Yapım Sözleşmelerinde Asgari Ekonomik Menfaat Taahhüdü
Eyüp Kul
On dokuzuncu yüzyıldan itibaren sanayileşme ile birlikte kamunun büyük çaplı yapım sözleşmelerinin gerçekleştirilmesine duyduğu ihtiyaç, yatırımcıyı yatırım yapmaya sevk ve teşvik edecek yeni model arayışlarını da beraberinde getirmiştir. Bu ihtiyaç, yatırımcının asgari bir ekonomik menfaatinin taahhüt edilmesi suretiyle Kamu Özel İşbirliği modelinin uygulamasını da artırmıştır. Ülkemizde de son yıllarda özellikle Kamu Özel İşbirliği (Public-Private Partnership) modeli ile gerçekleştirilen yapım projelerinde büyük bir artış yaşanmış, bu yöntem ile büyük çaplı yapım işleri olan otoyol, köprü, tünel, havalimanı ve enerji santralleri gibi projeler hayata geçirilmiştir. Sözleşmenin diğer tarafını sevk ve teşvik etme amacı, hem bağımsız bir taahhüt olan saf garanti taahhütlerinde hem de bağımsız olmayan fer'i taahhütlerde yer alabilen bir amaçtır. Bu taahhütlere hangi hükümlerin uygulanacağını tespit etmek, taahhütlerin hukuki niteliğini belirlemekle mümkün olacaktır. Eserimizde asgari ekonomik menfaat taahhütlerinin hukuki niteliği ve söz konusu taahhütlere uygulanacak hükümler, yapım sözleşmelerinin nitelikleri dikkate alınarak incelenmiştir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. KONUNUN TAKDİMİ
II. İNCELEMENİN AMACI VE KONUNUN SINIRLANDIRILMASI
BİRİNCİ BÖLÜM
YAPIM SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, UNSURLARI, GÖRÜNÜM TÜRLERİ VE UYGULANACAK HÜKÜMLER
I. YAPIM SÖZLEŞMELERİ KAVRAMI
II. YAPIM SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI
A. Bir Yapının İnşası (Meydana Getirilmesi) ve Teslimi
B. Bedel Unsuru
C. Anlaşma
D. Diğer Unsurlar
III. YAPIM SÖZLEŞMESİNİN GÖRÜNÜM TÜRLERİ VE UYGULANACAK HÜKÜMLER
A. ESER SÖZLEŞMESİ
B. ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ
C. GELİR PAYLAŞIMLI YAPIM SÖZLEŞMELERİ
D. İDARENİN TARAF OLDUĞU ÖZEL HUKUK SÖZLEŞMELERİ
E. YAPIM SÖZLEŞMELERİNE UYGULANACAK HÜKÜMLER
İKİNCİ BÖLÜM
ASGARİ EKONOMİK MENFAAT TAAHHÜTLERİNİN TANIMI, ÖZELLİKLERİ, HUKUKİ NİTELİĞİ, BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
I. GENEL OLARAK ASGARİ EKONOMİK MENFAAT
A. Menfaat Kavramı
B. Ekonomik Menfaat
C. Asgari Belirleme
D. Taahhüt
II. ASGARİ EKONOMİK MENFAAT TAAHHÜTLERİNİN ÖZELLİKLERİ
A. Taahhütlerle Korunan Hukuki Değer
B. Taahhütlerin Bağımsız Ve İsimsiz Bir Sözleşme Olup Olmadığı
C. Taahhütlerin Asli Edim Yan Edim Yükümlülükleri Bakımından Değerlendirilmesi
D. Dönemli Edim, Sürekli Edim, Belirsiz Vadeli Edim, Muacceliyete Bağlı Edim Ayrımları Bakımından Taahhütlerin Değerlendirilmesi
III. ASGARİ EKONOMİK MENFAAT TAAHHÜTLERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
IV. BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
A. Garanti Sözleşmesi İle Karşılaştırılması
B. Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme İle Karşılaştırılması
C. Kefaletle Karşılaştırılması
D. Borca Katılma ve Müteselsil Borçluluk ile Karşılaştırılması
E. Borçlunun Kendi Edimini Taahhüt Ettiği ve Borç İlişkisinin Kendisinde Yer Alan Bazı Hallerle Karşılaştırılması
F. Sigorta Sözleşmesi İle Karşılaştırılması
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ASGARİ EKONOMİK MENFAAT TAAHHÜTLERİ İÇEREN YAPIM SÖZLEŞMELERİ, TARİHİ GELİŞİM, TÜRKİYE'DEKİ ÖRNEKLER, KAMU PROJELERİNDE İDARENİN VERDİĞİ TAAHHÜTLER
I. GENEL OLARAK
II. TARİHİ GELİŞİM
III. TÜRKİYE'DEKİ ÖRNEKLER
IV. KAMU PROJELERİNDE İDARENİN YATIRIMCIYA VERDİĞİ ASGARİ EKONOMİK MENFAAT TAAHHÜDÜ ÇEŞİTLERİ
A. Genel Olarak
B. Kamu Projelerinde İdarenin Yatırımcıya Verdiği Asgari Ekonomik Menfaat Taahhüdü Çeşitleri
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ASGARİ EKONOMİK MENFAAT TAAHHÜTLERİNİN HÜKÜMLERİ
I. GENEL OLARAK
II. TAAHHÜDÜN HÜKÜMLERİ
A. Garanti Verenin Ödeme Borcu
B. Taahhüt Nedeni İle Ödeme Dışında Sorumluluk Olup Olmadığı
BEŞİNCİ BÖLÜM
ASGARİ EKONOMİK MENFAAT TAAHHÜTLERİNDEN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLERİN SONA ERMESİ
I. GENEL OLARAK
II. SÜRENİN GEÇMESİ
A. Taahhütlerin Süresi
B. Ödemeyi Talep Etmenin Süreye Bağlı Olması
C. Zamanaşımı
III. YAPIM SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
A. Genel Olarak
B. Fesih
SONUÇ
KAYNAKÇA