Vergi Hukukunda İzaha Davet Kurumu

Mevlüt Uzunöner

Bu çalışmada, 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 22'nci maddesi uyarınca 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 370'inci maddesinde düzenlenen İzaha Davet kurumu incelenmiştir. Bu bağlamda Hazine ve Maliye Bakanlığına verilen yetki doğrultusunda çıkarılan 519 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümleri de çalışma kapsamına dahil edilmiştir. İzaha Davet kurumunun Türk vergi hukuku mevzuatı çerçevesinde değerlendirilmesi, çalışmanın esasını oluşturmaktadır. İzaha Davet kurumu irdelenirken, vergi hukukunun temel konularına ilişkin eserlerden faydalanılmış, İzaha Daveti inceleyen çalışmalara ve bu çalışmalarda öne sürülen görüş farklılıklarına değinilmiş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları da dahil olmak üzere yargı kararları göz önünde bulundurularak değerlendirmeler yapılmıştır. Kamu alacağının hazineye intikal sürecinde vergi idaresinin sahip olduğu yetkiler ile mükellef hakları arasındaki denge gözetilmeye çalışılarak, önerilerde bulunulmuştur.(ARKA KAPAKTAN)
İçindekiler
Giriş
Birinci Bölüm
İzaha Davet Kurumunun Kanuni Temelleri, Hukuki Niteliği ve Ülkemizde İzaha Davet Kurumuna Benzer Geçmiş Düzenlemeler
1. İzaha Davet Kavramı ve İzaha Davet Kurumunun Kanuni Temelleri, Gerekçesi, Amacı ve Kapsamı
1.1. İzaha Davet Kavramı
1.2. İzaha Davet Kurumunun Kanuni Temelleri, Amacı ve Kapsamı
2. Ülkemizde İzaha Davet Kurumuna Benzer Geçmiş Düzenlemeler
2.1. Servet Beyanı
2.2. Gider Esası
2.3. Ortalama Kar Haddi ve Asgari Gayrisafi Hasılat Esası
2.4. Hayat Standardı Esası
2.5. 4008 Sayılı Kanunla VUK'un 30'uncu Maddesine Eklenen 7'nci Bent
3. İzaha Davet Kurumunun Hukuki Niteliği
3.1. İzaha Davet Kurumunun Tarh Usulleri ile Olan İlişkisi
3.2. İzaha Davet Kurumunun Denetim Yolu Olup Olmadığı Sorunsalı ve Denetim Yolları ile Olan İlişkisi
3.3. İzaha Davet Kurumunun İdari Çözüm Yolu Olup Olmadığı Sorunsalı ve İdari Çözüm Yolları ile Olan İlişkisi
3.4. Değerlendirme ve Görüşümüz
İkinci Bölüm
Türk Vergi Hukukunun Birtakım Anayasal Temelleri Açısından İzaha Davet Kurumu
1. Verginin Yasallığı İlkesi
1.1. Genel Olarak
1.2. Verginin Yasallığı İlkesinin Boyutları
1.3. Verginin Yasallığı İlkesi Doğrultusunda İzaha Davet Kurumunun Değerlendirilmesi
2. Yasal İdare İlkesi
2.1. Genel Olarak
2.2. İzaha Davet Kurumunun Yasal İdare İlkesi Doğrultusunda Değerlendirilmesi
3. Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi
3.1. Genel Olarak
3.2. İzaha Davet Kurumunun Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi Doğrultusunda Değerlendirilmesi
4. Eşitlik İlkesi
4.1. Genel Olarak
4.2. İzaha Davet Kurumunun Eşitlik İlkesi Doğrultusunda Değerlendirilmesi
Üçüncü Bölüm
İzaha Davet Kurumunun Uygulama Prosedürü ve Sonuçları
1. Genel Olarak İzaha Davet Uygulaması
2. İzaha Davet Uygulamasının Şartları
2.1. Konu Yönünden Şartlar
2.2. Usul Yönünden Şartlar
2.3. Kişi Yönünden Şartlar
2.4. Zaman Yönünden Şartlar
3. İzaha Davet Yazısının İçeriği ve Tebliği
4. İzaha Davet Uygulamasının Sonuçları
4.1. Mükellefin Herhangi Bir İzahta Bulunmaması Durumu
4.2. İzahta Bulunulması Durumunda İzahın Değerlendirilmesi
4.3. Mükellefin Sehven İzaha Davet Edilmesi Durumu
4.4. Verilen Beyanname Üzerine Ödeme Koşullarının Yerine Getirilmemesi Durumu
4.5. İzaha Davete İlişkin Verilen Beyannamelere ve İdarenin Değerlendirmesine Karşı Başvurulabilecek Adli ve İdari Yollar
Sonuç
Kaynakça