Kiracıdan Kaynaklanan Sebeplerle Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Sözleşmenin Sona Ermesi
Yusuf Can DELİPINAR
Konu Başlıkları
- Kira Sözleşmesine İlişkin Genel Değerlendirme
- Yazılı Tahliye Taahhüdü
- İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye
- Kiracının Veya Eşinin Aynı İlçede Konutunun Olması
Türk Borçlar Kanunu'nun 352. maddesinde, konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracıdan kaynaklanan sebeplerle sözleşmenin sona ermesi düzenlenmektedir. 352. maddede kira sözleşmesinin kiracıdan kaynaklanan nedenlerle sona ermesi için üç tane neden öngörülmüştür. Bunlardan birincisi, kiracının kiraya verene yazılı olarak konut veya çatılı işyerini belirli bir tarihte boşaltmayı taahhüt etmiş olmasıdır. İkinci neden, kiracının kira bedelini zamanında ödememiş olması nedeniyle, bir kira yılı içinde kiracıya iki haklı ihtar gönderilmiş olmasıdır. Üçüncü neden ise, kiracının veya eşinin aynı ilçe veya belde belediye sınırları içinde konutu olmasıdır. Bu sona erme sebebi, kanunun düzenlenişi bakımından sadece konut kiraları için uygulanabilecektir. Çatılı işyeri kiralarının bu sebeple sona erdirilmesi mümkün değildir. Bu çalışmada, yukarıda sayılan nedenlere dayalı olarak kira sözleşmesinin sona ermesinin doktrinde ve Yargıtay uygulamasında aranan şartları detaylıca incelenmiş, bu konudaki farklı görüşlere yer verilmiştir. Uygulama açısından da yararlı olacak bu eserde, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 352. maddesinin, kira hukukumuza getirdiği yeniliklere de değinilmiştir.(TANITIM YAZISI)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN GENEL DEĞERLENDİRME
I. Kira Sözleşmesine İlişkin Düzenlemeler
II. Konut ve Çatılı İşyeri Kavramı
A. Konut Kavramı
B. Çatılı İşyeri Kavramı
C. Konut ve Çatılı İşyeri Kirasının Kapsamı
III. Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarının Sona Ermesi
A. Türk Borçlar Kanunu'nun Genel Hükümleri Kapsamında Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi
B. Kira Sözleşmesinin Genel Hükümlerine Göre Konut ve Çatılı İşyeri Kirası Sözleşmelerinin Sona Ermesi
C. Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarına İlişkin Hükümler Kapsamında Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi
IV. Kanunun Zaman Bakımından Uygulanması
İKİNCİ BÖLÜM
YAZILI TAHLİYE TAAHHÜDÜ
I. Hükmün Kapsamı
II. Yazılı Tahliye Taahhüdünün Hukuki Niteliği
III. Geçerlilik Şartları
A. Tahliye Taahhüdü Yazılı Olmalı
B. Tahliye Taahhüdünü Kiracı veya Yetkili Temsilcisi Vermiş Olmalı
C. Tahliye Taahhüdünün İçeriğine İlişkin Koşullar Sağlanmış Olmalı
D. Tahliye Taahhüdü Teslimden Sonra Verilmiş Olmalı
IV. Yazılı Tahliye Taahhüdü ile Tahliyenin Gerçekleşmesi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İKİ HAKLI İHTAR NEDENİYLE TAHLİYE
I. Hükmün Kapsamı
II. Geçerlilik Şartları
A. Aynı Kira Yılı İçinde veya Aşan Sürede İki Haklı İhtar Gönderilmiş Olmalı
B. İhtarlar Haklı Olmalı
1. Genel Olarak
2. Kira Borcunun Muaccel Olması
3. Kira Bedelinin İhtarın Tebliğinden Önce Ödenmesi Durumunda
4. Eksik Ödeme Yapılması Durumunda
5. Yan Giderlerin Ödenmemesi Durumunda
6. Kira Tespit Davası Açılmış Olması Durumunda
7. Kiracının Ticari Senet Vermesi Durumunda
8. Kira Bedelinin Ödeme Yerinde Ödenmemesi Durumunda
9. Kiracıya Çekincesiz Makbuz Verilmesi Durumunda
10. Birikmiş Kira Borcu Bulunması Durumunda
11. Kiralananın Teslim Edilmemiş Olması Durumunda
12. İhtarın Kiracıya Tebliğ Edilmesi
C. İhtarlara İlişkin Şekil Şartları Sağlanmış Olmalı
D. İhtarlara İlişkin İçerik Şartları Sağlanmış Olmalı
1. Keşideci
2. Muhatap
3. İçerik
III. İki Haklı İhtar Nedeniyle Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi Davası
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KİRACININ VEYA EŞİNİN AYNI İLÇEDE KONUTUNUN OLMASI
I. Hükmün Kapsamı
II. Geçerlilik Şartları
A. Konut Kirası Olmalı
B. Kiracının veya Eşinin Konutu Olmalı
1. Konut Kiracıya veya Birlikte Yaşadığı Eşine Ait Olmalı
2. Konutunun Bulunmasından Anlaşılması Gereken
C. Konut Aynı İlçe veya Belde Belediye Sınırları İçinde Olmalı
D. Kiracının veya Eşinin Konutu Oturmaya Elverişli Olmalı
1. Genel Olarak
2. Konutun Büyüklüğü Açısından
3. Konutun Konumu Açısından
4. Konutun Fiziki Durumu Açısından
5. Konutun Hukuki Durumu Açısından
6. Kiracının ve Ailesinin Sağlık Durumu Açısından
7. Kiracının Konutunda Oturan Olması Açısından
E. Kiracının Konutu Dava Açıldığında Var Olmalı
F. Kiraya Veren Konutun Varlığını Sözleşme Anında Bilmemeli
III. Kiracının Konutu Olması Nedeniyle Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi
SONUÇ
KAYNAKÇA