Yargıtay UygulamasındaEdinilmiş Mallara Katılma Rejimi
Fahri AKÇİN ( Yargıtay 8. H.D. Başkanı )
Nadir MERAL ( Yargıtay 8. H.D. Üyesi )
Ebru BEYAZ ( Yargıtay 8. H.D. Tetkik Hakimi )
İÇİNDEKİLER
İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 5
ÖNSÖZ . 7
İÇİNDEKİLER. 11
KISALTMALAR 19
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
MAL REJİMİ KAVRAMI, YASAL VE SEÇİMLİK MAL REJİMİ AYRIMI .21
MAL REJİMİ KAVRAMI . 21
YASAL - SEÇİMLİK MAL REJİMİ AYRIMI 22
MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİ .23
EHLİYET . 29
ŞEKİL 31
MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN ETKİSİ 36
III. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ.53
OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİNE DÖNÜŞÜM HALLERİ 54
Eşlerden Birinin İstemi ile Dönüşüm 54
Cebri İcra Halinde Dönüşüm 65
Kanun Gereği 65
Alacaklının İsteği Üzerine 66
OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ 67
TMK’nin 206. Maddesi Uyarınca Geçilen Olağanüstü Mal Rejiminin
Sona Ermesi 68
Mal Rejimi Sözleşmesiyle . 68
Mahkeme Kararıyla 68
İflas ve Haciz Hallerinde Geçilen Olağanüstü Mal Rejiminin
Sona Ermesi 68
Mahkeme Kararıyla 68
Mal Rejimi Sözleşmesiyle . 69
ÖNCEKİ MAL REJİMİNİN TASFİYESİ 70
ALACAKLILARIN KORUNMASI.73
MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVALARINDA GÖREV .87
MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVALARINDA YETKİ102
VII. MALVARLIKLARININ YÖNETİMİNİN DEVRİ .108
VIII. ENVANTER .109
EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR.112
12 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE MAL GRUPLARI, EDİNİLMİŞ
MAL KARİNESİ, İSPAT YÜKÜ VE GENEL İLKELER
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE MAL GRUPLARI .115
GENEL OLARAK MAL GRUPLARI 115
EDİNİLMİŞ MALLAR . 116
Edinilmiş Malların Unsurları . 116
Mal Rejiminin Devamı Süresince Edinilmiş Olmalı 117
Karşılığı Verilerek Elde Edilmiş Olmalı. 129
Kanunda Örnekleme ile Sayılan Edinilmiş Mallar. 132
Eşin Çalışmasının Karşılığı Olan Edinimler. 132
Eşe Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurum ve Kuruluşlarının
veya Personele Yardım Amacı ile Kurulan Sandık ve Benzerlerinin
Yaptığı Ödemeler 137
Emekli İkramiyesi. 140
Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) Tarafından Yapılan
Ödemeler. 154
Kıdem Tazminatı 165
Özel Kurum ve Kuruluşlar Tarafından Eşlerden Birine Yapılan
Bireysel Emeklilik, Hayat Sigortası vs. Şeklindeki Ödemeler 171
Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Eşe Ödenen Tazminatlar . 175
Eşin Kişisel Mallarının Gelirleri 178
Eşin Edinilmiş Mallarının Yerine Geçen Değerler 182
Eşlerin Üçüncü Kişilerdeki Alacakları 184
KİŞİSEL MALLAR. 192
Kanuna Göre Kişisel Mallar 193
Eşlerden Birinin Yalnız Kişisel Kullanımına Yarayan Eşya 193
Mal Rejiminin Başlangıcında Eşlerden Birine Ait Bulunan veya
Bir Eşin Sonradan Miras Yoluyla ya da Herhangi Bir Şekilde
Karşılıksız Kazanma Yoluyla Elde Ettiği Malvarlığı Değerleri . 196
Mal Rejiminin Başlangıcında Eşlerden Birine Ait Bulunan
Malvarlığı Değerleri . 196
aaa. Genel Olarak . 196
bbb. Çeyiz Eşyaları . 205
Eşin, Sonradan Miras Yoluyla Elde Ettiği Malvarlığı Değerleri . 205
Eşin, Herhangi Bir Şekilde Karşılıksız Kazanma Yoluyla Elde
Ettiği Malvarlığı Değerleri 209
aaa. Genel Olarak 209
bbb. Ziynet Eşyaları 211
ccc. Tasfiye Davasında Bağış Uygulaması . 227
aaaa. Bağış Kavramı 227
İçindekiler 13
bbbb. Anne veya Baba Tarafından Eşlere Yapılan
Kazandırmalar Yönünden Bağış Uygulaması . 231
cccc. Eşlerden Biri Adına yahut Eşler Arasında Yapılan
Kazandırmalar Yönünden Bağış Uygulaması . 244
ddd. Tasfiye Davasında Şansa Dayalı Çekilişler, Oyunlar veya
Yarışmalar Neticesi Kazanılan Malvarlığı . 274
Manevî Tazminat Alacakları 279
Eşin Kişisel Mallarının Yerine Geçen Değerler 280
Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurumlarının Yaptığı Toptan
Ödemelerin, İş Gücünün Kaybı Sebebiyle Ödenen Tazminatların
Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihten Sonraki Döneme Tekabül
Eden Kısmı 285
Sözleşmeye Göre Kişisel Mallar 288
Bir Mesleğin İcrası veya İşletmenin Faaliyeti Sebebiyle Doğan
Edinilmiş Mallara Dahil Olması Gereken Malvarlığı Değerleri 289
Kişisel Malların Gelirleri 291
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE EDİNİLMİŞ MAL KARİNESİ VE
İSPAT YÜKÜ .291
III. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE GENEL İLKELER 305
YÖNETİM, YARARLANMA VE TASARRUF . 306
ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK . 307
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN SONA ERMESİ,
TASFİYE DAVALARINDA TEMEL İLKE VE ESASLAR
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN SONA ERMESİ 309
MAL REJİMİNİ SONA ERDİREN SEBEPLER 309
MALLARIN GERİ ALINMASI VE BORÇLAR 316
Malların Geri Alınması 316
Genel Olarak. 316
Ziynet ve Çeyiz Eşyalarının İadesi . 319
Borçlara İlişkin Eşler Arası Düzenlemeler. 331
TASFİYE DAVALARINA HAKİM OLAN İLKELER .332
USULE YÖNELİK İLKE VE ESASLAR 332
Görev . 332
Yetki . 343
Taraf Teşkili 344
Görülebilirlik Ön Koşulunun Varlığı 360
Re’sen Araştırma İlkesinin Uygulanmaması . 372
ESASA YÖNELİK İLKELER 397
Mal Rejimi Sona Erdiğinde Mevcut Mallar Tasfiyeye Girer 397
14 İçindekiler
Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarih İtibariyle Malların Durumu Tasfiyede
Dikkate Alınır 402
Tasfiyeye Giren Malın Tasfiye Anı İtibariyle Sürüm/Gelir Değeri
Belirlenir. 409
Tasfiye Anı 409
Sürüm Değeri 424
Gelir Değeri. 437
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE DAVA TÜRLERİ VE
HESAPLAMA YÖNTEMLERİ
TMK’NİN 227. MADDESİ KAPSAMINDA DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI .439
TANIM . 439
DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞINA ÖZGÜ KOŞULLAR . 446
Katkı Diğer Eşin Malvarlığına Yönelik Olmalı 446
Katkı Diğer Eşe Ait Malın Edinilmesine, İyileştirilmesine veya
Korunmasına Yönelik Olmalı 447
Katkı Önemli Ölçüde ve Esaslı Olmalı . 447
Katkıda Bulunan Eş Hiç ya da Uygun Bir Karşılık Almamış Olmalı 448
Katkı Doğrudan veya Dolaylı Şekilde Mal Rejimi İçerisinde
Gerçekleşmeli. 449
Alacak Muaccel Hale Gelmiş Olmalı . 449
HESAPLAMA YÖNTEMİ 450
Mal Rejimi Sona Erdiğinde Mevcut Olan Mallar Yönünden . 450
Değer Artışının Varlığı Halinde Hesaplama. 450
Değer Azalması Olduğu Takdirde Hesaplama. 456
Mal Rejimi Sona Erdiğinde Elden Çıkarıldığı İçin Mevcut Olmayan
Mallar Yönünden 458
DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI HESABININ ARTIK DEĞERE KATILMA
ALACAĞI HESABINA ETKİSİ 460
Eşin Kişisel Malı ile Diğer Eşin Kişisel Malına Katkıda Bulunması . 461
Eşin Kişisel Malı ile Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkıda Bulunması. 461
Eşin Edinilmiş Malı ile Diğer Eşin Kişisel Malına Katkıda Bulunması. 462
Eşin Edinilmiş Malı ile Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkıda Bulunması 463
DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞINDAN KISMEN YA DA TAMAMEN FERAGAT
EDİLMESİ . 464
TMK’NİN 231. MADDESİ KAPSAMINDA ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞI 465
TANIM . 465
ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞINA ÖZGÜ KOŞULLAR 469
Eşin Katkıda Bulunmuş Olması Aranmaz 469
Alacak Muaccel Hale Gelmiş Olmalıdır. 473
İçindekiler 15
Artık Değer Bulunmalı 476
HESAPLAMA YÖNTEMİ 477
Temel Hesaplama. 477
TMK’nin 229. Maddesi Kapsamında Eklenecek Değer ve TMK’nin
Maddesinin Uygulanması Usulü. 500
Eklenecek Değer . 500
Tanım. 500
Karşılıksız Kazandırmalar . 501
Diğer Eşin Katılma Alacağını Azaltmak Kastıyla Yapılan
Devirler 504
TMK’nin 229. Maddesi Kapsamına Girmeyen Devirler
Yönünden Değerlendirme . 525
TMK’nin 241. Maddesinin Uygulanma Usulü . 529
Üçüncü Kişiye İhbar . 529
Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu 532
Hak Düşürücü Süre 537
Değerlendirme Anı 542
TMK’nin 230. Maddesi Kapsamında Denkleştirme 550
Borçlar 573
ARTIK DEĞERE KATILMA ORANI 638
Kural. 638
İstisnalar. 639
Zina veya Hayata Kast Nedeniyle Biten Evlilikler Yönünden Artık
Değerdeki Pay Oranının Azaltılması yahut Kaldırılması 639
Koşullar 640
aaa. Boşanmanın Zina veya Hayata Kast Nedenine
Dayalı Olması. 640
bbb. TMK’nin 236/2. Maddesinin Uygulanmasına Yönelik
Talebin Varlığı 642
TMK’nin 236/2. Maddesinin Uygulanması Usulü 643
Zina veya Hayata Kast Nedeniyle Açılan Boşanma Davasının
Devamı Sırasında Eşlerden Birinin Ölümü halinde TMK’nin
236/2. Maddesinin Uygulanması. 661
Eşler Tarafından TMK’nin 237/1. Maddesi Gereği Mal Rejimi
Sözleşmesi ile Farklı Katılma Alacağı Oranı Belirlenmesi
Halinde TMK’nin 236/2. Maddesinin Uygulanması . 664
Sözleşmeyle Artık Değere Katılma Oranının Değiştirilmesi 664
BEŞİNCİ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDEN KAYNAKLI
ALACAĞIN İFASI, TAKAS VE ZAMANAŞIMI
MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDEN KAYNAKLI ALACAĞIN İFASI667
16 İçindekiler
AYIN VEYA PARA OLARAK ÖDEME 667
ÖDEMENİN ERTELENMESİ ve GÜVENCE . 677
FAİZ . 678
TAKAS690
III. ZAMANAŞIMI 700
ALACAK TALEP EDİLEN HALLERDE ZAMANAŞIMI 700
AYIN TALEBİNİN MÜMKÜN OLDUĞU HALLERDE ZAMANAŞIMI 721
YURT DIŞINDA BOŞANANLAR YÖNÜNDEN ZAMANAŞIMI . 724
ALTINCI BÖLÜM
MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HALLER
ANLAŞMALI BOŞANMA VE MAL REJİMİ TASFİYESİ .737
ANLAŞMALI BOŞANMAYLA BİRLİKTE MAL REJİMİ TASFİYESİNİN
MÜMKÜN OLMASI 737
ANLAŞMALI BOŞANMANIN TASFİYEYİ KAPSADIĞI KABUL EDİLEN HALLER . 744
TASFİYEYİ KAPSAYAN ANLAŞMANIN GEÇERLİLİĞİ. 781
ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASINDA HÜKME GEÇMEYEN ANLAŞMANIN
TASFİYE DAVASINDAKİ BAĞLAYICILIĞI 782
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE PAYLI MÜLKİYETE KONU
MALLAR VE TASFİYESİ784
EŞLERİN PAYLI MÜLKİYETE KONU MALLARI 784
PAYLI MÜLKİYETE KONU MALLARIN TASFİYESİ . 785
Alacak (katılma/değer artış payı) Talep Edilmesi . 785
TMK’nin 226/2. Fıkrası Gereği Ayın Talep Edilmesi 798
Genel Olarak. 798
Koşullar. 799
III. TMK’NİN 240. MADDESİ KAPSAMINDA AİLE KONUTU VE EV EŞYASININ
TASFİYESİ.803
GENEL OLARAK 803
KOŞULLAR . 803
Mal Rejimi Ölümle Sona Ermiş Olmalı 803
Ölümle Sona Eren Mal Rejimi Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Olmalı. 804
Aile Konutu ve Ev Eşyası Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Geçerli İken
Edinilmiş Olmalı 804
Konut “Aile Konutu” Niteliğinde Olmalı . 805
Aile Konutu ve Ev Eşyasının Mülkiyeti Ölen Eşe Ait Olmalı 808
Sağ Eşin Tasfiyeden Kaynaklı Alacak Hakkı Bulunmalı 809
TMK’NİN 240. MADDESİNDE TANINAN HAKLAR. 811
Aile Konutu Üzerinde İntifa veya Oturma Hakkı 811
Ev Eşyası Üzerinde Mülkiyet Hakkı. 819
Aile Konutu Üzerinde Mülkiyet Hakkı 820
İçindekiler 17
ÖLEN EŞİN BİR MESLEK YA DA SANAT İCRA ETTİĞİ BÖLÜMLER İLE
TARIMSAL TAŞINMAZLAR YÖNÜNDEN UYGULAMA 822
GÖREV. 824
YETKİ . 824
SEÇİMLİK MAL REJİMLERİNDE AİLE KONUTU VE EV EŞYASININ TASFİYESİ . 825
Mal Ayrılığı Rejiminde 825
Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejiminde 825
Mal Ortaklığı Rejiminde . 828
MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE ŞİRKETLER830
MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE MİRASÇILARIN TARAF DURUMU VE
TASFİYE ALACAĞINDAKİ SORUMLULUKLARI 858
TASFİYE DAVALARINDA MİRASÇILARIN TARAF DURUMU. 858
MİRASÇILARIN TASFİYE ALACAĞINDA SORUMLULUKLARI ve ÖRNEK
HESAPLAMALAR 877
MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE YABANCILIK UNSURU.885
VII. MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE TANIMA VE TENFİZ 888
VIII. MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVALARI İLE BELİRSİZ ALACAK DAVASI İLİŞKİSİ.898
GENEL OLARAK BELİRSİZ ALACAK DAVALARI 898
TASFİYE DAVALARININ BELİRSİZ ALACAK DAVASI OLARAK AÇILABİLMESİ 903
YEDİNCİ BÖLÜM
743 SAYILI TÜRK KANUNU MEDENİSİ GEREĞİ MAL AYRILIĞI REJİMİNİN
TASFİYESİ İLE KATKI PAYI ALACAĞI
MAL AYRILIĞI REJİMİNİN TASFİYESİ VE KATKI PAYI ALACAĞI KAVRAMI .955
GENEL KOŞULLAR.958
III. İSPAT YÜKÜ .960
HESAPLAMA YÖNTEMLERİ .962
EŞİN TOPLU KATKI YAPTIĞI HALLERDE 962
EŞİN SÜREKLİ VE DÜZENLİ GELİRLE KATKI YAPTIĞI HALLERDE 963
EŞİN HEM TOPLU GELİRLE HEM DE SÜREKLİ VE DÜZENLİ GELİRLE KATKI
YAPTIĞI HALLERDE 968
MÜLGA 743 SAYILI TKM DÖNEMİNDE BAŞLAYAN KATKININ 01.01.2002
SONRASINDA DEVAM ETMESİ HALİNDE . 969
SEKİZİNCİ BÖLÜM
ÖRNEK HESAPLAMALAR
MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE ÖRNEK HESAPLAMALAR 1059
KATKI PAYI ALACAĞI (KPA) (sadece toplu katkıyla) . 1059
KATKI PAYI ALACAĞI (KPA) (sadece toplu katkıyla) . 1060
KATKI PAYI ALACAĞI (KPA) (Sadece düzenli gelirle) 1061
KATKI PAYI ALACAĞI (KPA) (toplu katkı + düzenli gelirle) . 1063
18 İçindekiler
KATKI PAYI ALACAĞI (KPA) (toplu katkı + düzenli gelirle) 1066
ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞI (KA). 1068
DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI (DAPA) 1070
DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI (DAPA) 1071
DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI (DAPA) + KATILMA ALACAĞI (KA). 1073
İ. KOOPERATİF (TKM ve TMK zamanında ödeme yapılmış) 1075
İNŞAATIN TKM ve TMK ZAMANINDA YAPILMASI 1080
KREDİ İLE TAŞINMAZ SATIN ALMA 1085
İNŞAATIN MAL REJİMİ İÇİNDE VE DIŞINDA DEVAM ETMESİ 1091
KREDİ İLE ARAÇ SATIN ALMA 1094
KREDİ İLE TAŞINMAZ SATIN ALMA 1100
MAL REJİMİ ÖNCESİ ALINAN MALIN ÖDEMELERİNİN MAL REJİMİ İÇİNDE
YAPILMASI. 1103
Ö. EMEKLİLİK İKRAMİYESİ 1107
KIDEM TAZMİNATI 1111
BİREYSEL EMEKLİLİK 1113
KREDİ İLE ALINAN TAŞINMAZIN KREDİSİNİN BOŞANMA DAVA
TARİHİ ÖNCESİ KAPATILMASI 1116
KREDİ İLE TAŞINMAZ SATIN ALMA (YAPILANDIRMA VARSA) 1122
KAYNAKÇA . 1131a