265
2. Bilginin Toplanarak Talebin Cevaplandırılması 266
3. Değerlendirme 268
C. Otomatik Bilgi Değişimi 272
1. Genel İtibariyle 272
2. Ortak Raporlama Standardı 275
3. Değerlendirme 278
D. Kendiliğinden Bilgi Değişimi 283
1. Kendiliğinden Bilgi Değişimine Konu Kararlar 283
2. Kendiliğinden Bilgi Değişimi Süreci 285
3. Değerlendirme 287
E. Endüstriyel Çapta Bilgi Değişimi 288
1. Kapsam ve Bilgi Değişim Süreci 288
2. Değerlendirme 290
F. Ülke Bazlı Raporların Otomatik Değişimi 291
1. Genel Olarak 291
2. Ülke Bazlı Raporların Dışındaki Belgeleme Yükümlülükleri 292
a. Ana Dosya 292
b. Yerel Dosya 295
3. Ülke Bazlı Raporlama 298
a. Ülke Bazlı Raporlamaya Konu Bilgiler 300
b. Ülke Bazlı Raporlama Süreci 302
c. Değerlendirme 304
II. İNCELEME UYGULAMALARI 307
A. Eş Zamanlı Vergi İncelemeleri 307
1. Genel Olarak 307
2. İnceleme Süreci 309

3. Değerlendirme 312
B. Yurt Dışında Vergi İncelemeleri 315
1. Genel Olarak 315
2. İnceleme Süreci 316
3. Değerlendirme 318
III. BİLGİ DEĞİŞİMİ VE İNCELEME UYGULAMALARINDA TÜRKİYE PRATİĞİ 319
A. Uluslararası Bilgi Değişiminin İç Hukuk Kaynağı: VUK md.152/A 319
B. Uluslararası Hukuk Kaynağı 320
1. Vergi Konularında Bilgi Değişim Anlaşmaları 320
2. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları 322
3. Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi 324
4. Yetkili Makam Anlaşmaları 325
SONUÇ 327
KAYNAKÇA 337