Tefecilik
TEFECİLİK
Yrd. Doç. Dr. Z. Özen İNCİ
İçindekiler
Sunuş 7
Teşekkür 9
Kısaltmalar 17 Giriş 21
I. Bölüm
TEFECİLİK SUÇU HAKKINDA GENEL BİLGİLER
- TANIM-KAVRAMLAR 25
- Tefecilik Kavramı 25
- Tefecilik Türleri 27
- Genel Olarak 27
- Para Tefeciliği 28
- Kira Tefeciliği 28
- Hizmet Tefeciliği 30
- Sosyal Tefecilik 32
- TEFECİLİĞİN BENZER NİTELİKTEKİ FAALİYETLERLE KARŞILAŞTIRILMASI 33
- İkrazatçılık 33
- Finansman ve Faktoring Şirketleri Nezdinde Yürütülen Faaliyetler 36
- TEFECİLİĞİN BENZER HUKUKİ DURUM VE SUÇLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 37
- Ödünç Para Verme Sözleşmesi: Tüketim Ödüncü Sözleşmesi (Karz Akdi) (TBK m. 386-392) 37
- Aşırı Yararlanma- Gabin (TBK m.28) 39
- Dolandırıcılık Suçu (TCK m.157-159) 45
- İzinsiz Bankacılık Faaliyetinde Bulunma Suçu (5411 sayılı Bankacılık Kanunu m.150) 47
- TEFECİLİK VE SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ İLKESİ 51
- Genel Olarak Sözleşme Özgürlüğü İlkesi 51
- Sözleşme Özgürlüğü İlkesinin Sınırları 52
- Tefeciliğin Suç Olarak Düzenlenmesinin Sözleşme Özgürlüğü İlkesine Aykırılığı Sorunu 56
- TEFECİLİK SUÇUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ 60
- Genel Olarak 60
- Eski Toplumlarda ve Antik Yunan Hukukunda Tefecilik 61
- Roma Hukukunda Tefecilik 62
Kilise Hukukunda Tefecilik 66
- Eski Alman Hukukunda Tefecilik 67
- Ortaçağ ve Yeniçağda Tefecilik 68
- Liberal Ekonomi Devrinde Tefecilik 70
- Türk Hukukunda Tefecilik 72
- Cumhuriyet Öncesi Dönem f 72
- Genel Olarak (İslam Hukuku Öncesi Dönem) 72
- Kuran-ı Kerim'deki Tefecilik Yasağı 74
- Murabaha Nizamnamesi'nde Yer Alan Düzenleme 76
- Cumhuriyet Dönemi 77
- 2279 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Kanunu 77
- 90 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 79
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu 82
VI. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA TEFECİLİK SUÇU 84
- Çeşitli Sistemler Bazında Tefecilik Suçunun Düzenlenmesi 84
- Tefeciliğin Suç Olarak Düzenlenmediği Sistem 84
- Faizden Vergi Alma Prensibine Dayalı Sistem 85
- Alışverişte Objektif Kandırma Prensibine Dayalı Sistem 85
- Sömürü Prensibine Dayalı Sistem 85
- Karma Sistem 86
- Ceza Kanunlarında Tefeciliği Suç Olarak Düzenleyen Bazı Ülkelerdeki Durum 86
- Almanya 86
- Avusturya 88
- İsviçre 89
- İtalya 89
- İsveç 90
- Finlandiya 91
- Karşılaştırmalı Hukuk ve Türk Hukukunun Birlikte Değerlendirilmesi 92
- Suçun Maddi Konusu Bakımından 92
- Suçun Maddi Unsuru Bakımından 93
- Suçun Yaptırımı Bakımından 93
II. Bölüm
5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU NDA TEFECİLİK SUÇU
- GENEL OLARAK 95 II. SUÇLA KORUNAN HUKUKSAL DEĞER 98
A. Suçla Korunan Hukuksal Değer Konusunda Çeşitli Görüşler 98
- Malvarlığı ve irade Özgürlüğü 99
- Sözleşme Özgürlüğü 102
- Ekonomik ve Ticari Hayatın işleyişi ve Güvenliği (Serbest Piyasa Ekonomisi) 103
4. Karma Görüş 104
- Türk Ceza Kanununda Tefecilik Suçuyla Korunan Hukuksal Değer 105
- Öğretideki Görüşler 105
- Yargıtay'ın Görüşü 107
- Görüşümüz 109
- SUÇUN MADDİ UNSURLARI 111
A. Suçun Maddi Konusu 111
- Türk Ceza Kanunu'nda Suçun Maddi Konusu: Para 111
- Para Dışındaki Bazı Maddi Değerlerin Suçun Maddi Konusu Olup Olamayacağı Sorunu 114
- Kıymetli Madenler 114
- Taşınmaz Mallar 115
- Tarım Ürünleri 115
- Canlı Hayvanlar 116
- Ekonomik Değere Sahip Diğer Bazı Mallar 116
- Suçun Maddi Konusu Hakkındaki Görüşümüz 117
- Fail ve Mağdur 118
- Tefecilik Suçunda Fail-Mağdur İlişkisi: Çok Failli Suç 118
- Fail 121
- Gerçek Kişiler 121
- Tüzel Kişiler 122
- Mağdur 123
- Öğretideki Görüşler 123
- Yargıtay'ın Görüşü 125
- Görüşümüz 128
- Mevcut Kanuni Düzenlemeye Eleştiri 128
- Olması Gereken Kanuni Düzenleme Bakımından Önerimiz 129
- Eylem: Ödünç Para Vermek 136
- Eylemin Kapsamı 136
- Eylemin Ortaya Koyduğu Özellikler: Süreklilik ve Meslek İttihaz Etmiş Olma Şartlarının
Gerekip Gerekmediği Sorunu 137
- Genel Olarak Sorunun Ortaya Konulması 137
- Öğretideki Görüşler 138
- Yargıtay'ın Görüşü 141
- Görüşümüz 142
- Tipikliğe Dâhil Olmayan Ancak Madde Gerekçesi ve Yargı Kararları ile Kabul Edilen Eylemler 144
- Suçun Senet Kırdırmak Suretiyle İşlenmesi 144
- Kredi Kartı (POS) Tefeciliği 148
- Görüşümüz 152
- HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 153
- Genel Olarak 153
- Tefecilik Eyleminin Hukuka Uygunluk Nedenleri: Yasal İzin 154
- İkrazatçılık Faaliyeti 154
- Finansman ve Faktoring Şirketlerinin Faaliyetleri 155
C. Tefecilik Suçunda Mağdurun Rızasının Hukuka Uygunluk Nedeni Olup Olamayacağı Sorunu ...1E E. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Hata 157
- SUÇUN MANEVİ UNSURU 160
- Türk Ceza Kanunu Uyarınca Özel Kastın Varlığı: Kazanç Elde Etme Amacı 161
- Genel Olarak Kazanç Kavramı 161
- Kazancın Niteliği 161
- Para 161
- Kıymetli Maden 162
- Ekonomik Değeri Haiz Her Türlü Malvarlığı 163
- Kazancın Garantiye Alınma Yöntemleri 164
- İpotek 165
- Taşınır Rehni 171
- Kıymetli Evrak 172
- Kazancın Niceliği 16
- Mevcut Kanuni Düzenlemeye Yönelik Eleştiri 173
- Önerimiz: Kazancın Açıkça Oransız Olması 174
- Açık Oransızlık Kavramı 175
- Açık Oransızlığı Belirlemede Kullanılacak Ölçütler 176
- Adil Fiyat Teorisi (iustum pretium-gerechter Preis) 177
- Piyasa Fiyatı Teorisi (Marktpreis) 178
- Açık Oransızlığın Ortaya Çıkışı ve Tespit Edilmesi 178
- Açık Oransızlık Kavramının TCK m. 241 Bakımından Somutlaştırılması 17
- SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ 178
- Teşebbüs 178
- İştirak 181
- İçtima 185
- MUHAKEME 189
- Soruşturma Evresi 189
- Zabıta Araştırması Yapılması 189
- Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara İtiraz 192
- Kovuşturma Evresi 192
- Görevli ve Yetkili Mahkeme 192
- Davaya Katılma 193
- Kanun Yoluna Başvurma Hakkı 195
- Temyiz İncelemesini Yapacak Merci 196
- YAPTIRIM 197
A. Gerçek Kişiler Bakımından 197
- Hapis Cezası 198
- Adli Para Cezası 198
- Yargılama Neticesinde Verilebilecek Diğer Kararlar 199
a. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (CMK m.231/5 vd) 199
- Erteleme (TCK m.51) 203
- Adli Para Cezasına Çevirme 203
4. Müsadere 204
- Genel Olarak 204
- Kazancın Müsaderesi 204
- Anaparanın Müsaderesi ^ 206
B. Tüzel Kişiler Bakımından 208
IX. ZAMANAŞIMI 209
Sonuç 211
EK: 90 SAYILI ÖDÜNÇ PARA VERME İŞLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE
KARARNAME 225
Kaynakça 231
Kavramlar Dizini 247