Vergi İtaatsizliği
Dr. Öğr. Üyesi Abdullah ÖMERCİOĞLU
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
GİRİŞ .13
BİRİNCİ BÖLÜM
SİVİL İTAATSİZLİK
SİVİL İTAATSİZLİĞİN TANIMI.17
İTAATSİZLİK KAVRAMI . 17
SİVİL İTAATSİZLİK KAVRAMI 19
Dar Anlamda Sivil İtaatsizlik . 21
Geniş Anlamda Sivil İtaatsizlik 22
Baskın/Yaygın Anlamda Sivil İtaatsizlik. 22
SİVİL İTAATSİZLİK İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER .23
ÖNCÜL: TABİİ HUKUK VE DİRENME HAKKI 23
Sokrates 25
John Locke 27
TEORİ: POSTMODERNİZM VE SİVİL İTAATSİZLİK . 29
Henry David Thoreau . 31
Genel Olarak Yaşamı ve Transandantalizm . 31
Sivil İtaatsizlik Eylemi. 33
Hannah Arendt . 34
John Rawls 37
Jürgen Habermas 39
Ronald Dworkin 40
Hans Saner . 41
PRATİK: SİVİL İTAATSİZLİK EYLEMCİLERİ 42
Mahatma Gandi . 42
Martin Luther King . 44
III. SİVİL İTAATSİZLİĞİN UNSURLARI 46
KANUNA AYKIRILIK 47
10 İçindekiler
TEKİL HAKSIZLIKLARA KARŞI OLMA49
ALENİLİK VE HESAPLANABİLİRLİK.50
ŞİDDETSİZLİK 51
KAMU VİCDANINA ÇAĞRI 53
CEZAİ VE HUKUKİ SORUMLULUĞUN ÜSTLENİLMESİ .55
SİVİL İTAATSİZLİĞİN MEŞRULUĞU.57
SİVİL İTAATSİZLİĞİN MEŞRULUĞUNUN KAYNAĞI 57
DEMOKRATİK YÖNETİMDE SİVİL İTAATSİZLİK 59
İKİNCİ BÖLÜM
VERGİ İTAATSİZLİĞİ
VERGİ İTAATSİZLİĞİNİN TANIMI VE UNSURLARI 61
VERGİ İTAATSİZLİĞİNİN TANIMI.62
VERGİ İTAATSİZLİĞİNİN UNSURLARI 66
Kanuna Aykırı Bir Harekette Bulunmak.66
Vergi ile İlgili Tekil Bir Haksızlık Olması .68
Aleni ve Hesaplanabilir Bir Eylemde Bulunmak 69
Eylemin Şiddet İçermemesi.69
Kamu Vicdanına Vergi ile İlgili Bir Çağrıda Bulunmak .70
Eylemin Sorumluluğunun Üstlenilmesi .71
VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÖRNEKLERİ71
ABD’DE VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÖRNEKLERİ71
İNGİLTERE’DE VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÖRNEKLERİ.72
ALMANYA’DA VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÖRNEKLERİ73
FRANSA’DA VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÖRNEKLERİ .74
TÜRKİYE’DE VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÖRNEKLERİ .75
III. VERGİ İTAATSİZLİĞİ VE VERGİYE KARŞI DİRENME BİÇİMLERİ İLİŞKİSİ 77
VERGİYE KARŞI AKTİF DİRENME BİÇİMLERİ VE VERGİ İTAATSİZLİĞİ 78
Vergi Kaçakçılığı 78
Vergi Grevi ve Vergi Reddi 80
Vergi İsyanları82
VERGİYE KARŞI PASİF DİRENME BİÇİMLERİ VE VERGİ İTAATSİZLİĞİ 83
Vergiden Kaçınma ve Mikro Vergi Planlaması.83
Vergi Yansıması .85
İçindekiler
Vergileri Geç Ödeme 85
Vergi İnzivası. 86
Vergi Cennetleri ve Kayıt Dışı Ekonomi 87
Baskı Grupları ve Mükellef Örgütleri 88
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ İTAATSİZLİĞİNİN HUKUKİ ÇERÇEVESİ
YASAMA ORGANININ VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÜZERİNDEKİ HUKUKİ ROLÜ.91
VERGİLENDİRME YETKİSİ. 91
Yasama ve Yürütme Organları Arasında Yetki Paylaşımı 92
Yerel Yönetimlerle Yetki Paylaşımı . 94
VERGİLENDİRME YETKİSİNİN SINIRLANDIRILMASI 95
Vergi ile İlgili Kararların Alınmasında Anayasal Sınırlar 95
Kanunilik İlkesi . 96
Hukuk Devleti İlkesi . 97
Sosyal Devlet İlkesi 99
Vergi Ödevi 100
Vergi ile İlgili Kararların Alınmasında Uluslararası Sınırlar 101
Uluslararası Vergi Anlaşmaları. 102
Uluslararası veya Uluslarüstü Kuruluşlara Üyelik 103
YARGI ORGANLARININ VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÜZERİNDEKİ HUKUKİ ROLÜ. 104
VERGİ YARGISI SİSTEMİNİN YAPISI 105
VERGİ YARGISI AÇISINDAN VERGİ GÜVENLİĞİ 106
Vergi Yargısının Bağımsızlığı . 106
Vergi Uyuşmazlıklarında Adil Yargılanma Hakkı . 108
Vergi Mahkemesine Erişim Hakkı 109
Vergi Mahkemelerinde Uygulanan Usul 111
III. VERGİ İDARESİNİN VERGİ İTAATSİZLİĞİ ÜZERİNDEKİ HUKUKİ ROLÜ . 112
MÜKELLEF HAKLARI 113
İDARENİN KANUNİLİĞİ İLKESİ 115
VERGİ İDARESİNİN YAPISI 116
Vergi İdaresine Yetki Devri . 117
Vergi İdaresinin Hak ve Yetkileri. 118
VERGİ İDARESİ AÇISINDAN VERGİ GÜVENLİĞİ 120
12 İçindekiler
Vergi İdaresinin Yorumu .122
Vergi İdaresinin Görüş Değiştirmesi124
VERGİ İTAATSİZLİĞİ VE VERGİ DEMOKRASİSİ İLİŞKİSİ.125
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ İTAATSİZLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
VERGİ İTAATSİZLİĞİNİ ETKİLEYEN PSİKOLOJİK VE SOSYOLOJİK FAKTÖRLER.127
VERGİYE UYUM VE VERGİNİN UYUMU 127
VERGİ ALGISI 129
VERGİ BİLİNCİ.131
VERGİ AHLAKI 132
VERGİLERİN TOPLUMA SUNULUŞ BİÇİMİ 133
VERGİ YURTTAŞLIĞI .134
MÜKELLEFLERİN EĞİTİMİ .135
VERGİ İTAATSİZLİĞİNİ ETKİLEYEN POLİTİK VE YÖNETSEL FAKTÖRLER .137
YÖNETİM BİÇİMİ 137
HUKUK SİSTEMİ139
TOPLUMSAL DÜZEN.140
MÜKELLEF AÇISINDAN VERGİ GÜVENLİĞİ .141
VERGİ İDARESİNİN İŞLEYİŞİ 142
VERGİ İDARESİNİN FİZİKİ VE TEKNİK YAPISI .143
VERGİ İDARESİNİN YARGI KARARLARINI UYGULAMASI .144
III. VERGİ İTAATSİZLİĞİNİ ETKİLEYEN EKONOMİK VE MALİ FAKTÖRLER .145
GELİR DAĞILIMINDA ADALET.146
VERGİ YÜKÜ .147
Objektif Vergi Yükü .148
Subjektif Vergi Yükü 148
KAYNAK KULLANIMINDA VE DAĞILIMINDA ETKİNLİK149
BÜTÇE PERFORMANSI VE ETKİNLİĞİ150
SONUÇ.153
KAYNAKÇA.159