Bu çalışma Adalet Meslek Yüksekokulu öğrencilerine, hukuk fakültelerinde okuyan ve bu konulara ilgi duyan öğrenciler için Türk yargı örgütünü öğrenilebilir halde sunan, didaktik bakımdan öğrenmeye yönelik bir eserdir. Konular sistemleştirilmeye çalışılmış ve şemalaştırılarak aktarılmıştır. Kitabın son bölümünde de konuların ne kadar öğrenildiğini sınama imkanı sunan örnek sorulara yer verilmiştir.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ III TEŞEKKÜR V KISALTMALAR CETVELİ XIII
GİRİŞ I. Hukuk Kavramı 3 II. Hukuk Kuralları (Normlar) 6 III. Normlar Hiyerarşisi 10
BİRİNCİ BÖLÜM YARGI ÖRGÜTÜ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI § 1. YARGI KAVRAMI VE YARGI YERLERİNİN İŞLEVLERİ 15 I. Yargı Kavramı 15 II. Yargı İşlevinin Yerine Getirilmesi 16 III. Yasama, Yürütme ve Yargı Organları Arasındaki İlişki 16 § 2. YARGI YERLERİNİN SINIFLANDIRILMASI 19 I. Yargı Sistemi İçerisindeki Evrelere Göre Yapılan Sınıflandırma 19 1. İlk Derece Mahkemeleri 19 2. Üst Derece Mahkemeleri 20 II. Kuruluş ve Çalışma Biçimlerine Göre Yapılan Sınıflandırma 21 1. Tek Hakimli Mahkemeler 21 2. Çok Hakimli (Toplu) Mahkemeler 21 III. Görmeyi Üstlenmiş Oldukları Uyuşmazlıkların Niteliklerine ya da Tarafların Statülerine Göre Yapılan Sınıflandırma 22 1. Genel Mahkemeler (Genel Görevli Mahkemeler) 22 2. Özel Mahkemeler (Özel Görevli Mahkemeler) 22 § 3. YARGI YERLERİNİN ÇALIŞMA İLKELERİ 23 I. Yargı Yerleri Arasında Görev ve Yetki Kuralları 23 II. Yargı İşlerinin Görüldüğü Zaman ve Dil 24 III. Yargılamaya Egemen Olan İlkeler 26 1. Yargılama Faaliyetinin Başlatılması Açısından Sınıflandırma 26 2. Hükme Dayanak Yapılacak Olgular ile Delillerin Toplanması Açısından Sınıflandırma 27 3. Yargılamanın Sevk ve İdaresi Bakımından Yapılan Sınıflandırma 28 4. Yargılama İşlemlerinin Tabi Olduğu Şekil Bakımından Yapılan Sınıflandırma 28 5. Yargılamaya Egemen Olan Diğer İlkeler 30 § 4. YARGI BAĞIMSIZLIĞI, YARGIÇ VE SAVCILIK TEMİNATI 35 § 5. YARGI ÖRGÜTÜ HUKUKUNUN KONUSU VE KAYNAKLARI 37
İKİNCİ BÖLÜM TÜRK YARGI ÖRGÜTÜ SİSTEMİ § 1. TÜRK YARGI ÖRGÜTÜNÜN GENEL YAPISI 41 I. Yargı Yerlerinin Kuruluş ve Kaldırılış İlkeleri 41 II. Yargı Yerleri Arasındaki Görev ve Yetki Sınırları 41 III. Türk Yargı Örgütü Genel Şeması 42 § 2. ANAYASA YARGISI 43 I. Kuruluşu 43 II. Anayasa Mahkemesi Üyeliği 44 1. Seçilme Şartları ve Üyelikle İlgili Kurallar 44 2. Üyelik Süresi, Teminatı ve Üyeliğin Sona Ermesi 45 3. Üyelerin Yükümlülükleri 46 III. Anayasa Mahkemesinin Yapısı 46 1. Başkanlık 46 2. Genel Kurul 47 3. Bölümler ve Komisyonlar 48 4. Genel Sekreterlik, Raportörler ve Raportör Yardımcıları 48 5. Yüksek Disiplin Kurulu 51 6. Diğer Hizmet Birimleri 51 IV. Anayasa Mahkemesinin Görev ve Yetkileri 51 1. Anayasa Değişikliklerini Şekil Bakımından İnceleme ve Denetleme Görevi 52 2. Kanunların, Kanun Hükmünde Kararnamelerin, Meclis İç Tüzüğünün Şekil ve Esas Bakımından Uygunluk Denetimi 53 3. Siyasi Partilere İlişkin Denetim ve İnceleme Yetkisi ve Kapatma Davaları 57 4. Yüce Divan Sıfatıyla Yargılama Görevi 59 5. Bireysel Başvuruları Karara Bağlama 61 § 3. ADLİ YARGI ÖRGÜTÜ 67 I. İlk Derece Adli Yargı Örgütü 67 1. Hukuk Yargısı 67 2. Ceza Yargısı 95 II. İkinci Derece Mahkemeler (Bölge Adliye Mahkemesi-BAM = İstinaf) 116 1. Bölge Adliye Mahkemelerinin Yapısı 116 2. Bölge Adliye Mahkemelerinin Görevleri 117 3. İstinaf Yoluna Başvuru Usul ve Esasları 120 III. Temyiz Mahkemesi Olarak Yargıtay 125 1. Kuruluş ve Organları 126 2. Yargıtayın Görevleri 126 3. Başkanlar Kurulları 128 4. Daireler ve Görevleri 129 5. Genel Kurullar 132 6. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 135 § 4. İDARİ YARGI ÖRGÜTÜ 139 I. Genel Bilgiler 139 II. İdari Yargı Personeli 140 1. İdari Yargı Hakimleri ve Nitelikleri 140 2. Diğer Personel 142 III. İdari Yargıda Açılacak Davalar 142 1. İptal Davası 143 2. Tam Yargı Davası 143 3. İdari Sözleşmelerden Doğan Davalar 143 4. Dava Açma Süreleri 144 IV. İlk Derece İdari Yargı Mahkemeleri 146 1. İdare Mahkemeleri 146 2. Vergi Mahkemeleri 146 3. İlk Derece Mahkemesi Olarak Danıştay 147 V. İstinaf (Bölge İdare Mahkemeleri = BİM) 147 VI. İdari Yargı Temyiz Mahkemesi (Danıştay) 151 § 5. UYUŞMAZLIK YARGISI 159 I. Kuruluşu ve Organları 159 II. Uyuşmazlık Mahkemesinin Görevleri 160 1. Görev Uyuşmazlığı 160 2. Hüküm Uyuşmazlığı 163 3. Uyuşmazlık Mahkemesi Görüşmeleri ve Kararları 163 § 6. HESAP YARGISI (SAYIŞTAY) 165 I. Sayıştay’ın Başlıca Görevleri 166 1. Sayıştay’ın Denetim Görevi 166 2. Sayıştay’ın Hesap Yargılaması Görevi 169 II. Sayıştay’ın Genel Yapısı ve Organları 174 1. Başkan, Başkan Yardımcıları ve Başkanlık 175 2. Daireler ve Üyeler 176 3. Genel Kurul 178 4. Temyiz Kurulu 178 5. Daireler Kurulu 179 6. Rapor Değerlendirme Kurulu 179 7. Yüksek Disiplin Kurulu 180 8. Denetim Planlama ve Koordinasyon Kurulu 180 9. Başsavcılık 181 § 7. SEÇİM YARGISI (YÜKSEK SEÇİM KURULU) 183 § 8. DENİZ MÜSADERE MAHKEMELERİ 191 I. Deniz Müsadere Mahkemelerinin Kuruluşu 191 II. İlk Derece Deniz Müsadere Mahkemeleri 192 1. Mahkemenin Yapısı 192 2. Deniz Müsadere Mahkemelerinin ve Devlet Ajanlarının Görevleri 192 3. Deniz Müsadere Mahkemelerinde Yargılama Usulü 193 III. İkinci Derece Deniz Müsadere Mahkemesi (Yüksek Deniz Müsadere Mahkemesi) 195 § 9. ARABULUCULUK VE TAHKİM YARGILAMASI 197 I. Arabuluculuk 197 1. İsteğe Bağlı Arabuluculuk 198 2. Zorunlu Arabuluculuk 199 3. Arabuluculuğa Egemen Olan İlkeler 200 4. Arabulucunun Nitelikleri, Hak ve Görevleri 201 5. Arabulucuya Başvuru Usulü 202 6. Arabuluculuğun Sona Ermesi 203 II. Tahkim 204 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KKTC YARGI ÖRGÜTÜ § 1. KKTC YARGI ÖRGÜTÜNÜN GENEL YAPISI 211 I. Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası Dönemi 211 II. Kıbrıs Türk Federe Devleti Dönemi 215 III. 1985 Anayasası Sonrası Yargı Sistemi 218 1. Yargı Bağımsızlığı ve Yargıç Güvencesi 218 2. Yüksek Adliye Kurulu 219 3. Mahkemelerde Uygulanan Mevzuat 220 § 2. KKTC'DE YARGININ BUGÜNKÜ YAPISI 223 I. Alt Mahkemeler 223 1. Kaza Mahkemeleri 224 II. Yüksek Mahkeme 226 1. Anayasa Mahkemesi Olarak Yüksek Mahkeme 226 2. Yüce Divan olarak Yüksek Mahkeme 227 3. Yargıtay Olarak Yüksek Mahkeme 227 4. Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Yüksek Mahkeme 228 III. Askeri Yargı ve Askeri Yargıtay 229 IV. Seçim Yargısı 229
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ŞEMALAR 231
BEŞİNCİ BÖLÜM ÖRNEK SORULAR 243 KAYNAKÇA 263 KAVRAM İNDEKSİ 265
%20490,00 TL392,00 TL
