Yargıtay Uygulaması ve Doktrinde Soru CevaplarlaBoşanma Davaları
Av. Ayça ÖZDOĞAN
Av. Ayşe UYANIK
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZi
İÇİNDEKİLER .v
KISALTMALAR.vii
SORU 1 Boşanma davalarında ihtiyati tedbir kararı verilebilir mi? .1
SORU 2 Boşanma davalarında ihtiyati haciz kararı verilebilir mi? .6
SORU 3 Boşanma davalarında dava süresince TMK kapsamında geçici olarak
alınabilecek tedbirler nelerdir? .10
SORU 4 TMK m. 169 kapsamında verilen geçici önlem kararlarına karşı itiraz
yolu nedir? .23
SORU 5 Bağımsız tedbir nafakası davalarında tedbir nafakasına
hükmedildikten sonra eşlerden birinin boşanma davası açması halinde
boşanma davasında da tedbir nafakasına hükmedilir mi? 25
SORU 6 Açılmış bir boşanma davasında 6284 Sayılı Kanun kapsamında tedbir
talebinde bulunulabilir mi? 27
SORU 7 Boşanma davalarında eşlerin tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasına
karar verilebilir mi? 31
SORU 8 Boşanma davalarının terditli olarak açılması mümkün müdür? 33
SORU 9 Boşanma davalarının birden fazla sebebe dayanılarak açılması
mümkün müdür?.36
SORU 10 Boşanma davasını terditli açmak ile birden fazla sebebe dayalı olarak
açmak arasındaki farklar nelerdir? .41
SORU 11 Evliliğin butlanı ile boşanmanın terditli olarak talep edilmesi mümkün
müdür? .43
SORU 12 Boşanma davaları içinde mal rejimi, ziynet alacağı, kişisel eşya, mehir
talepleri ileri sürülebilir mi? .47
SORU 13 Boşanma davalarında ön sorunlar nelerdir? .52
SORU 14 Boşanma davalarında bekletici sorunlar nelerdir? .54
vi
İçindekiler
SORU 15 Boşanma davalarında kusur olarak ileri sürülen fiil ile ilgili aynı
zamanda ceza davası açılmışsa, ceza dosyasının bekletici mesele
yapılması kararı verilir mi? 58
SORU 16 Bir boşanma davası açıldıktan sonra, aynı taraflar arasında yeni bir
boşanma davası açılması mümkün müdür?64
SORU 17 Bir boşanma davasının devamı sırasında, aynı taraflar arasında yeni
bir boşanma davası açılması halinde birleştirme kararı verilir mi? .68
SORU 18 Bir boşanma davası istinaf veya temyiz aşamasında iken, aynı
taraflar arasında yeni bir boşanma davası açılması halinde iki dava
birleştirilebilir mi? 71
SORU 19 Boşanma davalarında, karşı davanın süresinde açılmaması halinde
ne olur? .75
SORU 20 Boşanma davalarında karşı davaya karşı dava açılır mı?.78
SORU 21 Boşanma davalarında karşı dava açmak ile davacı hakkındaki
iddiaların cevap dilekçesi ile ileri sürülmesi arasındaki farklar nelerdir?79
SORU 22 Boşanma davalarında boşanmanın reddini talep eden davalı eşin,
boşanmanın ferîleri için talepte bulunması mümkün müdür? 82
SORU 23 Boşanma davasına cevap vermeyen davalı eşin, aynı davada
boşanmanın ferîlerine ilişkin talepte bulunması mümkün müdür? .86
SORU 24 Boşanma davalarında re’sen araştırma ilkesi geçerli midir? 92
SORU 25 Boşanma davalarında gizlilik kararı verilebilir mi? .100
SORU 26 Boşanma davalarında yetki itirazı nasıl değerlendirilir? 104
SORU 27 Boşanma davalarında yetkili mahkemenin tespitinde, delil olarak
incelenecekler nelerdir?107
SORU 28 Ailesinin evine giden eşin, ailesinin bulunduğu yerde boşanma davası
açması halinde bu yer mahkemesi yetkili midir? .112
SORU 29 Boşanma davasının açılmasından sonra davacının yerleşim yerinin
değişmesi yetkili mahkemeyi etkiler mi? .115
SORU 30 Boşanma davalarında delil tespiti istemek mümkün müdür?.117
SORU 31 Boşanma davalarında delil ve tanık listesi hangi aşamada sunulur ve
diğer davalarla kıyaslandığında farklılık teşkil eder mi? 119
SORU 32 Boşanma davasına süresi içinde cevap vermeyen davalı eş delil listesi
sunabilir mi? .126
SORU 33 Dilekçeler teatisi aşamasında usulüne uygun şekilde tanık deliline
dayanmayan eşin tanık dinletmesi mümkün müdür? .130
SORU 34 Dilekçesinde tanık deliline dayanan eşin süresi içinde tanık listesi
sunmamasının sonucu nedir?133
SORU 35 Boşanma davalarında süresi içerisinde ikinci kez tanık listesi vermek
mümkün müdür?.136
vii
İçindekiler
SORU 36 Boşanma davalarında eşlerin ya da üçüncü kişilerin otel, pasaport,
telefon, bilgisayar vb. kayıtları dosyaya celp edilebilir mi?.140
SORU 37 Boşanma davalarında, hangi şekilde elde edilen deliller hukuka aykırı
delil olarak kabul edilmektedir? .145
SORU 38 Boşanma davalarında usulüne uygun dayanılmayan maddi vakıalar
hükme esas alınabilir mi? .163
SORU 39 Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin kusurlu davranışta
bulunması halinde, bu kusurlu davranışın devam eden davaya etkisi
nedir? 167
SORU 40 Boşanma davasında iddia ve savunmayı genişletme yasağına tabi olan
ve olmayan talepler nelerdir? .174
SORU 41 Boşanma davalarında dava sebebi ıslah ile değiştirilebilir mi? .182
SORU 42 Boşanma davalarında yemin teklif edilebilir mi?.185
SORU 43 Boşanma davalarında ikrar ve kabulün yargılamaya etkisi nedir? .187
SORU 44 Boşanma davalarında, anlaşmalı boşanma dışında eşlerin ferî sonuçlar
bakımından anlaşmaları mümkün müdür? 191
SORU 45 Her iki eşin de boşanmayı talep etmesi durumunda boşanma kararı
verilir mi? .194
SORU 46 Boşanma sebepleri arasındaki özel/genel ve mutlak/nispi ayrımının
önemi nedir? .196
SORU 47 Her iki eş de kusursuz olmasına rağmen genel sebebe dayalı boşanma
kararı verilebilir mi? .200
SORU 48 Eşlerden birinin ağır kusurlu ya da tam kusurlu olması arasındaki
farklar nelerdir? .205
SORU 49 Evlilik birliğinin sarsılmasına dayalı boşanmada, az kusurlu davalının
açılan davaya itiraz hakkı açısından hakkın kötüye kullanılması kabul
edilen durumlar nelerdir? 210
SORU 50 Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına her iki eşin de kusurlu
davranışları sebep olmuş ise, hangi eşin kusurunun daha ağır olduğuna
nasıl karar verilmektedir? 215
SORU 51 Bir eşin kusurlu davranışına karşılık diğer eşin tepki niteliğindeki
hakaret ya da şiddet eylemleri kusur kabul edilir mi?218
SORU 52 Eşler arasında cinsel ilişkinin kurulamaması hangi durumlarda kusur
kabul edilir? 222
SORU 53 Eşlerin çocuklarının olmaması evlilik birliğinin sarsılmasına neden
olan bir durum mudur ve kusur olarak kabul edilir mi?.229
SORU 54 Eşlerin uzun yıllar fiilen ayrı yaşamaları boşanma sebebi midir? .233
SORU 55 Eşlerden birinin diğer eş aleyhine şikâyet vb. yasal yollara başvurması
kusur olarak değerlendirilmekte midir?238
viii
SORU 56 Evlenirken eşinin ailesi ile birlikte yaşamayı kabul eden eşin daha
sonra bağımsız konut temin edilmediği gerekçesiyle boşanmayı talep
etmesi mümkün müdür? .241
SORU 57 Evlilik birliğinin sarsılmasına dayalı boşanma davasında hangi
vakıalara dayanılamaz? .244
SORU 58 Evlenirken gizlenen olaylar nedeni ile boşanma davası açılabilir mi?.250
SORU 59 Af niteliğindeki olaylar nelerdir? .254
SORU 60 Af ve barışma girişimi arasındaki farklar nelerdir?269
SORU 61 Anlaşmalı boşanmadan feragat af olarak kabul edilir mi? .273
SORU 62 Anlaşmalı boşanmaya başvurabilmek için geçmesi gereken 1 yıllık
süre ne zaman dolmuş olmalıdır? .275
SORU 63 Anlaşmalı boşanma davalarında hâkimin eşleri ayrı ayrı celselerde ya
da talimat veya SEGBİS yolu ile dinlemesi mümkün müdür?.279
SORU 64 Anlaşmalı boşanma davalarında tarafların anlaşmasını hâkimin uygun
bulmaması halinde hâkim protokolde uygun gördüğü değişiklikleri
yapabilir mi? 283
SORU 65 Anlaşmalı boşanma davalarında malvarlıklarının devri ile ilgili tescil
kararı verilmesi mümkün müdür? .287
SORU 66 Anlaşmalı boşanmada eşlerden herhangi biri anlaşma iradesinden
dönebilir mi?.291
SORU 67 Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına (TMK m. 166/1) dayalı
olarak açılan davaya, anlaşmalı boşanma davası olarak devam
edilmesi mümkün müdür? 294
SORU 68 Anlaşmalı olarak açılan boşanma davasına, evlilik birliğinin
temelinden sarsılmasına (TMK m. 166/1) dayalı olarak devam
edilmesi mümkün müdür? 297
SORU 69 Özel boşanma sebebine dayalı olarak açılan boşanma davasına,
anlaşmalı boşanma olarak devam edilmesi mümkün müdür?300
SORU 70 Anlaşmalı boşanma olarak açılan davada, eşlerden birinin anlaşma
iradesinden dönmesi halinde, özel boşanma sebebine
dayanılabilir mi? 302
SORU 71 Feragat nedeni ile ret kararından sonra fiilî ayrılık nedeni ile boşanma
davası açılabilir mi?303
SORU 72 Fiilî ayrılık sebebiyle boşanma davasının kabulü için geçmesi gereken
üç yıllık süre hangi hallerde bölünmüş kabul edilir? .305
SORU 73 Akıl hastalığına dayalı boşanma kararı verilebilmesi için ispatlanması
gereken hususlar nelerdir?308
SORU 74 Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin kısıtlanması
durumunda ne olur?316
İçindekiler
ix
SORU 75 Boşanma davalarında eşlerden birinin ayırt etme gücünün yerinde
olmadığı iddiası varsa, mahkeme vesayet makamına ihbarda
bulunmalı mıdır? 320
SORU 76 Akıl hastası eş, boşanma davasında nasıl temsil edilir? 324
SORU 77 Akıl hastası eşe karşı TMK m. 166/1 uyarınca boşanma davası
açılabilir mi?.326
SORU 78 Eşlerden birinin akıl hastası olması halinde boşanma davası anlaşmalı
olarak görülebilir mi? .329
SORU 79 Tam ehliyetsiz akıl hastası eş boşanma davası açabilir mi? .331
SORU 80 Akıl hastası eşten maddi-manevi tazminat talep edilebilir mi?335
SORU 81 Akıl hastası eşten nafaka talep edilebilir mi? .337
SORU 82 Akıl hastası eş, tazminat ve nafaka talep edebilir mi?338
SORU 83 Akıl hastalığı ile evlilik birliğinin temelinden sarsılması boşanma
sebeplerine birlikte dayanılabilir mi? .342
SORU 84 Evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle açılan boşanma
davalarında eşlerden birinin akıl hastası olduğu ortaya çıkarsa ne
yapılmalıdır?.344
SORU 85 Zina ile sadakatsizlik ve güven sarsıcı davranış arasındaki farklar
nelerdir?347
SORU 86 Aynı cins ile cinsel ilişki zina olarak değerlendirilir mi? .357
SORU 87 Zinaya rıza veren eş tarafından zinaya dayanılabilir mi? 359
SORU 88 Terk ihtarından sonra kusura dayalı bir boşanma davası kabul
edilir mi?.360
SORU 89 Bir boşanma davasından feragat edilmesi halinde, feragat ne zaman
kesin hükmün sonucunu doğurur?362
SORU 90 Boşanma davalarında ortak velayet düzenlemesi mümkün müdür? .364
SORU 91 Boşanma davası neticesinde, tarafların ortak velayet konusunda
anlaşmamalarına rağmen ortak velayet kararı verilebilir mi? 369
SORU 92 Boşanma davalarında hangi yaştaki çocukların görüşüne başvurulması
mümkündür?.372
SORU 93 Boşanma davalarında çocuğu ilgilendiren konularda çocuğun görüşü
doğrultusunda karar verilmek zorunda mıdır? 378
SORU 94 Boşanma davalarında çocuğun uzman aracılığıyla dinlenmesi yeterli
midir, çocuk hâkim tarafından bizzat mı dinlenmelidir? .383
SORU 95 Boşanma davalarında uzman görüşünün aksi yönünde karar verilmesi
mümkün müdür?.389
SORU 96 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk
arasındaki kişisel ilişki kademeli olarak düzenlenebilir mi? .393
İçindekiler
x
SORU 97 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk
arasındaki kişisel ilişkinin her hafta sonu olacak şekilde düzenlenmesi
mümkün müdür?.396
SORU 98 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk
arasındaki kişisel ilişkinin yatılı düzenlenmemesi mümkün müdür?.398
SORU 99 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk
arasındaki kişisel ilişkinin üçüncü kişi eşliğinde olacak şekilde
düzenlenmesi mümkün müdür? .403
SORU 100 Boşanma sonrası anne ve babanın farklı şehirlerde ya da ülkelerde
yaşayacak olmasının kişisel ilişki düzenlemesine etkisi nedir? .408
SORU 101 Anne ya da babanın yabancı ya da farklı bir dine mensup olmasının
boşanma sonrası çocuk ile kişisel ilişki düzenlenmesine etkisi nedir? .414
SORU 102 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk
arasında kişisel ilişki tesis edilmemesi mümkün müdür?.416
SORU 103 Boşanma davaları neticesinde, yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi
için olması gereken yoksulluk tanımı nedir? .419
SORU 104 Asgari ücret düzeyinde geliri ya da emekli maaşı olan eş lehine
yoksulluk nafakasına hükmedilir mi?.423
SORU 105 İşinden kendi isteği ile ayrılan eş lehine yoksulluk nafakasına
hükmedilebilir mi? .429
SORU 106 Boşanma davalarında maddi tazminatın gerekçesi olarak kabul edilen
durumlar nelerdir? 432
SORU 107 Boşanma davalarında maddi tazminatın gerekçesi olarak kabul
edilmeyen ve ayrı harca tabi olan talepler nelerdir?.437
SORU 108 Boşanma davalarında maddi tazminat miktarı nasıl hesaplanır ve
maddi tazminat ne şekilde ödenebilir? .443
SORU 109 Boşanma davalarında hangi durumlarda manevi tazminata
hükmedilebilir?.448
SORU 110 Boşanma davalarında manevi tazminat miktarı nasıl hesaplanır ve
manevi tazminat ne şekilde ödenebilir? .459
SORU 111 Boşanma davalarında maddi ve manevi tazminatlar ve nafaka yabancı
para cinsinden talep edilebilir mi?462
SORU 112 İki ayrı boşanma davası açılması halinde, ilk açılan boşanma davasının
kesinleşmesi durumunda, ikinci davadaki maddi tazminat talepleri
hakkında hüküm kurulur mu?.464
SORU 113 İki ayrı boşanma davası açılması halinde, ilk açılan boşanma davasının
kesinleşmesi durumunda, ikinci davadaki manevi tazminat talepleri
hakkında hüküm kurulur mu? .470
SORU 114 Boşanmanın kesinleşmesinden sonra varlığı anlaşılan vakıalara
dayanılarak tazminat talep edilebilir mi? .475
İçindekiler
xi
SORU 115 Boşanma davasının devamı sırasında eşlerden birinin ölümü halinde,
mirasçılar davaya devam edebilir mi?479
SORU 116 Mirasçılarca devam edilen boşanma davasında sağ kalan eşin
mirasçılıktan çıkarılması için ispat edilmesi gereken kusurun derecesi
nedir? .484
SORU 117 Boşanma davasının devamı sırasında eşlerden birinin ölümü halinde,
mirasçıların devam edemeyeceği boşanma davaları hangileridir?.488
SORU 118 Boşanma davasının devamı sırasında eşlerden birinin ölümü halinde
davaya devam eden mirasçıların yeni delil veya tanık göstermesi veya
davayı ıslah etmesi mümkün müdür? 495
SORU 119 Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin ölmesi halinde, sağ
kalan eş davasından feragat edebilir mi?499
SORU 120 Mirasçılar tarafından boşanma davasına devam edilmesinin sonuçları
nelerdir?501
SORU 121 İlk derece mahkemesince verilen boşanma kararının uzun süre sonra
kesinleştirilmesi mümkün müdür? .505
SORU 122 İlk derece mahkemesince boşanma kararının verilmesinden
sonra, istinaf ya da temyiz aşamasında boşanma yönünden kararı
kesinleştirmek mümkün müdür? 509
SORU 123 İlk derece mahkemesince boşanma kararının verilmesinden sonra,
istinaf ya da temyiz aşamasında kararda yer alan kusur belirlemesine
itiraz edilmesi kararın boşanma yönünden kesinleşmesini etkiler mi? .515
SORU 124 Boşanma davası neticesinde karar verilen velayet ve kişisel ilişkiye
ilişkin hükümler ne zaman kesinleşir? .518
SORU 125 Boşanmanın ferîsi niteliğindeki nafaka ve tazminatlar ne zaman icra
edilebilir hale gelir?522
SORU 126 Boşanma davası içerisinde istenen tazminatlarda ve nafakalarda faizin
başlangıcı ne zamandır? .524
SORU 127 Boşanma davasında istinaf/temyiz başvurusunda bulunmak ile katılma
yolu ile istinaf/temyiz başvurusunda bulunmak arasındaki fark nedir? 526
SORU 128 Boşanma hükmünün kesinleşmesinden sonra eşlerden biri yeniden
yargılama yapılmasını talep edebilir mi?530
SORU 129 Anlaşmalı boşanmadan sonra üçüncü kişiler hükmün iptalini talep
edebilir mi?.537
İçindekiler