VUK ve TTK KapsamındaTicari Defterler ve Belgeler
M. Vefa TOROSLU
İÇİNDEKİLER
Önsöz V
Şekiller Listesi XXVII
Kısaltmalar XXXI
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK DEFTER VE BELGELER
1.1. GENEL OLARAK DEFTERLER 1
1.1.1. Genel Açıklama 1
1.1.2. Defterlerin Sınıflandırılması 3
1.1.2.1. Tutulmalarındaki Zorunluluk Açısından Defterler 3
1.1.2.1.1. Tutulması Zorunlu Defterler 3
1.1.2.1.2. Özel Hükümlere Göre Tutulacak Defterler 3
1.1.2.1.3. İhtiyari Defterler 4
1.1.2.2. Tasdik Zorunluluğu Açısından Defterler 4
1.1.2.2.1. Tasdiki Zorunlu Defterler 4
1.1.2.2.2. Tasdiki Zorunlu Olmayan Defterler 5
1.1.2.2.3. Defterlerin Tasdik Zamanı 5
1.1.2.3. Tüccarların Sınıfı Açısından Defterler 6
1.1.2.3.1. Birinci Sınıf Tüccarların Tuttuğu Defterler 6
1.1.2.3.2. İkinci Sınıf Tüccarların Tuttuğu Defterler 6
1.1.3. Defter Tutmada Hesap Dönemi 7
1.1.3.1. Normal Hesap Dönemi 7
1.1.3.2. Özel Hesap Dönemi 7
1.1.3.3. Kıst Hesap Dönemi 7
1.1.4. Muhasebe Teorisinde Defter Sistemleri 8
1.1.4.1. İtalyan Sistemi 8
1.1.4.2. Alman Sistemi 10
1.1.4.3. Fransız Sistemi 12
1.1.4.4. İngiliz Sistemi 15
1.1.4.5. Türk Sistemi 16
1.1.4.6. Amerikan Sistemi 17
1.2. GENEL OLARAK BELGELER 19
1.2.1. Genel Açıklama 19
1.2.2. Belgelerin Sınıflandırılması 21
1.2.2.1. Oluşumuna Göre Belgeler 21
1.2.2.1.1. Doğal Belgeler 21
1.2.2.1.2. Yapay Belgeler 23
1.2.2.2. İşlevlerine Göre Belgeler 24
1.2.2.3. Düzenlenme Yerine Göre Belgeler 24
1.2.3. Muhasebe Belgelerinin Saklanması 25
1.2.4. Belgeler ile İlgili Yasal Düzenlemeler 25
1.2.4.1. Vergi Usul Kanunu’nda Belgeler 25
1.2.4.2. Türk Ticaret Kanunu’nda Belgeler 26
İkinci Bölüm
TİCARİ DEFTERLERİN HUKUKSAL BOYUTU
2.1. TİCARİ DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 27
2.1.1. VUK Açısından Defter Tutma Yükümlülüğü 29
2.1.2. TTK Açısından Defter Tutma Yükümlülüğü 30
2.2. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN BAŞLAMASI 32
2.3. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SONA ERMESİ 34
2.4. DEFTER TUTMAK ZORUNDA OLANLAR 35
2.5. TUTULACAK DEFTERLER 36
2.6. TİCARİ DEFTERLERDE KAYIT DÜZENİ 37
2.6.1. Vergi Usul Kanunu’na Göre Kayıt Düzeni 37
2.6.1.1. Defter ve Kayıtların Türkçe Tutulması 37
2.6.1.2. Kayıt ve Belgelerde Türk Parası Birimi Kullanılması 38
2.6.1.3. Defterlerin Mürekkepli Kalem veya Makine ile Tutulması 38
2.6.1.4. Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi 39
2.6.1.5. Boş Satır Bırakılmaması ve Sayfa Yok Edilmemesi 39
2.6.1.6. Zamanında Kayıt Yapılması 39
2.6.2. Türk Ticaret Kanunu’na Göre Kayıt Düzeni 40
2.7. TİCARİ DEFTERLERİN TASDİKİ 40
2.7.1. Vergi Usul Kanunu’na Göre Defterlerin Tasdiki 40
2.7.1.1. Tasdike Tabi Defterler 40
2.7.1.2. Tasdik Zamanı 41
2.7.1.3. Tasdik Makamı 42
2.7.1.4. Tasdik Yöntemi 42
2.7.2. Türk Ticaret Kanunu’na Göre Defterlerin Tasdiki 43
2.7.2.1. Tasdike Tabi Defterler 43
2.7.2.2. Tasdik Zamanı 43
2.7.2.2.1. Açılış Tasdiki Açısından 43
2.7.2.2.2. Kapanış Tasdiki Açısından 44
2.7.2.3. Tasdik Şekli 45
2.7.2.3.1. Açılış Tasdiki Açısından 45
2.7.2.3.2. Kapanış Tasdiki Açısından 45
2.7.2.4. Fiziki Ortamda Tutulacak Defterlerde Onay Yenileme 46
2.7.2.4.1. Kapanış Onayına Tabi Defterlerde Onay Yenilemenin Şekli 46
2.7.2.4.2. Kapanış Onayına Tabi Olmayan Defterlerde Onay Yenilemenin Şekli 46
2.7.3. Defterlerin Yasal Süresinden Sonra Tasdik Edilmesi
veya Hiç Tasdik Edilmemesi 46
2.7.3.1. Vergi Usul Kanunu Hükümleri Açısından 47
2.7.3.2. Türk Ticaret Kanunu Hükümleri Açısından 48
2.7.3.3. Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümleri Açısından 48
2.7.3.4. Katma Değer Vergisi Kanunu Hükümleri Açısından 48
2.8. TİCARİ DEFTERLERİN İNCELENMESİ 50
2.8.1. Defterlerin Teslimi 50
2.8.2. Defterlerin İbrazı 51
2.8.2.1. İbrazı İstenilebilecek Defter ve Belgeler 52
2.8.2.2. Defter ve Belgenin İbraz Edilmesi Gereken Makam 53
2.8.2.3. Defter ve Belgenin İbrazının İstenebileceği Süre 54
2.9. TİCARİ DEFTERLERİ İBRAZ ETMEMENİN SONUÇLARI 55
2.9.1. Resen Vergi Tarhı 55
2.9.2. Gecikme Faizi Uygulanması 56
2.9.3. Vergi Ziyaı Cezası Uygulanması 56
2.9.4. Özel Usulsüzlük Cezası Uygulanması 56
2.9.5. Cumhuriyet Savcılığına Bildirim 57
2.9.6. KDV Açısından Karşılaşılacak Durum 57
2.10. TİCARİ DEFTERLERİN KISMİ İBRAZI 58
2.11. TİCARİ DEFTERLERİN DELİL OLMASI 59
2.11.1. Defterlerin Sahibi Aleyhine Delil Olması 60
2.11.2. Defterlerin Sahibi Lehine Delil Olması 61
2.11.2.1. Tarafların Ticari Defterleri Tutmakla Yükümlü Olması 62
2.11.2.2. Uyuşmazlık Konusunun Ticari Bir İşten Kaynaklanması 63
2.11.2.3. Ticari Defterlerin Kanuna Göre Eksiksiz ve Usulüne
Uygun Tutulmuş Olması 63
2.11.2.4. Ticari Defterlerin Açılış ve Kapanış Onaylarının
Yaptırılmış Olması 64
2.11.2.5. Ticari Defter Kayıtlarının Birbirini Doğrulaması 65
2.11.2.6. Karşı Tarafın Ticari Defterlerinde Aykırı Kaydın Bulunmaması 65
2.12. TİCARİ DEFTERLERİN SAKLANMASI 65
2.12.1. Vergi Usul Kanunu’na Göre Defterlerin Saklanması 65
2.12.2. Türk Ticaret Kanunu’na Göre Defterlerin Saklanması 69
2.12.3. SGK Mevzuatına Göre Defterlerin Saklanması 71
2.12.4. İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatına Göre Defterlerin Saklanması 73
2.13. TİCARİ DEFTERLERİ SAKLAMAMANIN SONUCU 74
2.14. TİCARİ DEFTERLERİN ZAYİ OLMASI 75
2.15. DEFTER TUTMAMANIN SONUÇLARI 77
2.15.1. Hukuki Sorumluluk 77
2.15.2. Cezai Sorumluluk 78
2.15.2.1. İdari Para Cezasını Gerektiren Haller 78
2.15.2.2. Adli Para Cezasını Gerektiren Haller 78
2.15.2.3. Hapis Cezasını Gerektiren Haller 79
2.15.2.4. Cezaların Artırılması 79
2.16. DEFTER TUTMADA UYGULANACAK TEKDÜZEN HESAP PLANI 79
Üçüncü Bölüm
BAŞLICA TİCARİ DEFTERLER
3.1. ESAS DEFTERLER 82
3.1.1. Yevmiye Defteri 82
3.1.2. Defter-i Kebir (Büyük Defter) 85
3.1.3. Envanter Defteri 86
3.1.3.1. Envanter Defterinin Tanımı 86
3.1.3.2. Envanterin Tanımı 88
3.1.3.2.1. Vergi Usul Kanunu’nda Envanter 89
3.1.3.2.2. Türk Ticaret Kanunu’nda Envanter 89
3.1.3.2. Envanter Zamanı 91
3.1.4. İşletme Hesabı Defteri 92
3.1.5. Serbest Meslek Kazanç Defteri 93
3.1.6. Çiftçi İşletme Defteri 94
3.2. YARDIMCI DEFTERLER 94
3.2.1. İmalat Defteri 94
3.2.2. Kombine İmalatta İmalat Defteri 95
3.2.3. Bitim İşleri Defteri 95
3.2.4. Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri 95
3.2.5. Ambar Defteri 96
3.2.6. Damga Resmi Defteri 96
3.2.7. Banka ve Sigorta Muameleleri Defteri 97
3.2.8. Yönetim Kurulu Karar Defteri 97
3.2.9. Ortaklar Kurulu Karar Defteri 100
3.2.10. Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri 100
3.2.11. Pay Defteri 102
3.2.12. Sabit Kıymet ve Amortisman Defteri 103
3.3. ÖZELLİKLİ SEKTÖRLERDE KULLANILAN DEFTERLER 104
3.3.1. Bankacılık Sektöründe Kullanılan Defterler 104
3.3.1.1. Kanuni Defterler 105
3.3.1.1.1. Yevmiye Defteri 105
3.3.1.1.2. Defter-i Kebir 106
3.3.1.1.3. Envanter Defteri 106
3.3.1.1.4. Damga Vergisi Defteri 106
3.3.1.1.5. Pay Defteri 106
3.3.1.1.6. Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri 107
3.3.1.1.7. Yönetim Kurulu Karar Defteri 107
3.3.1.2. Diğer Defterler 107
3.3.1.2.1. Banka ve Sigorta Muameleleri Defterleri 107
3.3.1.2.2. Yardımcı Defterler 108
3.3.1.2.3. Fişler ve Belgeler 108
3.3.2. Sigortacılık Sektöründe Kullanılan Defterler 109
3.3.2.1. Hisse Senedi Defteri 109
3.3.2.2. Kayıt (Rejistro) Defteri 109
3.3.2.3. Fesih ve İptal Defteri 110
3.3.2.4. Diğer Defterler 110
3.3.3. Konaklama Sektöründe Kullanılan Defterler 110
3.3.3.1. Şikayet Defteri 110
3.3.3.2. Denetim Defteri 111
3.3.4. İnşaat Sektöründe Kullanılan Defterler 111
3.3.4.1. Şantiye Günlük Defteri 112
3.3.4.2. Puantaj Defteri 113
3.3.4.3. Röleve Defteri 114
3.3.4.4. Ataşman Defteri 115
3.3.4.5. Yeşil Defter 117
3.3.4.6. Sürveyan Defteri 117
Dördüncü Bölüm
TİCARİ BELGELERİN HUKUKSAL BOYUTU
4.1. BELGE DÜZENİNE UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 119
4.2. TİCARİ BELGELERDE BULUNMASI GEREKEN BİLGİLER 120
4.3. ZORUNLU BİLGİLERİ İÇERMESİ GEREKEN BELGELER 121
4.4. ZORUNLULUĞA TABİ OLAN KİŞİLER 121
4.5. TİCARİ BELGELERİN TEMİN EDİLMESİ 122
4.5.1. Anlaşmalı Matbaalardan Belge Temini 122
4.5.1.1. Anlaşmalı Matbaalardan Temin Edilebilecek Belgeler 122
4.5.1.2. Belgelerin Şekil ve İçeriği 123
4.5.1.3. Belgelerin Nüsha Sayısı 124
4.5.1.4. Belgelerin Ebadı 125
4.5.1.5. Diğer Hususlar 125
4.5.2. Noter Tasdiki Sureti ile Belge Temini 128
4.5.3. Meslek Odalarından Belge Temini 129
4.6. İŞİN TERK EDİLMESİNDE BELGE İBRAZI 130
4.7. BASİT USULDE VERGİLENDİRMEDE BELGE DÜZENİ 130
4.7.1. Düzenlenecek Belgeler 130
4.7.2. Belgelerin Temini 131
4.7.3. Belge Düzenlenmesinde Uyulacak Esaslar 132
4.7.4. Belgelerin İptali 132
4.7.5. Mükellef Kayıtlarının Tutulacağı Bürolar 133
4.7.6. Zarfların Düzenlenmesi 133
4.7.7. Belgelerin Teslimi 134
4.7.8. Bürolarda Tutulacak Kayıtlar 134
4.7.9. Belge Almadığı veya Belge Vermediği Tespit Edilen Mükellefler 135
4.7.10. Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenlediği
veya Kullandığı Tespit Edilen Mükellefler 135
4.7.11. İktisadi Kıymetlerin Satışında Belge Düzenlenmesi 136
4.7.12. Muhafaza ve İbraz Yükümlülüğü 136
4.7.13. Tevsik Zorunluluğu 136
4.8. ÖZELLİK GÖSTEREN İŞLERDE BELGE DÜZENİ 137
4.8.1. Yolcu Taşımacılığı Faaliyetlerinde Belge Düzeni 137
4.8.1.1. Şehir İçi Yolcu Taşımacılığında Belge Düzeni 137
4.8.1.1.1. Dolmuş ve Taksi İşletmeciliğinde Belge Düzeni 137
4.8.1.1.2. Özel Kartlar Kullanılarak Yapılan Şehir İçi Yolcu
Taşımacılığında Belge Düzeni 138
4.8.1.1.3. Bedeli Kredi Kartı Kullanılmak Suretiyle Ödenen
Taşımacılıkta Belge Düzeni 139
4.8.1.2. Şehirler Arası Yolcu Taşımacılığında Belge Düzeni 140
4.8.1.2.1. Dip Koçanlı Bilet Kullanımı 140
4.8.1.2.2. Otobüs İşletmecilerinin Kendi Biletlerini Kullandırmak
Suretiyle Yolcu Taşıttırmaları 141
4.8.1.2.3. Yolcu Taşıma Biletlerinin Düzenlenmesinde Ödeme Kaydedici
Cihazların Kullanılması 141
4.8.2. Müşterilerin Kendilerine Servis (Self Servis) Esasına Göre
Yemek Hizmeti Verilen İşyerlerinde Belge Düzeni 143
4.8.3. Özel Kartlar veya Yemek Çekleri Kullanılmak Suretiyle Lokanta
veya Restoranlarda Verilen Hizmetlere İlişkin Belge Düzeni 145
4.8.3.1. Özel Kartların Kullanımı 145
4.8.3.2. Yemek Çeklerinin Kullanımı 146
4.8.3.3. Özel Kartlar ve Yemek Çeklerinin Kullanımına İlişkin
Belge Düzeni 146
4.8.4. Şans Oyunlarında Belge Düzeni 147
4.8.4.1. Spor Toto Teşkilat Başkanlığı Tarafından Oynatılan
Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları 147
4.8.4.2. Türkiye Jokey Kulübü Tarafından Oynatılan Müşterek
Bahis Oyunları 149
4.8.4.3. Milli Piyango İdaresi Tarafından Oynatılan Şans
Oyunlarında Belge Düzeni 150
4.8.5. Otomatik Satış Makineleri ile Yapılan Satışlarda Belge Düzeni 151
4.8.6. Elektronik Sistemler Kullanılarak Yapılan Otopark İşletmeciliğinde
Belge Düzeni 153
4.8.7. Kontör Satışlarında Belge Düzeni 154
4.8.7.1. Bankalara Ait Kredi Kartı Okuyucuları Kullanılarak Yapılan
Kontör Satışlarında Belge Düzeni 154
4.8.7.2. Nihai Tüketicilere Elektronik Ortamda Kredi Kartıyla Yapılan
Kontör Satışlarında Belge Düzeni 156
4.8.8. Hava Yolu Taşımacılığında Kullanılan Yolcu Biletleri 157
4.8.8.1. Elektronik Ortamda Düzenlenecek Yolcu Biletleri 157
4.8.8.2. Elektronik Ortam Dışında Düzenlenecek Yolcu Biletleri 158
4.8.8.3. Düzenlenecek Yolcu Biletlerinde Katma Değer Vergisi Uygulaması 158
4.8.8.4. Yolcu Biletlerine İlişkin Bilgi Verme 158
Beşinci Bölüm
BAŞLICA TİCARİ BELGELER
5.1. VUK AÇISINDAN TİCARİ BELGELER 159
5.1.1. Fatura 159
5.1.1.1. Faturanın Tanımı 159
5.1.1.2. Faturada Bulunması Gereken Bilgiler 160
5.1.1.3. Fatura Düzenleme Kuralları 160
5.1.1.4. Fatura Kullanmak Zorunda Olanlar 161
5.1.1.5. Fatura Yerine Geçen Belgeler 162
5.1.1.6. Faturanın Basımı 162
5.1.1.7. Vergiden Muaf Kurumlar Açısından Fatura 163
5.1.1.8. Faturaların Yabancı Para Birimi ile Düzenlenmesi ve Kur Farkı 164
5.1.1.8.1. Faturaların Yabancı Para Birimi ile Düzenlenmesi 164
5.1.1.8.2. Kur Farkı Faturası Düzenlenmesi 168
5.1.2. Sevk İrsaliyesi 169
5.1.2.1. Sevk İrsaliyesinin Tanımı 169
5.1.2.2. Sevk İrsaliyesinde Bulunması Gereken Bilgiler 170
5.1.2.3. Sevk İrsaliyesi ile İlgili Özellikli Durumlar 170
5.1.2.3.1. Alıcıların Kimler Olacağı Belli Olmayan Durumlarsa Sevk İrsaliyesi 170
5.1.2.3.2. İşyerinde Kullanılmak Üzere Satın Alınan Mallar İçin Sevk İrsaliyesi 171
5.1.2.3.3. Faturası Teslimden Önce Kesilen Mallar İçin Sevk İrsaliyesi 171
5.1.2.3.4. Talimatla Mal Sevkinde Sevk İrsaliyesi Düzenlenmesi 171
5.1.2.3.5. Fason Üretimine Gönderilen Mallar İçin Sevk İrsaliyesi 172
5.1.2.3.6. Numune Olarak Gönderilen Mallar İçin Sevk İrsaliyesi 172
5.1.2.3.7. Götürü Usulde Vergilendirmede Sevk İrsaliyesi 173
5.1.2.3.8. Sevk İrsaliyesinin Düzenlenmesinden Sonra Malın Sevk Edilmesi 173
5.1.2.3.9. Malın Alıcı Adına Satıcı Tarafından Sevk Edilmesi 174
5.1.2.3.10. Kamu Kurumları Tarafından Düzenlenen Sevk İrsaliyeleri 175
5.1.2.3.11. Sevk İrsaliyesindeki Malların İrsaliyeye Tek Tek Yazılmayıp
Liste Eklenmesi 175
5.1.2.3.12. Gazete Dağıtımlarında Tek Sevk İrsaliye Uygulaması 175
5.1.2.3.13. Sevk İrsaliyesi ile İlgili Diğer Özellikli Durumlar 176
5.1.2.4. Sevk İrsaliyesi Olarak Kabul Edilen Belgeler 176
5.1.2.5. Sevk İrsaliyesi ile Taşıma İrsaliyesi Arasındaki Fark 177
5.1.3. İrsaliyeli Fatura 178
5.1.4. Gider Pusulası 181
5.1.4.1. Gider Pusulasının Tanımı 181
5.1.4.2. Gider Pusulasının Özellikleri 183
5.1.4.3. Gider Pusulasında Bulunması Gereken Bilgiler 184
5.1.4.4. Gider Pusulasında Vergi Tevkifatı 185
5.1.4.5. Vergi Mükellefi Olmayanlardan Mal Alımında Gider Pusulası 186
5.1.4.6. Vergi Mükellefi Olmayanlardan Hizmet Alımında Gider Pusulası 186
5.1.4.7. KDV Açısından Gider Pusulası 187
5.1.4.8. Satılan Malın İade Edilmesi Durumunda Gider Pusulası 187
5.1.5. Perakende Satış Vesikaları 188
5.1.5.1. Perakende Satış Fişleri 188
5.1.5.2. Makineli Kasaların Kayıt Ruloları 189
5.1.5.3. Giriş ve Yolcu Taşıma Biletleri 190
5.1.6. Serbest Meslek Makbuzu 193
5.1.7. Müstahsil Makbuzu 194
5.1.7.1. Müstahsil Makbuzunun Tanımı 194
5.1.7.2. Müstahsil Makbuzlarında Gelir Stopajı 195
5.1.7.3. Müstahsil Makbuzlarında SGK Kesintisi 196
5.1.8. Ücret Bordrosu 198
5.1.9. Taşıma İrsaliyesi 199
5.1.10. Yolcu Listesi 200
5.1.11. Günlük Müşteri Listesi 202
5.1.12. Adisyon 203
5.1.13. Reçete 206
5.1.14. Ambar Tesellüm Fişi 207
5.1.15. Döviz Alım ve Satım Belgesi 209
5.1.16. Haberleşme Belgesi 210
5.1.17. Hakediş Belgesi 210
5.1.18. Kıymetli Maden Alım Belgesi 210
5.1.19. Kıymetli Maden Satım Belgesi 212
5.1.20. POS Belgesi 213
5.1.21. Dernek Gelirleri Alındı Belgesi 214
5.1.22. Vergi Levhası 214
5.1.22.1. Vergi Levhası Almak Zorunda Olanlar 214
5.1.22.2. Vergi Levhalarında Bulunacak Bilgiler 215
5.1.22.3. Vergi Levhasının Alınması ve Bulundurulması 215
5.1.22.4. Vergi Levhalarının Bulundurulacağı Yerler 216
5.1.22.5. Vergi Levhası Bulundurma Mecburiyetini Yerine Getirmemek 216
5.1.23. Diğer Belgeler 217
5.2. TTK AÇISINDAN TİCARİ BELGELER 217
5.2.1. Kambiyo Senetleri (Ticari Senetler) 217
5.2.1.1. Genel Olarak Kambiyo Senetleri 217
5.2.1.2. Kambiyo Senetlerinin Tanımı 219
5.2.1.3. Kambiyo Senetlerinin Çeşitleri 219
5.2.1.3.1. Poliçe 219
5.2.1.3.2. Bono (Emre Yazılı Senet) 220
5.2.1.3.3. Çek 221
5.2.1.4. Kambiyo Senetlerinin Ekonomik Fonksiyonları 221
5.2.1.4.1. Ödeme Fonksiyonu 222
5.2.1.4.2. Kredi Fonksiyonu 222
5.2.1.4.3. Teminat Fonksiyonu 222
5.2.1.5. Kambiyo Senetlerinin Özellikleri 223
5.2.1.5.1. Kambiyo Senetleri İbraz Senetleridir 223
5.2.1.5.2. Kambiyo Senetleri Mücerret (Soyut) Senetlerdir 223
5.2.1.5.3. Kambiyo Senetleri Alacak Hakkı İçeren Senetlerdir 224
5.2.1.5.4. Kambiyo Senetlerinde Müteselsil Sorumluluk Prensibi Geçerlidir 224
5.2.1.5.5. Kambiyo Senetleri Şekil Şartına Tabidir 224
5.2.1.5.6. Kambiyo Senetleri Kanunen Emre Yazılı Senetlerdir 225
5.2.1.5.7. Kambiyo Senetlerinde İmzaların Bağımsızlığı İlkesi Geçerlidir 226
5.2.1.5.8. Kambiyo Senetlerinde Özel Hükümler Uygulanır 226
5.2.1.5.9. Kambiyo Senetleri Özel İcra Takibi Kurallarına Tabidir 227
5.2.1.5.10. Kambiyo Senetleri Uluslararası Nitelikte Senetlerdir 227
5.2.1.6. Kambiyo Senetlerinde Ehliyet, İmza ve Temsil 228
5.2.1.6.1. Kambiyo Senetlerinde Ehliyet 228
5.2.1.6.2. Kambiyo Senetlerinde İmza 229
5.2.1.6.2.1. Mekanik İmza Atmak 229
5.2.1.6.2.2. İmza Atamayanların El İşareti Kullanması 229
5.2.1.6.2.3. Mühür Kullanılması 229
5.2.1.6.2.4. Körlerin İmza Atması 230
5.2.1.6.3. Kambiyo Senetlerinde Temsil 231
5.2.1.6.3.1. Doğrudan Doğruya Temsil 231
5.2.1.6.3.2. Dolaylı Temsil 232
5.2.1.7. Poliçe 233
5.2.1.7.1. Poliçenin Tanımı 233
5.2.1.7.2. Poliçenin Tarafları 234
5.2.1.7.2.1. Keşideci 235
5.2.1.7.2.2. Muhatap 235
5.2.1.7.2.3. Lehdar 235
5.2.1.7.2.4. Ciranta 235
5.2.1.7.2.5. Hamil 235
5.2.1.7.2.6. Avalist 235
5.2.1.7.3. Poliçenin Unsurları 235
5.2.1.7.4. Açık Poliçe 237
5.2.1.7.5. İkametgahlı ve Adresli Poliçeler 237
5.2.1.7.6. Poliçede İmzaların Bağımsızlığı İlkesi 237
5.2.1.7.7. Poliçede Kabul 238
5.2.1.7.8. Poliçede Aval 239
5.2.1.7.9. Poliçede Vade 240
5.2.1.7.9.1. Görüldüğünde Ödemeli Poliçeler 240
5.2.1.7.9.2. Görüldüğünden Belli Bir Süre Sonra Ödemeli Poliçeler 241
5.2.1.7.9.3. Keşide Tarihinden Belli Bir Süre Sonra Ödemeli Poliçeler 241
5.2.1.7.9.4. Belirli Bir Tarihte Ödemeli Poliçeler 241
5.2.1.7.10. Poliçenin Devri 241
5.2.1.7.11. Poliçede Ödeme 242
5.2.1.7.12. Poliçede Araya Girme 242
5.2.1.8. Bono (Emre Yazılı Senet) 243
5.2.1.8.1. Bononun Tanımı 243
5.2.1.8.2. Bononun Unsurları 243
5.2.1.8.3. Bonoyu Düzenleyenin Sorumluluğu 244
5.2.1.8.4. Bonoda Hak Sahibi 245
5.2.1.8.5. Bonoya Uygulanacak Poliçe Hükümleri 245
5.2.1.9. Çek 246
5.2.1.9.1. Çekin Tanımı 246
5.2.1.9.2. Çekin Unsurları 246
5.2.1.9.3. Çekte Yazılmayacak Kayıtlar 247
5.2.1.9.4. Türk Hukukunda Çek Düzenleme Şartları 247
5.2.1.9.4.1. Muhatabın Banka Olması 247
5.2.1.9.4.2. Çek Anlaşmasının Bulunması 247
5.2.1.9.4.3. Çekin Karşılığının Bulunması 247
5.2.1.9.5. Çekte Hak Sahibi 248
5.2.1.9.5.1. Emre Yazılı Çek 248
5.2.1.9.5.2. Nama Yazılı Çek 248
5.2.1.9.5.3. Hamiline Yazılı Çek 248
5.2.1.9.6. Çekte Vade ve İbraz Süreleri 248
5.2.1.9.7. Çekten Cayma 249
5.2.1.9.8. Çekte Ödeme Yasağı 249
5.2.1.9.9. Keşidecinin Ölümü ve İflası 249
5.2.1.9.10. Çek Kanunu Açısından Çekler 250
5.2.1.9.10.1. Genel Açıklama 250
5.2.1.9.10.2. Bankaların Yükümlülükleri 250
5.2.1.9.10.3. Çek Defterlerinin Basılması ve Şekli 250
5.2.1.9.10.4. Karşılıksız Çek ve Bankaların Sorumluluğu 251
5.2.1.9.10.5. Karşılıksız İşlemi 252
5.2.1.9.10.6. Çekin Vadesi 253
5.2.1.9.10.7. Karşılıksız Çek ile İlgili Ceza Sorumluluğu 253
5.2.1.9.10.8. Çek Kanunu’na Göre Uygulanacak Diğer Cezai Hükümler 254
5.2.1.10. Kambiyo Senetlerinin Devri 256
5.2.1.11. Kambiyo Senetlerinde Zamanaşımı 256
5.2.1.11.1. Poliçe ve Bonoda Zamanaşımı 256
5.2.1.11.2. Çekte Zamanaşımı 257
5.2.2. Menkul Kıymetler 258
5.2.2.1. Hisse Senetleri 258
5.2.2.1.1. Hisse Senedinin Tanımı 258
5.2.2.1.2. Hisse Senedi Sahibinin Hakları 261
5.2.2.1.2.1. Kâr Payı (Temettü) Hakkı 261
5.2.2.1.2.2. Yeni Pay Alma (Rüçhan) Hakkı 261
5.2.2.1.2.3. Tasfiye Bakiyesine Katılma Hakkı 262
5.2.2.1.2.4. Bedelsiz Pay Edinme Hakkı 262
5.2.2.1.2.5. Şirket Yönetimine Katılma Hakkı 262
